Πριν από μερικά χρόνια, με την «πράσινη» στροφή που έκανε ο πλανήτης, πολλοί ήταν αυτοί που έλεγαν ότι οι πετρελαϊκές ήταν αυτές οι οποίες θα πέρναγαν ολοένα και δυσκολότερους καιρούς. Και, η αλήθεια είναι ότι η πανδημία, με τους περιορισμούς στην κίνηση τους έβαλε δύσκολα. Όχι όμως για πολύ. Ήρθε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και η ενεργειακή κρίση και, τώρα, οι πετρελαϊκές εταιρείες σε όλο τον κόσμο καταγράφουν κέρδη τέτοιου μεγέθους για το 2022, με τα οποία δεν σβήνουν απλά τις όποιες απώλειες των προηγούμενων ετών, αλλά αποτελούν τα μεγαλύτερα στην ανθρώπινη ιστορία.
Σκεφτείτε το: Από τότε που ο άνθρωπος άρχισε να χρησιμοποιεί το πετρέλαιο και τα παράγωγά του, ποτέ ο «μαύρος χρυσός» δεν ήταν τόσο κερδοφόρος γι’ αυτούς που τον εξορύσσουν, όσο σήμερα. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι 4 πετρελαϊκοί κολοσσοί, οι ExxonMobil, Chevron, Shell και ConocoPhillips, ωθούμενοι από την επανεκκίνηση της παγκόσμιας οικονομίας και τον ρωσικό πόλεμο στην Ουκρανία, ανακοίνωσαν τα υψηλότερα κέρδη της ιστορίας τους.
Επιπλέον, συνδυαστικά, οι 4 πετρελαϊκές πούλησαν πέρυσι μαύρο χρυσό αξίας 1 τρισεκατομμυρίων δολαρίων! Οι πωλήσεις τους δηλαδή σε έναν χρόνο είναι 5 φορές μεγαλύτερες από το ΑΕΠ της Ελλάδας και κατά περίπου 600 εκατ. δολάρια μικρότερες από τη συνολική κεφαλαιοποίηση του γερμανικού Χρηματιστηρίου (Deutsche Borse).
Ο μεγαλύτερος πετρελαιοπαραγωγός των ΗΠΑ, η Exxon, δημοσίευσε αυτή την εβδομάδα τα αποτελέσματα του ΄δ τριμήνου και έτους 2022, συνεχίζοντας το περσινό σερί. Και προκάλεσε… ζάλη με τα 55 δισεκατομμύρια δολάρια των κερδών του, που τοποθετούν την εταιρεία στην… ουρά των Apple και Microsoft σε ό,τι αφορά τις πιο κερδοφόρες εταιρείες του 2022. Ένα κλισέ που χρησιμοποιείται στις ΗΠΑ αυτές τις μέρες για την εταιρεία, είναι η φράση του Τζο Μπάιντεν ότι “η Exxon έβγαλε φέτος περισσότερα λεφτά κι από το Θεό”. Στην Ευρώπη, πολιτικοί σχολιάζουν ότι “τα υπερκέρδη των πετρελαϊκών αποτελούν προσβολή προς τους εργαζόμενους”.
Η Shell, πλησίασε τα 40 δισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι σε κέρδη -τα μεγαλύτερα στην ιστορία των 115 ετών της-, ενώ η δεύτερη μεγαλύτερη αμερικανική πετρελαϊκή, Chevron πέρασε τρίτη στα κέρδη, αφού το ρεκόρ της για το 2022 ήταν “μόλις” 36,5 δισεκατομμύρια. Η ConocoPhillips, αμερικανική πετρελαϊκή που ειδικεύεται στη διύλιση, διπλασίασε τα κέρδη της σε υψηλό 10ετίας, στα 18,7 δισεκατ. δολάρια.
Εάν δεν σας είναι αρκετά αυτά, σκεφτείτε ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεθνούς Επιτροπής Ενέργειας, αναμένεται οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου όλου του πλανήτη, ωθούμενες από τις υψηλές τιμές των ορυκτών καυσίμων, να διπλασιάσουν τα κέρδη τους για το 2022 σε σχέση με το προηγούμενο έτος, φτάνοντας στο (ιστορικό) υψηλό των 4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων! Όσο δηλαδή το ΑΕΠ της Γερμανίας!
Οι καλοί καιροί επέστρεψαν για τις πετρελαϊκές, αλλά αυτή τη φορά τα κέρδη δε συνοδεύονται από πανηγυρισμούς. Οι επικεφαλής τους, προσπαθούν να κρατήσουν χαμηλούς τόνους καθώς δέχονται «καταιγίδα» επικρίσεων, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το τι θα κάνουν αυτά τα κέρδη, σε μια εποχή που η πλειοψηφία των πολιτών πιέζεται από τον πληθωρισμό.
Ακόμα και με τους… ψιθύρους ότι οι πετρελαϊκές θα ανταμείψουν τους επενδυτές της Wall Street, δίνοντας προτεραιότητα στις αυξήσεις μερισμάτων και στην επαναγορά μετοχών, προκάλεσαν την οργή του Αμερικανού προέδρου, Τζο Μπάιντεν: «Δεν θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε τα κέρδη σας για να επαναγοράσετε μετοχές ή και μερίσματα», είπε σε συνάντηση με επικεφαλής πετρελαϊκών, ασκώντας τους πιέσεις να τα επανεπενδύσουν σε παραγωγή και διύλιση, βοηθώντας στη μείωση των τιμών του πετρελαίου σε καιρούς που ο πληθωρισμός έχει πατήσει “γκάζι”.
Ο Μπάιντεν, σε ομιλία του την περασμένη εβδομάδα, κατηγόρησε τις πετρελαϊκές ότι κρατούν τεχνητά την τιμή των καυσίμων υψηλά για να «φουσκώσουν» τα κέρδη τους και λέει ότι η μέση τιμή της βενζίνης στις ΗΠΑ θα έπρεπε να είναι κατά 40 σεντς φθηνότερη ανά γαλόνι. Ανέφερε μάλιστα ότι “το προηγούμενο τρίμηνο, οι πέντε μεγαλύτερες πετρελαϊκές έβγαλαν -μόνο σ’ αυτό το τρίμηνο- 70 δισεκατ. δολαρία κέρδους σε 90 μέρες. Και η Shell ανακοίνωσε ότι έβγαλε 9,5 δισεκατ. δολάρια κερδών το τρίτο τρίμηνο. 9,5 δισεκατομμύρια! Περισσότερα από διπλά απ’ όσα έβγαλαν το τρίτο τρίμηνο πέρυσι και αύξησαν τα μερίσματά τους, ώστε τα κέρδη να επιστρέψουν στους μετόχους τους, αντί να τα κατευθύνουν στις αντλίες και να ρίξουν τις τιμές”.
Ήδη βέβαια η Exxon, η οποία παρουσίασε κέρδη 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων μόνο για την περίοδο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου, αύξησε το διανεμόμενο μέρισμα, με το σχόλιο ότι δεσμεύεται να επιστρέψει το υπερβάλλον ρευστό στους μετόχους. Ο CEO της, Ντάρεν Γουντς, αρκέστηκε στο να πει ότι η εταιρεία προσπαθεί να προσφέρει στους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο και τις ΗΠΑ προσιτή και αξιόπιστη ενέργεια, προσθέτοντας ότι «αναγνωρίζουμε τον πόνο που προκαλούν οι υψηλές τιμές».
«Εξοργιστικά», ήταν η λέξη που χρησιμοποίησε ο αξιωματούχος του Λευκού Οίκου, Αμπτουλάχ Χασάν, σχολιάζοντας στο BBC τα κέρδη της Exxon, ενώ κατακεραύνωσε την ανακοίνωση της Chevron ότι θα ξοδέψει 75 δισ. δολάρια στην επαναγορά μετοχών από τους επενδυτές της, λέγοντας ότι οι πετρελαϊκές κάνουν ό,τι μπορούν για να κρατήσουν τα κέρδη στις… τσέπες των στελεχών τους. «Ένας φόρος στα υπερκέρδη του πετρελαίου και του φυσικού αερίου τώρα είναι πιο αναγκαίος από ποτέ, είπε, “ώστε να ελευθερωνούν χρήματα που είναι σε βαθμό απόγνωσης απαραίτητα για να βοηθήσουν αυτούς που δίνουν μάχη με το κόστος της ενέργειας και καθώς οι οικονομίες σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν την ύφεση».
Οι επικεφαλής των εταιρειών κρατούν αυτή τη “γραμμή” επειδή φοβούνται ότι το «πάρτι» δεν θα κρατήσει πολύ. Ότι τα υψηλά επιτόκια, μια επιβράδυνση της οικονομίας και ενδεχομένως μια ύφεση, μπορεί να στείλει τη σημερινή ισχυρή ζήτηση για πετρέλαιο στα… Τάρταρα. Θυμούνται άλλωστε, ότι όταν ξέσπασε η κρίση του 2008, οι τιμές του πετρελαίου κατέρρευσαν στα 35 δολάρια από τα 145, σε μόλις 5 μήνες. Στην πανδημία, πολλές πετρελαϊκές είχαν… επιθανάτιες εμπειρίες όταν το πετρέλαιο έπεσε από τα 18 δολάρια σε κάτω από το 0, με τους παραγωγούς να πληρώνουν τους αγοραστές για να… ξεφορτωθούν το πετρέλαιο από τους αποθηκευτικούς τους χώρους.
Ουσιαστικά λένε πως αποθηκεύουν «λίπος» για να αντιμετωπίσουν τη «βαρυχειμωνιά» που έρχεται. Από την άλλη, ωστόσο, είναι αρκετοί ακτιβιστές και οικονομολόγοι που κατηγορούν τις πετρελαϊκές ότι ωθούν την παγκόσμια οικονομία, αν όχι στην ύφεση, τουλάχιστον σε εντυπωσιακή επιβράδυνση, καθώς οι υψηλές τιμές των καυσίμων τροφοδοτούν τον πληθωρισμό, προκαλούν δυσκολίες στη βιομηχανία και έχουν άμεσο αντίκρυσμα στους πολίτες όλων των οικονομικών τάξεων.
Με την τιμή του πετρελαίου να ξεπερνά σήμερα τα 120 δολάρια, το ερώτημα τώρα είναι εάν μπορεί να ξαναδούμε κάτι σαν αυτό που είδαμε το 2020, με την τιμή να εξαϋλώνεται. Η αλήθεια είναι ότι η επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης, τα κινεζικά lockdown και άλλα γεγονότα, μειώνουν τη ζήτηση, αναγκάζοντας τον OPEC, τον οργανισμό των πετρελαιοπαραγωγών κρατών, να περικόπτει την παραγωγή (αυτό το μήνα κατά 1 εκατ. βαρέλια τη μέρα), σε μια προσπάθεια να κρατήσει σταθερά τις τιμές του μαύρου χρυσού. Ταυτόχρονα, ο ήπιος χειμώνας στην Ευρώπη, έριξε την τιμή του φυσικού αερίου κατά 70% σε σχέση με τα ρεκόρ του Αυγούστου. Η σκλήρυνση των ευρωπαϊκών κυρώσεων στις ρωσικές εξαγωγές πετρελαίου, βοηθά κάπως τους δυτικούς παραγωγούς. Ποιος θα είναι ο τελικός κερδισμένος αυτής της παρτίδας;
Διαβάστε ακόμη:
Τελική ευθεία για 2+2 νέες μεγάλες επενδύσεις πολυεθνικών στην Ελλάδα (pics)
Μάριος Ηλιόπουλος: Ο αντισυμβατικός πλοιοκτήτης με τα μεγάλα πάθη (pics + vid)