Χωρίς τέλος φαντάζει το ράλι των τιμών του φυσικού αερίου στην Ευρώπη, καθώς μετά από μια περίοδο μικρής υποχώρησης πήραν ξανά την ανιούσα, με την αβεβαιότητα σχετικά με τις ρωσικές προμήθειες να απειλεί την επέκταση και διεύρυνση της ενεργειακής κρίσης μέχρι τον επόμενο χειμώνα.
Η γεωπολιτική ένταση ανεβαίνει καθώς η Ρωσία πυκνώνει τα στρατεύματά της στα σύνορα με την Ουκρανία. Ενδεχόμενη εισβολή, όπως αναφέρει το Bloomberg, επικαλούμενο τις μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ και της Ουκρανίας είναι πιθανό να συνέβαινε εν μέσω του ευρωπαϊκού χειμώνα.
Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα μπορούσε όχι απλά να καθυστερήσει την έναρξη του αμφιλεγόμενου αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2, αλλά και να θέσει σε κίνδυνο τις άλλες προμήθειες τη στιγμή που τα αποθέματα στην Ευρώπη εξαντλούνται επικίνδυνα.
Σε αυτό το περιβάλλον, οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πραγματοποιήσουν την Πέμπτη σύνοδο κορυφής για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση.
Θα συζητήσουν τρόπους αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης, την αναζωπύρωση της πανδημίας και την υπόθεση Ρωσίας-Ουκρανίας, που αποτελεί ένα ακόμη πιθανό θέμα ανάφλεξης.
Χωρίς «ταβάνι» το φυσικό αέριο στην Ε.Ε.
Η Ευρώπη αντιμετώπιζε μια δεινή ενεργειακή κατάσταση ακόμη και πριν φουντώσουν οι γεωπολιτικές εντάσεις. Καθώς οι οικονομίες ανοίγουν ξανά, η ζήτηση αυξάνεται και η προσφορά απλώς δεν μπορεί να συμβαδίσει, ενώ το μεγάλο δίκτυο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας της ηπείρου δεν μπορεί να καλύψει το χάσμα το μεγαλύτερο μέρος του έτους λόγω των χαμηλών ταχυτήτων ανέμου.
Έτσι, με τον καιρό να γίνεται όλο και πιο κρύος, τα αποθέματα φυσικού αερίου είναι τα χαμηλότερα που έχουν καταγραφεί για αυτή την εποχή του χρόνου.
Οι τιμές του ρεύματος έχουν επίσης αυξηθεί τις τελευταίες ημέρες. Στη Γερμανία τα φορτία για παράδοση το επόμενο έτος διαπραγματεύθηκαν κοντά σε επίπεδα ρεκόρ, ενώ τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το πρώτο τρίμηνο του 2022 στις Σκανδιναβικές χώρες σκαρφάλωσαν σε υψηλό όλων των εποχών.
«Οι τιμές του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας έχουν τετραπλασιαστεί, αντανακλώντας τους φόβους της αγοράς για ελλείψεις φυσικού αερίου τον επόμενο χειμώνα», δήλωσε σε έκθεσή της η Antonella Bianchessi, αναλύτρια της Citigroup Inc.
Το ευρωπαϊκό αέριο αναφοράς που διαπραγματεύεται στην Ολλανδία εκτινάχθηκε έως και 5,9% και ήταν 2,5% υψηλότερο στα 119 ευρώ την μεγαβατώρα, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο ανέβηκε κατά 2,4% στις 301,46 πένες.
Πρόταση της Κομισιόν για κοινή αγορά αερίου
Σε αυτό το πλαίσιο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε σήμερα στα κράτη μέλη την από κοινού αγορά στρατηγικών αποθεμάτων αερίου, βάσει σχεδίων που θα αυξήσουν επίσης την αποθήκευση αερίου.
Σημειώνεται ότι η χώρα μας είναι μεταξύ των χωρών που έχουν ζητήσει την κοινή αγορά αερίου, υποστηρίζοντας ότι θα βοηθήσει να αυξηθούν οι προμήθειες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανταποκρίθηκε σε αυτό προτείνοντας ένα σύστημα με το οποίο οι διαχειριστές των συστημάτων μεταφοράς (TSO) των χωρών θα μπορούν από κοινού να αγοράσουν στρατηγικά αποθέματα αερίου, που θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε μια έκτακτη περίπτωση σοβαρής έλλειψης.
Η συμμετοχή θα είναι εθελοντική και οι χώρες θα πρέπει πρώτα να ενημερώνουν την Κομισιόν, να γνωστοποιούν λεπτομέρειες όπως τον όγκο που πρόκειται να αγοράσουν, τις λειτουργικές διαδικασίες για να ενεργοποιηθεί η προμήθεια σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, καθώς και το αναμενόμενο κόστος και τα οφέλη.
Ωστόσο η πρόταση της Κομισιόν δεν αναμένεται να αντιμετωπίσει εγκαίρως τη φετινή αύξηση της τιμής του αερίου. Εκτός των διαπραγματεύσεων μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των χωρών-μελών της ΕΕ, που πρέπει να εγκρίνουν τους κανόνες υπάρχουν και οι διαφωνίες κάποιων χωρών ως προς τον ρόλο του αερίου στην ενεργειακή μετάβαση.
Ο ρόλος της μετάλλαξης Όμικρον
Η εξάπλωση της μετάλλαξης Όμικρον θα μπορούσε, ωστόσο, να φέρει κάποια ανακούφιση από την άνοδο των τιμών, καθώς τα κράτη επιβάλλουν περισσότερους περιορισμούς, πλήττοντας την οικονομική ανάπτυξη και τη ζήτηση ενέργειας. Η αγορά πετρελαίου αντιμετωπίζει ακόμη μεγαλύτερη υπερπροσφορά στις αρχές του επόμενου έτους, καθώς η Όμικρον εμποδίζει τα διεθνή ταξίδια, δήλωσε ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας.
«Οι αγορές φυσικού αερίου θα είναι ευάλωτες σε κλυδωνισμούς τιμών, εάν βιώσουμε τις χαμηλότερες από τις μέσες θερμοκρασίες που βιώσαμε τον περασμένο χειμώνα», δήλωσε η S&P Global Platts στις εκτιμήσεις της για το επόμενο έτος, όπου μεταξύ άλλων, επαναβεβαιώνεται ο ρόλος της Ρωσίας ως κύριας πηγής προμήθειας τόσο για τις τρέχουσες ανάγκες όσο και για την αναπλήρωση των αποθεμάτων.
Ο βασικός αγωγός Nord Stream 2 που θα φέρει ρωσικό αέριο στη Γερμανία μπορεί να χρειαστεί έξι έως οκτώ μήνες για να ξεκινήσει, ενώ θα υποβληθεί σε διαδικασία πιστοποίησης πριν τον υπογράψει η νέα γερμανική κυβέρνηση.
«Ο αγωγός Nord Stream 2 είναι απαραίτητος για την ενίσχυση της παροχής ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη καθώς η Ρωσία περιορίζει δραστικά τις προμήθειες μέσω της Ουκρανίας και ηλεκτρονικών δημοπρασιών», αναφέρει η S&P Global Platts. Η ίδια αναμένει ότι ο αγωγός θα ξεκινήσει τη λειτουργία του τον Ιούνιο, αλλά «περαιτέρω καθυστερήσεις θα αναγκάσουν τους ευρωπαίους αγοραστές να αγωνίζονται για εναλλακτικό εφοδιασμό, ενισχύοντας όχι μόνο τις ευρωπαϊκές τιμές φυσικού αερίου, αλλά και τις παγκόσμιες τιμές LNG», όπως τονίζει.
Διαβάστε ακόμα: