Μεταξύ 2.150-2.500 MW καθορίζεται με πρόσφατη απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) το περιθώριο εγκατάστασης έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στην Κρήτη, μετά την ολοκλήρωση της ηλεκτρικής διασύνδεσης του νησιού με το ηπειρωτικό σύστημα.
Σε τρία χρόνια θα επαναξιολογηθεί η κατάσταση του ηλεκτρικού χώρου, καθώς θα είναι σε πλήρη λειτουργία το μεγάλο καλώδιο, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2024. Η απόφαση της ΡΑΕ για το δυναμικό σε ΑΠΕ που μπορεί να «σηκώσει» η Κρήτη μετά την ολοκλήρωση και της μεγάλης ηλεκτρικής διασύνδεσης από τον Ανεξάρτητο Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) θα ανοίξει τον δρόμο για την ανάπτυξη νέων έργων από τη στιγμή που το νησί είναι μία από τις λίγες μη κορεσμένες περιοχές της χώρας.
Μέχρι σήμερα η απουσία διασύνδεσης με το ηπειρωτικό σύστημα έβαζε φρένο στην υλοποίηση πρότζεκτ μεγάλης κλίμακας, με αποτέλεσμα η συνολική δυναμικότητα του νησιού μετά βίας να ξεπερνά τα 310 MW αιολικής και ηλιακής ενέργειας, μαζί με τα 70 MW του ηλιοθερμικού στην περιοχή της Σητείας. Ετσι, ανάμεσα στα πολλά οφέλη της ηλεκτρικής διασύνδεσης με το ηπειρωτικό σύστημα είναι ότι θα επιτρέψει την περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ σηματοδοτώντας νέες μεγάλες επενδύσεις.
Σύμφωνα με την παραδοχή του ΑΔΜΗΕ, η τελική ζήτηση σε ηλεκτρική ενέργεια της Κρήτης θα φτάσει στις 3,4 TWh το 2030. Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο σε σχετική μελέτη για λογαριασμό της ΡΑΕ έχει υπολογίσει τη ζήτηση σε 3,8 ΤWh, δηλαδή κατά περίπου 31% αυξημένη σε σχέση με τη ζήτηση του 2019. Ως εκ τούτου, αιτιολογούνται σε μεγάλο βαθμό και τα υψηλότερα περιθώρια ισχύος ΑΠΕ.
Η πλήρης διασύνδεση της Κρήτης με την ηπειρωτική χώρα έρχεται σε μια συγκυρία που η αγορά των ΑΠΕ αναπτύσσεται με εκρηκτικούς ρυθμούς στην κατεύθυνση των αναθεωρημένων στόχων του νέου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), που προβλέπει ακόμη μεγαλύτερη συμμετοχή της καθαρής ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα της χώρας. Η απόφαση της ΡΑΕ κάνει αποδεκτή και την εισήγηση του ΑΔΜΗΕ ως προς την εξαγωγική και εισαγωγική δύναμη του καλωδίου που ορίζεται στα 800 MW και αφορά τη συνολική μεταφορική ικανότητα και των δύο διασυνδέσεων της Κρήτης, με την Πελοπόννησο και την Αττική. Επίσης, προβλέπει τη δυνατότητα επιβολής ελεγχόμενων λειτουργικών περιορισμών (περικοπές) στην παραγωγή των σταθμών ΑΠΕ, που δεν θα υπερβαίνουν το 5% της ετήσιας παραγόμενης ενέργειας, στοιχείο που εκτιμάται ότι μπορεί να αυξήσει σημαντικά τα περιθώρια για την ανάπτυξη υποδομών πράσινης ενέργειας στο νησί.
Ποιοι όμιλοι βγαίνουν μπροστά
Μεταξύ των μεγάλων επενδύσεων σε έργα καθαρής ενέργειας που βρίσκονται στο τραπέζι είναι εκείνη που προωθούν η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή και η ΕΛΙΚΑ του Ομίλου Κοπελούζου για την ανάπτυξη αιολικών πάρκων ισχύος 1.000 MW. Υπενθυμίζεται ότι στο παρελθόν οι δύο όμιλοι είχαν σχεδιάσει δύο διαφορετικά έργα που προέβλεπαν χαρτοφυλάκια δυναμικότητας από 1.000 MW έκαστο και διαφορετικές ηλεκτρικές διασυνδέσεις. Από το 2017, όμως, η στρατηγική των δύο ομίλων διαφοροποιήθηκε, με αποτέλεσμα τα έργα αυτά να συγχωνευτούν με στόχο να διευκολυνθούν οι διαδικασίες χρηματοδότησης και να τεθεί γενικότερα μια πιο ρεαλιστική προοπτική υλοποίησης.
Από τη στιγμή που ο ΑΔΜΗΕ αποφάσισε να επενδύσει στο ηλεκτρικό καλώδιο σύνδεσης με την Αττική, οι άδειες ΑΠΕ που χορηγήθηκαν για την Κρήτη έπαψαν να ισχύουν καθώς χορηγήθηκαν μαζί με υποδομές ηλεκτρικής διασύνδεσης. Ωστόσο, με νομοθετική ρύθμιση που έγινε προ διετίας, προβλέφθηκε ότι από τον διαθέσιμο ηλεκτρικό χώρο που θα δοθεί στο νησί, οι άδειες που αποκτήθηκαν πριν από τον Ιανουάριο του 2016 μπορούν να υλοποιηθούν χωρίς την υποχρέωση δικού τους καλωδίου, εφόσον η Κρήτη έχει διασυνδεθεί με το ηπειρωτικό σύστημα ή βάσει χρονοδιαγράμματος πρόκειται να συνδεθεί μέχρι την τελευταία ημέρα του 2024. Στις εταιρείες αυτές κατανέμεται το 50% του περιθωρίου ισχύος έργων που θα βγουν για το νησί.
Στα προτεινόμενα έργα περιλαμβάνονται όλες οι τεχνολογίες, κυρίως όμως αιολικά και φωτοβολταϊκά αλλά και συστήματα αποθήκευσης δυναμικότητας περίπου 350 ΜW. Οι μονάδες αποθήκευσης κρίνονται αναγκαίες, καθώς θα δώσουν την ευελιξία στο σύστημα για να απορροφήσει περισσότερη ενέργεια.
Ο υπόλοιπος διαθέσιμος ηλεκτρικός χώρος θα μοιραστεί στους άλλους ενδιαφερομένους, μεταξύ των οποίων εγχώριες εταιρείες ανάπτυξης έργων ΑΠΕ (ΔΕΗ, Μυτιληναίος κ.ά.), αλλά και μεγάλες πολυεθνικές (Enel Green Power Hellas, ΕDF κ.ά.). Οι δύο τελευταίες συμμετείχαν και στη διαβούλευση του σχεδίου για το περιθώριο εγκατάστασης ΑΠΕ στο νησί, υποστηρίζοντας την ένταξη έργων που ενσωματώνουν τεχνολογίες αποθήκευσης.
Η Enel Green Power Hellas διαθέτει, είτε η ίδια είτε μέσω θυγατρικών της, οκτώ άδειες παραγωγής συνολικής ισχύος 276 MW και ΑΠΕ 170 MW για κατανεμόμενες μονάδες παραγωγής και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας στην Κρήτη (σταθμοί ΑΠΕ και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης – ΣΥΗΘΥΑ με ενσωματωμένη αποθήκευση και δυνατότητα απορρόφησης της ενέργειας από το δίκτυο). Οι μονάδες αυτές έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν εγγυημένη «πράσινη» ισχύ και να εκτελούν τις εντολές του Διαχειριστή του Συστήματος, αντίστοιχα με τις θερμικές μονάδες, χωρίς να προκαλούν οποιοδήποτε πρόβλημα στο δίκτυο και διευκολύνοντας την περαιτέρω διείσδυση ΑΠΕ.
Η EDF διαθέτει έμμεσα και άμεσα 65 βεβαιώσεις ειδικών έργων για υβριδικά συνολικής εγγυημένης ισχύος 217 MW και εγκατεστημένης ισχύος ΑΠΕ 465 MW. Στην Κρήτη η εταιρεία κατέχει 43 βεβαιώσεις ειδικών έργων για υβριδικούς σταθμούς συνολικής εγγυημένης ισχύος 134 MW και επιπλέον 187 ΜW με χρήση συσσωρευτών αποθήκευσης. Τρία μάλιστα από τα έργα αυτά είναι ώριμα, έχοντας εξασφαλίσει έγκριση περιβαλλοντικών όρων.
Υπερκινητικός και δραστήριος είναι στο νησί και ο κ. Εμμανουήλ Νικηφοράκης της Dispatch Renewable Energy (Direen Α.Ε.), που έχει συγκεντρώσει μεγάλο χαρτοφυλάκιο αδειών για έργα αποθήκευσης ενέργειας και υβριδικά, πέραν των κλασικών ΑΠΕ, ενώ διατηρεί συνεργασίες με μεγάλους ξένους ομίλους (EDF EN Hellas, Siemens Gamesa, Narada). Πριν από λίγους μήνες υπέγραψε συμφωνία με την Enel Green Power Hellas για την ανάπτυξη ενεργειακών έργων, για λογαριασμό του πολυεθνικού ομίλου.
Διαβάστε ακόμη
ΣΥΡΙΖΑ: Ο Πολάκης έχει αποφασίσει να θέσει εαυτόν εκτός ψηφοδελτίων
Τέσσερα πλοία επισκευάζονται ταυτόχρονα στα Ναυπηγεία Ελευσίνας (pics)
Υποχρεωτικά μέσω λογιστή οι δηλώσεις 200.000 ελεύθερων επαγγελματιών