Οι παγετώνες λιώνουν με ταχείς ρυθμούς, με παλαιότερη έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) να προβλέπει πως το 1/3 όσων περιλαμβάνονται στον κατάλογο μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO θα έχει εξαφανιστεί ως το 2050 όποιο κι αν είναι το κλιματικό σενάριο.
Ακόμα και αν περιοριστεί η κλιματική αλλαγή και η υπερθέρμανση του πλανήτη που προκαλεί την τήξη των πάγων, σε 26 χρόνια θα έχει χαθεί τουλάχιστον 34% του όγκου των πάγων στις Ευρωπαϊκές Άλπεις.
Σαν να μην έφτανε η δυσοίωνη αυτή προοπτική, οι ερευνητές τώρα παρατηρούν ότι σε περιοχές όπου έχουν υποχωρήσει οι παγετώνες στο Εθνικό Πάρκο Gran Paradiso στις Ιταλικές Αλπεις, ανάμεσα σε Αόστα και Πεδεμόντιο, έχει αυξηθεί η φυτοκάλυψη.
Αναλυτικότερα, σε δύο παγετώδεις πρόποδες του Εθνικού Πάρκου η βλάστηση έχει αναπτυχθεί πολύ ταχύτερα από ότι προβλέπουν τα μοντέλα.
Η έρευνα που διεξήχθη σε συνεργασία με το Τμήμα Γεωργίας, Δασοκομίας και Επιστημών Τροφίμων του Πανεπιστημίου του Τορίνο, αναδεικνύει την επίδραση της κλιματικής αλλαγής στα οικοσυστήματα των Άλπεων, με μια άνευ προηγουμένου επιτάχυνση στη διαδικασία αποικισμού των φυτών στις περιοχές που αφήνει ελεύθερες η υποχώρηση των παγετώνων.
Η μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Botanical Journal of the Linnean Society εστίασε σε περιοχές στις κοιλάδες Κόνιε και Ρεμ, οι οποίες έχουν «απογυμνωθεί» από παγετώνες σε χρονικές περιόδους που κυμαίνονται μεταξύ 5 και 165 ετών.
Οι ερευνητές επιχείρησαν να αξιολογήσουν τις αλλαγές στη βλάστηση και να τις συγκρίνουν με αυτές που προβλέπονται από τα υπολογιστικά μοντέλα. Κατέληξαν, λοιπόν, ότι παρατηρείται αξιοσημείωτη αύξηση τόσο στον αριθμό των νέων φυτικών ειδών που υπάρχουν όσο και στην κάλυψή τους που αμφότερα αυξήθηκαν κατά 21-45 φορές γρηγορότερα.
«Αυτές οι δραματικές αλλαγές στη δυναμική της βλάστησης των φυτοκοινοτήτων των παγετώνων προκλήθηκαν πιθανώς από τις αυξημένες θερμοκρασίες και τις μεγαλύτερες καλλιεργητικές περιόδους που σημειώνονται στις Άλπεις», αναφέρει η μελέτη.
Ποιες οι επιπτώσεις
Οι επιστήμονες προειδοποιούν πως οι επιπτώσεις είναι εκτεταμένες, αφού η ταχύτητα της κάλυψης μπορεί να αλλάξει τη σταθερότητα των οικοσυστημάτων και τη βιοποικιλότητα, ενδεχομένως εις βάρος των αλπικών ειδών που απειλούνται από πιο ανταγωνιστικά είδη, τα οποία προέρχονται από χαμηλότερα επίπεδα υψομέτρου.
Από την άλλη, οι ειδικοί επισημαίνουν πως η υποχώρηση των παγετώνων οδηγεί σε μεγαλύτερη αστάθεια του εδάφους. Τα φυτά που αποικίζουν τα σημεία βοηθούν στη σταθεροποίηση του εδάφους και στην πρόληψη της διάβρωσης, με την ομάδα να τονίζει ότι «αν τα φυτά εγκατασταθούν γρήγορα, μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των κινδύνων από κατολίσθηση και πλημμύρες. Αντίθετα, εάν η διαδικασία αποικισμού είναι αργή ή αν δεν συμβεί, το ίζημα παραμένει ευάλωτο και αυτοί οι κίνδυνοι αυξάνονται».
Όπως εξηγεί ο βοτανολόγος του Εθνικού Πάρκου, Αντρέα Μαινέτι, και ο καθηγητής Μικέλε Λονάτι του Πανεπιστημίου του Τορίνο η έκθεση αναδεικνύει τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής που είναι απαραίτητο να αντιμετωπιστούν, ιδίως σε περιοχές όπως το Εθνικό Πάρκο Gran Paradiso.
Τα αποτελέσματα όχι μόνο βοηθούν τους ειδικούς «να κατανοήσουν την οικολογική δυναμική ως απάντηση στην υπερθέρμανση του πλανήτη, αλλά υπογραμμίζουν τη σημασία της συνεχούς και μακροπρόθεσμης παρατήρησης για την εκπόνηση σχεδίου διατήρησης σε μια περιοχή τόσο σημαντική όσο το Εθνικό Πάρκο Gran Paradiso».
Στο Εθνικό Πάρκο οι μελέτες θα συνεχιστούν τα επόμενα χρόνια στις ίδιες περιοχές ώστε να παρατηρηθούν οι μακροπρόθεσμες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στην αλπική επικράτεια.
Photo: Instagram/ Granparadisopark
Διαβάστε ακόμη
Στεγαστική κρίση: Βρέθηκε «πακέτο» ακινήτων του δημοσίου και ετοιμάζεται προς διάθεση
Έτοιμες για νέο «πυρετό» δανεισμού οι βρετανικές τράπεζες (πίνακες)
Ερχεται ανανεωμένο στο πρώτο μισό του 2025 το «ολυμπιακό» ξενοδοχείο στο Μαρούσι
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ