Σε εντατική προετοιμασία για την ενεργειακή μετάβαση στην οικονομία μηδενικού άνθρακα μπαίνει ο ΔΕΣΦΑ, προετοιμάζοντας το εθνικό σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου για να υποδεχτεί το υδρογόνο αλλά και άλλα ανανεώσιμα αέρια όπως είναι το βιομεθάνιο.
Το εθνικό σύστημα με τα 1.466 χιλιόμετρα αγωγών αερίου υψηλής πίεσης σε όλη την χώρα τεστάρεται ήδη με το εναλλακτικό καύσιμο και αυτό το διάστημα γίνεται η αξιολόγηση της ικανότητάς του να δεχτεί ποσότητες υδρογόνου, με τον διαχειριστή να πρωτοστατεί σε εθνικό αλλά και πανευρωπαϊκό επίπεδο στην ανάπτυξη της νέας τεχνολογίας.
Ήδη μαζί με 11 ακόμη κορυφαίες ελληνικές εταιρείες που συγκροτούν την «εθνική ομάδα» της ενέργειας συμμετέχει στο White Dragon που φιλοδοξεί να αποτελέσει τμήμα του ευρωπαϊκού πυλώνα υδρογόνου και να χρηματοδοτηθεί στο πλαίσιο των έργων κοινού ενδιαφέροντος (IPCEI) από ευρωπαϊκούς πόρους.
Το ελληνικό πρότζεκτ φιγουράρει φέτος στο χάρτη των ευρωπαϊκών αγωγών μαζί με άλλους 12 Ευρωπαίους Διαχειριστές Συστημάτων Μεταφοράς Φυσικού Αερίου στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «European Hydrogen Backbone». Η τελευταία μοιράζεται το όραμα για τη δημιουργία ενός δικτύου αγωγών υδρογόνου μήκους περίπου 40.000 χλμ. σε 21 χώρες έως το 2040 με μια γιγαντιαία επένδυση συνολικού ύψους έως 81 δις. ευρώ.
Όπως αναφέρουν στελέχη του ΔΕΣΦΑ το ενδιαφέρον του σχεδιασμού είναι ότι περίπου το 70% αυτών των αγωγών θα πατήσουν πάνω στα θεμέλια των υφιστάμενων αγωγών που θα χρειαστεί να αναβαθμιστούν για να μεταφέρουν υδρογόνο.
Ο ΔΕΣΦΑ μαζί με τη ΔΕΠΑ, τα ΕΛΠΕ, την Motor Oil, την Μytilineos, την Cenergy, την ΤΕΡΝΑ, την πολωνική εταιρεία Solaris, αλλά και ερευνητικά ιδρύματα, όπως ο Δημόκριτος και το ΕΚΕΤΑ θα αναλάβουν την ανάπτυξη, μεταφορά και αποθήκευση υδρογόνου με υποδομές που έχουν στόχο να αναπτυχθούν έως το 2029 και να παράξουν 250.000 τόνους του νέου καυσίμου το χρόνο και να εξοικονομήσουν περίπου 11,5 εκατομμύρια τόνους CO2.
Πρόκειται για ένα μαμούθ σχέδιο που επικεντρώνεται στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας για παραγωγή καθαρότερων μορφών ενέργειας και το οποίο προβλέπεται δημιουργήσει 18.000 άμεσες και 29.000 έμμεσες θέσεις εργασίας.
Στο πλαίσιο αυτού του πρότζεκτ, ο ΔΕΣΦΑ σχεδιάζει την αναβάθμιση του υφιστάμενου δικτύου φυσικού αερίου ώστε να μπορεί να δεχτεί το παραγόμενο από τις διαφορετικές πηγές υδρογόνο. Και συγχρόνως να το μεταφέρει από το βορρά προς στο νότο αλλά και να μπορεί να το διοχετεύσει και στον ΤΑP και μέσω αυτού να το μεταφερθεί σε όλη τη ΕΕ.
Υπολογίζεται ότι το 30% έως 35% του κόστους που αναλογεί στο ΔΕΣΦΑ για το White Dragon, ανέρχεται σε 1,5 δις. από το οποίο το 1 δις –εφόσον εγκριθεί το έργο- θα αφορά την κατασκευή της νέας υποδομής μεταφοράς καθαρού υδρογόνου στο ελληνικό σύστημα.
«Στόχος είναι να προσδιορίσουμε το μέλλον της εταιρείας στο νέο περιβάλλον αλλά και να κάνουμε ασφαλές και αποδοτικό το σύστημα όταν θα χρησιμοποιεί υδρογόνο ή όταν θα χρειαστεί να αναμιχθεί το φυσικό αέριο με υδρογόνο», αναφέρουν αρμόδια στελέχη της εταιρείας.
Οι εφαρμογές του υδρογόνου
Όπως επισημαίνουν, η απανθρακοποίηση της ενεργειακής οικονομίας δεν χρειάζεται παραγόμενη ενέργεια μόνο από ΑΠΕ. Χρειάζεται και ενέργεια που προσφέρεται από ανανεώσιμα αέρια τόσο για την αποθήκευση όσο και για τις μεταφορές μεγάλων αποστάσεων όπου ο ηλεκτρισμός δεν μπορεί να αποδώσει όπως είναι αεροπλάνα, πλοία, οχήματα χερσαίων μεταφορών, πολλές βιομηχανικές διεργασίες (βιομηχανία χάλυβα) και επίσης σε τηλεθερμάνσεις και θέρμανση κατοικιών.
Από τα πιο γνωστά ανανεώσιμα αέρια που θα αποτελέσουν πυλώνα ανάπτυξης στο μέλλον είναι το υδρογόνο αλλά και το βιομεθάνιο αλλά και άλλα συνθετικά καύσιμα.
Για παράδειγμα, μια εξαιρετική πηγή ανανεώσιμου αερίου αποτελούν τα απόβλητα. Στην Ελλάδα, υποστηρίζουν στον ΔΕΣΦΑ δεν είναι μια αναπτυγμένη υποδομή, δίνει όμως μια ευκαιρία που η χώρα δεν έχει εκμεταλλευτεί και ο ΔΕΣΦΑ θέλει να αξιοποιήσει.
«Το βιομεθάνιο έχει μηδενικό αποτύπωμα σε άνθρακα και παράγεται όπου υπάρχουν απόβλητα, κυρίως σε αγροτικές περιοχές αλλά και στερεά και υγρά αστικά απόβλητα». Γι΄αυτό τονίζουν στον διαχειριστή και είναι ένας από τους πιο κατάλληλους τρόπους για να εκμεταλλευτεί κανείς την επέκταση του δικτύου φυσικού αερίου σε νέες περιοχές. Ειδικά σε αγροτικές περιοχές όπου μπορεί να οδηγήσει στο μηδενισμό των ρύπων που προέρχονται από τον γεωργικό τομέα αλλά και υποδομές όπως η Ψυτάλλεια όπου υπάρχουν απόβλητα πόλεων.
Στο πλαίσιο αυτό η εταιρεία μελετά συνεργασία με μεγάλες εταιρείες όπως η ΕΥΔΑΠ σχετικά με τον τρόπο πώς θα μπορούσαν να αναπτύξουν πιλοτικές εφαρμογές για εκμετάλλευση στην βιομηχανία.
Το βιομεθάνιο, όπως αναφέρουν στελέχη του ΔΕΣΦΑ μπορεί να συμβάλλει στους στόχους μείωσης των εκπομπών, αξιοποιώντας τα υπάρχοντα δίκτυα φυσικού αερίου, συμβάλλοντας παράλληλα στην αύξηση της εγχώριας παραγωγής. Η διαδικασία παραγωγής του γίνεται σε δύο φάσεις. Στην πρώτη συντελείται η παραγωγή ακατέργαστου βιοαερίου, κυρίως μέσω της λεγόμενης διαδικασίας της αναερόβιας χώνευσης βιομάζας. Σε δεύτερο στάδιο έχουμε την αφαίρεση από το αέριο του CO2.
Εκτιμάται ότι η προοπτική αυτή θα είχε επίσης θετικό αντίκτυπο στον γεωργικό τομέα των ειδών διατροφής, προωθώντας ένα οικονομικό μοντέλο βασισμένο στη βιωσιμότητα και την κυκλική οικονομία που ενισχύει ταυτόχρονα σημαντικά τις τοπικές οικονομίες.