Το διάφανο, ωοειδές σώμα του θυμίζει μέδουσα, όμως, το κτενοφόρο Mnemiopsis leidyi, γνωστό και ως «θαλάσσιο καρύδι», σε αντίθεση με τα κνιδόζωα δεν χρησιμοποιεί τις νηματοκύστεις του για να εγχύσει δηλητήριο, αλλά για να τραφεί, επομένως δεν είναι επικίνδυνο για τον άνθρωπο. Καταναλώνει πλαγκτόν και όταν διεγερθεί με φως ή επαφή τμήματα του σώματός του παίρνουν μπλε και πράσινη απόχρωση. Το ιδιαίτερο αυτό θαλάσσιο είδος αποτελείται κατά 97% από νερό κι έχει μήκος μόλις 7-12 εκ. και πλάτος 2,5 εκ.
Παρά το μικρό του μέγεθος ωστόσο είναι εξαιρετικά ανθεκτικό και έχει καταφέρει να κυριαρχήσει στις θάλασσες, ξεκινώντας από τη Μαύρη Θάλασσα όπου εισήχθη με φορτηγά πλοία και έκτοτε έχει παρατηρηθεί στην Κασπία Θάλασσα, αλλά και στο Αιγαίο με τον πληθυσμό του να έχει επεκταθεί σε όλη τη Μεσόγειο. Δεν είναι τυχαίο ότι συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο των 100 πιο επιβλαβών χωροκατακτητικών ειδών στον κόσμο, αφού η παρουσία του έχει συνδεθεί με τη μείωση στο ζωοπλαγκτόν στην Κασπία Θάλασσα κατά 80%!
Αντέχει στις μεταβολές του κλίματος και μπορεί να αναπτυχθεί με ευκολία σχεδόν σε όλα τα θαλάσσια περιβάλλοντα, με τους ειδικούς να θεωρούν πιθανό τον αποικισμό του ακόμα και στην Αρκτική.
Μία πιθανή εξήγηση για την επεκτατική του δράση μπορεί να είναι κι η ικανότητά του να φροντίζει με έναν ξεχωριστό τρόπο τον εαυτό του όταν τραυματίζεται.
Σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο του Έξετερ στη Μεγάλη Βρετανία και δημοσιεύθηκε στο Cell Press Current Biology, τα ιδιαίτερα αυτά τα όντα… έσονται εις σάρκα μίαν με ένα άλλο άτομο της αποικίας τους όταν τραυματιστούν.
Φανταστείτε δύο τραυματισμένα «θαλάσσια καρύδια», το καθένα από τα οποία προσπαθεί να ανακάμψει. Αντί να αγωνίζεται μόνο του να επουλώσει τις πληγές του, φροντίζει να συγχωνευτεί με ένα άλλο ώστε η ανάρρωση να είναι άμεση.
Με αυτόν τον τρόπο τα δύο πλάσματα γίνονται ένα και όχι μόνο: Συγχρονίζουν τις μυϊκές συσπάσεις τους, αλλά και το πεπτικό τους σύστημα καθώς τρέφονται μαζί (αν και η αποβολή των τροφών γίνεται σε διαφορετικούς χρόνους).
Η ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Κέι Τζοκούρα διαπίστωσε τη συμπεριφορά αυτή όταν σε δεξαμενή θαλασσινού νερού στο εργαστήριο παρατήρησε ότι ένα ασυνήθιστα μεγάλο Mnemiopsis leidyi έφερε δύο πίσω άκρα και δύο αισθητήριες δομές αντί για μία. Οι ειδικοί αναρωτήθηκαν αν αυτό το ασυνήθιστο άτομο προέκυψε από τη συγχώνευση δύο τραυματισμένων κτενοφόρων.
Για να δώσουν απάντηση στο ερώτημα διεξήγαγαν ένα πείραμα κατά το οποίο αφαιρέθηκε ένας από τους έξι λοβούς των ασπόνδυλων αυτών και στη συνέχεια τοποθετήθηκαν κοντά. Σε εννέα από τις 10 περιπτώσεις, οι τραυματισμένοι οργανισμοί συγχωνεύτηκαν σε μια οντότητα, η οποία έζησε για τουλάχιστον 3 εβδομάδες μετά.
Αρχικά, τα δύο άτομα εμφάνισαν αυθόρμητες κινήσεις την πρώτη ώρα μετά τη συγχώνευση, στη συνέχεια οι συσπάσεις άρχισαν να συγχρονίζονται και έπειτα από μόλις δύο ώρες σε ποσοστό της τάξης του 95% οι μυϊκές συσπάσεις ήταν πλήρως συγχρονισμένες.
Όσο για το πεπτικό σύστημα διαπίστωσαν ότι και αυτό με τη σειρά του είχε γίνει ένα, όταν τα σωματίδια τροφής διένυσαν έναν ενιαίο πεπτικό σωλήνα αν και αποβλήθηκαν από δύο διαφορετικούς πρωκτούς όχι ταυτόχρονα.
Περαιτέρω μελέτη αποκάλυψε ότι έπειτα από μία ημέρα, τα δύο αρχικά άτομα έγιναν ένα χωρίς εμφανή διαχωρισμό μεταξύ τους και όταν οι ερευνητές διέγειραν έναν λοβό, ολόκληρο το νέο σώμα αντέδρασε, υποδηλώνοντας ότι το νευρικό σύστημα ήταν και αυτό με τη σειρά του πλήρως συγχωνευμένο.
«Μείναμε έκπληκτοι όταν παρατηρήσαμε ότι η μηχανική διέγερση που εφαρμόστηκε στη μία πλευρά του συντηγμένου κτενοφόρου είχε ως αποτέλεσμα μια συγχρονισμένη μυϊκή σύσπαση στην άλλη πλευρά», δήλωσε ο Τζοκούρα, σύμφωνα με το Eurekalert.
Η επιστημονική ομάδα ακόμα δε μπορεί να καταλήξει αν αυτή η μέθοδος λειτουργεί ως στρατηγική επιβίωσης, ωστόσο εκτιμάται ότι στο μέλλον οι νέες έρευνες θα ρίξουν περισσότερο φως απαντώντας σε σημαντικά ερωτήματα. Τα ευρήματα είναι πιθανό να ενισχύσουν μελέτες σχετικά με τον άνθρωπο και την αποκατάσταση ανθρώπινων ιστών.
Photo: Commons.wikimedia/ Bruno C. Vellutini
Διαβάστε ακόμη:
«Μοντέλο ΕΦΚΑ» στην ΑΑΔΕ με 3 υποδιοικητές και ιδιώτες μάνατζερ από την αγορά
Μουστάκας: Πώς καταφέρνει να διατηρεί διψήφιο ρυθμό ανάπτυξης αψηφώντας την υπογεννητικότητα
Στις αγορές για €250 εκατ. το ελληνικό Δημόσιο με επανέκδοση 5ετούς
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα