Σημαντική θεωρείται η σημερινή υπογραφή της Συμφωνίας Ελλάδας – Ιταλίας για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών μεταξύ των δύο κρατών, ενώ είναι η πρώτη που υπογράφει η χώρα μας για τη δημιουργία ΑΟΖ.

Διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι η Συμφωνία, που υπέγραψε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας με τον Ιταλό ομόλογό του, Λουίτζι ντι Μάιο έχει ασφαλώς συναφθεί στη βάση της UNCLOS (οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών βάσει διμερών συμφωνιών).

Η Συμφωνία, αναφέρουν οι ίδιες πηγές, επιβεβαιώνει το δικαίωμα των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες, καθώς και τη μέση γραμμή της συμφωνίας του 1977 για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας μεταξύ Ελλάδας-Ιταλίας ως οριογραμμή της ΑΟΖ Ελλάδας- Ιταλίας. Με τη σημερινή Συμφωνία, η μέση αυτή γραμμή θα ισχύει και για τα υπερκείμενα της υφαλοκρηπίδας ύδατα.

Κοινή δήλωση για τους πόρους της Μεσογείου

Παράλληλα, οι υπουργοί υπέγραψαν Κοινή Δήλωση Ελλάδας-Ιταλίας για τους Πόρους της Μεσογείου. Με τη δήλωση αυτή, τα δυο κράτη εκφράζουν την προσήλωσή τους στην ισόρροπη και βιώσιμη διαχείριση των πόρων αυτών και συμφωνούν να διεξαγάγουν διαβουλεύσεις για την εκτίμηση τυχόν επιπτώσεων διαφόρων παραγόντων στις υφιστάμενες πρακτικές των αλιέων των δύο κρατών. (Βιώσιμη διαχείριση)

Πέραν αυτών, υπογράφηκε και Κοινή Γνωστοποίηση προς την Ε. Επιτροπή, με την οποία τα δύο κράτη ζητούν την μελλοντική τροποποίηση του κανονισμού περί κοινής αλιευτικής πολιτικής ώστε, όταν η Ελλάδα αποφασίσει να επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη της έως τα 12 ν.μ., να διατηρηθεί η υπάρχουσα αλιευτική δραστηριότητα των Ιταλών αλιέων στην περιοχή μεταξύ 6-12 ν.μ., η οποία σήμερα αποτελεί διεθνή ύδατα. Πηγές του ΥΠΕΞ επισημαίνουν την αυτονόητη σημασία της αναφοράς στην Κοινή Γνωστοποίηση του δικαιώματος επέκτασης παντού της αιγιαλίτιδας ζώνης μας.

Τα υπάρχοντα δικαιώματα των Ιταλών αλιέων περιγράφονται με σαφήνεια αλλά πλέον περιοριστικά, τόσο ως προς τον αριθμό των σκαφών όσο και ως προς τα είδη που δύνανται να αλιεύσουν και εξαιρούνται τα είδη που αλιεύουν οι Έλληνες αλιείς.

Το παρασκήνιο της συμφωνίας

Οι λεπτομέρειες οριστικοποιήθηκαν τελικά περίπου στις 23:00 το βράδυ της Δευτέρας 8 Ιουνίου, όμως στην ελληνική διπλωματία κινούνται με πολύ μεγάλη προσοχή και αποφεύγουν να κοινοποιήσουν το περιεχόμενο της συμφωνίας προτού ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας και ο Ιταλός ομόλογός του Λουίτζι ντι Μάιο οριστικοποιήσουν το περιεχόμενό της με τις υπογραφές τους. Η συνάντηση των δύο υπουργών ξεκίνησε στις 12 το μεσημέρι της Τρίτης στην Αθήνα και οι κοινές δηλώσεις έχουν προγραμματιστεί για τις 13:20. Η υπογραφή της επίσημης Συμφωνίας οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας έγινε πριν τις κοινές δηλώσεις των κυρίων Δένδια και ντι Μάιο.

«Πρόκειται για μια εξαιρετική συμφωνία» είπε στο protothema.gr βουλευτής της αντιπολίτευσης ο οποίος το πρωί της Δευτέρας ενημερώθηκε από τον Νίκο Δένδια για το κλείσιμο του deal με την Ρώμη αλλά και για τις βασικές προβλέψεις του ελληνοϊταλικού συμφώνου για τις θαλάσσιες ζώνες.

«Η οριοθέτηση ΑΟΖ με την Ιταλία και την Αίγυπτο είναι στις βασικές προτεραιότητες της κυβέρνησης Μητσοτάκη», είχε πει πριν λίγο καιρό ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας σε συνέντευξή του στο STAR. «Η χώρα έχει καθυστερήσει να ρυθμίσει αυτά τα θέματα. Νομίζω ότι είναι ο καιρός τώρα να βρούμε λύσεις με τις όμορες χώρες μας, ιδίως με τις όμορες φιλικές χώρες μας», τόνισε ο κ. Δένδιας. Πολλοί τότε είχαν θεωρήσει ότι επρόκειτο για μια γενικόλογη δήλωση του υπουργού Εξωτερικών, όμως η πραγματικότητα απέδειξε ότι η ελληνική πλευρά εννοούσε όσα έλεγε και κινούνταν με ταχύτητα προκειμένου να οριστικοποιηθεί η συμφωνία Αθήνας-Ρώμης.

Η βασική από τις πάρα πολλές λεπτομέρειες που δεν επέτρεπε τη μετατροπή της ελληνοϊταλικής συμφωνίας του 1977 για οριοθέτηση της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας σε συμφωνία για προσδιορισμό της ΑΟΖ των δύο χωρών στο Ιόνιο πέλαγος ήταν οι μεγάλες κόκκινες γαρίδες! Τα οστρακόδερμα που πωλούνται πανάκριβα στις ιχθυαγορές, με τιμή που μπορεί να ξεπεράσει ακόμη και τα 40 ευρώ το κιλό είναι ο βασικός στόχος των ιταλικών αλιευτικών που μέχρι σήμερα κινούνται ανεξέλεγκτα στο Ιόνιο πέλαγος.

Βάσει της συμφωνίας οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών η Ιταλία αποδέχεται και αναγνωρίζει την ελληνική κυριαρχία στο ελληνικό τμήμα της ΑΟΖ όπου και επιβάλλονται συγκεκριμένοι όροι για την κίνηση και δραστηριοποίηση των ιταλικών αλιευτικών. Για παράδειγμα, τίθεται συγκεκριμένη οροφή στον αριθμό των αλιευτικών μέσων από την Ιταλία που μπορούν να ψαρεύουν εντός της οριοθετημένης ΑΟΖ, ενώ μέχρι σήμερα ούτε περιορισμός στον αριθμό των αλιευτικών προβλεπόταν ούτε και όρια στις περιοχές όπου εντόπιζαν τα αλιεύματά τους οι Ιταλοί.

Τις τελευταίες εβδομάδες, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Εξωτερικών, πρέσβης Θεμιστοκλής Δεμίρης, συνομιλούσε πολύ συχνά μέσω τηλεδιάσκεψης με την ομόλογό του στο ιταλικό υπουργείο Εξωτερικών Ελιζαμπέτα Μπελόνι. Πολλοί διπλωμάτες θεωρούν ότι η κυρία Μπελόνι είναι ίσως το πρόσωπο με τη μεγαλύτερη επιρροή στο ιταλικό υπουργείο Εξωτερικών. Πέραν της ιταλικής γλώσσας την οποία ομιλούν, εκ του αποτελέσματος φαίνεται ότι οι κύριοι Δένδιας και Δεμίρης μίλησαν και στη… γλώσσα των Ιταλών ψαράδων και έπεισαν τη γενική γραμματέα του ιταλικού υπουργείου Εξωτερικών και τον Λουίτζι ντι Μάιο για τα αμοιβαία οφέλη από την οριστικοποίηση της συμφωνίας για ΑΟΖ.

Δένδιας: Η οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών δεν επιτυγχάνεται με ανυπόστατες συμφωνίες όπως αυτή της Τουρκίας με το καθεστώς Σάρατζ

Στις δηλώσεις που ακολούθησαν ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών έκανε λόγο για μια συμφωνία που επιβεβαιώνει το δικαίωμα των νησιών σε θαλάσσιες ζωνές καθώς και τη μέση γραμμή της συμφωνίας του 1977 για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας Ελλάδας-Ιταλίας. Παράλληλα όπως είπε ο κ. Δένδιας η συμφωνία «κατοχυρώνει τα συμφέροντα των Ελλήνων αλιέων».

Ο Νίκος Δένδιας έκανε λόγο για μια ιστορική ημέρα σημειώνοντας ότι «πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη καθώς η προηγούμενη χρονολογείται το 1977».

«Σταθερή επιδίωξη είναι η οριοθέτηση ΑΟΖ με όλους τους γείτονές μας στη βάση του διεθνούς δικαίου» είπε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών στέλνοντας μήνυμα στην Τουρκία ότι «η οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών δεν επιτυγχάνεται με ανυπόστατες συμφωνίες όπως αυτή της Τουρκίας με το καθεστώς Σάρατζ (σ.σ. στη Λιβύη)».

Με αφορμή αυτή την αναφορά ο Νίκος Δένδιας είπε ότι «οι ενέργειες της Τουρκίας σε συνδυασμό με την προκλητική ρητορική αποδεικνύουν τον αποσταθεροποιητικό παράγοντα της Τουρκίας».

Ο Νίκος Δένδιας ανακοίνωσε, τέλος, ότι αφού ο Λούιτζι Ντι Μάιο τον ενημέρωσε για τα «ραγδαίως βελτιούμενα επιδημιολογικά δεδομένα στην Ιταλία» η Ελλάδα «αρχής γενομένης από την προσεχή Δευτέρα και μέχρι τέλους του μήνα αίρει τους περιορισμούς» για την Ιταλία.

Ντι Μάιο: Ευχαριστώ την Ελλάδα για την αλληλεγγύη

Από την πλευρά του ο Λουίτζι Ντι Μάιο ευχαρίστησε την Ελλάδα για τη στήριξη στην Ιταλία στη δύσκολη περίοδο της πανδημίας του κορωνοϊού για την οποία είπε ότι «ευτυχώς η Ιταλία κατάφερε να βγει με το κεφάλι ψηλά».

Όπως επισήμανε ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών «ο τουρισμός είναι σημαντικός και για την Ελλάδα και για την Ιταλία» τονίζοντας ότι η Ρώμη θεωρεί ότι «θα πρέπει να υπάρξουν ενιαίοι κανόνες για ταξίδια από θάλασσα, στεριά και αέρος ώστε να μην κατακερματίζεται η τουριστική αγορά».

Ο κ. Ντι Μάιο έκανε εκτενή αναφορά και στο μεταναστευτικό ζητώντας «ευρωπαϊκές λύσεις» υπογραμμίζοντας ότι είναι «σημαντικό να υπάρχει αλληλεγγύη και ίση κατανομή των βαρών ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες».

Όσον αφορά, δε, την υπογραφή για την ΑΟΖ ο Ιταλός υπουργός τη χαρακτήρισε ως «σημαντικότατο αποτέλεσμα» προσθέτοντας ότι «αποδεικνύουμε πως ότι στηρίζουμε τα συμφέροντα των αλιέων σεβόμενοι τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας».

Πηγή: protothema.gr