Έχει περάσει ήδη μία τετραετία από τη θέσπιση ενός αυστηρού νομοθετικού πλαισίου για τον περιορισμό των πλαστικών μιας χρήσης στην Ελλάδα.
Σε ποιο όμως, βαθμό οι πολίτες εφαρμόζουν όσα προβλέπει το νομοθετικό αυτό πλαίσιο, σε μια συγκυρία κατά την οποία τα πλαστικά μιας χρήσης δεν φαίνεται να έχουν εξοστρακιστεί από την καθημερινή χρήση; Όπως προκύπτει από έρευνα της αθηΝΕΑ Research, μια τετραετία περίπου μετά την ψήφιση του νομοθετικού πλαισίου, ο στόχος του περιορισμού των πλαστικών μιας χρήσης έχει επιτευχθεί μερικώς μόνο.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα ευρήματα που προκύπτουν από την πανελλαδική έρευνα που διεξάχθηκε σε ένα ευρύ δείγμα 800 ατόμων, σε συνεργασία με την QED, για τις πεποιθήσεις και τις συνήθειες της κοινής γνώμης στα ζητήματα αυτά, επιβεβαιώνεται η αίσθηση ότι αρκετά από τα πλαστικά είδη που είχαν απαγορευτεί έχουν παρεισφρήσει εκ νέου στην καθημερινότητα.
Προκύπτει, μάλιστα, ότι τα χάρτινα καλαμάκια αποτελούν τη λιγότερο αποδεκτή εναλλακτική ανάμεσα στα προϊόντα μιας χρήσης που εξετάστηκαν, με την κατάργηση χρήσης των πλαστικών καλαμακίων να αναδεικνύεται ως το πεδίο εφαρμογής του νομοσχεδίου που προβληματίζει περισσότερο.
Σε επίπεδο συμπεριφοράς, η χρήση χάρτινου καλαμακίου γίνεται από τους μισούς Έλληνες και είναι υψηλότερη από λ.χ. τη χρήση πλαστικού καπακίου. Ωστόσο, σε επίπεδο προτίμησης, τα χάρτινα καλαμάκια χαίρουν μικρότερης απήχησης, με μόνο ένα 28% των Ελλήνων να δηλώνει ότι θα τα προτιμούσε, αν είχε την επιλογή. Η όποια χρήση τους βασίζεται κυρίως στη συμμόρφωση με το νομοθετικό πλαίσιο, παρά σε μια συνειδητή πράξη.
Η σαφής προτίμηση στα πλαστικά καλαμάκια σχετίζεται άμεσα με τη συχνότητα της χρήσης. Είναι ξεκάθαρο ότι, ειδικά για τους heavy-users της κατηγορίας, το πλαστικό καλαμάκι θεωρείται ανώτερο του χάρτινου. Αντιθέτως το χάρτινο ποτήρι, αντίθετα με το χάρτινο καλαμάκι, θεωρείται σαφώς ανώτερο ποιοτικά προϊόν από το πλαστικό ποτήρι.
Με αυτά τα δεδομένα, όπως παρατηρούν οι ερευνητές, παρότι υπάρχει συσχέτιση μεταξύ περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος και χρήσης χάρτινου καλαμακίου, μια επικοινωνιακή στρατηγική για τη βελτίωση της απήχησής τους δεν θα μπορούσε να βασιστεί εξ ολοκλήρου στην ευαισθητοποίηση για το περιβάλλον, από τη στιγμή που:
• Τα χάρτινα καλαμάκια δεν θεωρούνται μια οικολογική εναλλακτική για τους μισούς Έλληνες.
• Η υιοθέτηση αυτής της συμπεριφοράς έχει αντιλαμβανόμενη μικρή αποτελεσματικότητα από όλους, ενώ ακόμα και οι πλέον ενδιαφερόμενοι για το περιβάλλον συνεχίζουν να χρησιμοποιούν πλαστικά καλαμάκια.
• Η αγορά ροφημάτων είναι μια καθημερινή συνήθεια για τους μισούς Έλληνες και διέπεται από τις ανάλογες απαιτήσεις.
Οι κύριοι λόγοι μη χρήσης χάρτινων καλαμακίων σχετίζονται με την κακή εμπειρία χρήσης και με τη γενικότερη αντίληψη ότι τα χάρτινα καλαμάκια είναι κακής ποιότητας. Είναι χαρακτηριστικό ότι σχεδόν 1 στους 2 από εκείνους που προτιμάνε πλαστικό καλαμάκι δηλώνει πως το κάνει εξαιτίας της χαμηλής ποιότητας των διαθέσιμων επιλογών σε χάρτινα καλαμάκια, ανεξαρτήτως συμφωνίας ή διαφωνίας με το μέτρο. Μια επικοινωνία η οποία θα κινούνταν στη διάψευση αυτών των αντιλήψεων, με πιθανή αλλαγή προδιαγραφών και ονομασίας (π.χ. από χάρτινα σε fiber καλαμάκια) θα μπορούσε να λειτουργήσει θετικά, σημειώνεται στην έρευνα.
Σε κάθε περίπτωση, η αύξηση της διείσδυσης και η διεύρυνση της καταναλωτικής αποδοχής για τα χάρτινα καλαμάκια αναπόφευκτα συνδέεται και με τη διαθεσιμότητα του πλαστικού καλαμακίου που, παρά τη θέσπιση του νόμου, φαίνεται να παραμένει κραταιό, αν κρίνουμε από τα ευρήματα της έρευνας.
Το γεγονός αυτό καταδεικνύει την αναγκαιότητα αντιμετώπισης του συγκεκριμένου προβλήματος από τις αρμόδιες αρχές, στην πηγή του, δηλαδή στην προμήθεια και διαθεσιμότητα πλαστικών καλαμακίων, παράλληλα με την όποια επικοινωνιακή προσπάθεια με εστίαση στους καταναλωτές.
Διαβάστε ακόμη
Το σχέδιο για τη «μεταμόρφωση» των ΕΛΤΑ και του ΟΑΣΑ
ΑΑΔΕ: Έρχονται πρόστιμα για αδήλωτες πισίνες
Fisker: Το (δεύτερο) disaster story μιας ιδιοφυίας (pics)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ