Είναι από τις παλαιότερες βιομηχανίες της Ευρώπης πλησιάζοντας πλέον τα 160 χρόνια ζωής. Αν και στη χώρα μας η BASF, ο γερμανικός κολοσσός των χημικών με κύκλο εργασιών πέρυσι σχεδόν 79 δισ. ευρώ, έχει παρουσία ως νομική οντότητα μόλις 22 έτη, τα προϊόντα του είναι σταθερά τοποθετημένα στην ελληνική αγορά από τη δεκαετία του ’50. Σε σημείο μάλιστα που η ίδια η εταιρεία αθόρυβα, όπως εξάλλου γίνεται με τις χημικές βιομηχανίες, έχει καταφέρει να αποτελεί πλέον τον βασικό κρίκο σε κρίσιμους τομείς της ελληνικής οικονομίας, είτε αυτό αφορά την πρωτογενή παραγωγή είτε τη βιομηχανία: από τους σπόρους, τα προϊόντα φυτοπροστασίας, τις πρώτες ύλες και τα λιπάσματα έως τα απορρυπαντικά, τα καλλυντικά, τα φάρμακα, ακόμα και τα πρόσθετα που χρησιμοποιούν τα διυλιστήρια για την παραγωγή των καυσίμων.
Αυτή η «αθόρυβη» παρουσία, όμως, φαίνεται ότι σε λίγο καιρό θα γίνει αρκετά «ηχηρή», αφού, όπως λέει στο «business stories» ο αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της BASF Ελλάς Βασίλης Γούναρης, ο γερμανικός όμιλος εξετάζει σημαντικά σχέδια επενδύσεων για τη χώρα μας. Επενδύσεις που θα απαντήσουν στις νέες προκλήσεις του αυξημένου ενεργειακού κόστους και της μετάβασης που σήμερα συνιστά μεγάλο πονοκέφαλο και για την ίδια τη μητρική, αφού καταναλώνει σχεδόν το 4% των συνολικών εισαγωγών φυσικού αερίου της Γερμανίας.
Το «πράσινο» υδρογόνο
Ενα σημαντικό κομμάτι των επενδύσεων συνδέεται με το «πράσινο» υδρογόνο, το οποίο αποκτά μια σημαντική δυναμική ως εναλλακτική πηγή ενέργειας. Τομέα στον οποίο η μητρική BASF δραστηριοποιείται εδώ και καιρό. «Αυτό που ουσιαστικά θέλουμε να κάνουμε είναι σε συνεργασία με άλλες εταιρείες να ξεκινήσουμε την παραγωγή των ειδικών μεμβρανών με τις οποίες γίνεται η ηλεκτρόλυση στις μονάδες παραγωγής του “πράσινου” υδρογόνου. Θεωρούμε ότι είναι εξαιρετικής σημασίας λόγω της δυναμικής που λαμβάνει η τάση αυτή», αναφέρει ο κ. Γούναρης.
Σημειωτέον, το υδρογόνο χαρακτηρίζεται «πράσινο» όταν παράγεται αποκλειστικά μέσω της χρήσης ΑΠΕ και δεν παράγει διοξείδιο του άνθρακα. Πρόκειται δηλαδή για καθαρό καύσιμο.
Στο κομμάτι αυτό ήδη ο όμιλος της BASF, μέσω της BASF New Business GmbH, έχει υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με την Advent Technologies του κ. Βασίλη Γρηγορίου, με στόχο την ανάπτυξη και αύξηση της κλίμακας κατασκευής προηγμένων μεμβρανών κυψελών καυσίμου με το σήμα Celtec®, οι οποίες έχουν σχεδιαστεί για μακροχρόνιες λειτουργίες υπό ακραίες συνθήκες.
Το δεύτερο σκέλος του σχεδίου επέκτασης των δραστηριοτήτων της BASF στη χώρα μας, όπως λέει ο κ. Γούναρης, αφορά το κομμάτι των μπαταριών αποθήκευσης ενέργειας, όπου η BASF διαθέτει λύσεις (NAS Batteries), αλλά και αυτό της ανακύκλωσης. «Τρέχουμε ένα παγκόσμιο πρότζεκτ για την ανακύκλωση, ιδίως για ευγενή μέταλλα τα οποία είναι πανάκριβα. Το ενδιαφέρον, λοιπόν, του ομίλου είναι μια δομή για την ανακύκλωση κάθε μπαταρίας». Ο ίδιος εξάλλου στέκεται στη ραγδαία αναπτυσσόμενη αγορά των μπαταριών ηλεκτρικών αυτοκινήτων που αποκτά όγκο και έχει μεγάλη προοπτική.
Την ίδια ώρα, πάντως, το σχέδιο δημιουργίας στη χώρα μας ενός εργοστασίου παραγωγής «πράσινης» αμμωνίας που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμη ύλη, για το οποίο υπήρξαν συζητήσεις μεταξύ της διοίκησης της πολυεθνικής και της ελληνικής κυβέρνησης στις αρχές της χρονιάς φαίνεται να μην προχωράει. Κι αυτό καθώς ο όμιλος, αντί της Δυτικής Μακεδονίας, που εξετάστηκε ως πιθανή τοποθεσία του νέου εργοστασίου, φαίνεται ότι θα προτιμήσει την Ταραγόνα στη Νότια Ισπανία, για να είναι εγγύτερα στις αγορές-στόχους της Κεντρικής Ευρώπης.
Πέρα βέβαια από τα αναπτυξιακά πλάνα της BASF στην Ελλάδα υπάρχει και η διαχείριση των καθημερινών προκλήσεων που επιβάλλει ο νέος πληθωριστικός κύκλος που έχει ανοίξει. Ο κ. Γούναρης δεν κρύβει ότι από εμπορικής άποψης το στοίχημα είναι μεγάλο. «Δυστυχώς, αυτό το ράλι των τιμών τεστάρει διαρκώς τα όρια όλων, οπότε μπαίνουμε σε μια φάση όπου σιγά-σιγά οι όγκοι των πωλήσεων στην αγορά υποχωρούν. Από την πλευρά μας, προσπαθούμε να απορροφήσουμε όσο δυνατόν τα αυξημένα κόστη πουλώντας σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και με ζημιά, όμως κι εμείς αναγκαστικά προχωράμε σε ανατιμήσεις», λέει ο κ. Γούναρης.
Και οι χημικές βιομηχανίες, από τις μικρότερες έως τις πολυεθνικές, αντιμετωπίζουν τεράστιο κόστος κυρίως λόγω της ενέργειας που έχουν ανάγκη για να λειτουργήσουν.
Στην Ελλάδα σήμερα η BASF έχει εμπορικό χαρακτήρα και ευρεία δραστηριότητα που καλύπτει τον γεωργικό, τον βιομηχανικό και τον χημικό κλάδο μέσα από προϊόντα που, μεταξύ άλλων, αφορούν τη φυτοπροστασία και τους σπόρους, τις πρώτες ύλες και τα πρόσθετα για τη χρωματοβιομηχανία, τη χαρτοβιομηχανία, τη βιομηχανία κατασκευαστικών υλικών, πλαστικών, φαρμάκων, καλλυντικών, απορρυπαντικών και καθαριστικών, καθώς και οργανικά ενδιάμεσα χημικά, χημικά διυλιστηρίων, χρώματα αυτοκινήτων, πρόσθετα καυσίμων και λιπαντικών, αντιψυκτικά αυτοκινήτων, καταλύτες για biodiesel, ανόργανα χημικά, γλυκόλες, κόλλες επιπλοποιίας κ.ά.
«Από τα περίπου 200-210 εκατ. ευρώ που κάνουμε ετησίως τζίρο υπολογίστε ότι περίπου τα 50 εκατ. ευρώ προέρχονται από τον αγροτικό τομέα (σπόροι, προϊόντα φυτοπροστασίας κ.ο.κ.)», σημειώνει. Από τους σημαντικούς πελάτες επίσης, όπως λέει, είναι τα διυλιστήρια καθώς τα πρόσθετα συστατικά της BASF είναι απαραίτητα για την παραγωγή των καυσίμων.
Τα κεντρικά γραφεία της θυγατρικής βρίσκονται στο Μαρούσι ενώ στη Θεσσαλονίκη λειτουργεί συσκευαστήριο, το οποίο διαθέτει μεγάλους αποθηκευτικούς χώρους, κυρίως για τα λιπάσματα. Το τελευταίο ήταν προίκα της πολυεθνικής American Cyanamid, που τελικά πέρασε υπό την ιδιοκτησία και απορροφήθηκε από τον όμιλο BASF.
Πέραν της ελληνικής αγοράς, η θυγατρική έχει και την ευθύνη της Κύπρου. Παράλληλα ως εταιρεία έχει ιδιαίτερα ενεργό ρόλο μέσα στον ευρύτερο κλάδο των ελληνικών χημικών βιομηχανιών συμμετέχοντας σε διάφορες πρωτοβουλίες. Μεταξύ των τελευταίων είναι και η κατάρτιση διάφορων μελετών από το Ιδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) που καταγράφουν και μετρούν το αποτύπωμα σειρά παραγόντων και εξελίξεων στην οικονομία, όπως η πρόσφατη έρευνα που καταδεικνύει το πλήγμα του κλάδου από το ενεργειακό κόστος αλλά και τη γρήγορη προσαρμογή που απαιτείται σε πολλούς νόμους.
Αλλωστε, στο περιθώριο παρουσίασης αυτής της έρευνας από τον Σύνδεσμο Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ), γίνεται και η συζήτησή μας. «Ξέρετε ότι προωθούμε και το ελληνικό κρασί στο εξωτερικό;» μας λέει ο κ. Γούναρης. «Μα πώς;» αναρωτιόμαστε. «Η BASF διαθέτει τη μεγαλύτερη κάβα στη Γερμανία και πουλά κρασιά σε όλο τον κόσμο», λέει και εξηγεί: «Είχαμε κάνει συναντήσεις στη Βόρεια Ελλάδα και πήραμε κρασιά από γνωστά οινοποιεία προκειμένου να τα προωθήσουμε μέσω του hub που έχει δημιουργήσει ο όμιλος. Επομένως, στη λίστα του θα βρει κανείς και 5-6 ετικέτες, που νομίζω ότι είναι αντιπροσωπευτικές του καλού ελληνικού κρασιού. Μάλιστα οι Γερμανοί δεν περίμεναν ότι έχουμε τόσο καλό κρασί».
Ο κ. Γούναρης, όμως, πέραν της θέσης του στην κεφαλή της θυγατρικής του γερμανικού ομίλου, τους τελευταίους μήνες έχει έναν ιδιαίτερα ενεργό ρόλο και στη σύσφιξη των ελληνογερμανικών σχέσεων αναλαμβάνοντας πρόσφατα και τη θέση του προέδρου του Ελληνογερμανικού Επιμελητηρίου. Σημειωτέον ότι σήμερα οι γερμανικές επιχειρήσεις παραμένουν ο Νο1 ξένος επενδυτής στην Ελλάδα και η Γερμανία αποτελεί τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο μας, με το ισοζύγιο βέβαια να γέρνει σαφώς υπέρ της Γερμανίας παρά την αύξηση των ελληνικών εξαγωγών τα τελευταία χρόνια.
«Το Επιμελητήριο θα κάνει πολλά. Οι 12 επιτροπές του δουλεύουν στο μέγιστο. Ολοι αναγνωρίζουν ότι τώρα οι προοπτικές για business στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά καλές και αυτό προσπαθούμε να το εκμεταλλευτούμε», λέει.
Ηδη αποκαλύπτει ότι ο πήχης για το επόμενο ελληνογερμανικό επιχειρηματικό φόρουμ, που μάλλον θα γίνει προς το τέλος της χρονιάς, έχει ανέβει. «Θέλουμε μέσω των προσπαθειών που καταβάλλει η πρεσβεία της Γερμανίας να έχουμε τον καγκελάριο Ολαφ Σολτς, συνοδεία υπουργών και επιχειρηματιών στην Ελλάδα», αναφέρει. Παράλληλα, φαίνεται να έχει κλειδώσει για το 2024 η τιμώμενη χώρα στη ΔΕΘ να είναι η Γερμανία. «Θα είναι εξαιρετική σύμπτωση διότι τότε θα γιορτάζουμε και τα 100 χρόνια του Επιμελητηρίου», λέει ο κ. Γούναρης, αφού λόγω της έκρηξης της πανδημίας το 2020 είχε ακυρωθεί η ΔΕΘ, όπου ήταν τιμώμενη χώρα η Γερμανία.
Ο ίδιος γεννήθηκε στον Πλάτανο Αιγίου και σπούδασε στην Ανωτάτη Γεωπονική Σχολή Θεσσαλονίκης. Από το 2000 είναι διευθύνων σύμβουλος της BASF Ελλάς, ενώ πριν εργαζόταν για τον κεντρικό διανομέα των προϊόντων της στη χώρα. «Συνολικά 35 χρόνια εργάζομαι για την BASF», λέει.
Ο κ. Γούναρης κατέχει επίσης θέσεις στα διοικητικά συμβούλια κλαδικών συνδέσμων, φορέων και επιμελητηρίων. Αυτή τη χρονική στιγμή διατελεί πρόεδρος του Ελληνογερμανικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου, πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Πλαστικών Ελλάδας (ΣΒΠΕ) και αντιπρόεδρος του (ΣΕΧΒ), καθώς και μέλος του Δ.Σ. του ΙΟΒΕ.
Σταθμοί
Τα πρώτα προϊόντα της BASF κυκλοφόρησαν στην ελληνική αγορά, μέσω αντιπροσώπων, περίπου στα μέσα της δεκαετίας του 1950.
To 1975 η Shell Ελλάς κατασκευάζει την εγκατάσταση παραγωγής στη Βιομηχανική Περιοχή της Σίνδου. Η American Cyanamid εξαγοράζει την εγκατάσταση το 1994, επεκτείνοντας τις υπάρχουσες γραμμές παραγωγής και γενικότερα τις δραστηριότητες της επιχείρησης.
Το 2000 ιδρύθηκε η BASF Agro Ελλάς ΑΒΕΕ, η πρώτη θυγατρική εταιρεία της BASF στην Ελλάδα για τα προϊόντα φυτοπροστασίας, μετά την εξαγορά σε παγκόσμιο επίπεδο της εταιρείας American Cyanamid από τον όμιλο BASF.
Το 2006 η BASF εξαγοράζει την παγκόσμια δραστηριότητα της Degussa AG στα χημικά κατασκευών. Η Degussa Χημικά Κατασκευών Ελλάς Α.Ε. μετονομάζεται σε BASF Χημικά Κατασκευών Α.Ε.
Στις αρχές του 2009 η BASF Agro Ελλάς ΑΒΕΕ συγχωνεύτηκε με την BASF Χημικά Κατασκευών Α.Ε. και δημιουργήθηκε νέα εταιρεία με την επωνυμία BASF Ελλάς ΑΒΕΕ.
Από την 1η Ιουλίου του 2013 η BASF Ελλάς ΑΒΕΕ είναι υπεύθυνη και για τον κλάδο των χημικών της BASF στην Ελλάδα, για τον οποίο έως τότε ήταν διανομέας και αντιπρόσωπος η ΔΡ. Δ. Α. Δελής Α.Ε.
Από την 1η Μαρτίου του 2017 η BASF Ελλάς ΑΒΕΕ ενσωμάτωσε τη δραστηριότητα του τμήματος BASF Automotive Refinish Coatings (ECR), αναλαμβάνοντας την ευθύνη για τις πωλήσεις, την υποστήριξη πελατών και την τεχνική υποστήριξη για τα χρώματα αυτοκινήτων R-M®.
Την 1η Αυγούστου του 2018 η BASF ολοκλήρωσε την εξαγορά μεγάλου εύρους δραστηριοτήτων και πάγιων στοιχείων από την Bayer. Αυτή η συναλλαγή συμπληρώνει στρατηγικά τις υπάρχουσες επιχειρηματικές δραστηριότητες της BASF και σηματοδοτεί την είσοδό της στους κλάδους των σπόρων, των μη εκλεκτικών ζιζανιοκτόνων και των νηματωδοκτόνων για την επεξεργασία σπόρων. Πλέον η BASF Ελλάς προσφέρει ολοκληρωμένες λύσεις στον Ελληνα παραγωγό διευρύνοντας το ισχυρό χαρτοφυλάκιό της με σπόρους ελαιοκράμβης και τις ποικιλίες σπόρων βαμβακιού FiberMax® και Stoneville®.
Διαβάστε ακόμη
Η dream team των Ελλήνων μάνατζερ πολυεθνικών κολοσσών (pics)
Οι κορυφαίοι προορισμοί για τους Έλληνες στο εξωτερικό το φθινόπωρο (πίνακας)