Tης Μαριάννας Τζάννε
«Καταιγίδα» αντιδράσεων φέρνει η ανάρτηση των δασικών χαρτών στο 37% της ελληνικής επικράτειας. Ο κίνδυνος να ακυρωθούν αγροτικές επιδοτήσεις ή ακόμη στο ακραίο σενάριο, να ζητηθεί η επιστροφή όσων έχουν δοθεί σε χαρακτηρισμένες ως δασικές εκτάσεις, κλιμακώνει τις αντιδράσεις της αυτοδιοίκησης και των αγροτών και οδηγεί σήμερα εσπευσμένα στο Μαξίμου σύσσωμη την πολιτική ηγεσία των συναρμοδίων υπουργείων, προκειμένου να αναλυθούν οι πτυχές του προβλήματος. Χαρακτηριστική είναι η πρόσφατη ανακοίνωση της Ένωσης Περιφερειών (ΕΝΠΕ) με την οποία η διοίκηση του φορέα ζητά από τον Πρωθυπουργό και τους αρμόδιους υπουργούς την αναστολή της ανάρτησης των δασικών χαρτών. Ο λόγος που προβάλλει είναι ο κίνδυνος «διάλυσης της αγροτικής παραγωγής» και επιβολής από την ΕΕ σημαντικότατων δημοσιονομικών διορθώσεων. «Δεκάδες χιλιάδες αγρότες και κτηνοτρόφοι κινδυνεύουν αφενός να κληθούν να επιστρέψουν επιδοτήσεις που έλαβαν κι αφ’ ετέρου να διακοπεί εντελώς η καταβολή ενισχύσεων» αναφέρει στην ανακοίνωσή της η ΕΝΠΕ.
Με την ανάρτηση των δασικών χαρτών μεγάλες αγροτικές καλλιέργειες βρέθηκαν να είναι δάση, εξαιτίας της προχειρότητας με την οποία κηρύχθηκαν οι αναδασώσεις σε καμένες περιοχές. Στη Μεσσηνία και την Ηλεία για παράδειγμα 1,2 εκατομμύρια στρέμματα κηρύχθηκαν με τις πυρκαγιές του 2007 αναδασωτέες με την διαφορά ότι οι πράξεις αναδάσωσης έγιναν εσπευσμένα, χωρίς να αποτυπωθούν ξεχωριστά οι αγροτικές καλλιέργειες. Την ίδια στιγμή, οι χάρτες αποκαλύπτουν την μεγάλη αλλαγή χρήσης των εκτάσεων που συντελέστηκε τις τελευταίες δεκαετίες. Στην Μεσσηνία 82.000 στρέμματα εκχερσώθηκαν, στην Ηλεία 150.359, στη Λάρισα 160.52 κ.α. Ένα μεγάλο κομμάτι αυτών φέρνει στο φως τις καταπατημένες δημόσιες εκτάσεις ένα άλλο όμως είναι νόμιμο καθώς περιλαμβάνει τις εποικιστικές εκτάσεις που παραχωρήθηκαν νόμιμα στους ιδιοκτήτες τους από το κράτος.
Όμως τι ανήκει που, είναι ένα πολύ μπερδεμένο κουβάρι που καλούνται να ξεμπλέξουν εκ των υστέρων οι υπηρεσίες. Το μεγάλο κύμα αντιρρήσεων που θα προκύψει, απαιτεί την οργάνωση κατά αποτελεσματικό τρόπο των Επιτροπών Αντιρρήσεων που θα κληθούν να επιλύσουν όλες αυτές τις αμφισβητήσεις. Χθες πάντως ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Σωκράτης Φάμελλος παραδέχτηκε ότι σε κάποιες περιοχές έχουν συγκροτηθεί σε άλλες όχι. Επέρριψε μάλιστα ευθύνες στους δήμους που δεν στέλνουν στοιχεία για τα όρια οικισμών αλλά και τους αυθαίρετους οικισμούς, με αποτέλεσμα να δυσκολεύουν το μεγάλο εγχείρημα της κατάρτισης των δασικών χαρτών.
Οι περιφέρειες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, και θεωρούν ότι επιπτώσεις είναι πολύ μεγάλες και θα πάρουν μορφή χιονοστιβάδας.
«Είναι αδιανόητο να μη λαμβάνεται υπόψη ο αγροτικός χαρακτήρας εκτάσεων, που αποδεικνύονται από τις αεροφωτογραφήσεις των προηγούμενων περιόδων και σήμερα με μόνη την σχετική απόχρωση του γκρι, από την εξέταση του φωτογραφικού υποβάθρου της πρόσφατης περιόδου, να χαρακτηρίζονται με μια «μονοκονδυλιά» ως δάσος κατά την έννοια του Νόμου. Τα παραδείγματα χιλιάδες και ιδιαίτερα σε περιοχές που είχαν μετανάστευση και εγκατάλειψη των αγρών και επίσης ιδιαίτερες βλαστικές συνθήκες που επικρατούν στις ίδιες περιοχές (βροχοπτώσεις κ.λ.π.)».
Οι περιφέρειες αποδίδουν τα παρατράγουδα στην προχειρότητα, την έλλειψη σχεδιασμού και γνώσης των περιοχών, στην απουσία διενέργειας αυτοψιών που είναι αναγκαίες, στην απουσία κύρωσης των χαρτών και των εποικιστικών εκτάσεων από τις αρμόδιες υπηρεσίες των Περιφερειών αλλά και στην έλλειψη συνεργασίας με τις υπηρεσίες της Αυτοδιοίκησης Α’ και Β΄ βαθμού.
Όπως αναφέρουν, «οι εκτάσεις οι οποίες στις αεροφωτογραφήσεις του έτους 1945 και έτους 1960 είχαν αγροτικό χαρακτήρα, πρέπει να παραμένουν αγροτικές. Το ίδιο πρέπει να ισχύσει και στις χορτολιβαδικές εκτάσεις, που μάλιστα ορίζονται ως τέτοιες (βοσκοτόπια και αντίστοιχα είναι καταγεγραμμένες και στον ΟΠΕΚΕΠΕ)».
Στο πλαίσιο αυτό η ΕΝΠΕ ζητά:
-Την αναστολή των διαδικασιών για όσο χρόνο θα χρειαστεί να δοθούν λύσεις σε όλα τα προβλήματα τα οποία είναι πλέον γνωστά. Μόνο τότε η ανάρτηση θα μεταβληθεί εύκολα σε κύρωση. Δεν μπορεί να αγνοείται μια πραγματικότητα που δημιουργήθηκε εδώ και 80 χρόνια.
-Την αναζήτηση των αναγκαίων ενεργειών μέσα από τις οποίες θα διορθωθούν τα συστηματικά λάθη μεγάλης κλίμακας.
-Την ενσωμάτωση των θεσμικών γραμμών που οριοθετούν τις αστικές περιοχές.
-Την γενναία απομείωση του προβλεπόμενου ειδικού τέλους για την άσκηση αντιρρήσεων.
-Τη δημιουργία των προϋποθέσεων για την ουσιαστική δημοσιότητα και την παροχή της δυνατότητας στους πολίτες να πληροφορηθούν με επάρκεια και ακρίβεια τους χαρακτηρισμούς, που αφορούν την ιδιοκτησία τους και να ασκήσουν τυχόν αντιρρήσεις χωρίς να χρειαστεί να καταβάλουν χιλιάδες ευρώ.
-Την αναστολή των διαδικασιών που αφορούν τους δασικούς χάρτες.