Του Σπύρου Γκουτζάνη
Εκτός ελέγχου παραμένει η κατάσταση στους δύο καταυλισμούς στην Ειδομένη και στον Πειραιά όπως και στα hot spots, με την ανησυχία μεταξύ των προσφύγων να εντείνεται λόγω της αναμενόμενης σήμερα έναρξης των επαναπροωθήσεων στην Τουρκία.
Ένταση επικράτησε την Κυριακή το βράδυ στη Χίο καθώς λίγο μετά τις 21:30 σημειώθηκαν άγριες συμπλοκές μεταξύ κατοίκων και διμοιρίας των ΜΑΤ.
Όλα ξεκίνησαν όταν οι κάτοικοι αρνήθηκαν τη μεταφορά των προς απέλαση μεταναστών στην περιοχή τους, και συγκεκριμένα στο κτίριο όπου μέχρι πρότινος πραγματοποιούταν η διαδικασία της ταυτοποίησης και της καταγραφής προσφύγων και μεταναστών.
Όπως αναφέρει το politischios.gr, χωρίς καμία αιτία κι ενώ οι κάτοικοι αρνούνταν ειρηνικά τη διέλευση της κλούβας της αστυνομίας, τα ΜΑΤ τους επιτέθηκαν τραυματίζοντάς τους.
Από τις συμπλοκές τρεις κάτοικοι μεταφέρθηκαν τραυματισμένοι στο «Σκυλίτσειο» Νοσοκομείο.
Την ίδια ώρα ξεκίνησε νωρίς το πρωί η διαδικασία επιστροφής μεταναστών στην Τουρκία από τη Χίο και την Μυτιλήνη.
Οι πρώτοι 138 μετανάστες (από το Πακιστάν, το Μπλαγκλαντές και το Αφγανιστάν) επιβιβάζονται από νωρίς το πρωί, χωρίς πρόβλημα, σε πλοίο στο λιμάνι της Μυτιλήνης. Ίδια εικόνα και στο λιμάνι της Χίου, όπου 60 μετανάστες με πούλμαν έχουν μεταφερθεί στο λιμάνι προκειμένου να επιβιβαστούν σε πλοία με κατεύθυνση το λιμάνι Δικελί στην Τουρκία.
Επίσης όσοι έχουν μπει μετά τις 20 Μαρτίου στην Λέσβο σύμφωνα με τις προτροπές δικηγόρων και ανθρωπιστικών οργανώσεων ετοιμάζονται να καταθέσουν αιτήματα ασύλου προκειμένου να παραμείνουν σε κάθε περίπτωση για 30 ακόμη μέρες στην Ελλάδα όπως προβλέπει η σχετική διαδικασία. Για την υποδοχή και την διεκπαιρέωση των αιτήσεων ασύλου, από σήμερα οι ελληνικές αρχές ενισχύονται με υπαλλήλους και δικαστικούς από την Γερμανία και τις χώρες της ΕΕ καθώς συνολικά προβλέπεται ότι θα φθάσουν 2500 ειδικοί.
Είναι ενδεικτικό ότι οι αρχές έχουν δεχθεί 2.870 αιτήματα ασύλου από ανθρώπους οι οποίοι όταν πρωτοέφτασαν στη χώρα μας ήταν αρνητικοί στο ενδεχόμενο αυτό. Όπως φαίνεται, κάποιοι έχουν συμβουλεύσει τους μετανάστες να υποβάλλουν αίτημα ασύλου, και το 70% αυτών, που αρχικά ήταν αρνητικοί στο ενδεχόμενο αυτό άλλαξε την άποψή του και υπέβαλε τελικά το σχετικό αίτημα.
Εκρηκτική κατάσταση στους καταυλισμούς
Ενώ όμως σήμερα αναμένεται να γίνει η πρώτη επαναπροώθηση 500 μεταναστών, η ροή από τα τουρκικά παράλια συνεχίζεται και στα ελληνικά νησιά φθάνουν περισσότεροι από 500 ημερησίως. Στην Λέσβο από την Παρασκευή το πρωί έχουν καταγραφεί περί τις 1.000 νέες αφίξεις και περί τους 500 στην Χίο. Κάπως έτσι ο συνολικός αριθμός μέσα στην χώρα ξεπερνά τους 52.000 πρόσφυγες και μετανάστες. Στην Ειδομένη παραμένουν περίπου 13.000 άτομα -σύμφωνα με τις τοπικές αρχές- και στο λιμάνι του Πειραιά περί τους 5.000. Και στους δύο καταυλισμούς η κατάσταση είναι έκρυθμη με τον κίνδυνο επεισοδίων ανά πάσα στιγμή. Οι συμπλοκές μεταξύ τους με ασήμαντες αφορμές είναι καθημερινές, ενώ υποδαυλίζονται από τις εθνοτικές και θρησκευτικές διαφορές τους αλλά και από τις διαφορετικές στοχεύσεις που έχουν οι δικαιούμενοι ασύλου πρόσφυγες από τους μετανάστες.
Τα πράγματα γίνονται πιο δύσκολα καθώς οι πρόσφυγες αναπτύσσουν διεκδικητικό κίνημα με αίτημα να μην επιστραφούν στην Τουρκία και να συνεχίσουν τον δρόμο τους για την Ευρώπη.
Στην Ειδομένη η σιδηροδρομική γραμμή παραμένει κλειστή για 17η μέρα, ενώ οι πρόσφυγες έκλεισαν και την εθνική οδό Θεσσαλονίκης Ευζώνων. Έστησαν σκηνές επάνω στο οδόστρωμα και απαγορεύουν την διέλευση στα φορτηγά, δημιουργώντας ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα στην εμπορευματική κίνηση και προκαλώντας την δίκαιη αγανάκτηση του εμπορικού κόσμου.
Όσοι είναι συγκεντρωμένοι στην Ειδομένη και στον Πειραιά αρνούνται να προωθηθούν σε επίσημες δομές καθώς φοβούνται ότι εκεί θα συλληφθούν και θα απελαθούν. Επιπλέον εκτιμούν ότι από τους δύο καταυλισμούς όπως και από την Αθήνα και την Θεσσαλονίκη όπου αρκετοί παραμένουν, έχουν περισσότερες ελπίδες να βρουν τρόπο παράνομης διέλευσης στην Ευρώπη. Πολλοί πρόσφυγες πιστεύουν τα κυκλώματα των διακινητών που τους δίνουν ελπίδες ότι θα τους εξασφαλίσουν, έναντι πάντα αμοιβής, δρόμο για την Ευρώπη και όχι τις ελληνικές αρχές που τους διαβεβαιώνουν ότι τα σύνορα είναι κλειστά.
Ενδεικτικό είναι ότι την Κυριακή έφθασαν στο λιμάνι του Πειραιά τρία πούλμαν προκειμένου να μεταφέρουν κάποια άτομα στο κέντρο φιλοξενίας στον Ελαιώνα, αλλά κανείς δεν επιβιβάσθηκε σε αυτά.
Πάντως καθυστερεί και η δημιουργία των θέσεων φιλοξενίας που υπόσχεται κάθε βδομάδα το κυβερνητικό συμβούλιο. Ακόμη και αν οι πρόσφυγες δέχονταν να μετακινηθούν από τους δύο μεγάλους πρόχειρους καταυλισμούς πολύ απλά η κυβέρνηση δεν θα είχε που να τους πάει όλες αυτές τις ημέρες που υποτίθεται ότι επιθυμεί την εκκένωσή τους. Πάντως ακόμη και πρόσφυγες που αρχικά δέχονται να μετακινηθούν σε δομές στην ηπειρωτική Ελλάδα, στην συνέχεια φεύγουν για την Αθήνα και την Θεσσαλονίκη, όπου υπάρχουν πυρήνες ομοεθνών τους καθώς προετοιμάζονται πια για μακροχρόνια παραμονή στην χώρα.
Η κυβέρνηση όπως και οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ποντάρουν στην έναρξη της διδικασίας των επαναπροωθήσεων προκειμένου να σταλεί το μήνυμα ότι αφενός μεν τα σύνορα είναι κλειστά και αφετέρου όσοι συλλαμβάνονται θα επαναπροωθούνται. Εκτιμούν ότι με αυτό τον τρόπο οι ροές θα μειωθούν έτι περαιτέρω και θα σταματήσουν. Προς τούτο η Αυστρία που χειρίστηκε το κλείσιμο του βαλκανικού διαδρόμου, ανακοίνωσε ότι θα αναπτύξει αστυνομία και στρατό στα σύνορά της με την Ιταλία προκειμένου να εμποδίσει την διέλευση των προσφύγων όταν θα βελτιωθούν οι καιρικές συνθήκες. Οι ευρωπαϊκές αρχές έχουν πληροφορίες ότι τα κυκλώματα των διακινητών θα επιχειρήσουν να περάσουν πρόσφυγες από την Αλβανία και την Αδριάτική. Προς αυτή την κατεύθυνση δείχνει και ο εντοπισμός την εβδομάδα που πέρασε βάρκας με 22 άτομα που είχε αποπλεύσει από την Κέρκυρα.
Η πολιτική της αποτροπής -που σε σημαντικό βαθμό έχει αναλάβει η χώρα μας- προυποθέτει την συνεχιζόμενη συνεργασία της Τουρκίας, η οποία από την πλευρά της την συναρτά με την αποδοχή του βασικού της αιτήματος για την απελευθέρωση της βίζας για τους πολίτες της. Κάτι τέτοιο όμως δεν είναι καθόλου βέβαιο καθώς οι ευρωπαϊκές προωτεύουσες φοβούνται ότι με τα προβλήματα που υπάρχουν μέσα στην Τουρκία αν απελευθερώσουν το καθεστώς θα δεχθούν εκατοντάδες χιλιάδες Κούρδους και ξεσπιτωμένους Τούρκους των ανατολικών περιοχών.