Μπορεί οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να έχουν ήδη δαπανήσει 280 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, αλλά είναι βέβαιο ότι θα χρειαστούν ακόμη περισσότερα χρήματα, προκειμένου να… βγει ο χειμώνας. Ιδίως αν επιβεβαιωθεί το σενάριο του πλήρους τερματισμού των ροών φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Μέσα σ΄ αυτό το πλαίσιο, ήδη υπάρχουν φωνές για την ανάγκη λήψης πιο τολμηρών μέτρων, όπως για παράδειγμα η επιβολή πλαφόν στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος. Προς αυτή την κατεύθυνση κινείται και η πρωτοβουλία της Τσεχίας, η οποία ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε., για τη σύγκληση έκτακτης Συνόδου Κορυφής.
Οι τιμές του φυσικού αερίου στη χονδρική αγορά έχουν «χτυπήσει» διαδοχικά ιστορικά υψηλά, καθώς η Μόσχα ανακοίνωσε προσφάτως το τριήμερο «πάγωμα» των ροών μέσω του Nord Stream 1, σε ακόμη μια απόδειξη της εργαλειοποίησης της ενέργειας εκ μέρους του Κρεμλίνου, το οποίο ασκεί πιέσεις στις Βρυξέλλες για άρση των αντι-ρωσικών κυρώσεων.
Αυτό σημαίνει ότι οι λογαριασμοί ρεύματος των επόμενων μηνών θα είναι ιδιαιτέρως «φουσκωμένοι» (η χονδρική τιμή είναι τουλάχιστον 10 φορές υψηλότερη σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας 5ετίας) φέρνοντας σε απόγνωση εκατομμύρια νοικοκυριά και επιχειρήσεις σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο.
Η λύση των οριζόντιων επιδοτήσεων μέχρι στιγμής έχει παράσχει σημαντική στήριξη στους καταναλωτές, αλλά ουδείς γνωρίζει πόσα χρήματα θα πρέπει να ξοδευτούν ακόμη, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη ότι τον χειμώνα η κατανάλωση είναι μεγαλύτερη, λόγω των αναγκών για θέρμανση.
Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, αναζητούνται εναλλακτικές. Ενδεικτικά, ο πρωθυπουργός της Ιταλίας, Μάριο Ντράγκι, σε χθεσινή του παρέμβαση, υπογράμμισε την ανάγκη θέσπισης ανώτατου ορίου στην τιμή του φυσικού αερίου που εισάγεται από τη Ρωσία.
Η Κομισιόν, από την πλευρά της, έχει διαβεβαιώσει ότι «αξιολογεί προσεκτικά τις διαφορετικές δυνατότητες επιβολής ανώτατων τιμών», αποφεύγοντας ωστόσο να διευκρινίσει ποια ακριβώς μορφή θα έχουν αυτές.
Η λύση της μειωμένης κατανάλωσης
Ωστόσο, η επιλογή των επιδοτήσεων ή των μειωμένων λογαριασμών ρεύματος ενέχει τον κίνδυνο να επιδεινώσει -και όχι να επιλύσει- την κρίση, καθώς οι αναλυτές εκτιμούν ότι μια τέτοια στρατηγική συντελεί στη συντήρηση ή και στην αύξηση της κατανάλωσης και όχι στη μείωσή της, το οποίο είναι και το βασικό ζητούμενο.
«Είναι σαν να ρίχνεις βενζίνη στη φωτιά» ισχυρίζεται η Joanna Mackowiak-Pandera, επικεφαλής του think tank Forum Energii. «Δεν έχουμε φθάσει στην κορύφωση της κρίσης ακόμη» προσθέτει, μιλώντας στο πρακτορείο Bloomberg.
Μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, το κόστος κάλυψης των πρόσθετων ενεργειακών μέτρων εκτιμάται σε 110 δισ. στερλίνες έως το 2023, κάτι το οποίο αφενός θέτει σε κίνδυνο τα δημόσια ταμεία, αφετέρου αναγκάζει τους φορολογούμενους να βγάλουν τα κάστανα από τη φωτιά.
Γι’ αυτό τον λόγο, το think tank θεωρεί ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να σταματήσουν την πολιτική των οριζόντιων μέτρων και να στραφούν στην οικονομική στήριξη αποκλειστικά των πιο ευάλωτων πολιτών, αλλά και στην προώθηση μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας για τις επιχειρήσεις και τους πιο ευκατάστατους καταναλωτές.
«Η εξοικονόμηση της ενέργειας πρέπει να είναι προτεραιότητα» υποστηρίζει ο Vis, σύμβουλος στο Rud Pedersen Public Affairs. «Οι ενεργειακές αυξήσεις θα προκαλέσουν πραγματικό πόνο και οι κυβερνήσεις απέχουν παρασάγγας από μια ισορροπημένη απάντηση».
Χθες, η κυβέρνηση της Γερμανίας ανακοίνωσε μια δέσμη μέτρων για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας στους δημόσιους φορείς, ενώ και η Ισπανία ετοιμάζεται να θεσπίσει υποχρεωτικά όρια στην κατανάλωση ενέργειας από επιχειρήσεις και δημόσιο.
Ωστόσο, πρόκειται για τις εξαιρέσεις, οι οποίες επιβεβαιώνουν τον κανόνα, καθώς η πλειονότητα των χωρών αρκείται προς ώρας στις επιδοτήσεις του ηλεκτρικού ρεύματος.
«Η εποχή της ανεμελιάς και της αφθονίας έχει τελειώσει» προειδοποίησε εύστοχα την Τετάρτη ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος ωστόσο, μόλις τώρα ξεκινάει τις συζητήσεις με τους δημόσιους εταίρους για την υποχρεωτική μείωση της κατανάλωσης.
Διαβάστε επίσης:
UBS: Η ύφεση δεν έρχεται… έχει ήδη έρθει – Το βασικό σενάριο για τον χειμώνα
Ηλεκτρικό ρεύμα: Μικρή άνοδος στα €402 την Παρασκευή 26/8 για τη μεγαβατώρα στην Ελλάδα