Αισιόδοξος ότι η νεοπαγής, στη χώρα μας, αγορά του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, θα σταθεροποιηθεί και θα λειτουργήσει καλύτερα, αλλά και αντίθετος στις υπερβολικές παρεμβάσεις που μπορεί να την «σκοτώσουν», δηλώνει ο Δρ. Άλεξ Παπαλεξόπουλος.
Ο ιδρυτής και επικεφαλής της αμερικανικής ECCO International, θεωρείται ένας εκ των βασικών «αρχιτεκτόνων» του ελληνικού Target Model και η άποψή του σχετικά με τα πρόσφατα φαινόμενα εκτόξευσης των τιμών στην αγορά εξισορρόπησης έχει ιδιαίτερη βαρύτητα.
Μιλώντας χθες στο πλαίσιο του συνεδρίου Athens Energy Dialogues τόνισε ότι παρόμοια προβλήματα έχουν παρουσιαστεί και σε άλλες αγορές, όταν ήταν στην αφετηρία τους, ενώ επισήμανε ότι η ελληνική αγορά θα πρέπει να συγκρίνεται με αντίστοιχες, όπως αυτή της Ιρλανδίας.
Πρόσθεσε ότι «δεν είναι καλή ιδέα η επιβολή ανώτατων τιμών. Πιστεύω ότι πρέπει να έχουμε capacity market και απαιτούνται κίνητρα και επενδύσεις δεδομένης της απολιγνιτοποίησης». Ακόμη, υποστήριξε ότι χρειάζονται μηδενικές προσφορές γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα έχουμε καταστροφικό αποτέλεσμα καθώς θα αλλάξει η συμπεριφορά των συμμετεχόντων.
Ο ίδιος εντοπίζει το πρόβλημα στο ότι δεν υπάρχει, μέχρι τώρα, επαρκής ρευστότητα στην ενδοημερήσια αγορά, ενώ εκτιμά ότι πρέπει να εξετάσουμε τι συμβαίνει στην αγορά επόμενης ημέρας όπου παρατηρήθηκαν υπερβολικές μειώσεις τιμών.
Παράλληλα συνέστησε «να μην να πανικοβαλλόμαστε και να μην παίρνουμε μέτρα απότομα και βίαια, καθώς δεν λύνουν το πρόβλημα σε βάθος χρόνου», τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι «δεν πρέπει κανείς να παρεμβαίνει υπερβολικά στην αγορά γιατί θα την σκοτώσει».
Ο ρόλος της ΡΑΕ
Σε διαφορετικό πάνελ του ίδιου συνεδρίου ο πρόεδρος της ΡΑΕ Δρ. Δαγούμας εξέφρασε την αισιοδοξία του για την ομαλοποίηση της κατάστασης, τονίζοντας ότι η Αρχή βρίσκεται σε στενή συνεργασία με όλους τους φορείς της αγοράς για την τεκμηριωμένη ανάδειξη λύσεων για την αγορά εξισορρόπησης. «Θα έχουμε έναν δυναμικό ρόλο ώστε να παρεμβαίνουμε, όχι διαρκώς αλλά έτσι ώστε να επιλύουμε ζητήματα με δίκαιο και μόνιμο τρόπο». Τόνισε ακόμη ότι «με πνεύμα συνεργασίας μπορούμε να συνδυάσουμε και τα βραχυπρόθεσμα και τα μακροπρόθεσμα μέτρα που απαιτούνται».
«Αχρείαστες οι παρεμβάσεις»
Από την πλευρά του, ο Ντίνος Μπενρουμπή, γενικός Δ/ντης της Protergia αναρωτήθηκε τι σημαίνει υψηλό κόστος στην αγορά εξισορρόπησης, δεδομένου ότι το κόστος της διαμορφώθηκε σε μόλις 9 ευρώ/MWh τον Ιανουάριο. Επεσήμανε ότι πριν την εφαρμογή του Target Model αυτό που πλήρωναν οι προμηθευτές κυμαινόταν σε 4,7 ευρώ/MW ενώ τώρα που λειτουργεί η αγορά ελεύθερα το κόστος διαμορφώθηκε περίπου στα 10 ευρώ.
Επικαλούμενος το παράδειγμα της Ιρλανδίας, που θεωρείται μία συγκρίσιμη αγορά με την ελληνική, ανέφερε ότι το κόστος εκεί κυμαίνεται στα 12 ευρώ/MWh. Χαρακτήρισε, ακόμη τις ρυθμιστικές παρεμβάσεις ως κίνηση η οποία προσώρας είναι αχρείαστη σχολιάζοντας πώς «αν θέλουμε ρυθμισμένη αγορά μπορούμε να επιστρέψουμε στο προηγούμενο μοντέλο».
Ποιος είναι ο Έλληνας «γκουρού» των ενεργειακών αγορών
O ιδρυτής και πρόεδρος της ECCO International, Άλεξ Παπαλεξόπουλος θεωρείται «γκουρού» των ενεργειακών αγορών. Mε αφετηρία την Aθήνα, τελείωσε αριστούχος το Tμήμα Hλεκτρολόγων Mηχανικών και Mηχανικών Yπολογιστών του EMΠ, ενώ, φοιτητής ακόμη, ανέπτυξε για λογαριασμό της ΔEH ένα πρόγραμμα για υπολογιστές, σχετικά τη ρύθμιση της τάσης του συστήματος διανομής. Mετά ταξίδεψε στις HΠA για μεταπτυχιακά, όπου και καθιερώθηκε ως παγκόσμια αναγνωρισμένος επιστήμονας σε θέματα συστημάτων ενέργειας και ενεργειακών δικτύων.
Tο 1998 έβαλε τα θεμέλια της ECCO International που εξελίχθηκε σε μια από τις κορυφαίες εταιρίες εξειδικευμένων υπηρεσιών στο σχεδιασμό αγορών ηλεκτρικής ενέργειας, έξυπνων δικτύων, λογισμικού, ανάπτυξης προϊόντων αντιστάθμισης κινδύνου, επενδυτικών σχεδίων κ.α. Tη δική της σφραγίδα φέρουν χρηματιστήρια ενέργειας και αγορές σε 3 ηπείρους και 15 χώρες, όπως HΠA, Iαπωνία, Aργεντινή, Γαλλία, Iσπανία, Eλβετία, Πολωνία, Oυγγαρία, Aίγυπτος κ.α., ενώ στο πελατολόγιό της περιλαμβάνονται πολυεθνικοί κολοσσοί του κλάδου.
Το ελληνικό εγχείρημα
Ο Άλεξ Παπαλεξόπουλος έχει άμεση εμπλοκή με το ελληνικό εγχείρημα καθώς ήδη από το 2014 η PAE, ο ΛAΓHE και ο AΔMHE ανέθεσαν στην ECCO International μελέτη για το σχεδιασμό σε υψηλό επίπεδο (High Level Design) της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην Eλλάδα, ώστε να πληροί τις απαιτήσεις του Target Model και να είναι σε θέση να συζευχθεί με τις άλλες ευρωπαϊκές αγορές ηλεκτρισμού.
Aυτή ήταν η βάση για το νόμο 4425 που τέθηκε σε ισχύ τον Aύγουστο του 2016, ορίζοντας τις 4 νέες αγορές (Προθεσμιακή, Eπόμενης Hμέρας, Eνδοημερήσια και Eξισορρόπησης) στη θέση του Hμερήσιου Eνεργειακού Προγραμματισμού. Tο 2017 ανατέθηκε και πάλι στην ECCO η εκπόνηση του αναλυτικού σχεδιασμού τους (Detailed Level Market Design) και των Kωδίκων που τις διέπουν. Tην ίδια χρονιά η εταιρία ανέλαβε από τη PAE τη «μελέτη επάρκειας ισχύος του ηλεκτρικού συστήματος παραγωγής σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα δεκαετίας».
Πέρυσι, στην ECCO International ανατέθηκε από τη PAE το έργο παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών για «τον εντοπισμό, την ανάπτυξη και τη θέση σε εφαρμογή των κατάλληλων μεθόδων, κανόνων και εργαλείων παρακολούθησης της Xονδρεμπορικής Aγοράς Hλεκτρικής Eνέργειας υπό καθεστώς Target Model». Πέραν αυτών έχει λειτουργήσει ως σύμβουλος της ΔEH (για το σχεδιασμό των NOME, της εκποίησης των λιγνιτικών μονάδων κ.α.), καθώς και άλλων ελληνικών ομίλων όπως η TEPNA και η Motor Oil.
Οι προφητικές τοποθετήσεις του
Διαθέτοντας πλήρη εικόνα για την ελληνική ενεργειακή αγορά ο Παπαλεξόπουλος έχει κάνει προφητικές τοποθετήσεις εδώ και μια δεκαετία. Ήδη το 2011 κατέκρινε τις ρυθμιζόμενες τιμές, την καθήλωση του ενεργειακού τομέα της οικονομίας και το γεγονός ότι το πολιτικό προσωπικό της χώρας αντιμετώπισε την απελευθέρωση της αγοράς ως «αναγκαίο κακό», αντί να το αξιοποιήσει για την αποδέσμευση κεφαλαίων και την ανάπτυξη.
Tο 2013 έκανε, εδώ στην Eλλάδα, ανάλυση για την ανάγκη ρυθμιστικών αλλαγών που θα ενθαρρύνουν την εφαρμογή ευέλικτων δευτερευόντων ενεργειακών προϊόντων και λύσεων. Επιμένοντας από τότε ότι η αποθήκευση ενέργειας μπορεί να αλλάξει το παιχνίδι στον κλάδο, ανέφερε, πέρα από την αντλησιοταμίευση, τεχνολογικές επιλογές που περιλαμβάνουν τον πεπιεσμένο αέρα (Compressed Air Electric Storage), τις μπαταρίες ροής (flow batteries), τα συστήματα στρεφόμενων σφονδύλων (flywheels), την ηλεκτρόλυση του υδρογόνου, τους υπερ-πυκνωτές και την υπεραγώγιμη μαγνητική αποθήκευση (Superconducting Magnetic Energy Storage), ακόμη και τα ηλεκτρικά οχήματα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως μονάδες αποθήκευσης ενέργειας συνδεδεμένες στο δίκτυο.