Με το αμερικανικό ενδιαφέρον έντονο, όπως φάνηκε και στο επίσημο ανακοινωθέν που εκδόθηκε μετά το δεύτερο «στρατηγικό διάλογο Ελλάδος – ΗΠΑ» στην Αθήνα, η κυβέρνηση εμφανίζεται αποφασισμένη να ξεμπλέξει όσο το δυνατόν γρηγορότερα το «κουβάρι» από το ζήτημα των ναυπηγείων της Ελευσίνας και του Σκαραμαγκά.
Για το πρώτο, φαινομενικά, το ζήτημα είναι πιο απλό, αφού οι συζητήσεις είναι αποκλειστικές με την ελληνοαμερικανικών συμφερόντων ΟΝΕΧ να κινούνται πάνω στο «μοντέλο των ναυπηγείων Σύρου» ενώ ήδη έχει υπογραφεί συμφωνία της ενδιαφερόμενης εταιρείας με τον σημερινό ιδιοκτήτη κ. Νίκο Ταβουλάρη.
Ωστόσο προκειμένου να ενεργοποιηθεί μία συμφωνία, που θα «κουρεύει» απαιτήσεις από Δημόσιο και πιστωτές και θα διασφαλίζει το μέλλον των ναυπηγείων κρίσιμο θεωρείται ο επενδυτής αφενός να δείξει τα λεφτά και αφετέρου να γίνει η μεταβίβαση των ναυπηγείων Σύρου στην ΟΝΕΧ. Η τελευταία κίνηση θα αποτελέσει και την απόδειξη ότι η συμφωνία είναι επιτυχής καθώς ο επενδυτής θα αναλάβει και τα βάρη (έστω κουρεμένα) των ναυπηγείων. Το πρώτο σημαντικό βήμα μάλιστα ως προς αυτό είναι η αποπληρωμή των παλαιών δεδουλευμένων των εργαζομένων που με βάση τη συμφωνία πρέπει να γίνει ως τις αρχές Νοεμβρίου.
Μέχρι τότε η ελληνική κυβέρνηση τηρεί στάση αναμονής αν και αντιμετωπίζει θετικά τη συμφωνία της ΟΝΕΧ με την αμερικανική Chatsworth Securities LLC, που υπεγράφη τον περασμένο Ιούλιο για συνεπένδυση στα ναυπηγεία Ελευσίνας με τη διάθεση ποσού έως 400 εκατ. ευρώ σε βάθος 15ετίας.
Υπενθυμίζεται πως η συμφωνία ΟΝΕΧ – Ταβουλάρη προβλέπει την απόκτηση μέρους του ενεργητικού και του παθητικού των ναυπηγείων Ελευσίνας από την εταιρεία ONEX ELEFSIS, κατόπιν επικύρωσης του σχετικού Σχεδίου Εξυγίανσης από το αρμόδιο Πολυμελές Πρωτοδικείο, δυνάμει του άρθρου 106β και 106δ του Πτωχευτικού Κώδικα.
Η πρόταση και ο πονοκέφαλος του Σκαραμαγκά
Για τα υπό ειδική διαχείριση ναυπηγεία Σκαραμαγκά πάλι, αναμένεται η προκήρυξη διαγωνισμού, που σύμφωνα με το υπ. Ανάπτυξης και Επενδύσεων θα πρέπει να έχει γίνει μέσα στο α’ τρίμηνο του 2020.
Το πρότζεκτ ενέχει πολλούς κινδύνους παρά το γεγονός πως τελευταία υπήρξε προσέγγιση από σοβαρό επενδυτικό σχήμα ιταλικών και γερμανικών συμφερόντων με την εμπλοκή και γνωστού Έλληνα εφοπλιστή, για την προοπτική εξαγοράς τόσο της σταθερής μόνιμης δεξαμενής Νο 5, που έχει περάσει στον έλεγχο της ΕΤΑΔ, όσο και του εμπορικού και στρατιωτικού τμήματος της ΕΝΑΕ.
Είναι αυτό το στρατιωτικό τμήμα και οι δεσμεύσεις από την συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ανάκτηση επιδοτήσεων ύψους 500 εκατ. ευρώ περίπου πλέον τόκων που εξακολουθεί να καθιστά αμφίβολη την επιτυχία του εγχειρήματος.
Προς τούτο πληροφορίες του ΝΜ αναφέρουν πως ήδη η ηγεσία του υπ. Ανάπτυξης βρίσκεται σε επαφή με τις αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές προκειμένου να διαπιστώσει τα περιθώρια που υπάρχουν και κυρίως τις κινήσεις που μπορεί η ίδια να δρομολογήσει ώστε να δοθεί λύση και να μην κολλήσει η διαδικασία.
Παράλληλα για να διευκολυνθούν οι διαδικασίες, με άρθρο που ενέταξε η κυβέρνηση στο αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο, ορίζεται ότι το δημόσιο υποχρεούται να παραχωρεί δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης επί της ζώνης ή τμημάτων της ζώνης αιγιαλού έμπροσθεν των εγκαταστάσεων των ναυπηγείων Σκαραμαγκά σε κάθε πρόσωπο, το οποίο λειτουργεί επιχείρηση ναυπηγείου επί των γεωτεμαχίων που αποτελούν το όλο συγκρότημα των ναυπηγείων.
Επίσης, προβλέπει ότι στην επιχείρηση του ναυπηγείου θα παραχωρείται η αποκλειστική χρήση του αναγκαίου θαλάσσιου χώρου, έμπροσθεν της ζώνης αιγιαλού, για τη λειτουργία του ναυπηγείου. Το ίδιο άρθρο ορίζει ότι κτίρια, εγκαταστάσεις και λοιπές κατασκευές, που βρίσκονται στα γεωτεμάχια που αποτελούν το όλο συγκρότημα των ναυπηγείων Σκαραμαγκά, είτε σε ιδιόκτητη έκταση είτε σε δημόσια κτήματα παραχωρηθέντα κατ’ αποκλειστική χρήση στα ναυπηγεία, εφόσον έχουν κατασκευαστεί μετά την έναρξη ισχύος του άρθρου 6 παρ. 2 του ν. 2941/2001 και μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, αφορούν αποκλειστικά σε στρατιωτικά έργα και εγκαταστάσεις και θεωρούνται νόμιμα ως έχουν.