Σε νέα βάση και ανάλογα με τις εκάστοτε ευρύτερες συνθήκες θα καθορίζεται το αντάλλαγμα στις συμβάσεις έρευνας υδρογονανθράκων, σύμφωνα με τροπολογία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που κατατέθηκε χθες στο νομοσχέδιο του ΥΠΑΝ για την παραγωγή, εξαγωγή και διάθεση τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης.
Η τροπολογία,- η οποία αναμένεται να συζητηθεί και να ψηφιστεί από τη Βουλή αύριο Παρασκευή-, προβλέπει ότι το αντάλλαγμα για την παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης του θαλάσσιου χώρου, του πυθμένα και του υπεδάφους του βυθού στους αναδόχους των συμβάσεων παραχώρησης των δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων του Ελληνικού Δημοσίου για τους σκοπούς της κατασκευής και εγκατάστασης σταθερών ή πλωτών εξεδρών, αγωγών, καλωδίων και τοποθέτησης ναυδέτων, στο πλαίσιο της άσκησης των δραστηριοτήτων αναζήτησης, έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε εκτέλεση των προβλεπομένων στις οικείες συμβάσεις, καθορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με βάση τις διεθνώς ισχύουσες παραμέτρους και κριτήρια, που εφαρμόζονται αναλογικά, κατόπιν πρότασης της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων.
Προστίθεται μάλιστα ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση καταλαμβάνει και τις εκκρεμείς, κατά την έναρξη ισχύος της, αιτήσεις των αναδόχων των συμβάσεων του ν. 2289/1995 για την παραχώρηση χρήσης.
Είναι σαφές ότι ο άμεσος στόχος της ρύθμισης είναι η εξειδίκευση του θεσμικού πλαισίου το οποίο αφορά τις τεχνικές εργασίες στον πυθμένα καθώς και μια σειρά άλλων εργασιών απαραίτητων για την έρευνα πιθανολογούμενων κοιτασμάτων. Και τούτο καθώς το ισχύον καθεστώς που διέπει τις παραπάνω δραστηριότητες είναι γενικό και σε καμία περίπτωση δεν καλύπτει τις σύγχρονες ανάγκες. Έτσι, το ένα και βασικό σκέλος αφορά τη διευκόλυνση των παραχωρησιούχων στην εκτέλεση των ερευνών τους. Παράλληλα, όμως, η διατύπωση της ρύθμισης επιτρέπει την ενδεχόμενη εφαρμογή της και σε γενικότερο επίπεδο, δηλαδή στον επαναπροσδιορισμό των κριτηρίων με βάση τα οποία θα καθορίζεται το αντάλλαγμα του κάθε παραχωρησιούχου.
Επί της ουσίας, αποτελεί πιθανά ένα θετικό «νεύμα» απέναντι στην διστακτικότητα, ακόμη και την αναθεώρηση των σχεδιασμών των πετρελαϊκών ομίλων, που λόγω των συνθηκών της διεθνούς αγοράς είτε αποχωρούν (όπως η Repsol) από ελληνικά «οικόπεδα» είτε αιτούνται διαρκώς παρατάσεις στις συμβάσεις, είτε και βρίσκονται σε προβληματισμό για την «επόμενη μέρα».
Πρόκειται για ένα φαινόμενο που παρατηρείται σε όλες τις ενεργές παραχωρήσεις ανά τον κόσμο, με τις oil mayors να αναθεωρούν τη στρατηγική τους για δύο κυρίως λόγους. Ο ένας έχει να κάνει με την απρόβλεπτη πορεία των τιμών του πετρελαίου, που μετά την μεγάλη βουτιά πέρυσι εξαιτίας της πανδημίας, τώρα έχει ανακάμψει. Ο δεύτερος αφορά τη γενική στροφή προς την «πράσινη» ενέργεια που σταδιακά απομακρύνει την διεθνή αγορά από τα ορυκτά καύσιμα. Αν και για να επιτευχθεί η απεξάρτηση της οικονομίας από το πετρέλαιο θα χρειαστούν πολλά ακόμη χρόνια, οι εταιρείες του κλάδου «ξαναγράφουν» τους προϋπολογισμούς και τα επενδυτικά τους πλάνα περιλαμβάνοντας πλέον αυξημένες επενδύσεις προς ΑΠΕ και ανανεώσιμα καύσιμα.
Σε κάθε περίπτωση και δεδομένου ότι οι έρευνες υδρογονανθράκων εκτός από εξαιρετικά δαπανηρές για τους αναδόχους των συμβάσεων, είναι και «μακράς πνοής», καθώς απαιτούν τουλάχιστον μια πενταετία για να έχουν εμπορικό αποτέλεσμα, προφανώς κρίνεται ότι θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα ευελιξίας και από πλευράς της Πολιτείας.
Παράλληλα, όμως, η ρύθμιση θα μπορούσε να ερμηνευτεί και υπό το πρίσμα της δρομολογούμενης «εμπλοκής» της ΕΔΕΥ και στον τομέα των υπεράκτιων αιολικών πάρκων. Με την έννοια των πιθανών επιπλέον κινήτρων προς τους παραχωρησιούχους καθώς οι υποδομές (εξέδρες κλπ) για την έρευνα υδρογονανθράκων θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν συνδυαστικά και προς αυτή την κατεύθυνση.
Και με τον νόμο η ενίσχυση για τον Πρίνο
Με την ίδια τροπολογία, το ΥΠΕΝ έρχεται να κατοχυρώσει και τυπικά τη συμφωνία με την Energean για την ενίσχυση του Πρίνου, η οποία έχει ήδη λάβει την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Έτσι, προβλέπεται ότι το Ελληνικό Δημόσιο παρέχει την εγγύησή του, -κατά παρέκκλιση των οδηγιών περί κρατικών ενισχύσεων-, υπέρ της Energean, σε ποσοστό 90% επί δανείου ύψους 90,5 εκατ. ευρώ το οποίο πρόκειται να συνάψει η εταιρεία με εμπορικές τράπεζες, καθώς και ομολογιακού δανείου ύψους 9,5 εκατ. ευρώ. Η κάλυψη του δεύτερου δανείου γίνεται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών μετά από αίτημα της εταιρείας προς τη Μονάδα Αποκρατικοποιήσεων, Διαχείρισης Κινητών Αξιών και Επιχειρησιακού Σχεδιασμού.
Υπενθυμίζεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανταποκρίθηκε θετικά στο αίτημα της κυβέρνησης για στήριξη ύψους 100 εκατ. ευρώ με την μορφή δανείων, κρίνοντας ότι η δραστηριότητα της Energean στην Ελλάδα έχει πληγεί από την πανδημία και ότι η εταιρεία παράλληλα αντιμετωπίζει δυσκολίες πρόσβασης σε χρηματοδότηση από την αγορά για τις απαιτούμενες επενδύσεις στον Πρίνο.
Η συμφωνία προέβλεπε ότι η στήριξη θα λάβει τη μορφή δημόσιας εγγύησης για εμπορικό δάνειο ύψους περίπου 90,5 εκατ. ευρώ που θα συνάψει η Energean και δανείου μειωμένης εξασφάλισης ύψους 9,5 εκατ. ευρώ από το ελληνικό κράτος. Επίσης, ότι θα χορηγηθεί μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2021, θα χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη των αναγκών της Energean σε επενδύσεις και κεφάλαια κίνησης κατά τους επόμενους 12 μήνες και θα έχει μέγιστη διάρκεια 8 ετών.
Σύμφωνα με την εταιρεία, το Δ.Σ. της Energean θα εξετάσει όλες τις παραμέτρους που χαρακτηρίζουν την αγορά υδρογονανθράκων, τις ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει ο Πρίνος έπειτα από 40 χρόνια παραγωγής και τις προοπτικές υλοποίησης του προγράμματος αναδιάρθρωσης και εκσυγχρονισμού της λειτουργίας του, προκειμένου να λάβει την τελική επενδυτική απόφαση για την πραγματοποίηση των απαιτούμενων επενδύσεων με επίκεντρο την ανάπτυξη του κοιτάσματος Έψιλον. Η λήψη της θα οδηγήσει και στην ανάληψη των δύο δανείων και των υποχρεώσεων που αυτή συνεπάγεται, μετά έγκριση της σχετικής ρύθμισης από την Βουλή.