Ελληνικές επιχειρήσεις που κατάφεραν να σπάσουν τα στενά όρια της Ελλάδας και να εξελιχθούν ή να διεκδικούν μία θέση «περιφερειακού παίκτη» στην ευρωπαϊκή αγορά δυστυχώς είναι μετρημένες στα δάχτυλα. Ο όμιλος Sarantis στα περίπου 50 χρόνια ιστορίας του έχει καταφέρει από μία μικρή τοπική εταιρεία να μεταμορφωθεί σε έναν ελληνικό πολυεθνικό όμιλο καταναλωτικών προϊόντων καταφέρνοντας, κυρίως την τελευταία δεκαετία, να διεισδύσει σε πολλές χώρες της Κεντρικής και ΝΑ Ευρώπης. Με άρμα ένα κύμα εξαγορών κατάφερε να δημιουργήσει παραγωγικές βάσεις και δίκτυα διανομής σε 12 χώρες της Ευρώπης (Πολωνία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Σερβία, Τσεχία, Σλοβακία, Ουγγαρία, Β. Μακεδονία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Πορτογαλία, Σλοβενία και Ουκρανία) πάνω στις τρεις κύριες προϊοντικές κατηγορίες του, της Ομορφιάς και Δέρματος (Beauty and Skin), της Προσωπικής Φροντίδας και των Οικιακών Προϊόντων με brands όπως τα Carroten, Noxzema, Bioten, Str8, Sanitas κ.ο.κ. Παράλληλα, όμως, επιδιώκει και τη διείσδυσή της σε νέες αγορές, κυρίως μέσω εξαγωγών, φτάνοντας σήμερα στην Αυστραλία, στις Φιλιππίνες, με τελευταίο μεγάλο στοίχημα τη Σαουδική Αραβία και τις ΗΠΑ, με αιχμή κυρίως τα αντηλιακά και τα προϊόντα ομορφιάς και δέρματος (Beauty and Skin), όπως το Bioten και το Clinea.
Και όλο αυτό την ώρα που ο ίδιος ο όμιλος έχει περάσει σε μία φάση μετασχηματισμού και προσαρμογής στα νέα δεδομένα, με την οικογένεια των βασικών μετόχων να έχει αποχωρήσει πλέον από τα διοικητικά πράγματα, δίνοντας χώρο σε μία νέα ομάδα υπό τον διευθύνοντα σύμβουλο Γιάννη Μπούρα και τον οικονομικό διευθυντή Χρήστο Βάρσο. Δύο στελέχη από την αγορά με πετυχημένη πορεία σε πολυεθνικές εταιρείες. Ο όμιλος επιχειρεί με το νέο team να εκτελέσει ένα φιλόδοξο πενταετές πλάνο ανάπτυξης, το οποίο έχει τεθεί από την αρχή της χρονιάς σε εφαρμογή.
Το πρώτο crash test, που αποτέλεσαν τα οικονομικά αποτελέσματα α’ εξαμήνου για τον όμιλο, έδειξε ότι το λεπτομερές πλάνο είναι σε τροχιά υλοποίησης σε ό,τι αφορά τους ποσοτικούς στόχους που έχουν τεθεί. Παρ’ όλα αυτά, μάλλον σύντομα θα πρέπει να αναθεωρηθεί προς τα πάνω, αφού οι δυναμικές που έχουν αναπτυχθεί στην αγορά, κυρίως της Ομορφιάς και Δέρματος, φαίνεται ότι επισπεύδουν κάποιες αναγκαίες επενδυτικές κινήσεις. Ηδη, όπως λένε οι δυο τους στο «business stories», σε μία συζήτηση που γίνεται στα κεντρικά του ομίλου στο Χαλάνδρι θα δρομολογηθεί μία σημαντική επένδυση στο εργοστάσιο των Οινοφύτων, όπου παράγονται κυρίως τα προϊόντα ομορφιάς και ατομικής φροντίδας.
Η επένδυση στο εργοστάσιο
«Τα Οινόφυτα εξελίσσονται σε μία πρότυπη μονάδα καλλυντικών και προϊόντων προσωπικής φροντίδας με ένα πολύ σοβαρό R&D Center που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα αντίστοιχο μεγάλων εταιρειών. Ενα hub καινοτομίας και ανάπτυξης για όλο τον όμιλο», λέει ο κ. Μπούρας. «Ηδη είμαστε στη διαδικασία που εξετάζουμε τις περαιτέρω επενδύσεις που πρέπει να γίνουν προκειμένου να μεγαλώσει και η παραγωγική δυναμική. Η σκέψη είναι να επενδύσουμε επιπρόσθετα 10 εκατ. ευρώ, το ακριβές νούμερο θα το προσδιορίσουμε μέσα στο επόμενο δίμηνο προκειμένου να προλάβουμε τη ζήτηση που βλέπουμε ότι έρχεται κατά κύριο λόγο στον τομέα του Beauty and Skin. Το εργοστάσιο ήδη σε τέσσερα χρόνια έχει διπλασιάσει την παραγωγή του και οι ρυθμοί ανάπτυξης είναι δυναμικοί, οπότε είναι κάτι επιτακτικό. Το σκεπτικό είναι η επένδυση να γίνει το 2025 ώστε από το 2026 να μπορούμε να σηκώσουμε μεγαλύτερη παραγωγή υποστηρίζοντας την εμπορική διείσδυση σε υφιστάμενες και νέες αγορές αλλά και να ικανοποιήσουμε τη μεγάλη ζήτηση», προσθέτει.
Σύμφωνα με τον κ. Μπούρα, οι χώροι του εργοστασίου μπορούν να σηκώσουν μία τέτοια γρήγορη αναβάθμιση, ωστόσο μετά, εφόσον συνεχιστεί η δυναμική ανάπτυξη των συγκεκριμένων προϊόντων, είτε θα τεθεί το θέμα νέου εργοστασίου είτε και διεξόδου μέσω εξαγοράς. «Η επιλογή αυτή υπάρχει και η στρατηγική μας είναι να εξετάζουμε ευκαιρίες που πιθανόν παρουσιαστούν στον γεωγραφικό χώρο όπου δραστηριοποιούμαστε. Ωστόσο δεν παύει προτεραιότητα της νέας στρατηγικής μας, όπως αποτυπώνεται και στο πενταετές πλάνο, να είναι η οργανική ανάπτυξη», σημειώνει.
Το πενταετές πλάνο
Αυτό εστιάζει σε διπλασιασμό της κερδοφορίας μέσω οργανικής ανάπτυξης και ενίσχυσης των περιθωρίων κέρδους, με τη δέσμευση το 38% των κερδών να διανέμεται στους μετόχους υπό τη μορφή μερίσματος. Με βάση αυτό, για φέτος ως στόχος των καθαρών πωλήσεων έχουν προσδιοριστεί τα 595,2 εκατ. ευρώ (αύξηση 23,5% απ’ το 2023) και των EBITDA τα 80,2 εκατ. ευρώ (με βελτίωση του περιθωρίου στο 13,5%), έναντι των 61,2 εκατ. ευρώ (με περιθώριο 12,8%) το 2023.
Στο α’ εξάμηνο, σύμφωνα με τις ενδιάμεσες καταστάσεις που κοινοποίησε η εισηγμένη στο ΧΑ εταιρεία, οι πωλήσεις του ομίλου (συμπεριλαμβάνοντας την προσφάτως εξαγορασθείσα πολωνική εταιρεία Stella Pack) ανήλθαν σε 302,6 εκατ. από 232 εκατ. ευρώ πέρυσι (263,4 εκατ. ευρώ χωρίς τη Stella Pack) και τα EBITDA σε 41,7 εκατ. ευρώ, από 28,7 εκατ. ευρώ έναν χρόνο πριν, με τον κ. Βάρσο να διευκρινίζει ότι περίπου 10 εκατ. ευρώ ήταν η συμβολή της πολωνικής εταιρείας.
Σε κάθε περίπτωση, τελικός στόχος, με βάση το πενταετές πλάνο, είναι αποκλειστικά μέσω οργανικής ανάπτυξης ο όμιλος να εμφανίσει στη χρήση 2028 καθαρές πωλήσεις 737,4 εκατ. ευρώ και EBITDA 120,2 εκατ. ευρώ (με περιθώριο 16,3%).
«Ουσιαστικά προσπαθούμε να απελευθερώσουμε όλη αυτή τη σημαντική δυναμική που έχει η εταιρεία. Κι αυτό το πετυχαίνουμε προσεγγίζοντας διαφορετικά πράγματα, εστιάζοντας στο πώς μπορείς να απλοποιήσεις τον Οργανισμό, πώς να συγκεντρώσεις λιγότερα πράγματα και πιο καλά, πώς επενδύεις πίσω από τα δυνατά χαρτιά της εταιρείας και εντέλει πώς συνδέεις την πορεία της αγοράς με τη δική σου. Για παράδειγμα, το Beauty and Skin είναι μία αγορά που από μόνη της μεγαλώνει. Ο όμιλος ήταν ένας πολύ πιο μικρός παίκτης στο κομμάτι αυτό. Οταν λοιπόν αρχίζεις και επικεντρώνεσαι στην κατηγορία γιατί μεγαλώνει και φιλοδοξείς να επιβεβαιώσεις τον ρόλο του “περιφερειακού παίκτη’’ που θέλεις, τότε βάζεις και τα κεφάλαια και την υποστήριξη και κάνεις π.χ. τις επενδύσεις στο εργοστάσιο στα Οινόφυτα, στήνεις και ένα σοβαρό R&D center. Και όλα αυτά σε βοηθούν να προχωρήσεις», λέει ο κ. Μπούρας, ο οποίος από τις πρώτες του κινήσεις ήταν η διακοπή παραγωγής αρκετών κωδικών προϊόντων και η επικέντρωση στο λεγόμενο χαρτοφυλάκιο των «hero» προϊόντων, αυτών δηλαδή με τη μεγάλη διαχρονική ζήτηση.
Μία τέτοια προσέγγιση μαζί με την προσθήκη στο Δ.Σ. αρκετών ανεξάρτητων μελών με ρόλους σε επιτροπές και τη μετάβαση σε ένα μοντέλο διακυβέρνησης της εταιρείας που προϋποθέτει αποφάσεις συλλογικών οργάνων, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι από τις αλλαγές που ήδη έχουν συντελεστεί στον όμιλο αυτούς τους μήνες.
«Και επίσης επιδιώκουμε πλέον μία καλύτερη επικοινωνία», σπεύδει να συμπληρώσει ο οικονομικός διευθυντής του ομίλου Χρήστος Βάρσος. «Αρχίζουμε να γινόμαστε πιο εξωστρεφείς είτε διοργανώνοντας εκδηλώσεις όπως το investor day, είτε ακόμα και εσωτερικά στον όμιλο. Γιατί μόνο έτσι θα μπορούν και οι άνθρωποί μας να καταλάβουν το “Level Up’’ που επιχειρούμε στον όμιλο με το πενταετές πρόγραμμα. Να δείξουμε με σαφήνεια, δηλαδή, πού θέλουμε να πάμε και πώς θα πάμε. Οσο πιο καθαρή η ατζέντα τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά τόσο πιο απλά τα πράγματα», σημειώνει.
«Ηδη τις προάλλες, μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων α’ εξαμήνου, κάναμε τηλεδιάσκεψη όπου συμμετείχαν 500 εργαζόμενοι απ’ όλο τον όμιλο για να παρουσιάσουμε τα μεγέθη και να απαντήσουμε σε κάθε ερώτηση που είχαν να υποβάλουν», προσθέτει ο κ. Μπούρας.
Στρατηγική
Το σχέδιο πάντως φαίνεται αρκετά ισορροπημένο και διαχέεται και στις τρεις προϊοντικές κατηγορίες του ομίλου. «Και οι τρεις κατηγορίες έχουν ρόλο να παίξουν. Σαφώς το Beauty and Skin έχει μεγαλύτερα περιθώρια και ρυθμούς ανάπτυξης, με στόχο να το κάνουμε από μόνη του μία κατηγορία 100 εκατ. ευρώ. Από την άλλη όμως μην ξεχνάμε ότι και οι άλλες δύο κατηγορίες είναι σημαντικές για τον όμιλο», λέει ο κ. Μπούρας, με τον κ. Βάρσο να υπενθυμίζει πως τα οικιακά προϊόντα εξακολουθούν να αποτελούν ναυαρχίδα, αποτελώντας μία δραστηριότητα 200 εκατ. ευρώ.
«Και η συγκεκριμένη δραστηριότητα έχει σημαντικό ρόλο να επιτελέσει, να μεγαλώσει την κατηγορία και να είμαστε οι “επώνυμοι’’ παίκτες της ευρύτερης περιοχής», λέει ο κ. Μπούρας. «Για την ώρα, το Βeauty and Skin τρέχει καλύτερα απ’ ό,τι υπολογίζαμε και εκεί δίνουμε μεγάλη προσοχή, καθώς θεωρούμε ότι θα παίξει καταλυτικό ρόλο στους στόχους που έχουμε θέσει συνολικά. Και δεν μιλάω μόνο για τον όμιλο στις χώρες που δραστηριοποιείται στην Ευρώπη, αλλά και τις προοπτικές των εξαγωγών. Ηδη το τελευταίο διάστημα καταφέραμε να μπούμε στην Αυστραλία και στις Φιλιππίνες μέσω συνεργατών. Τώρα με αιχμή το αντηλιακό επιχειρούμε το ίδιο στη Σ. Αραβία, επίσης βάλαμε το Carroten, το οποίο προσπαθούμε να το καταστήσουμε διεθνές brand, και στην πλατφόρμα της Amazon για την αμερικάνικη αγορά. Συγκριτικά, οι εξαγωγές μας (σ.σ.: σε τρίτες χώρες) στην κατηγορία το 2020 ήταν μόλις 5 εκατ. ευρώ, πέρυσι κλείσαμε στα 16 εκατ. και ο στόχος στο πενταετές πλάνο είναι τα 30 εκατ. ευρώ.
Επίσης, θετική έκπληξη είναι τα προϊόντα προσωπικής φροντίδας που αναπτύσσονται και αυτά ωραία, ενώ και τα οικιακά είδη συνεχίζουν την πορεία τους. Στον τομέα αυτόν είχαμε και την εξαγορά της Stella Pack, οπότε είχαμε και λίγο διαφορετική ατζέντα. Από εκεί κι έπειτα ο όμιλος διατηρεί τις στρατηγικές εμπορικές συνεργασίες του, ωστόσο, πλέον είμαστε περισσότερο επιλεκτικοί», προσθέτει εννοώντας και τις συμφωνίες αντιπροσώπευσης και διανομής που έχει ο όμιλος προϊόντων πολυεθνικών εταιρειών. «Επειτα είναι και η ιδιωτική ετικέτα, κυρίως στις πλαστικές σακούλες σκουπιδιών, που απλά καλύπτει την παραγωγή στα εργοστάσια οικιακών ειδών της Πολωνίας. Εκεί πλέον κάνουμε την επιλογή να μην επενδύσουμε. Δηλαδή μεγαλώνοντας η παραγωγή των επώνυμων προϊόντων μας θα μειώνουμε την παραγωγή της ιδιωτικής ετικέτας προκειμένου να στρέψουμε στα branded προϊόντα την παραγωγική μας δυναμική. Από εκεί κι έπειτα και στο κομμάτι αυτό δεν λέμε όχι στην πιθανότητα μιας νέας εξαγοράς, αλλά, όπως είπα, αυτό δεν αποτελεί προτεραιότητα».
Προς το παρόν πάντως το κομμάτι των οικιακών προϊόντων μετά και την εξαγορά της Stella Pack βρίσκεται σε μία φάση ενοποίησης. «Πάμε καλύτερα απ’ ό,τι υπολογίζαμε. Αυτή τη στιγμή οι εμπορικές δραστηριότητες έχουν πλήρως απορροφηθεί και πάμε στην ενοποίηση και των υπόλοιπων τμημάτων. Νομίζω ότι ως το τέλος του έτους θα γίνει πλήρης ενοποίηση των δύο εταιρειών, παραμένοντας όμως το στοίχημα της αναβάθμισης όλου του δικτύου και της παραγωγής της Stella Pack. Εξ ου και πήραμε την απόφαση ήδη και προχωράμε σε σημαντικές επενδύσεις και εκεί, ιδιαίτερα στο κομμάτι της ανακύκλωσης. Θα επενδύσουμε 100 εκατ. ευρώ για να έχουμε σκουπίδια από καταναλωτές, post consumer waste, όπως είναι η ορολογία, και απ’ αυτό να μπορούμε να παράγουμε πλαστικό διασφαλίζοντας παράλληλα και την εφοδιαστική μας αλυσίδα. Με αυτόν τον τρόπο η παραγωγή προϊόντων τόσο της Stella Pack όσο και της Poly Pack θα είναι από 100% ανακυκλώσιμο υλικό. Είναι κάτι που θα ξεκινήσει ως το τέλος της χρονιάς με προοπτική ολοκλήρωσης εντός του 2025. Το ίδιο και η ανεύρεση ενός νέου κέντρου διανομής στην Πολωνία», σημειώνει ο κ. Μπούρας.
Από εκεί κι έπειτα βαίνει προς ολοκλήρωση η πρώτη φάση του ψηφιακού μετασχηματισμού της εταιρείας διασυνδέοντας με το νέο SAP τις δραστηριότητες σε Ελλάδα, Τσεχία, Σλοβακία και Ουγγαρία.
«Για να υλοποιήσουμε όλο αυτό το σχέδιο βοηθάει η ταμειακή κατάσταση του ομίλου. Είμαστε σε πολύ καλή θέση και με χαμηλό δανεισμό», λέει ο κ. Βάρσος. «Παραδοσιακά το α’ εξάμηνο πιέζεται αφού πληρώνουμε μερίσματα, μπόνους στις διάφορες χώρες, επίσης είχαμε κάνει και επαναγορές μετοχών. Το β’ εξάμηνο όμως πάντα εκτοξεύεται διότι, μεταξύ άλλων, εισπράττουμε τα έσοδα από τις πωλήσεις αντηλιακών (σ.σ.: συνήθως είναι με καθυστέρηση 90 ημερών), οπότε ειδικά φέτος θα έχουμε μία μεγάλη επιστροφή ρευστού», λέει ο κ. Βάρσος. «Και επίσης έχουμε standby δανείων που θα μπορούσαν αύριο μεθαύριο να χρησιμοποιηθούν σε πιθανές εξαγορές», προσθέτει.
Κλείνοντας, η κουβέντα δεν μπορεί να μην πάει στις κινήσεις της οικογένειας των βασικών μετόχων. «Είναι προοδευτικοί άνθρωποι, καταλαβαίνουν το σωστό και υποστηρίζουν αυτή τη μετάβαση επιτρέποντας τις μεγάλες αλλαγές. Ουσιαστικά αλλάζει ο τρόπος της δουλειάς χτίζοντας ένα μοντέλο ενισχυμένης οργανικής ανάπτυξης, στο οποίο πιθανές εξαγορές θα είναι κάτι έξτρα και το πιστεύουν», σημειώνει ο κ. Μπούρας ερωτηθείς και για τις αγορές μετοχών εκ μέρους της οικογένειας.
Διαβάστε ακόμη
Αναλυτές: Οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή αλλάζουν τα δεδομένα για το πετρέλαιο (γράφημα)
Ο «λογαριασμός» του placement για το 10% της Εθνικής Τράπεζας
Κρουαζιέρα: Τα 7 ερωτήματα της CLIA προς την κυβέρνηση για το νέο τέλος
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα