Πώς θα «ξεφρακάρει» από τις ουρές το Κτηματολόγιο Αθήνας

Τέλος στις απίστευτες ουρές και την ταλαιπωρία πολιτών και επαγγελματιών αναμένεται να βάλει από σήμερα, 3 Ιουλίου η λειτουργία του οριστικού Κτηματολογικού Γραφείου της Αθήνας. Πρόκειται για το γραφείο του Ελληνικού Κτηματολογίου από το οποίο περνούν μία στις τρεις συναλλαγές για ακίνητα σε όλη τη χώρα, εξομαλύνοντας τις δυσλειτουργίες και τις απίστευτες καθυστερήσεις που προκαλεί μέχρι σήμερα η υποστελέχωση των υποθηκοφυλακείων και των κτηματολογικών γραφείων, φέρνοντας σε απόγνωση τους συναλλασσόμενους, οι οποίοι για να εκδώσουν ένα πιστοποιητικό αναγκάζονταν να εγγράφονται σε λίστες προτεραιότητας και να υπομένουν αδικαιολόγητες καθυστερήσεις και αναμονές από τα μεσάνυχτα.

«Στο Κτηματολογικό Γραφείο της Αθήνας καταχωρείται το 1/3 του συνόλου των πράξεων της χώρας», αναφέρει στο «business stories» ο πρόεδρος του Ελληνικού Κτηματολογίου, καθηγητής Δημήτρης Σταθάκης. Οι πράξεις αυτές αφορούν σε ακίνητα που στην πλειονότητά τους βρίσκονται σε καθεστώς Κτηματολογίου, δεδομένου ότι η κτηματογράφηση της Αττικής έχει ολοκληρωθεί στο 87% των δικαιωμάτων. Τον περασμένο Μάρτιο ολοκληρώθηκε η κτηματογράφηση στον Δήμο Αθηναίων κλείνοντας άλλη μια μεγάλη εκκρεμότητα. Δεν έχει περαιωθεί η κτηματογράφηση στον Δήμο Καλλιθέας και μέρος του Παλαιού Φαλήρου. Οι δύο αυτοί ΟΤΑ, σύμφωνα με τον κ. Σταθάκη, είναι από τις ελάχιστες περιπτώσεις της χώρας στις οποίες λειτουργούσε από παλιότερα Κτηματολόγιο. Επειδή όμως πρόκειται για ένα εντελώς διαφορετικό σύστημα και απαιτείται η μετάπτωση στο νέο, έχει προγραμματιστεί να ανατεθεί σε ανάδοχο κατόπιν σχετικού διαγωνισμού εντός του 2023.

Τι αλλάζει για την Αθήνα

Με το άνοιγμα του οριστικού Κτηματολογικού Γραφείου Αθήνας οι πράξεις για τα ακίνητα που βρίσκονται στην επικράτεια του δήμου μπορούν να κατατίθενται ηλεκτρονικά ώστε οι δικηγόροι και οι συμβολαιογράφοι να αποφεύγουν τον συνωστισμό στους χώρους του γραφείου. Η σχετική υπηρεσία είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα του Κτηματολογίου (https://www.ktimatologio.gr/el/e-services/professionals). Από την ίδια ημέρα θα επιτραπούν και οι ηλεκτρονικές πληρωμές με POS που επίσης θα αποσυμφορήσουν τα ταμεία. Καθοριστικός θα είναι ο ρόλος και της σάρωσης του αρχείου του Υποθηκοφυλακείου Αθήνας που ήδη έχει ξεκινήσει. Από το τέλος του 2024 η έρευνα τίτλων ιδιοκτησίας θα ξεκινήσει να γίνεται απομακρυσμένα, μέσω του Διαδικτύου. Η λειτουργία θα βελτιωθεί και με τη μετεγκατάσταση της υπηρεσίας στο νέο κτίριο που ήδη έχει ανευρεθεί, στην πλατεία Βικτωρίας στην Αθήνα, και θα γίνει μετά το καλοκαίρι.

Με την έναρξη του οριστικού γραφείου της Αθήνας το Ελληνικό Κτηματολόγιο θα εστιάσει στο επόμενο μεγάλο πρόβλημα, που είναι το γραφείο στο Κορωπί με πολύμηνη αναμονή για ένα πιστοποιητικό, αλλά και η Γλυφάδα. Δυσλειτουργίες σύμφωνα με δικηγόρους – συμβολαιογράφους εξακολουθούν να υπάρχουν σε Κρήτη και Θεσσαλονίκη, ενώ μεγάλο αγκάθι παραμένει ο αριθμός των πρόδηλων σφαλμάτων (π.χ διαφορετική αναγραφή στο όνομα) στις εγγραφές, που φτάνουν τα 800.000.

Η κατάσταση στην υπόλοιπη Ελλάδα

Η συλλογή των δηλώσεων στην υπόλοιπη χώρα έχει προχωρήσει σε μεγάλο βαθμό, με ποσοστά συμμετοχής πάνω από 85%. Εξαιρέσεις αποτελούν η Κρήτη (Ηράκλειο, Ρέθυμνο, Χανιά) με συμμετοχή μεταξύ 26% και 35% καθώς πρόκειται για περιοχές που ξεκίνησαν με τρία χρόνια καθυστέρηση την κτηματογράφηση, αλλά και τα νησιά του Αργοσαρωνικού όπου ένας στους πέντε έχει κάνει δήλωση. Από τον Σεπτέμβριο θα ξεκινήσουν επίσης οι δηλώσεις στο «ξεχασμένο» κομμάτι της Κέρκυρας και της Θεσπρωτίας, καθώς υπήρξε καθυστέρηση στην υπογραφή της σύμβασης λόγω προσφυγών των αναδόχων.

Σε κάθε περίπτωση, οι πολίτες θα έχουν όλο τον καιρό να οργανωθούν, καθώς η μεγάλη προσέλευση του κόσμου σε όλη την υπόλοιπη χώρα περιορίζει κάθε ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων και αυστηρών προστίμων, ενώ τουλάχιστον μέχρι τα τέλη του έτους οι πολίτες θα έχουν τον χρόνο να υποβάλουν τις δηλώσεις τους, μολονότι η σιωπηρή παράταση που έχει δοθεί εκπνέει στο τέλος του μήνα.

Η απόσβεση του έργου

Πέρυσι για πρώτη φορά το Ελληνικό Κτηματολόγιο είχε έσοδα που έφτασαν τα 100 εκατ. ευρώ, ενώ το 2023 με την ένταξη σε λίγες ημέρες και του Κτηματολογίου της Αθήνας αναμένεται να ξεπεράσουν τα 150 εκατ. ευρώ. Αυτό, σύμφωνα με τον κ. Σταθάκη, εκτός από το ότι καλύπτει όλες τις τρέχουσες -αλλά και μελλοντικές- λειτουργικές ανάγκες του Κτηματολογίου, επιτρέπει την απόσβεση του μεγάλου εθνικού έργου που ήδη έχει απορροφήσει επένδυση ύψους 1,2 δισ. ευρώ. Πρόκειται για έσοδα που προέρχονται από τις συναλλαγές που γίνονται από τα πρώην υποθηκοφυλακεία, τα οποία είναι πλέον κτηματολογικά γραφεία. Μέχρι στιγμής, σε λειτουργία είναι 62 κτηματολογικά γραφεία από τα 92 που προβλέπει συνολικά ο σχεδιασμός.

Τα έσοδα αυτά κρίνονται ικανά για να αυτοχρηματοδοτήσουν το έργο, αλλά και να διαγράψουν ό,τι εκκρεμότητες υπήρχαν από το παρελθόν. Μεταξύ αυτών είναι το αναλογικό τέλος κτηματογράφησης (1/1000) για ιδιοκτησίες πάνω από 20.000 αντικειμενική αξία, αλλά και τα τέλη των 35 ευρώ από τα πιλοτικά προγράμματα κτηματογράφησης 1995-2002 που σέρνονται για χρόνια και κάποια από αυτά έχουν ήδη παραγραφεί – εκτιμάται ότι αφορούν ένα εκατομμύριο ιδιοκτήτες. Η επίλυση του ζητήματος μεταφέρεται στην επόμενη κυβέρνηση, η οποία προβλέπεται να νομοθετήσει ώστε να ακυρωθούν και να μην εισπραχθούν ποτέ.

Η δομή του Κτηματολογίου στην Αττική

Σύμφωνα με τον κ. Σταθάκη, τον Σεπτέμβριο θα έχει ανοίξει όλη η οριστική δομή στην Αττική, που περιλαμβάνει τρία κτηματολογικά γραφεία (Αθήνας, Κορωπίου, Πειραιά και Νήσων) και δώδεκα υποκαταστήματα. «Αυτό είναι ένα απαραίτητο βήμα για την ομογενοποίηση των διαδικασιών και την ενιαία αντιμετώπιση των εισερχόμενων υποθέσεων. Ταυτόχρονα, έτσι θα επιτραπεί και η ορθολογικότερη ανακατανομή του προσωπικού στην Αττική (όπου χρειάζεται) ώστε να μειωθούν οι χρόνοι αναμονής για καταχώρηση πράξεων στα γραφεία με τον μεγαλύτερο φόρτο (κυρίως της Αθήνας και Πειραιά και Νήσων)». Οπως επισημαίνεται, στο οριστικό Κτηματολογικό Γραφείο Αθήνας θα ενεργοποιηθεί και θα δοκιμαστεί για πρώτη φορά ο μηχανισμός με τον οποίο το μελετητικό σχήμα που ανέλαβε και ολοκλήρωσε την κτηματογράφηση υποστηρίζει στη συνέχεια και τη λειτουργία του. Ετσι, ειδική ομάδα 26 εξωτερικών συνεργατών (νομικών, μηχανικών και διοικητικών) θα συμβάλει καθοριστικά στην υποστήριξη του γραφείου κατά το πρώτο έτος λειτουργίας του.

Νέα εκστρατεία ενημέρωσης

Τις επόμενες εβδομάδες ξεκινούν παράλληλα δύο επικοινωνιακές καμπάνιες από το Κτηματολόγιο, όπως επισημαίνει ο υπεύθυνος Τύπου του φορέα, Μάρκος Μπουγιουκλάκης. Η μία με αφορμή την έναρξη του μεγαλύτερου κτηματολογικού γραφείου της χώρας, της Αθήνας, αλλά και των υπολοίπων, και θα περιλαμβάνει τόσο τη λειτουργία του Κτηματολογίου και τις ψηφιακές του υπηρεσίες όσο και την τόνωση του ρυθμού κατάθεσης δηλώσεων ιδιοκτησίας που έχουν ολοκληρωθεί επιτυχώς με μέσο όρο εννέα στις δέκα ιδιοκτησίες να έχουν δηλωθεί. Επίσης, μία ακόμα καμπάνια θα αφορά τη χρηματοδότηση της Ε.Ε. για το έργο «Προσαρμογή στην Οδηγία Inspire» για ψηφιακές υπηρεσίες προς συμβολαιογράφους, την ελεύθερη πρόσβαση σε γεωχωρικά δεδομένα και την ψηφιακή πρόσβαση και έκδοση ψηφιακών πιστοποιητικών στις περιοχές του δικτύου Natura 2000.

Διαβάστε ακόμη

ΥΠΕΘΟ: Νέου τύπου φοροέλεγχοι για έξτρα έσοδα και παροχές