Το πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου βρίσκεται στην κορυφή του συμβουλίου των υπουργών Ενέργειας των «27» που θα προσπαθήσουν να εξειδικεύσουν μέτρα με βάση τις πρόσφατες εισηγήσεις της Κομισιόν και τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ. Επί τάπητος τίθενται τέσσερα πακέτα μέτρων, τα οποία περιλαμβάνονται στο σχέδιο κανονισμού της Κομισιόν και τα οποία εστιάζουν στην κρίσιμη επόμενη περίοδο, τη χειμερινή σεζόν 2023 – 2024. Πρόκειται για κοινές αγορές αερίου, την ασφάλεια εφοδιασμού – μείωση της ζήτησης αερίου, τις τιμές αερίου και το πλαφόν αλλά και τις συμφωνίες αλληλεγγύης για μια κοινή προσέγγιση για τον περιορισμό των τιμών.
Οι αποφάσεις για το πλαφόν και το Ιβηρικό μοντέλο
Ενώ η πλειονότητα των χωρών- μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα- ζητάει ένα οριζόντιο πλαφόν στις τιμές χονδρικής του φυσικού αερίου άλλες χώρες ζητούν περιορισμό των τιμών που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με βάση το λεγόμενο ιβηρικό μοντέλο.
Το τι σημαίνει πιθανή επέκταση του ιβηρικού μοντέλου σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι ένα από τα ζητήματα τα οποία θα συζητήσουν οι υπουργοί Ενέργειας σήμερα στο Λουξεμβούργο, ανέφερε η αρμόδια Επίτροπος Κάντρι Σίμσον. Προσερχόμενη στο Συμβούλιο των Υπουργών Ενέργειας σημείωσε ότι οι ηγέτες ζήτησαν από την Κομισιόν να παράσχει μια ανάλυση σε σχέση με το εν λόγω μοντέλο.
Οπως σημειώνει το Bloomberg, για να τεθεί σε ισχύ, οποιοδήποτε πλαφόν στην ΕΕ θα πρέπει να προταθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στη συνέχεια να λάβει έγκριση από τα κράτη μέλη. Η Κομισιόν έχει προειδοποιήσει ότι οποιοδήποτε τέτοιο βήμα θα πρέπει να εξασφαλίσει ότι δεν διακυβεύεται η ασφάλεια του εφοδιασμού και δεν αυξάνεται η κατανάλωσης φυσικού αερίου ως αποτέλεσμα των χαμηλότερων τιμών.
Η Κομισιόν θα προσπαθήσει να τηρήσει τις ισορροπίες προσπαθώντας να μην προκαλέσει όσους αντιδρούν και κυρίως τη Γερμανία, αλλά ταυτόχρονα λαμβάνοντας υπόψη τον μεγάλο αριθμό υποστηρικτών που τάσσονται υπέρ ενός ανώτατου ορίου τιμής το οποίο μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης προς τις αγορές ακόμη και εάν δεν χρειαστεί εν τέλει να τεθεί σε εφαρμογή, αναφέρει ευρωπαϊκή πηγή που επικαλείται το Bloomberg.
Παράλληλα, σε οδηγία που εξέδωσε πριν από τη σημερινή συνάντηση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προειδοποιεί τα κράτη μέλη της ΕΕ ότι το πλαφόν για να είναι αποτελεσματικό πρέπει να επεκταθεί σε χώρες εισαγωγής ενέργειας όπως το Ηνωμένο Βασίλειο ή η Ελβετία, ανέφερε πηγή στο πρακτορείο. Διαφορετικά, η ΕΕ θα πρέπει να εξάγει ηλεκτρική ενέργεια σε υψηλότερη τιμή από ό,τι στις εγχώριες συναλλαγές, μια κίνηση που απαγορεύεται σε μια σειρά από διεθνείς συμφωνίες με εταίρους, συνέχισε η πηγή του πρακτορείου.
Τα βήματα της διαδικασίας και νέα συνεδρίαση τον Νοέμβριο
Μια τέτοια διαδικασία θα διαρκούσε αρκετές εβδομάδες. Οπως εξηγεί το Bloomberg οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ πρέπει να καταλήξουν σε συμφωνία για έναν κανονισμό που πρότεινε η επιτροπή στις 18 Οκτωβρίου και να ανοίξουν το δρόμο για παρέμβαση στην αγορά, μια κίνηση που θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί σε έκτακτη συνεδρίαση που αναμένεται προς τα τέλη Νοεμβρίου.
Έπειτα η Κομισιόν θα έχει την εντολή να παρουσιάσει μια ξεχωριστή πρόταση για το πλαφόν που θα σταλεί και πάλι στα κράτη μέλη, τα οποία θα έχουν το δικαίωμα να την τροποποιήσουν. Ενώ οι λεπτομέρειες είναι ελάχιστες σχετικά με τις ακριβείς ημερομηνίες και επιλογές, πολλοί διπλωμάτες λένε ότι δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστούν ταυτόχρονα και οι δύο τύποι ανώτατων ορίων τιμών. Επίσης, τονίζεται ότι το μέτρο του πλαφόν θα είναι προσωρινό.
Σύμφωνα με την Κομισιόν κάτω από ένα πιθανό μικρότερο πλαφόν, τα κράτη μέλη θα πρέπει να καταβάλλουν στους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής που λειτουργούν με φυσικό αέριο επιδότηση για να καλύψουν τη διαφορά μεταξύ της πραγματικής τιμής επόμενης ημέρας στην ολλανδική διευκόλυνση μεταφοράς τίτλου και μιας τιμής στόχου φυσικού αερίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Σε αντίθεση με τον μηχανισμό που εφαρμόζεται στην Ιβηρική χερσόνησο, το εργαλείο όπως αναλύθηκε από την Επιτροπή δεν περιλαμβάνει σταθμούς παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα.
Η επιδότηση όχι μόνο θα μειώσει την τιμή στην οποία οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής που λειτουργούν με φυσικό αέριο πωλούν την ηλεκτρική τους ενέργεια στην αγορά, αλλά θα μειώσει επίσης τη συνολική τιμή εκκαθάρισης, μειώνοντας τα έσοδα των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια από άλλες πηγές. Αρκετά κράτη μέλη έχουν προτείνει η επιδότηση να περιορίσει την τιμή του φυσικού αερίου στο ισοδύναμο μιας τιμής TTF 100-120 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ανέφερε η Κομισιόν.
Το κόστος ενός τέτοιου ανώτατου ορίου τιμών θα εξαρτηθεί από τον αριθμό των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής που κινούνται με φυσικό αέριο στα επιμέρους κράτη μέλη, σύμφωνα με την Κομισιόν . Τα έθνη που βασίζονται σε αυτό το καύσιμο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας όπως η Γερμανία, η Ολλανδία και η Ιταλία, θα αντιμετωπίσουν το υψηλότερο κόστος των απαραίτητων επιδοτήσεων. Οι χώρες που εισάγουν ενέργεια που παράγεται από φυσικό αέριο θα επωφεληθούν από το σύστημα, με τη Γαλλία να είναι ο μεγαλύτερος νικητής. Για να αντιμετωπιστούν οι διαφορές, η ΕΕ θα πρέπει να δημιουργήσει έναν μηχανισμό για την αναδιανομή του κόστους του ανώτατου ορίου τιμών σύμφωνα με τα οφέλη που επιφέρει, ένα δύσκολο βήμα δεδομένης της έλλειψης αξιόπιστων στατιστικών στοιχείων και των πολιτικών προκλήσεων.
Σικέλα: Πρέπει να βρούμε ένα εργαλείο για να αποφευχθεί, όχι μόνο σήμερα, αλλά και στο μέλλον αυτή η αστάθεια
Την ανάγκη μηχανισμού, ο οποίος θα βοηθήσει στην αποφυγή της αστάθειας τόσο στο παρόν όσο και στο μέλλον υπογράμμισε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Βιομηχανίας και Εμπορίου της προεδρεύουσας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Τσεχίας Ζόζεφ Σικέλα.
«Πρέπει να βρούμε ένα εργαλείο για να αποφευχθεί, όχι μόνο σήμερα, αλλά και στο μέλλον αυτή η αστάθεια. Δεν θέλω λοιπόν να συζητήσω την παρούσα τιμή και το επίπεδο του πλαφόν διότι το παιχνίδι δεν έχει τελειώσει και ο χειμώνας έρχεται. Θα δούμε τι θα έρθει το χειμώνα και τι μπορεί να έρθει την επόμενη χρονιά. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να υπάρχει ένα εργαλείο» ανέφερε ο κ. Σικέλα προσερχόμενος στο συμβούλιο των υπουργών ενέργειας στο Λουξεμβούργο. Επίσης, δεν έκρυψε την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι δεν προχωρούν πιο γρήγορα οι διαδικασίες.
«Ο χρόνος έχει σημασία και πρέπει να είμαστε γρήγοροι. Δε θα κρύψω ότι είμαι ελαφρώς απογοητευμένος που δεν προχωράμε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα» επισήμανε.
Επιπροσθέτως, ο Τσέχος υπουργός σημείωσε ότι «οι ηγέτες μάς έδωσαν την κατεύθυνση και σήμερα σε υπουργικό επίπεδο θα συνεχίσουμε με πιο τεχνικές συζητήσεις για τα μέτρα με στόχο να φτάσουμε σε μια ευθυγράμμιση η οποία ελπίζω ότι θα εγκριθεί υπό την τσεχική προεδρία μέχρι το τέλος Νοεμβρίου».
Τέλος, εξέφρασε την πεποίθηση ότι «θα υπάρχει κοινή αντίληψη ότι θέλουμε να διατηρήσουμε την ενότητα και ότι παίζουμε όλοι μαζί και όχι ο ένας εναντίον του άλλου».
Διαβάστε ακόμη
Πώς βλέπουν τώρα οι μεγάλοι «παίκτες» του εγχώριου real estate την αγορά ακινήτων
Σαν να τελείωσε ο πόλεμος – Ραγδαία αποκλιμάκωση των τιμών φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού