Του Γιάννη Μακρυγιάννη
Ένα σαφές μήνυμα στήριξης της ελληνικής προσπάθειας για ελάφρυνση του χρέους, καθώς και αναγνώριση του σταθεροποιητικού ρόλου που διαδραματίζει η χώρα μας στην ευρύτερη περιοχή, αναμένει η κυβέρνηση από τον Μπαράκ Ομπάμα, που φτάνει στην Αθήνα αύριο, Tρίτη 15 Νοεμβρίου, για διήμερη επίσημη επίσκεψη.
Το Μαξίμου επισημαίνει ότι πρόκειται για την πρώτη επίσκεψη Αμερικανού προέδρου μετά από 17 ολόκληρα χρόνια και επιμένει να τη θεωρεί ως ένα «γεγονός παγκόσμιας εμβέλειας», παρότι έχει προηγηθεί η ήττα των Δημοκρατικών στις πρόσφατες αμερικανικές εκλογές και η ανάδειξη του Ντόναλντ Τραμπ στην ηγεσία του Λευκού Οίκου, κάτι που αναμένεται να επηρεάσει την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, όχι κατ’ ανάγκην προς μία θετική κατεύθυνση για τα θέματα της χώρας μας.
Ενισχυτικά της σημασίας που έχει η επίσκεψη πάντως, είναι τα λεγόμενα του ίδιου του κ. Ομπάμα κατά τη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Καθημερινή», υποστηρίζοντας την ανάγκη να υπάρξει ουσιαστική ελάφρυνση του χρέους που θα βοηθήσει την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας αλλά και περαιτέρω μεταρρυθμίσεις που θα βοηθήσουν το επενδυτικό κλίμα.
«Θα συνεχίσω να προτρέπω τους πιστωτές της Ελλάδας να κάνουν τα βήματα που είναι απαραίτητα ώστε να διασφαλιστεί ότι η Ελλάδα είναι σε θέση να επιστρέψει σε υγιή οικονομική ανάπτυξη, περιλαμβανομένης και της παροχής ουσιαστικής ελάφρυνσης του χρέους. Αν αυτό γίνει, δεν θα βοηθηθεί μόνο η ανάκαμψη στην Ελλάδα, αλλά θα δείξει ότι η Ευρώπη μπορεί να κάνει την οικονομία της να δουλέψει για όλους» δήλωσε μεταξύ άλλων.
Ο απερχόμενος Αμερικανός πρόεδρος εξαίρει τη συμμαχική σχέση των δύο χωρών, αναγνωρίζει την ελληνική προσπάθεια στο προσφυγικό, ενώ για το Κυπριακό επισημαίνει ότι οι προοπτικές επίλυσής του είναι καλύτερες από ποτέ.
Το μήνυμα Ομπάμα ειδικά για το χρέος το Μαξίμου θέλει να το αξιοποιήσει κατά τις δύσκολες διαπραγματεύσεις και έντονες παρασκηνιακές διεργασίες που γίνονται αυτό τον καιρό για την επόμενη ημέρα του ελληνικού προβλήματος, ιδίως μετά την αναμενόμενη ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης.
Η ξεκάθαρη θέση του Λευκού Οίκου για το ελληνικό χρέος είναι ότι δεν πρόκειται για ένα βιώσιμο μέγεθος και ότι πρέπει να διευθετηθεί. Η θέση αυτή είναι ταυτόσημη με εκείνη του ΔΝΤ και εκτιμάται ότι έτσι θα ασκηθεί ακόμη μεγαλύτερη πίεση στο Βερολίνο, ώστε να συνδράμει σε μία σοβαρή συμφωνία ελάφρυνσης στο Εurogroup της 5ης Δεκεμβρίου.
Για την κυβέρνηση έχει ιδιαίτερο συμβολισμό, αλλά και πρακτική σημασία το ότι ο κ. Ομπάμα θα συνοδεύεται από τον υπουργό του επί των Οικονομικών Τζακ Λιου, ο οποίος γνωρίζει απόλυτα το ελληνικό θέμα και έχει καταβάλει στο παρελθόν προσπάθειες για τον χειρισμό του, ενώ οι θέσεις του για το χρέος θεωρούνται ιδιαίτερα ευνοϊκές για τις ελληνικές προσπάθειες.
Δίδοντας ένα στίγμα των κυβερνητικών προσδοκιών, ο Αλέξης Τσίπρας έγραψε σε άρθρο του το Σάββατο (στην Εφημερίδα των Συντακτών) ότι είναι θέμα λίγων εβδομάδων τα καλά νέα για το χρέος και ότι η έλευση Ομπάμα στην Αθήνα «κορυφώνει μία σειρά επισκέψεων ξένων ηγετών που επιβεβαιώνουν την αναβάθμιση του ρόλου της χώρας μας, ενώ «παλιότερα κανείς δεν μας πλησίαζε».
Το μεγάλο ερώτημα είναι ωστόσο τι είδους δεσμεύσεις μπορεί να δώσει ο κ. Ομπάμα με δεδομένη την πολιτική ανατροπή στις ΗΠΑ και πώς μπορεί να επηρεάσει τις άλλες εμπλεκόμενες πλευρές στο ελληνικό πρόβλημα. Υπό αυτή την έννοια, η παρέμβασή του από την Αθήνα μοιάζει για πολλούς ως ένα «μετέωρο βήμα», ως μία κίνηση καλών προθέσεων, αλλά αμφιβόλου πολιτικής αποτελεσματικότητας.
Κριτική για την «προσπάθεια υποβάθμισης»
Η κυβέρνηση επικρίνει όσους υποβαθμίζουν τη σημασία της επίσκεψης Ομπάμα. Από το Μαξίμου σημειώνεται επιμόνως ότι «όσο και αν ορισμένοι ενδεχομένως να επιθυμούσαν αν ήταν δυνατόν να μειώσουν τη σημασία της επίσκεψης του Αμερικανού Προέδρου, η πραγματικότητα είναι πως αυτή η επίσκεψη συνιστά έμπρακτη στήριξη στην Ελλάδα και ταυτόχρονα ένα γεγονός παγκόσμιας εμβέλειας. Δυστυχώς και η αξιωματική αντιπολίτευση, επιλέγει να υιοθετήσει μια τέτοια στάση. Θα επρόκειτο για μικροψυχία αν δεν ήταν στην πραγματικότητα άλλο ένα επεισόδιο της τυφλής αντιπολιτευτικής γραμμής που επενδύει μονάχα στο χάος και την καταστροφή».