Δίαιτα Atkins, Paleo, κετογονική, διακοπτόμενη νηστεία, χαμηλή σε λιπαρά, χαμηλή σε υδατάνθρακες, βίγκαν, εξπρές, μεσογειακή… Πολλά είναι τα διατροφικά μοντέλα που κατά καιρούς ξεχωρίζουν και γίνονται τάση με πολλούς «πιστούς» να τα ακολουθούν ώστε να νιώσουν ευεξία και ενδεχομένως να φτάσουν στο επιθυμητό βάρος. Ένα ακόμα που λέγεται ότι προλαμβάνει ασθένειες, επιμηκύνει τη ζωή και κάνει καλό στον πλανήτη είναι εκείνο της Πλανητικής Διατροφής και έχει πάρει το «πράσινο» φως από το American Journal of Clinical Nutrition, στο οποίο δημοσιεύθηκε έρευνα σχετικά με τα οφέλη της.
Σύμφωνα με την Επιτροπή EAT-Lancet για τα τρόφιμα, τον πλανήτη και την υγεία η Πλανητική Διατροφή – Planetary Health Diet (PHD) – είναι καλή για την ανθρώπινη υγεία και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, αφού εστιάζει στην κατανάλωση λαχανικών, δημητριακών ολικής άλεσης, φρούτων, ξηρών καρπών και οσπρίων. Όσο για το κρέας και τα γαλακτοκομικά, αυτά δεν «καταδικάζονται», καθώς αποτελούν σημαντικό μέρος της διατροφής, αλλά προτείνεται η κατανάλωσή τους σε μικρότερες ποσότητες.
Όπως επισημαίνει η Επιτροπή, η οποία επινόησε το διατροφικό μοντέλο, ένας ενήλικας κατά μέσο όρο πρέπει να λαμβάνει περίπου 2.500 θερμίδες την ημέρα σύμφωνα πάντα με την ηλικία, το φύλο, τη δραστηριότητα και το προφίλ υγείας του καθενός, με τους ειδικούς να τονίζουν ότι αν υπερβεί το ποσοστό αυτό θα είναι επιζήμιο για την υγεία του, αλλά και το περιβάλλον.
Αντιθέτως, όσοι ακολουθούν την Πλανητική Διατροφή έχουν χαμηλότερο ποσοστό (περίπου 30%) εκδήλωσης καρδιαγγειακών παθήσεων, καρκίνου, εγκεφαλικών επεισοδίων, διαβήτη κατά συνέπεια περιορίζεται η πιθανότητα πρόωρου θανάτου.
Η σχετική μελέτη από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ TH Chan που δημοσιεύθηκε στο American Journal of Clinical Nutrition αποκαλύπτει το διπλό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η διατροφή στην υγεία και στον πλανήτη και είναι η πρώτη που αξιολογεί τα μακροπρόθεσμα οφέλη της Πλανητικής Διατροφής.
Ο συντάκτης της έκθεσης και καθηγητής Επιδημιολογίας και Διατροφής, Γουόλτερ Γουίλετ, εξήγησε πως η αλλαγή στον τρόπο διατροφής μπορεί να βοηθήσει στην επιβράδυνση της κλιματικής αλλαγής και όπως τόνισε «ό,τι είναι πιο υγιεινό για τον πλανήτη είναι και πιο υγιεινό για τους ανθρώπους».
Η Επιτροπή EAT-Lancet δημιούργησε τη δίαιτα ως μέρος έκθεσης του 2019 που ανέλυε τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να τραφεί ο πληθυσμός πιο υγιεινά αποφεύγοντας παράλληλα τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την παραγωγή τροφίμων.
Χρησιμοποιώντας δεδομένα υγείας από σχεδόν 200.000 συμμετέχοντες (ανάμεσα στους οποίους 160.000 γυναίκες) που δεν έπασχαν από καρκίνο, διαβήτη, ή καρδιαγγειακά νοσήματα κατά την έναρξη της μελέτης, οι ειδικοί αξιολόγησαν τα διατροφικά πρότυπα για διάστημα έως και 34 χρόνια. Κατά τη διάρκεια της έρευνας, καταγράφηκαν 31.330 θάνατοι γυναικών και 23.206 ανδρών, με τους ειδικούς να καταλήγουν ότι το 10% όσων ακολούθησαν την Πλανητική Διατροφή είχαν χαμηλότερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου σε ποσοστό 30%, σε σύγκριση με εκείνους που διατήρησαν τις διατροφικές συνήθειές τους.
Επιπλέον, παρατηρήθηκαν χαμηλότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις με μειωμένες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 29%, λιγότερη ανάγκη για λιπάσματα κατά 21% και περιορισμένη χρήση καλλιεργήσιμων εκτάσεων κατά 51%. Παράλληλα, οι ειδικοί επισήμαναν ότι οι εκτάσεις που δεν χρησιμοποιήθηκαν για γεωργικούς σκοπούς αναδασώθηκαν συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στη μείωση των επιπέδων αερίων του θερμοκηπίου.
Ο Γουίλετ υποστήριξε ότι η υγιεινή διατροφή ενισχύει την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, η οποία με τη σειρά της είναι απαραίτητη για την υγεία και την ευημερία κάθε ανθρώπου στη γη, τη στιγμή που η κλιματική αλλαγή θέτει τον πλανήτη σε τροχιά οικολογικής καταστροφής με το διατροφικό σύστημα να παίζει σημαντικό ρόλο.
Εξάλλου, η παραγωγή τροφίμων βρίσκεται πίσω από το 1/3 των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και για το 70% της χρήσης νερού, με κατηγορίες τροφίμων να έχουν ακόμα μεγαλύτερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Όπως στην περίπτωση του βόειου κρέατος: Για την παραγωγή ενός κιλού παράγονται κατά μέσο όρο περισσότερα από 99 κιλά ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα (kg CO2eq), ενώ για ένα κιλό κρέατος πουλερικών παράγονται λιγότερο από 10 κιλά.
Με λίγα λόγια η Πλανητική Διατροφή:
Προτρέπει την κατανάλωση περισσότερων φρούτων, λαχανικών, ξηρών καρπών, οσπρίων και δημητριακών ολικής άλεσης
Εστιάζει στα όσπρια και τους ξηρούς καρπούς ως πηγές πρωτεΐνης
Περιορίζει την κατανάλωση κρέατος
Υποστηρίζει αναγεννητικές γεωργικές πρακτικές (διατηρείται η υγεία του εδάφους και του οικοσυστήματος)
Ενθαρρύνει την κατανάλωση πολλών διαφορετικών τύπων τροφίμων
Ενθαρρύνει το μαγείρεμα στο σπίτι
Οι ειδικοί προτείνουν περίπου το μισό του πιάτου να είναι γεμάτο με φρούτα και λαχανικά και το άλλο μισό με δημητριακά ολικής αλέσεως ή φυτικές πρωτεΐνες. Τα γαλακτοκομικά, οι ζωικές πρωτεΐνες, τα αμυλούχα λαχανικά (όπως οι πατάτες) και τα σάκχαρα επιτρέπονται σε μικρότερες μερίδες.
Photo: Pixabay
Διαβάστε ακόμη
Προϋπολογισμός: «Ραβασάκι» από Κομισιόν για το νέο «κόφτη» σε δαπάνες και παροχές
ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή: Η επόμενη μέρα μετά την μεγάλη συμφωνία ύψους 3,2 δισ. με την Masdar
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ