Πώς συγκρίνονται οι αμοιβές των εκπαιδευτικών στην Ευρώπη; Ποιοι είναι οι πιο καλοπληρωμένοι; Ποια η θέση των Ελλήνων; Πόσο αυξάνονται οι μισθοί τους ανάλογα με την επαγγελματική τους ανέλιξη; Έχουν κερδίσει ή έχουν χάσει μέρος της αγοραστικής τους δύναμης οι εκπαιδευτικοί τα τελευταία χρόνια;
Οι απαντήσεις βρίσκονται σε συγκριτική έρευνα του Δικτύου ΕΥΡΥΔΙΚΗ, του Ευρωπαϊκού Δικτύου Πληροφόρησης για την οργάνωση και τη λειτουργία των εκπαιδευτικών συστημάτων στην Ευρώπη, η οποία δημοσιεύθηκε πρόσφατα στη σειρά σχετικών εκθέσεων Facts & figures και αναφέρεται στη διετία 2021-2022.
Ενδιαφέροντα ευρήματα και βασικά συμπεράσματα της έρευνας «Ευρυδίκη»
Σημαντικές διαφορές σημειώνονται μεταξύ των Ευρωπαϊκών κρατών σε ό,τι αφορά τις θεσμοθετημένες αμοιβές για τους νεοδιοριζόμενους εκπαιδευτικούς: το μικτό ετήσιο εισόδημα του κυμαίνεται μεταξύ 11.000 και 59.000 ευρώ. Στις χαμηλότερες θέσεις οι Έλληνες.
Οι εκπαιδευτικοί προσχολικής αγωγής αμείβονται, κατά μέσο όρο, με αρκετά λιγότερα χρήματα σε αντίθεση με τους συναδέλφους τους, που υπηρετούν στο λύκειο. Στις περισσότερες χώρες, οι μισθολογικές διαφορές μπορεί να σχετίζονται με διαφορές στις μίνιμουμ προϋποθέσεις, που απαιτούνται για τη θέση τους. Σε 10 χώρες, οι νεοπροσλαμβανόμενοι εκπαιδευτικοί αμείβονται ακριβώς το ίδιο, ανεξαρτήτως της βαθμίδας, στην οποία διδάσκουν.
Οι θεσμοθετημένες αμοιβές των εκπαιδευτικών παρουσιάζουν διαφορετική δυναμική σε ό,τι αφορά την προοπτική αυξήσεων στην πορεία της καριέρας τους. Ανάλογα με τη χώρα, η αύξηση στους μισθούς των εκπαιδευτικών κατά τη θητεία τους, από την πρόσληψη έως τη συνταξιοδότησή τους δηλαδή, ξεκινά από μόλις 14% στην Αλβανία ενώ ‘σκαρφαλώνει’ στο 143% στην Κύπρο. Για να αγγίξουν την ανώτατη μισθολογική βαθμίδα οι εκπαιδευτικοί, θα πρέπει να έχουν εργαστεί, κατά μέσο όρο, 12 χρόνια στη Δανία και την Ολλανδία αλλά 42 χρόνια στην Ουγγαρία. Στην Ιρλανδία, την Κύπρο, την Ολλανδία και την Πολωνία, οι αρχικοί μισθοί των εκπαιδευτικών μπορεί να αυξηθούν περισσότερο από 60% μέσα στην πρώτη δεκαπενταετία, με περαιτέρω προοπτικές αυξήσεων τα υπόλοιπα χρόνια της θητείας τους.
Το ετήσιο εισόδημα εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων το διάστημα 2014/2015 – 2021/2022 συρρικνώθηκε σε Βέλγιο, Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Κύπρο, Πορτογαλία, Φινλανδία, Νορβηγία. Αντίθετα, μέσα στην τελευταία εξαετία σημειώθηκε άνοδος έως και 30% στους μισθούς των Βούλγαρων, Λιθουανών, Σέρβων και Λετονών εκπαιδευτικών.
Ο μισθός των εκπαιδευτικών συνδέεται, κατά κανόνα, με το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εθνικό εισόδημα. Πιο απλά, όσο υψηλότερο είναι το κατά κεφαλήν εισόδημα, τόσο υψηλότερος είναι και ο μέσος όρος των μισθών των εκπαιδευτικών – αυτό ισχύει σε 13 εκπαιδευτικά συστήματα. Στην Ελλάδα, ωστόσο, όπως και στην Εσθονία, Ιρλανδία, Λετονία, Ουγγαρία, Πολωνία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σουηδία και Νορβηγία, ο μέσος μισθός του εκπαιδευτικού είναι χαμηλότερος από το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εθνικό εισόδημα.
Ο χαμηλότερος μέσος μισθός των διευθυντών σχολείων με δεκαπενταετή εμπειρία, καταγράφεται στο γαλλόφωνο Βέλγιο και στην Αλβανία.
Ευρωπαϊκό στρατηγικό πλάνο συνεργασιών στο χώρο της εκπαίδευσης και μισθολογική επαναξιολόγηση μέχρι το 2025
Οι προκλήσεις πολλές, όπως και οι παράμετροι, που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη σε όλα τα εθνικά εκπαιδευτικά συστήματα. Τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όσο και το Συμβούλιο της Ευρώπης φιλοδοξούν μέχρι το 2025 να διαμορφώσουν ένα στρατηγικό πλάνο για ευρωπαϊκές συνεργασίες στο χώρο της εκπαίδευσης και της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, επαναξιολογώντας κοινωνικά αλλά και μισθολογικά το λειτούργημα του δασκάλου, ώστε να καταστεί πιο ελκυστικό για τους νέους και μάλιστα, τους καλύτερα καταρτισμένους από αυτούς.
Το ύψος των απολαβών, αποτελεί αναμφίβολα σημείο-κλειδί στο να αποτελέσει ‘πόλο έλξης’ για τους νέους, που επιθυμούν να εργαστούν στο χώρο της εκπαίδευσης. Οι εργασιακές συνθήκες, οι προοπτικές σταδιοδρομίας, οι ευκαιρίες επαγγελματικής ανάπτυξης, είναι ορισμένα από τα πιο ισχυρά κίνητρα. Ειδικά, σε μία εποχή, που σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες παρατηρείται έλλειψη εκπαιδευτικών όπως και απόσυρση πολλών από την αγορά εργασίας λόγω συνταξιοδότησης. Επομένως, αποκτά ακόμη μεγαλύτερη αξία η κινητροδότηση των εκπαιδευτικών, τόσο εκείνων που ήδη υπηρετούν, όσο και των υποψηφίων.
Σημαντικές οι μισθολογικές διαφορές μεταξύ των νεοδιόριστων εκπαιδευτικών ανά την Ευρώπη
Το σύνολο των θεσμοθετημένων ετήσιων αποδοχών για τους Ευρωπαίους εκπαιδευτικούς, συμπεριλαμβανομένων επιδομάτων και δώρων, κυμαίνεται μεταξύ 11.000 και 59.000 ευρώ. Σε οκτώ χώρες-μέλη της ΕΕ καταγράφονται οι χαμηλότερες αμοιβές – μεταξύ αυτών, η Ελλάδα. Συγκεκριμένα, μαζί με τη χώρα μας, κάτω από 20.000 ευρώ το χρόνο συγκεντρώνουν ετησίως ως εισόδημα οι νέοι εκπαιδευτικοί στη Βουλγαρία, την Εσθονία, τη Λετονία, την Ουγγαρία, την Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία. Σε χαμηλά επίπεδα βρίσκονται ακόμη η Αλβανία, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το Μαυροβούνιο, η Βόρεια Μακεδονία και η Σερβία. Στον αντίποδα, οι καλύτερα αμειβόμενοι νεοπροσλαμβανόμενοι εκπαιδευτικοί με μισθούς, που ξεπερνούν τα 34.000 ευρώ ετησίως, είναι στη Γερμανία, στο Λουξεμβούργο, την Ολλανδία, την Αυστρία, την Ελβετία. Ιδιαίτερα στη Γερμανία, οι αποδοχές ξεπερνούν τις 50.000 ευρώ για όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες. Το ποσό αυτό ξεπερνούν, επίσης, οι εκπαιδευτικοί της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στο Λουξεμβούργο αλλά και στο Λουξεμβούργο.
Διαβάστε περισσότερα στο protothema.gr