Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε νέους κανόνες για την προστασία των εργαζομένων στην ΕΕ από τους κινδύνους για την υγεία που συνδέονται με τον αμίαντο και την βελτίωση της έγκαιρης ανίχνευσής του.
Την Τρίτη, η ολομέλεια του ΕΚ ενέκρινε με 614 ψήφους υπέρ, 2 κατά και 4 αποχές την οδηγία, η οποία έχει ήδη συμφωνηθεί επί της αρχής με τα κράτη μέλη, που θα μειώσει το όριο έκθεσης σε αμίαντο στην εργασία και ζητεί τη χρήση πιο σύγχρονης και ακριβούς τεχνολογίας για την ανίχνευση της παρουσίας λεπτών ινών αμιάντου.
Χαμηλότερα επίπεδα έκθεσης
Η νομοθεσία αποσκοπεί στη μείωση της έκθεσης σε ίνες αμιάντου στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο. Το όριο έκθεσης για εργαζόμενους θα είναι δέκα φορές χαμηλότερο, καθώς η οριακή τιμή θα μειωθεί από 0,1 σε 0,01 ίνες αμιάντου ανά κυβικό εκατοστό (cm³), χωρίς μεταβατική περίοδο.
Μετά από μια μέγιστη μεταβατική περίοδο έξι ετών, τα κράτη μέλη θα πρέπει να στραφούν σε πιο σύγχρονη και ευαίσθητη τεχνολογία που μπορεί να ανιχνεύσει ίνες, δηλαδή με χρήση ηλεκτρονικής μικροσκοπίας. Στη συνέχεια, θα έχουν τη δυνατότητα είτε να μειώσουν το επίπεδο σε 0,002 ίνες αμιάντου ανά cm³, εξαιρουμένων των λεπτών ινών, είτε σε 0,01 ίνες αμιάντου ανά cm³, συμπεριλαμβανομένων των λεπτών ινών.
Οι νέοι κανόνες περιλαμβάνουν επίσης νέες απαιτήσεις για την καλύτερη προστασία των εργαζομένων. Θα πρέπει να φορούν ατομικό προστατευτικό και αναπνευστικό εξοπλισμό, τα ρούχα θα πρέπει να καθαρίζονται με ασφάλεια, θα υπάρχει διαδικασία απολύμανσης και υψηλής ποιότητας απαιτήσεις κατάρτισης για τους εργαζομένους.
Η αρχική εισηγήτρια, Véronique Trillet-Lenoir (Renew, Γαλλία), απεβίωσε στις 9 Αυγούστου 2023, πριν από την οριστικοποίηση της οδηγίας. Ο πρόεδρος της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων Dragoş Pîslaru (Renew, Ρουμανία), δήλωσε: «Έχουμε έρθει ένα βήμα πιο κοντά σε ένα μέλλον χωρίς αμίαντο. Η σημερινή υιοθέτηση αποτελεί μέρος της μεγάλης κληρονομιάς της Veronique Trillet-Lenoir, η οποία αγωνίστηκε ακατάπαυστα για την υγεία των Ευρωπαίων πολιτών. Αυτοί οι νέοι κανόνες για τον αμίαντο μειώνουν δραστικά το επίπεδο έκθεσης για τους εργαζόμενους, προστατεύοντάς τους από τον επικίνδυνο καρκινογόνο παράγοντα. Ωστόσο, δεδομένου ότι δεν υπάρχει ασφαλές επίπεδο έκθεσης στον αμίαντο, οι νέοι κανόνες προστατεύουν επίσης τους εργαζομένους προβλέποντας τη διάθεση σε αυτούς προστατευτικού ρουχισμού και αναπνευστικού εξοπλισμού, προστατεύοντας όσους βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του κύματος ανακαίνισης των κτιρίων.»
Το Συμβούλιο θα πρέπει επίσης να εγκρίνει επίσημα το κείμενο, πριν από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και την έναρξη ισχύος του.
Τι είναι ο αμίαντος
Ο αμίαντος είναι εξαιρετικά επικίνδυνος καρκινογόνος παράγοντας, η παρουσία του οποίου αποτελεί ζήτημα για διάφορους τομείς, όπως οι κατασκευές, οι ανακαινίσεις και η πυρόσβεση. Είναι μακράν η μεγαλύτερη αιτία καρκίνου που σχετίζεται με την εργασία: 78% των καρκίνων που συνδέονται με την επαγγελματική απασχόληση που διαγιγνώσκονται στα κράτη μέλη της ΕΕ σχετίζονται με την έκθεση σε αμίαντο. Αν και όλες οι μορφές αμιάντου έχουν απαγορευτεί στην ΕΕ από το 2005, οι ίνες αμιάντου εξακολουθούν να υπάρχουν σε εκατομμύρια κτίρια και υποδομές, οδηγώντας σε πρόωρο θάνατο περισσότερους από 70.000 ανθρώπους ετησίως.
Η Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ ενθαρρύνει την ανακαίνιση των κτιρίων για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και τη διασφάλιση της μετάβασης σε καθαρές μορφές ενέργειας. Αυτό ωστόσο σημαίνει επίσης ότι εργαζόμενοι εκτίθενται σε αυξημένο κίνδυνο καρκίνων λόγω του επαγγέλματός του. Με αυτούς τους νέους κανόνες, η ΕΕ επιδιώκει να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί στο ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου και στο σχέδιο δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων.
Με την έγκριση της εν λόγω νομοθεσίας, το Κοινοβούλιο ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των πολιτών όσον αφορά τα κοινά ελάχιστα πρότυπα υγειονομικής περίθαλψης σε επίπεδο ΕΕ, καθώς και τη διασφάλιση προτύπων αξιοπρεπούς εργασίας σε όλες τις παγκόσμιες αλυσίδες αξίας, όπως εκφράζονται στις προτάσεις 10(1) και 19(2) της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης.