Η απόσταση από την Αθήνα ως την Τζακάρτα, την πρωτεύουσα της Ινδονησίας, φαντάζει τεράστια. Με μια απλή αναζήτηση στο Διαδίκτυο υπολογίζεται στα 10.000 χλμ. περίπου, ενώ η πιο γρήγορη πτήση χρειάζεται τουλάχιστον 15 ώρες, με ανταπόκριση πάντα. Για τη Σίντα Γουιτζάτζα Καμντάνι, μία από τις ισχυρότερες γυναίκες της επιχειρηματικής σκηνής της Ινδονησίας και προεδρεύουσα φέτος του Συμβουλίου Β20, της πλατφόρμας διαλόγου των επιχειρηματικών ηγετών ανά τον κόσμο που έχει συμβουλευτικό ρόλο στο G20, αυτή η απόσταση μπορεί να μειωθεί μέσω της προώθησης και σύναψης επιχειρηματικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Ινδονησίας.

Γι’ αυτό και σε συζήτηση με το «business stories» απευθύνει προσκλητήριο συνεργασίας και συνεπενδύσεων προς την ελληνική επιχειρηματική κοινότητα.

Η ίδια, αν και βρίσκεται αυτές τις ημέρες στην Ελλάδα για προσωπικούς λόγους, δεν έχασε την ευκαιρία να πραγματοποιήσει σειρά επαφών με μέλη της κυβέρνησης, αλλά και κάποιους από τους γνωστότερους επιχειρηματίες της χώρας απευθύνοντάς τους επίσημες προσκλήσεις να συμμετάσχουν στις εργασίες της Συνόδου του Β20 στο Μπαλί τον ερχόμενο Νοέμβριο. Εκεί όπου θα παραστούν οι μεγαλύτεροι επιχειρηματικοί ηγέτες από 40 χώρες προκειμένου να δικτυωθούν, να συζητήσουν και να καταθέσουν στους ηγέτες του G20, που θα συνεδριάσουν αμέσως μετά, τις προτάσεις τους για το πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν οι μεγάλες προκλήσεις της παγκόσμιας οικονομίας στην τρέχουσα δύσκολη συγκυρία.

«Με αφορμή το Β20 είναι μια πραγματική ευκαιρία Ελλάδα και Ινδονησία να έρθουν πιο κοντά. Και οι δύο χώρες προσφέρουν μεγάλες ευκαιρίες και καθότι σε λίγο καιρό ελπίζω να τελεσφορήσουν οι διαπραγματεύσεις για μια συμφωνία μεταξύ Ε.Ε. και Ινδονησίας για ελεύθερο εμπόριο (σ.σ.: EU Comprehensive Economic Partnership Agreement – CEPA), είναι ίσως τώρα η στιγμή να καλύψουμε το κενό που υπάρχει στις μεταξύ μας επιχειρηματικές σχέσεις και, γιατί όχι, τις συνεπενδύσεις», τονίζει η ίδια.

Η κυρία Καμντάνι είναι επικεφαλής της Sintesa Group, μιας εκ των μεγαλύτερων επενδυτικών εταιρειών συμμετοχών της Ινδονησίας, με 16 θυγατρικές, εκ των οποίων δύο εισηγμένες στο Χρηματιστήριο της Τζακάρτα, που δραστηριοποιούνται στον χώρο της βιομηχανίας, του εμπορίου, των κατασκευών -real estate-, του τουρισμού και της ενέργειας. Είναι αντιπρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου της χώρας (KADIN) και δραστήριο μέλος σε παγκόσμια fora, όπως το World Economic Forum.

Γνωρίζει δε ως έμπειρη επιχειρηματίας ότι οι όποιες συζητήσεις πρέπει να γίνονται πάνω σε συγκεκριμένα θέματα και να μην περιορίζονται σε γενικές ατζέντες. Γι’ αυτό και επισημαίνει ότι το άνοιγμα στην Ελλάδα, το οποίο θα επιχειρηθεί μέσω του KADIN, μπορεί να συνοδευτεί από συγκεκριμένα projects, τα οποία ήδη βρίσκονται υπό επεξεργασία με στόχο τη διεθνή συνεργασία.

«Εχουμε συνεργαστεί με το υπουργείο Ανάπτυξης για συγκριμένα projects σε συγκεκριμένους τομείς. Για παράδειγμα, στον τουρισμό έχουμε πολλά eco projects, στον χώρο της ενέργειας προωθούνται έργα ΑΠΕ, επίσης στη ναυτιλία διαμορφώνεται ένα ελκυστικό πλάνο, το ίδιο και στις κατασκευές, όπου οι ανάγκες μας σε υποδομές είναι τεράστιες, μια και είμαστε μια χώρα με 17.000 νησιά. Επομένως, έχουμε κάποια projects που νομίζω ότι θα ενδιαφέρουν πολύ τους Ελληνες επιχειρηματικούς ηγέτες. Και αυτά φυσικά δεν αφορούν μόνο το κομμάτι των επενδύσεων. Αναλογιστείτε ότι η Ινδονησία είναι μια αγορά 270 εκατομμυρίων ανθρώπων. Είμαστε μια δημοκρατική χώρα, είμαστε η μεγαλύτερη στην Ενωση των Χωρών της ΝΑ Ασίας (ASEAN), διαθέτουμε φυσικούς πόρους, απλοποιήσαμε τις γραφειοκρατικές διαδικασίες αδειοδότησης επενδύσεων και επιχειρηματικής δραστηριότητας μέσα από μια μεγάλη μεταρρύθμιση που προχώρησε η κυβέρνηση και έχουμε μπει σε φάση μεγαλύτερης εξωστρέφειας αναζητώντας διεθνείς συνεργασίες. Αντίστοιχα η Ινδονησία, τώρα που φαίνεται ότι θα απελευθερωθεί το εμπόριο με την Ε.Ε., μπορεί να δει την Ελλάδα ως πύλη εισόδου στην ευρωπαϊκή αγορά. Για να γίνει όμως αυτό πρέπει πρώτα να γνωριστούμε, να έρθουμε σε επαφή και να συνεργαστούμε», σημειώνει.

Κι αυτό διότι, όπως λέει η ίδια, το κλειδί είναι να βρεθεί ο σωστός τοπικός συνεργάτης. «Αυτό είναι κάτι που νομίζω ισχύει και στην Ελλάδα. Ο τοπικός συνεργάτης μπορεί να σε βοηθήσει να εκτελέσεις σωστά τη δουλειά σου. Επειτα η Ινδονησία είναι μια τεράστια χώρα, πολλά από αυτά τα projects που σχεδιάζουμε δεν αφορούν την Ιάβα, το νησί όπου βρίσκεται η πρωτεύουσα, αλλά είναι διάσπαρτα. Οπότε ενθαρρύνουμε και τους τοπικούς επιχειρηματίες να ανοιχτούν περισσότερο στους ξένους επενδυτές», επισημαίνει. Για τα δε κατασκευαστικά έργα στην Ινδονησία διευκρινίζει ότι χρησιμοποιείται κατά κόρον η πρακτική των Συμπράξεων μεταξύ Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα με διευκολύνσεις στη χρηματοδότηση.

«Πραγματικά θεωρώ ότι η Ινδονησία είναι ένα κρυφό διαμάντι που συχνά ο υπόλοιπος κόσμος αγνοεί. Κι αυτό που θέλουμε να πούμε στους επενδυτές είναι ότι πρέπει να είμαστε συγκεκριμένοι και στοχοπροσηλωμένοι. Οταν, π.χ., έρχομαι στην Ελλάδα και γνωρίζω έναν επιχειρηματία, πρέπει να προβάλω τις ευκαιρίες που θα βρει στην Ινδονησία, όχι γενικόλογα. Δεν αρκεί μόνο το “η Ινδονησία έχει πολλά να προσφέρει, είναι μια πλούσια χώρα σε φυσικούς πόρους”, πρέπει να εξειδικευτούμε. Για παράδειγμα, έχουμε θέσει στους στόχους μας να εξελιχθούμε σε έναν από τους βασικούς κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων. Εχουμε το νικέλιο, διαθέτουμε όλους τους φυσικούς πόρους που συνδέονται με την ανάπτυξη ηλεκτρικών οχημάτων, θέλουμε να το εκμεταλλευτούμε, όχι απλώς να εξάγουμε εμπορεύματα και γενικά τις πρώτες ύλες. Θέλουμε την προστιθέμενη αξία».

Τα περιθώρια συνεργασίας, σύμφωνα με την κυρία Καμντάνι, δεν εξαντλούνται εντός των ελληνικών ή ινδονησιακών συνόρων. «Επειδή η ASEAN έχει πολλές ευκαιρίες, μερικές φορές συνεργαζόμαστε με ξένους παίκτες για να εισέλθουμε σε μια τρίτη χώρα. Γενικά υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε από κοινού. Το πρώτο πράγμα όμως που πρέπει να γίνει είναι να δούμε τις ευκαιρίες και, όπως είπα, να γνωριστούμε. Γιατί η αλήθεια είναι ότι ακόμα δεν έχουμε κάνει την απαραίτητη χαρτογράφηση, να δούμε ποιοι τομείς ενδιαφέρουν τις δύο πλευρές, μετά ποιες είναι οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα και την Ινδονησία που ενδιαφέρονται και φυσικά να εκκινήσουμε τη διμερή επιχειρηματική συνεργασία», τονίζει.

Ολα αυτά βέβαια σε ένα νέο διεθνές οικονομικό περιβάλλον, το οποίο θα αποτελέσει και το μείζον ζήτημα στη φετινή Σύνοδο του G20 αλλά και του Β20. «Ολοι ανησυχούν. Στην Ινδονησία είμαστε τυχεροί γιατί η οικονομική ανάπτυξη θα είναι σημαντική. Προβλέπουμε ότι θα ξεπεράσουμε φέτος το 5% και παρά τα όσα έγιναν με την έκρηξη της πανδημίας COVID-19 έχουμε ξεκινήσει να ανακάμπτουμε. Επίσης, η σύγκρουση της Ρωσίας με την Ουκρανία έχει αντίκτυπο σε πολλές χώρες, αλλά εμείς είμαστε αρκετά σταθεροί. Σαφώς είχαμε αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων και το ενεργειακό κόστος, όμως ο πληθωρισμός μας παραμένει στα επίπεδα του 3%-4%, που είναι κάτι πολύ καλό. Την ίδια στιγμή οι εξαγωγές μας πηγαίνουν πολύ καλά και οι επενδύσεις στη χώρα αυξάνονται. Κατά πάσα πιθανότητα, η επόμενη χρονιά θα είναι χειρότερη από τη φετινή, όμως είναι κάτι που όλοι πρέπει να περιμένουμε, δεν θα εκπλαγούμε», σημειώνει η κυρία Καμντάνι υπενθυμίζοντας ότι η Ινδονησία εξακολουθεί να στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στους υδρογονάνθρακες, ενώ αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες παραγωγούς και εξαγωγείς γαιάνθρακα στον κόσμο.

Τι περιμένει όμως η ίδια από τη φετινή σύνοδο του G20 και τι προτάσεις θα καταθέσουν; «Πρώτα απ’ όλα, είναι σημαντικό να αντιληφθούμε ότι αυτό είναι ένα οικονομικό forum, όχι πολιτικό. Δεν πρέπει να το μετατρέψουμε σε πολιτική αρένα. Πρέπει να επικεντρωθούμε στο πώς οι επιχειρήσεις μπορούν να προχωρήσουν. Το θέμα μας είναι η καινοτόμος, χωρίς αποκλεισμούς και συνεργατική ανάπτυξη. Και γιατί υπογραμμίζουμε τη συνεργασία; Γιατί στο τέλος κανείς δεν μπορεί να μείνει μόνος. Ολοι λοιπόν πρέπει να συνεργαστούμε. Ξέρουμε ότι η καταιγίδα έρχεται, κάποιοι έχουν πληγεί ήδη, αλλά τώρα είναι η ώρα που η διεθνής κοινότητα πρέπει να συνεργαστεί χέρι-χέρι και να μην αφήσει την πολιτική κρίση να γίνει θέμα και να επηρεάσει την οικονομία. Αυτό το μήνυμα πρέπει να είναι ξεκάθαρο: “Ας συνεργαστούμε και να δούμε πώς θα αντιμετωπίσουμε από κοινού την καταιγίδα”», λέει η κυρία Καμντάνι.

Η ίδια εξηγεί ότι το Β20, που αποτελεί την επίσημη πλατφόρμα διαλόγου μεταξύ των ηγετών και της παγκόσμιας επιχειρηματικής κοινότητας, θα καταθέσει προτάσεις πολιτικής σε αυτή την κατεύθυνση. Παράλληλα, όμως, φέτος θα προωθήσει και σειρά εφικτών και στέρεων legacy projects. Σε όλα αυτά, όπως λέει, οι Ελληνες επιχειρηματίες μπορούν να έχουν λόγο, γι’ αυτό και τους προσκαλεί στη Σύνοδο του Β20 παραπέμποντας τους ενδιαφερομένους στην επίσημη ιστοσελίδα.

Η κυρία Καμντάνι μπορεί να ανέλαβε τα ηνία μιας οικογενειακής επιχείρησης, που μετρά σήμερα 100 χρόνια ζωής, σε μια δύσκολη περίοδο, αμέσως μετά την ασιατική οικονομική κρίση του ’99, κατάφερε όμως να της δώσει νέα ώθηση και τελικώς να την επεκτείνει σημαντικά. Και αυτό παρά τις προκλήσεις που η ίδια είχε να αντιμετωπίσει ως γυναίκα σε χώρα συντηρητική. «Στην πραγματικότητα είμαι τριπλή μειονότητα στην Ινδονησία: είμαι μη μουσουλμάνα, γυναίκα, με καταγωγή από την Κίνα! Αυτό από μόνο του λέει πολλά. Η οικογενειακή επιχείρηση, που ξεκίνησε ο παππούς μου από μια φυτεία καουτσούκ, πλέον είναι πολύ διαφορετική. Και για να είμαι ειλικρινής, είναι πολύ πιο εύκολο να είσαι entrepreneur και να ξεκινάς κάτι δικό σου απ’ ό,τι να συνεχίζεις μια οικογενειακή επιχείρηση, την οποία απλώς πρέπει να ακολουθήσεις για να συνεχιστεί η κληρονομιά. Εγώ δεν είχα αδελφούς, αν και ο πατέρας μου θα το ήθελε πολύ. Οπότε οι γονείς μου δεν είχαν επιλογή παρά να με ετοιμάσουν να αναλάβω την οικογενειακή επιχείρηση. Ξεκίνησα από πολύ χαμηλά επίπεδα και έπρεπε να αποδείξω την αξία μου καθότι οι γονείς μου ήταν πολύ αυστηροί και δεν ήθελαν να χαρίσουν κάτι. Οπότε έπρεπε να παλέψω γι’ αυτό. Από την πλευρά μου, ωστόσο, πιστεύω πολύ στη μετεξέλιξη των οικογενειακών επιχειρήσεων σε “κανονικές”, με στελέχη και εταιρική διακυβέρνηση. Και αυτό επιδίωξα στον όμιλο. Το όραμα, η κληρονομιά και οι αξίες της οικογένειας παραμένουν, όμως όλα πλέον γίνονται αυστηρά, με επαγγελματικούς όρους. Ο πατέρας μου ήταν ο τυπικός αυτοκρατορικός ηγέτης, δηλαδή όλοι έπρεπε να τον ακολουθούν. Αυτό έχει αλλάξει. Εκρινα ότι έπρεπε να προβούμε σε μια μεγάλη αναδιάρθρωση και το κάναμε. Εξάλλου, πιστεύω ακράδαντα ότι οι εταιρείες σήμερα δεν είναι μόνο για να παράγουν κέρδη και να μεγεθύνονται, έχουν να επιτελέσουν και άλλους ρόλους στο κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον. Το ζητούμενο είναι ο αντίκτυπός τους στην κοινωνία, η κουλτούρα που ξεκινά από τους 4.000 εργαζομένους μας και τελικά τι θέλουμε να κάνουμε τα επόμενα 100 χρόνια», λέει η κυρία Καμντάνι.

Σύμφωνα με την ίδια, ο κύκλος εργασιών των 16 θυγατρικών ξεπερνά το 1 δισ. δολάρια, με την κεφαλαιοποίηση του ομίλου Sintesa να υπολογίζεται περίπου στα 10 δισ. δολάρια. «Είμαστε ένας από τους πρώτους ομίλους σε συνεργασία με διεθνείς πολυεθνικές, όπως οι J&J, BASF, Danone κ.λπ., με σημαντική βιομηχανική δραστηριότητα και παρουσία στο κομμάτι των κατασκευών και του τουρισμού. Ο τελευταίος κλάδος στον οποίο εισήλθαμε ήταν αυτός της καθαρής ενέργειας με ανάπτυξη ΑΠΕ, γεωθερμικά κ.ά.», επισημαίνει. Η ίδια είναι μία από τις ομολογουμένως λίγες γυναίκες ηγέτιδες του επιχειρείν στη χώρα της ΝΑ Ασίας. «Η αλήθεια είναι ότι γίνονται προσπάθειες να βελτιωθούν τα πράγματα για τη θέση της γυναίκας στην αγορά εργασίας και το επιχειρείν, όμως έχουμε πολύ δρόμο ακόμη», τονίζει.

Κλείνοντας την κουβέντα η κυρία Καμντάνι έχει και ένα μήνυμα προς τους Ελληνες επιχειρηματίες. «Πάντα πίστευα ότι πρέπει να γνωριστούμε καλύτερα. Και προσωπικά κοιτάω πάντα τρία πράγματα για την εξέλιξη μιας συνεργασίας: τον τουρισμό, το εμπόριο και τις επενδύσεις. Εάν δεν ξέρεις κάποιον, πώς θα καταφέρεις να τον γνωρίσεις καλύτερα και να τον εμπιστευτείς; Ετσι, πρώτα επικεντρώνεσαι στον τουρισμό, μετά κοιτάς το εμπόριο και στο τέλος τις επενδύσεις. Επομένως, θεωρώ ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις πρέπει να έρθουν στην Ινδονησία, να δούμε πώς μπορούμε να κάνουμε εμπόριο, τι συνεργασίες και συνέργειες μπορούν να επιτευχθούν. Βλέπω ότι ο τουριστικός κλάδος στην Ελλάδα είναι τεράστιος. Πώς μπορούμε να συνεργαστούμε; Είμαστε από δύο χώρες με προοπτικές και οι επιχειρήσεις μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο τόσο στην αναβάθμιση των διμερών σχέσεων όσο και στο κοινό καλό, μαζί με τις κυβερνήσεις που μπορούν να είναι αρωγοί», καταλήγει.

Διαβάστε ακόμη

Επιδόματα ακρίβειας: Ποιοι δικαιούνται, ποιοι παίρνουν διπλάσια και ποιοι αποκλείονται

Οι… κεφάτοι του Βελόπουλου, η Εθνική ο Τσίπρας και οι κελεμπίες, τα λιμάνια, ο Μουζάκης και ο Ικτίνος 

Πώς προχωρά το πλάνο αξιοποίησης των δημοσίων ακινήτων