Πέντε εμβληματικά έργα υδρογόνου για τα οποία αναμένεται να δαπανηθούν αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ την επόμενη δεκαετία, με σκοπό να αναπτυχθούν υποδομές σε όλη την αλυσίδα αξίας του εναλλακτικού καυσίμου, βάζουν στον σχεδιασμό τους τα υπουργεία Περιβάλλοντος & Ενέργειας, καθώς και Ανάπτυξης & Επενδύσεων.

Πρόκειται για έργα που ξεχώρισαν από μια λίστα συνολικά 20 προτάσεων, με leaders ισχυρούς ενεργειακούς ομίλους της χώρας, αλλά και μικρότερες, δυναμικές και εξειδικευμένες επιχειρήσεις.

Τα έργα αφορούν υποδομές μπλε και πράσινου υδρογόνου (H2), με σημαντικά clusters στη Δυτική Μακεδονία και τους Αγίους Θεοδώρους, καλύπτοντας αντίστοιχα το βόρειο και το νότιο τμήμα της χώρας. Τα έργα αυτά συντονίζονται από τη ΔΕΠΑ Εμπορίας και τη Motor Oil και αφορούν το White Dragon και το Blue Med με τη συμμετοχή της αφρόκρεμας του ενεργειακού κλάδου και με εφαρμογές στον τομέα των μεταφορών και της ναυτιλίας.

Από τις προτάσεις που έχουν προδημοσιευτεί στην Κομισιόν για ένταξη στα Σημαντικά Εργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (Important Projects of Common European Interest – IPCEI) στην τεχνολογία του υδρογόνου φιγουράρουν άλλα τρία έργα. Πρόκειται για την ανάπτυξη καινοτόμων δεξαμενών αποθήκευσης από την εταιρεία B&T Composites, την κατασκευή παραγωγικής μονάδας στη Δυτική Μακεδονία για την ανάπτυξη ηλεκτρολυτών και κυψελίδων καυσίμων από την Advent Technologies, καθώς επίσης και τη βιομηχανική εφαρμογή του Τιτάνα για την απανθρακοποίηση της ενέργειας που χρησιμοποιεί.

Τα πέντε αυτά πρότζεκτ θα τεθούν τον Νοέμβριο σε αξιολόγηση από την Ε.Ε. για μία θέση στα IPCEI και στη συνέχεια θα διεκδικήσουν χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους. Με βάση τον καινοτόμο χαρακτήρα, αλλά και την τεχνική και οικονομική τους ωριμότητα θα αξιολογηθούν από την DG Comp (Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού) και μόνο τότε, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές του ΥΠΕΝ, θα φανεί ποια έχουν τη δυνατότητα να προχωρήσουν και να προκριθούν στα Εργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος. Για όσα εγκριθούν θα σταθμιστεί στη συνέχεια το χρηματοδοτικό τους κενό, το οποίο θα καλυφθεί από ευρωπαϊκές και εθνικές ενισχύσεις.

Ειδικότερα, στο σύνολο των 20 φακέλων που κατατέθηκαν σε κοινή πρόσκληση της Γενικής Γραμματείας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας και της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας του υπουργείου Ανάπτυξης & Επενδύσεων, μετά από αξιολόγηση από ειδική διυπουργική επιτροπή εμπειρογνωμόνων, προκρίνονται τα ακόλουθα πέντε έργα:

Πέτρος Τζανετάκης / Blue Med – Μοtor Oil
Νέα μονάδα μπλε και πράσινου υδρογόνου στους Αγίους Θεοδώρους

Το έργο της Motor Oil προβλέπει την παραγωγή μπλε υδρογόνου (παράγεται με τη χρήση φυσικού αερίου) πολύ χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος και πράσινου υδρογόνου (παράγεται με τη χρήση ΑΠΕ), με ορίζοντα υλοποίησης το 2025. Στο έργο αναμένεται και η συμμετοχή των εταιρειών ΔΕΣΦΑ και ΔΕΗ, καθώς και ερευνητικών ιδρυμάτων της χώρας.
Το Blue Med αφορά την ανάπτυξη και κατασκευή μιας πρότυπης, ευέλικτης και οικονομικά βιώσιμης υποδομής, με απώτερο στόχο τη μεταφορά, διανομή και χρήση στη βιομηχανία (διυλιστήρια) και τις μεταφορές (λεωφορεία και πλοία).

Πέτρος Τζανετάκης

H Motor Oil συνιστά έναν μεγάλο βιομηχανικό όμιλο με εμπειρία για την επιτυχή υλοποίηση του έργου, καθώς έχει υλοποιήσει παρόμοιου προϋπολογισμού και τεχνολογικής δυσκολίας έργα. H εταιρεία έχει μάλιστα ήδη εγκαταστάσεις παραγωγής και χρήσης υδρογόνου στους Αγίους Θεοδώρους, ενώ η έγχυση υδρογόνου στο δίκτυο του ΔΕΣΦΑ είναι εφικτή και αναγκαία για τη μεταφορά του.
Μέσα στα πολλαπλασιαστικά οφέλη συμπεριλαμβάνονται η δημιουργία δεκάδων θέσεων εργασίας, σημαντική μείωση των εκπομπών CO2 και η πρώτη βιομηχανική ανάπτυξη ολοκληρωμένου συστήματος παραγωγής, μεταφοράς και χρήσης Η2 στη βιομηχανία και μεταφορές με παράλληλη δημιουργία συστήματος logistics για διανομή υδρογόνου. Το ολοκληρωμένο αυτό cluster έχει στόχο να καλύψει κυρίως το νότιο τμήμα της χώρας.

Δρ Βασίλης Γρηγορίου / Συνιδρυτής, πρόεδρος Δ.Σ. και διευθύνων σύμβουλος Green HiPo – Advent Technologies
Mονάδα παραγωγής καινοτόμων ηλεκτρολυτών και κυψελίδων καυσίμου

Δυναμικά στα πρότζεκτ του υδρογόνου μπαίνει και η Advent Technologies (Advanced Energy Technologies), η καινοτόμος εταιρεία που ξεκίνησε ουσιαστικά ως τεχνοβλαστός στην Πάτρα το 2006 από τον δρα Βασίλη Γρηγορίου, για να εξελιχθεί σήμερα σε εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Nasdaq με έδρα στο Κέμπριτζ της Μασαχουσέτης.
Η εταιρεία που αναπτύσσει, κατασκευάζει και συναρμολογεί κρίσιμα εξαρτήματα για κυψέλες καυσίμου και προηγμένα ενεργειακά συστήματα στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, έχει προτείνει ένα δικό της πρότζεκτ και παράλληλα συμμετέχει στο μεγαλεπίβολο White Dragon.


Το δικό της πρότζεκτ ονομάζεται Green HiPo και ουσιαστικά πρόκειται για έργο κατασκευής και εγκατάστασης μονάδας παραγωγής καινοτόμων ηλεκτρολυτών και κυψελίδων καυσίμου στη Δυτική Μακεδονία. Οι συνδυασμένες κυψέλες καυσίμου θερμότητας και ενέργειας (CHP) σχεδιάζεται να παραχθούν σε πρώτη φάση για το έτερο πρότζεκτ White Dragon. Οπως εξηγεί στο «business stories» ο κ. Γρηγορίου, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, πρόκειται για μια μεγάλη επένδυση που, σύμφωνα με τον σχεδιασμό του, μπορεί να δημιουργήσει 1.300 θέσεις εργασίας για την ανάπτυξη και μαζική παραγωγή των παραπάνω κρίσιμων συσκευών για τη χρήση του υδρογόνου. Ενα πρότζεκτ που συνολικά μπορεί να προσεγγίσει το 1 δισ. ευρώ. Οπως αναφέρει, ήδη με βάση το πρόγραμμα της Ε.Ε. υπάρχουν ζυμώσεις μεταξύ πολλών εταιρειών σε διαφορετικές χώρες, υπογραμμίζοντας ότι αυτή η μορφή ενέργειας αποτελεί ίσως και τη μεγάλη ευκαιρία της ελληνικής οικονομίας όχι μόνο στην απολιγνιτοποίηση και εν τέλει τους μηδενικούς ρύπους, αλλά και αργότερα στην εξαγωγή τεχνογνωσίας και προϊόντων.

«Σαφώς όλες αυτές είναι ακριβές λύσεις, τις οποίες όμως οι κυβερνήσεις και η Ε.Ε. είναι αποφασισμένες να βοηθήσουν χρηματοδοτώντας το όποιο κενό. Με δεδομένο ότι αποτελεί προτεραιότητα για την Ευρώπη δίνοντας παράλληλα επαρκή χρονικά περιθώρια για την πλήρη ανάπτυξή του, θεωρώ ότι μπορούμε να έχουμε το πλεονέκτημα στην παγκόσμια αγορά», τονίζει.

H2CEM – Ομιλος Τιτάν
Απανθρακοποίηση της παραγωγής με χρήση υδρογόνου

Το έργο H2CEM του Ομίλου Τιτάν αφορά την παραγωγή και χρήση πράσινου υδρογόνου για την παραγωγή ενέργειας στη βιομηχανία τσιμέντου μέσω της αξιοποίησης ιδιαίτερα πρωτοποριακών τεχνολογιών.
Στόχος του έργου που εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πρόγραμμα δράσεων του ομίλου για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι η βελτίωση του ανθρακικού αποτυπώματος των δραστηριοτήτων παραγωγής τσιμέντου στην Ελλάδα και η συμβολή στον ευρωπαϊκό στόχο μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% μέχρι το 2030.

Το H2CEM προβλέπει την εγκατάσταση και λειτουργία μονάδων παραγωγής πράσινου υδρογόνου, συνολικής ισχύος 3,5 MW, για τα εργοστάσια του Τιτάνα στην Ελλάδα (Καμαρίου Βοιωτίας, Δρεπάνου Αχαΐας και Ευκαρπίας Θεσσαλονίκης), οι οποίες θα τροφοδοτούνται από ανανεώσιμες πηγές ηλεκτρικής ενέργειας.

Το πράσινο υδρογόνο θα αξιοποιείται μέσω καινοτόμων τεχνολογικών συστημάτων για τον περιορισμό της χρήσης ορυκτών καυσίμων, με σκοπό τη μείωση των εκπομπών CO2 κατά 160.000 τόνους ετησίως. Μακροπρόθεσμος στόχος είναι η αυξημένη χρήση του πράσινου υδρογόνου ως κλιματικά ουδέτερου καυσίμου για τη βιομηχανική παραγωγή τσιμέντου.

Δευτερευόντως, η εταιρεία εξετάζει δύο επίσης χρήσεις: την τροφοδοσία στόλου οχημάτων της εταιρείας με κυψέλες καυσίμου και συνδυασμό με δεσμευμένο διοξείδιο του άνθρακα σε άλλες φάσεις της διεργασίας παραγωγής τσιμέντου, με στόχο την παραγωγή βιοκαυσίμων και πλαστικών.

Η διάρκεια του έργου είναι τα δέκα έτη και περιλαμβάνει τη δημιουργία δικτύου συνεργασιών στην Ελλάδα και την Ευρώπη με ερευνητικούς και ακαδημαϊκούς φορείς, καθώς και με παρόχους τεχνολογίας πράσινου υδρογόνου και ΑΠΕ.

Η υλοποίησή του θα οδηγήσει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας υψηλής κατάρτισης, ενώ στον σχεδιασμό του περιλαμβάνονται δράσεις διάχυσης τεχνογνωσίας στην ελληνική και ευρωπαϊκή βιομηχανία παραγωγής τσιμέντου, όπως και δράσεις ενημέρωσης για τους κοινωνικούς φορείς και άλλους συμμετόχους.

Κώστας Ξηφαράς / White Dragon
Παραγωγή πράσινου υδρογόνου με συντονίστρια τη ΔΕΠΑ Εμπορίας

Ο επονομαζόμενος και «Λευκός Δράκος», με προβλεπόμενες επενδύσεις ύψους 8 δισ. ευρώ, περιλαμβάνεται στην κατηγορία των έργων μεγάλης κλίμακας ανανεώσιμου υδρογόνου της Ε.Ε. Το White Dragon προωθεί την προοπτική μετατροπής της Δυτικής Μακεδονίας σε κοιλάδα ανανεώσιμου υδρογόνου, το οποίο θα παράγεται μέσω ηλεκτρόλυσης με χρήση ηλιακής ενέργειας.

Το υδρογόνο, στη συνέχεια, θα αποθηκεύεται και θα εκχύεται στον αγωγό φυσικού αερίου του ΔΕΣΦΑ και στον αγωγό TAP, ενώ μέσω κυψελών καυσίμου υψηλής θερμοκρασίας θα προσφέρει στο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας ηλεκτρική ενέργεια ως μία σταθερή μονάδα βάσης συμπαραγωγής πράσινης ενέργειας και θερμότητας.
Τον συντονιστικό ρόλο στο μεγάλο πρότζεκτ έχει αναλάβει η ΔΕΠΑ Εμπορίας Α.Ε., ενώ στο επενδυτικό σχέδιο συμμετέχουν η Advent Technologies S.A., η Copelouzos Group (Damco Energy S.A.), η Σωληνουργεία Κορίνθου Α.Ε., ο TAP, ο ΔΕΣΦΑ, η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, οι όμιλοι των Ελληνικών Πετρελαίων, της Motor Oil και η ΔΕΗ.

Κοσμάς, Θωμαή, Νίκος Τιριακίδης / H2CATTANKS – B&T Composites
Δεξαμενές υψηλής πίεσης για την αποθήκευση υδρογόνου

H B&T Composites, την οποία ίδρυσε ο ηλεκτρολόγος μηχανικός Βασίλης Τιριακίδης στη Φλώρινα λίγο προτού ξεσπάσει η κρίση, είναι ένας σημαντικός παίκτης σε έναν χώρο όπου εργάζεται αθόρυβα, μακριά από τα φώτα. Η μικρή εταιρεία που παράγει και εξάγει σε ποσοστό 90% προϊόντα από σύνθετα υλικά, έχοντας σημαντικούς πελάτες όπως η πολυεθνική Siemens, θέλει να μπει δυναμικά στο κομμάτι του υδρογόνου. Το πρότζεκτ που έχει προτείνει αφορά την κατασκευή καινοτόμων δεξαμενών υψηλής πίεσης από σύνθετα υλικά και ίνες άνθρακα για την αποθήκευση υδρογόνου, ειδικότερα για τον τομέα των μεταφορών.

Ο κ. Τιριακίδης δηλώνει στο «b.s.» ότι, ανεξάρτητα από την πορεία ένταξης του πρότζεκτ στο πρόγραμμα της Ε.Ε., είναι αποφασισμένος να προχωρήσει στις επενδύσεις που υπολογίζει, «απλά, με πιο αργό ρυθμό». Ηδη για την έρευνα και ανάπτυξη τέτοιων προϊόντων συνεργάζεται με ερευνητικά κέντρα τριών πανεπιστημίων της χώρας, ενώ η πρότασή του αφορά μια μεγάλη επένδυση στο εργοστάσιο της Φλώρινας με νέες κτιριακές εγκαταστάσεις και τον σύγχρονο, απαιτούμενο εξοπλισμό. Το νέο πρότζεκτ που αναλαμβάνουν να τρέξουν τα παιδιά του κ. Τριακίδη, Κοσμάς, Θωμαή και Νίκος, μαζί με τους υπόλοιπους μηχανικούς της εταιρείας, έχει προϋπολογισμό μόλις 18 εκατ. ευρώ και αναμένεται να διπλασιάσει το δυναμικό της. «Η δυναμική προς το υδρογόνο είναι τεράστια. Ηδη μιλάμε για την ανάγκη, όπως είναι σήμερα τα βενζινάδικα, να δημιουργηθούν σε λίγα χρόνια τα “υδρογονάδικα”. Σε τρένα και φορτηγά ήδη αναπτύσσονται εφαρμογές για χρήση υδρογόνου. Το ίδιο θα γίνει σε λίγο και με τα αεροπλάνα. Δεν σας κρύβω ότι είμαστε ήδη σε στενή επικοινωνία με την Airbus για την ανάπτυξη ειδικών δεξαμενών και κρυογενικών», λέει ο κ. Τιριακίδης.

Το έργο αυτό κατηγοριοποιείται στα έργα Ερευνας, Ανάπτυξης και Καινοτομίας και στις υποδομές, αφού αφορά τη μεταφορά και αποθήκευση υδρογόνου. Ο ορίζοντας ολοκλήρωσης εκτιμάται στους 36 μήνες και ένα από τα σημαντικά πολλαπλασιαστικά οφέλη είναι οι θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν στη Δυτική Μακεδονία.

Διαβάστε ακόμη:

Πόσα λεφτά θα είχατε σήμερα αν είχατε επενδύσει $1.000 στην Domino’s Pizza πριν 10 χρόνια

Εφικτός ο στόχος για τουριστικά έσοδα πάνω από €11 δισ. (πίνακας)

ΚΙΝΑΛ: Οι κινήσεις Παπανδρέου «ξαναμοιράζουν» την τράπουλα στην κούρσα για την ηγεσία