Αν υπήρχε ένα άτυπο πρωτάθλημα μεταξύ των ελληνικών βιομηχανιών, η Κρι Κρι κατα πάσα πιθανότητα θα έβγαινε προταθλήτρια καθώς παρουσιάζει μεγάλο ρυθμό ανάπτυξης με πολυετή διάρκεια! Η εισηγμένη στο Χ.Α. γαλακτοβιομηχανία από τις Σέρρες, δημιούργημα της οικογένειας Τσινάβου, έχει καταφέρει να εξελιχθεί στο απόλυτο πετυχημένο παράδειγμα επιχειρηματικότητας κόντρα στη χαμένη δεκαετία της ελληνικής οικονομίας, αλλά και σήμερα κόντρα στην κρίση που έχει πυροδοτήσει η πανδημία του κορωνοϊού.
Απόδειξη το γεγονός ότι η Κρι Κρι συνεχίζει να αναπτύσσεται με διψήφιο ποσοστό χάρη, κυρίως, στο γεγονός ότι επεκτείνει την παρουσία της σε ξένες αγορές και, δευτερευόντως, στο ότι μέσα στην πανδημία υπάρχει μεγάλη ζήτηση στην εγχώρια αγορά για το προϊόν που έχει εξελιχθεί σε ναυαρχίδα της εταιρείας, το γιαούρτι.
Επομένως, η ανάγκη για επενδύσεις είναι διαρκής, ακόμα και στην παρούσα δύσκολη οικονομική περίοδο, όπως δηλώνει στο «business stories» ο κ. Παναγιώτης Τσινάβος, μεγαλομέτοχος και διοικητικός άρχων της εταιρείας. Γι’ αυτό εξάλλου και η εταιρεία έχει ενεργοποιήσει ήδη ένα τριετές επενδυτικό πλάνο, ύψους 27 εκατ. ευρώ, που θα ενισχύσει την παραγωγική δυναμικότητα, θα εκσυγχρονίσει την παραγωγή και παράλληλα θα δημιουργήσει και μία μονάδα βιοαερίου αξιοποιώντας τα λύματα της γαλακτοβιομηχανίας.
Το νέο lockdown
Η κουβέντα μας όμως δεν θα μπορούσε παρά να ξεκινήσει από την εξέλιξη της πανδημίας, αφού η μέρα που επιλέξαμε για τη συνέντευξη ήταν αυτή που ανακοινώθηκε η επιβολή lockdown στην πόλη των Σερρών, εκεί όπου βρίσκεται η καρδιά και η ψυχή της εταιρείας από το 1953.
Αν και και, όπως λέει ο κ. Τσινάβος, η βαριά ψυχολογική διάθεση που επικρατεί στην πόλη δεν αφήνει ανεπηρέαστο κανέναν εργαζόμενο σε αυτή, η εταιρεία έχει λάβει αυστηρά μέτρα για τη διασφάλιση της ομαλούς λειτουργίας της. «Τα πρωτόκολλα ασφαλείας στις παραγωγικές μονάδες είναι πάρα πολύ αυστηρά και απο την πρώτη στιγμή προετοιμαστήκαμε καταλλήλως ούτως ώστε η συντριπτική πλειονότητα των διοικητικών μας υπαλλήλων και στελεχών να εργάζονται μέσω τηλεργασίας. Είχαμε και την εμπειρία από το γενικό lockdown της περασμένης άνοιξης, οπότε δεν αιφνιδιαστήκαμε. Εχουμε αυξήσει αρκετά και το αποθέματά μας, διασφαλίζοντας πιθανές αρνητικές εξελίξεις», εξηγεί ο ίδιος.
«Η πανδημία δεν επηρέασε αρνητικά τον κλάδο των τροφίμων, αντίθετα στην περίοδο του lockdown υπήρξε αύξηση της κατανάλωσης εντός των σπιτιών, υπερκαλύπτοντας το κενό απο τις πωλήσεις στην εστίαση. Για εμάς αυτό μεταφράστηκε σε ισχυρή ζήτηση στα προϊόντα του γιαουρτιού αλλά και στις οικογενειακές συσκευασίες παγωτού μέσω του οργανωμένου λιανεμπορίου», αναφέρει ο κ. Τσινάβος. Με την επαναλειτουργία της αγοράς, όπως λέει, αυτή η μεγάλη αύξηση της συνολικής ζήτησης υποχώρησε, ωστόσο η αναπτυξιακή πορεία της εταιρείας συνεχίζεται με βάση τα πλάνα που έχουν γίνει.
Η θετική πορεία αυτή αποτυπώθηκε στα αποτελέσματα του α’ εξαμήνου, όταν ο κύκλος εργασιών αυξήθηκε κατά 14,8%, στα 65,92 εκατ. ευρώ, και η καθαρή κερδοφορία από τα 7,64 εκατ. αυξήθηκε στα 9,08 εκατ. ευρώ. Ταυτόχρονα οι εξαγωγές σημείωσαν άνοδο κατα 30%.
«Αρνητική πορεία είχαμε μόνο σε τουριστικές περιοχές λόγω του πλήγματος στον τουρισμό και αφορούσε κυρίως το παγωτό. Αντιθέτως το γιαούρτι, που πλέον αναλογεί στο 75% των συνολικών πωλήσεών μας, κατέγραψε σημαντική αύξηση».
Μάλιστα ο κ. Τσινάβος εκτιμά ότι το 2020 θα κλείσει με αύξηση των πωλήσεων σε διψήφιο ποσοστό για μία ακόμα χρονιά. Σημειώνεται ότι το 2019 ο κύκλος εργασιών ήταν στα 112,9 εκατ. ευρώ επιτυγχάνοντας αύξηση σχεδόν 20% και η κερδοφορία στα 15 εκατ. ευρώ.
«Η εταιρεία φέρνει αποτελέσματα. Εχει ευχαριστημένους μετόχους με σημαντικές αποδόσεις, είτε μερισματικές είτε μετοχικές. Εχουμε κατηγορίες προϊόντων με σημαντική προστιθέμενη αξία και περιθώρια επιτυγχάνοντας με τη στρατηγική μας μια μέση ετήσια ανάπτυξη 14% από το 2015 έως το 2019. Αυτή η ανάπτυξη συνοδεύτηκε από αρκετές επενδύσεις που ξεπέρασαν τα 50 εκατ. ευρώ μετά τη φωτιά που είχε καταστρέψει προ επταετίας τη μονάδα του γιαουρτιού, και φυσικά με πολλές νέες προσλήψεις», σημειώνει ο κ. Τσινάβος.
Πλέον το προσωπικό της Κρι Κρι έχει φτάσει στα 450 άτομα, τα 350 στις Σέρρες και τα υπόλοιπα στο υποκατάστημα των Αθηνών.
«Οι αριθμοί μπορεί να είναι ενθαρρυντικοί, αλλά δεν εφησυχάζουμε. Είμαστε μεν αισιόδοξοι, αλλά ταυτόχρονα δεν μπορούμε να μη συνυπολογίζουμε την πανδημία και τα αποτελέσματά της, είτε στη μειωμένη αγοραστική δύναμη, είτε στο θέμα του τουρισμού», λέει ο κ. Τσινάβος.
Οι εξαγωγές
Το μεγάλο βάρος των προσπαθειών της εταιρείας στο εξωτερικό πέφτει στη Βρετανία και την Ιταλία. «Οι εξαγωγές μας στηρίζονται στη μεγάλη επιτυχία του ελληνικού γιαουρτιού, ενώ ευχάριστη έκπληξη για εμάς φέτος στο κομμάτι των εξαγωγών ήταν και το παγωτό. Το Greek frozen yogurt που λανσάραμε στην Ιταλία φέτος είχε τεράστια επιτυχία. Τα καταφέραμε σε μια αγορά που φημίζεται για το παγωτό της και η συνεργασία μας με πολλές ιταλικές αλυσίδες λιανικής ήταν άκρως πετυχημένη, με αποτέλεσμα να έχουμε συμφωνήσει για το ερχόμενο έτος για αύξηση των κωδικολογίου. Επίσης, στα άμεσα σχέδιά μας είναι το Greek frozen yogurt να επεκταθεί και σε άλλες αγορές», εξηγεί ο κ. Τσινάβος. Πού μπορεί να είναι αυτές; «Κυρίως στη Σκανδιναβία, αλλά και σε αλυσίδες λιανικής στην Κεντρική Ευρώπη», απαντά.
Εξάλλου, όπως λέει, οι προοπτικές είναι μεγάλες: «Η παγκόσμια αγορά του παγωτού σήμερα αποτιμάται γύρω στα 60 δισ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου τα 20 δισ. είναι η ευρωπαϊκή αγορά. Από αυτά το 50% είναι προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. Υπάρχει σημαντική ευκαιρία που αναζητά να αξιοποιήσει με κάθε τρόπο η Κρι Κρι, αφού έχουμε το know-how, ενώ την ίδια ώρα δεν έχουν μείνει και πολλοί τοπικοί παραγωγοί, καθώς λόγω του έντονου ανταγωνισμού των δύο μεγάλων πολυεθνικών Unilever και Froneri πολλά εργοστάσια έκλεισαν».
Η ιδιωτική ετικέτα εξάλλου είναι το πρώτο βήμα, όπως εξηγεί ο κ. Τσινάβος, για την επέκταση των επώνυμων προϊόντων της Κρι Κρι: «Η πολιτική μας είναι να δημιουργούμε σχέσεις εμπιστοσύνης με το λιανικό εμπόριο. Να μας γνωρίζουν. Και όντας ικανοποιημένοι από τη συνεργασία μας, ανοίγει ο δρόμος για τα επώνυμα προϊόντα μας. Οπως λειτουργήσαμε στην Ελλάδα, με τον ίδιο τρόπο λειτουργούμε και στο εξωτερικό», σημειώνει ο κ. Τσινάβος. Στο πλαίσιο αυτό, όπως εξηγεί, έχουν επιτευχθεί σημαντικές συνεργασίες και με αλυσίδες λιανικής σε Αγγλία, Βέλγιο και Γερμανία που περιλαμβάνουν την τοποθέτηση επώνυμων προϊόντων της εταιρείας.
Οπως αποκαλύπτει ο ίδιος, από τις αρχές του έτους θα ξεκινήσουν δύο σημαντικές συνεργασίες της εταιρείας με μεγάλες αλυσίδες λιανικής στην Ιταλία και την Αυστρία: «Παράλληλα, όμως, επεκτείνονται και οι ήδη υφιστάμενες συνεργασίες με νέους κωδικούς προϊόντων. Λανσάραμε πάνω από 77 προϊόντα για τις ανάγκες των πελατών μας, κάτι που δείχνει και τον σημαντικό ρόλο που επιτελεί το Τμήμα Ερευνας και Ανάπτυξης νέων προϊόντων που διαθέτουμε. Στρατηγική μας ήταν να επικεντρωθούμε στις δύο κατηγορίες παγωτό και γιαούρτι και να παίξουμε πρωταγωνιστικό ρόλο. Μάλιστα τον περασμένο Μάιο λανσάραμε στην ελληνική αγορά πολλά νέα και καινοτόμα προϊόντα, όπως τα βρεφικά, με επιτυχία».
Κάπως έτσι σήμερα στην εγχώρια αγορά το μερίδιο της Κρι Κρι στην κατηγορία του γιαουρτιού έφτασε στο 16,7%, το δεύτερο μεγαλύτερο στη χώρα: «Εάν υπολογίσουμε και τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, τότε παράγουμε το 25% των γιαουρτιών στην ελληνική αγορά».
Σύμφωνα με τον κ. Τσινάβο, η στρατηγική επιλογή της εταιρείας να αναπτύσσει και να αναπτύσσεται με όπλο τις δύο βασικές προϊοντικές κατηγορίες, το παγωτό και το γιαούρτι, δεν πρόκειται να αλλάξει: «Οι προοπτικές ανάπτυξης παραμένουν μεγάλες και στις δύο κατηγορίες. Εξετάζουμε διάφορες εναλλακτικές, πάντα όμως με επίκεντρο τα γαλακτοκομικά, και πιο ειδικά τα λειτουργικά προϊόντα που ανταποκρίνονται και στις τάσεις της σύγχρονης διατροφής».
Η στόχευση, όμως, όπως λέει, παραμένει ίδια: «Τα επόμενα χρόνια να εδραιωθούμε διεθνώς και με τις δύο προϊοντικές κατηγορίες μας. Δεν θέλουμε μέτριες αποδόσεις μέσω της επέκτασής μας σε άλλες κατηγορίες. Θέλουμε αυτά στα οποία εξειδικευόμαστε να είναι κορυφαία. Και πλέον η φιλοσοφία μας είναι να δημιουργούμε προϊόντα με στόχευση τη διεθνή αγορά, ανταποκρινόμενοι πλήρως στις προδιαγραφές της παγκόσμιας ζήτησης», εξηγεί.
Και με τη ζήτηση διαρκώς να αυξάνεται, μια και οι συνεργασίες διευρύνονται, οι επενδύσεις αποτελούν μονόδρομο. Από τον προϋπολογισμό των 27 εκατ. ευρώ του νέου επενδυτικού σχεδίου, εξηγεί ο κ. Τσινάβος, γύρω στα 12 εκατ. ευρώ θα επενδυθούν σε έργα που έχουν να κάνουν με την περαιτέρω αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας της Κρι Κρι. Επιπλέον 11 εκατ. ευρώ έχουν προϋπολογιστεί για τον εκσυγχρονισμό υφιστάμενων μονάδων και για την ανάπτυξη νέων προϊόντων. Τα υπόλοιπα 4 εκατ. ευρώ θα κατευθυνθούν για τη δημιουργία του σταθμού βιοαερίου που θα βρίσκεται κοντά στο εργοστάσιό της συμβάλλοντας και στον περιορισμό του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της εταιρείας.
Η πορεία
Η πορεία της Κρι Κρι ξεκίνησε το 1954, όταν ο Ηπειρώτης Γιώργος Τσινάβος άνοιξε στις Σέρρες ένα μικρό ζαχαροπλαστείο. Εκεί έμαθε την τέχνη του γάλακτος και άρχισε να δημιουργεί μοναδικά προϊόντα, με το μεγάλο του επίτευγμα να είναι το παγωτό. Ηταν η εποχή όπου ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντουάιτ Αΐζενχάουερ επισκέφτηκε την Αθήνα και, μεταξύ άλλων, δέχτηκε ως δώρο ένα αγριοκάτσικο κρι κρι. Αυτό ήταν! Ο δαιμόνιος επιχειρηματίας άρπαξε την ευκαιρία που επικοινωνιακά απασχολούσε όλη την Ελλάδα και ονόμασε τα παγωτά του Κρι Κρι. Λίγο αργότερα έφερε μία ακόμη μικρή επανάσταση στην αγορά: παρασκεύασε το πρώτο παγωτό κασάτο.
Το 1954 ο Γιώργος Τσινάβος ανοίγει ένα μικρό ζαχαροπλαστείο στις Σέρρες με ποικιλία παγωτών
Δυστυχώς, ο ευφυής επιχειρηματίας πέθανε ξαφνικά σε ηλικία μόλις 35 ετών, το 1963, αφήνοντας την εταιρεία στη σύζυγό του και τον αδελφό του, αφού ο γιος του Παναγιώτης ήταν τότε μόλις 6 ετών. Η εταιρεία με τις γερές βάσεις και το όραμα του δημιουργού κατόρθωσε να επιβιώσει. Μάλιστα το 1971 απόκτησε την πρώτη αυτόματη γραμμή παραγωγής παγωτού. Ακολούθησε στα τέλη της δεκαετίας του ’90 η δημιουργία εργοστασίου που έβαλε την εταιρεία και στον χώρο παραγωγής γιαουρτιού.
Η αφοσίωση του κ. Παναγιώτη Τσινάβου στην οικογενειακή επιχείρηση, την οποία αργότερα θα «απογείωνε», έγινε σχεδόν κατά λάθος, αφού, όπως λέει στο «b.s.», μετά τις σπουδές του ως χημικός με μεταπτυχιακά στη γαλακτοκομία είχε πάρει τον δρόμο της ακαδημαϊκής καριέρας. «Επειδή όμως ο διορισμός μου αργούσε, πήρα απόφαση να ασχοληθώ κι εγώ πλέον ενεργά με την επιχείρηση», εξιστορεί. Στη δεκαετία του ’80 ξεκίνησε η ενεργή συμμετοχή του στην επιχείρηση.
Πλέον η τρίτη γενιά της οικογένειας ήδη απασχολείται στην εταιρεία. Αν και ο ίδιος δεν σκέφτεται ακόμα τη συνταξιοδότηση, ομολογεί ότι η διαδοχή είναι κάτι που τον απασχολεί. «Υποχρέωση του κάθε επιχειρηματία είναι να προετοιμάζει έγκαιρα τη διάδοχη κατάσταση ώστε η εταιρεία να συνεχίσει να δημιουργεί υπεραξία για τους μετόχους και τους εργαζομένους, προσφέροντας παράλληλα στους καταναλωτές της πάντα ποιοτικά προϊόντα, σύμφωνα με τις σύγχρονες παγκόσμιες διατροφικές τάσεις», αποκρίνεται.
Εξάλλου, όπως εξηγεί, «η τύχη δεν φτιάχνει τις εταιρείες, αλλά η μεθοδικότητα, η καλή διοίκηση και η συμμετοχή όλων στην ομαδική προσπάθεια».