Ο ρόλος της βιομηχανίας τροφίμων και της γεωργίας στην κλιματική κρίση είναι ένα από τα βασικά θέματα της COP28 που διεξάγεται στο Ντουμπάι.
Έχουν προηγηθεί μάλιστα σημαντικές διεργασίες, καθώς τέσσερις μήνες πριν η ηγεσία των ΗΑΕ ανακοίνωσε μια «Ατζέντα για τα Συστήματα Τροφίμων και τη Γεωργία» στο πλαίσιο εκδήλωσης διάρκειας σχεδόν δύο εβδομάδων προτρέποντας τις κυβερνήσεις να υπογράψουν μια πρώτη συμφωνία για την αντιμετώπιση των εκπομπών από τις βιομηχανίες τροφίμων και γεωργίας.
Η τωρινή διάσκεψη θα φιλοξενήσει πάνω από 50 εκδηλώσεις για τα τρόφιμα, τη γεωργία και συναφή θέματα και θα περιλαμβάνει μια ολόκληρη ημέρα αφιερωμένη στα τρόφιμα, στις 10 Δεκεμβρίου, κατά τη διάρκεια της οποίας ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO) έχει προγραμματίσει να ξεκινήσει έναν «οδικό χάρτη» ώστε οι χώρες να επιτύχουν τους κλιματικούς στόχους τους μέσω «αγροδιατροφικών λύσεων».
Είναι χαρακτηριστικό ότι το όλο σύστημα και η αλυσίδα των τροφίμων, από το αγρόκτημα μέχρι το πιάτο, ευθύνεται για περίπου το ένα τρίτο των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, κάτι που φαίνεται να μην έχει αναδειχθεί επαρκώς μέχρι τώρα, ενώ και ο τομέας της γεωργίας έρχεται επιτέλους στο προσκήνιο.
Ωστόσο, ο στόχος για έναν πραγματικό μετασχηματισμό στο σύστημα τροφίμων προκαλεί διαμάχες και ενεργοποιεί τα διάφορα λόμπι.
Ορισμένοι συμμετέχοντες μάλιστα μποϊκοτάρουν την εκδήλωση επειδή διευθύνεται από τον Sultan al-Jaber, έναν πολιτικό των Εμιράτων που είναι επικεφαλής της Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου του Αμπού Ντάμπι (Adnoc). Έτσι, ενώ οι υποστηρικτές των τροφίμων και της γεωργίας επικροτούν την εστίαση της COP στη γεωργία, ορισμένοι αναρωτιούνται αν θα μπορούσε να είναι μια βολική και προσχεδιασμένη τακτική αντιπερισπασμού από την πλούσια σε πετρέλαιο χώρα υποδοχής.
Σε κάθε περίπτωση, μόλις η ομάδα του al-Jaber κατέστησε σαφές στα κεντρικά γραφεία του FAO στη Ρώμη τον περασμένο Ιούλιο ότι τα συστήματα τροφίμων και η γεωργία θα ήταν ψηλά στην ημερήσια διάταξη της COP28, οι βιομηχανίες τροφίμων και οι λομπίστες τους, άρχισαν να προετοιμάζονται.
Έτσι, οι βιομηχανίες κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων υψηλής έντασης άνθρακα θα έχουν μαζική παρουσία και σχεδιάζουν να υποστηρίξουν ότι τα προϊόντα τους εξακολουθούν να έχουν θέση σε έναν κόσμο που υπερ-θερμαίνεται. Θα εκπροσωπηθούν επίσης οι μεγαλύτεροι καλλιεργητές και έμποροι σιτηρών στον κόσμο.
Οι ομάδες πίεσης της βιομηχανίας μπορεί να έχουν ισχυρή παρουσία στο συνέδριο, άλλες ομάδες όμως πιέζουν για μια νέα ισορροπία.
Τι δείχνουν τα στοιχεία
Ωστόσο, τα στοιχεία όμως δείχνουν πολλά και είναι άκρως ανησυχητικά. Η κτηνοτροφία είναι η μεγαλύτερη πηγή, παγκοσμίως, μεθανίου, ενός ιδιαίτερα ισχυρού αερίου θερμοκηπίου.
Κατά τη διάρκεια της Διάσκεψης θα πραγματοποιηθεί επίσης μια σύνοδος για την παρακολούθηση της προόδου σχετικά με την Παγκόσμια Δέσμευση για το Μεθάνιο – μια δέσμευση των χωρών με υψηλές εκπομπές να μειώσουν τις εκπομπές μεθανίου κατά 45% έως το 2030. Η τρέχουσα δέσμευση δίνει έμφαση στη μείωση του μεθανίου από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, επομένως αναμένεται να εξεταστεί εάν οι δεσμεύσεις από τον γεωργικό τομέα είναι εξίσου ισχυρές.
Οι βιομηχανίες κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων, από την άλλη, θα έχουν εκτεταμένη και στοχευμένη παρουσία στην εκδήλωση σε μια προσπάθεια να περιορίσουν την επιστημονική θέση ότι οι καταναλωτές, κυρίως στις πλούσιες χώρες, πρέπει να μειώσουν τα προϊόντα τους προκειμένου να μειώσουν τις εκπομπές μεθανίου.
Ο Guardian ανέφερε αυτή την εβδομάδα ότι η JBS, η μεγαλύτερη εταιρεία πώλησης βόειου κρέατος στον κόσμο, και οι εμπορικές ομάδες της βιομηχανίας κρέατος, συμπεριλαμβανομένου του Ινστιτούτου Κρέατος της Βόρειας Αμερικής, θα πλημμυρίσουν το συνέδριο εξοπλισμένοι με σημεία συζήτησης. Το εν λόγω Ινστιτούτο μάλιστα ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να τονίσει «τον ρόλο του κρέατος και των γαλακτοκομικών προϊόντων» στη βιώσιμη γεωργία.
Στον επερχόμενο οδικό χάρτη του, ο FAO αναμένεται να συστήσει στους ανθρώπους στις ανεπτυγμένες χώρες με πιο εντατική διατροφή κρέατος να μειώσουν την κατανάλωση βόειου κρέατος. Η βιομηχανία κρέατος απέτρεψε μια παρόμοια σύσταση της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή νωρίτερα φέτος.
Έμειναν στα λόγια
Επίσης, στην COP26, που πραγματοποιήθηκε πριν από δύο χρόνια στη Γλασκώβη, περισσότερες από 140 χώρες δεσμεύτηκαν να «σταματήσουν και να αντιστρέψουν» την αποψίλωση των δασών και την υποβάθμιση της γης έως το 2030. Τα ποσοστά αποψίλωσης των δασών έχουν αυξηθεί από τότε και ομάδες προστασίας του περιβάλλοντος θα πιέσουν τώρα τις χώρες να εφαρμόσουν πλήρως τις δεσμεύσεις τους, συμπεριλαμβανομένης και της χρηματοδότησης.
Και τούτο καθώς η γεωργία είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας της αποψίλωσης και της απώλειας δασών.
Στην COP26, μεγάλες εταιρείες τροφίμων και γεωργίας, συμπεριλαμβανομένης της JBS και του γίγαντα εμπορίας σιτηρών Cargill, συμφώνησαν να μειώσουν τις εκπομπές και να σταματήσουν την «απώλεια δασών που σχετίζεται με την παραγωγή και το εμπόριο γεωργικών προϊόντων». Αλλά οι δεσμεύσεις τους σε μεγάλο βαθμό δεν εφαρμόστηκαν.
Στην COP27 στην Αίγυπτο, όταν η Cargill αποκάλυψε το σχέδιό της να εκπληρώσει αυτή τη δέσμευση, οι πελάτες της, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων κολοσσών όπως η Walmart και η Nestlé, δήλωσαν ότι το σχέδιο αποψίλωσης των δασών της εταιρείας ήταν τόσο αδύναμο που θα τους εμπόδιζε να επιτύχουν τους δικούς τους στόχους για το κλίμα και την αποψίλωση των δασών εάν συνέχιζαν να αγοράζουν πρώτες ύλες από την Cargill.
Ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας αφορά την σπατάλη τροφίμων.
Εκτιμάται ότι το 8% έως 10% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου προέρχεται από τρόφιμα που δεν φτάνουν ποτέ στο τραπέζι ή πετιούνται, χωρίς να καταναλωθούν.
Στη «Διακήρυξη των ηγετών της COP28 για τη βιώσιμη γεωργία, τα ανθεκτικά συστήματα τροφίμων και τη δράση για το κλίμα», η μείωση της σπατάλης τροφίμων αναφέρεται συγκεκριμένα για πρώτη φορά.
Μένει να φανεί εάν από τις διακηρύξεις θα περάσουμε στην πράξη και σε ποιο βαθμό…
Διαβάστε ακόμη
Πώς η Πάρος εξελίσσεται σε… νέα Μύκονος
Νέες επιχειρήσεις: Eως 50% επιχορήγηση μέσω ΕΣΠΑ – Ποιοι, πώς και πότε θα χρηματοδοτηθούν
Καπετάν Παναγιώτης Τσάκος: Πρεσβευτής της ελληνικής ναυτιλίας και του Ελληνισμού (pics)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ