© Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη
Πεδίον δόξης λαμπρό για τους νέους «παίκτες», που βλέπουν μια μεγάλη ευκαιρία στην ελληνική αγορά ακινήτων, φαίνεται ότι προσφέρει αυτή τη στιγμή το εγχώριο real estate, με την προοπτική για περαιτέρω αποδόσεις να λειτουργεί ως δέλεαρ για τους επενδυτές.
Ακριβώς αυτή την ευκαιρία έρχεται να αδράξει από τη Σουηδία ο κ. Ηλίας Γεωργιάδης, το όνομα του οποίου έχει ήδη αρχίσει να ακούγεται πιο έντονα από πέρυσι, όταν εμφανίστηκε ως -νεοεισερχόμενος τότε στην ελληνική αγορά- στον διαγωνισμό της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας για τη μακροχρόνια παραχώρηση του Αρσακείου Μεγάρου και της Στοάς του Βιβλίου στην καρδιά της Αθήνας.
Και αν ο συγκεκριμένος διαγωνισμός κατέληξε τελικά σε άλλο επενδυτικό σχήμα, ο 42χρονος επιχειρηματίας από τη Στοκχόλμη, επικεφαλής του σουηδικού ομίλου Sterner Stenhus, έγινε ευρύτερα γνωστός όταν αποφάσισε να δοκιμαστεί και στο κομμάτι των Συμπράξεων Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), επιτυγχάνοντας τελικά στις αρχές του φθινοπώρου μία από τις σημαντικότερες συμφωνίες στον κλάδο στη χώρα μας. Ο λόγος για την πρώτη συμφωνία πώλησης έργου ΣΔΙΤ στην Ελλάδα για την κατασκευή, συντήρηση και τεχνική διαχείριση 10 σχολικών κτιρίων της Αττικής.
Τώρα, το καινούριο στοίχημα του κ. Γεωργιάδη στο εγχώριο real estate έχει να κάνει με την εισηγμένη Pasal Development, του Σωτήρη Θεοδωρίδη, αναλαμβάνοντας τον ρόλο του στρατηγικού επενδυτή και αποκτώντας τον απόλυτο έλεγχο μέσω της επικείμενης αύξησης κεφαλαίου που πρόκειται να αποφασιστεί την ερχόμενη εβδομάδα.
«Έχουμε έρθει στην Ελλάδα για να επενδύσουμε», δηλώνει στο «business stories» ο Ελληνοσουηδός επιχειρηματίας από τη Στοκχόλμη, ο οποίος μέσα σε λιγότερο από έναν χρόνο δραστηριοποίησης στην ελληνική αγορά έχει αυτή τη στιγμή στο ενεργητικό του ένα σημαντικό χαρτοφυλάκιο με αξία επενδύσεων που θα ξεπεράσει, συμπεριλαμβανομένων και των νέων projects, τα 80 εκατ. ευρώ, με το πλάνο, σε ορίζοντα τριετίας, να φτάνει τα 150 εκατ. ευρώ. «Στην Ελλάδα η δραστηριότητα του ομίλου θα βασιστεί σε τρεις βασικούς πυλώνες: τις επενδύσεις σε μεμονωμένα επενδυτικά ακίνητα, τα ΣΔΙΤ και την εισηγμένη Pasal Development», εξηγεί.
Επιχειρηματίας ετών… 19
Το ξεκίνημα του κ. Γεωργιάδη ανάγεται στο 1998, όταν μετά το στρατιωτικό του στην Ελλάδα, σε ηλικία μόλις 19 ετών, αποφάσισε να δραστηριοποιηθεί στο κομμάτι των κατασκευών στη Σουηδία, ιδρύοντας μία εταιρεία με αντικείμενο τις εξωτερικές ανακαινίσεις κτιρίων. Γεννημένος στη Σουηδία, Έλληνας δεύτερης γενιάς ο ίδιος, προερχόταν από μια οικογένεια που δεν είχε σχέση με το επιχειρείν – οι γονείς του πήγαν στη Σουηδία προς το τέλος της δεκαετίας του ’60.
«Στην αρχή οι πρώτες δουλειές ήταν μικρές, ωστόσο σταδιακά η εταιρεία άρχισε να μεγαλώνει και φτάσαμε, μαζί με τον αδελφό μου Θωμά, στα μέσα της περασμένης δεκαετίας να κάνουμε τζίρο κοντά στα 4 εκατ. ευρώ. Τώρα, ο τζίρος του ομίλου Sterner Stenhus από τον κλάδο των εξωτερικών ανακαινίσεων κτιρίων είναι πολλαπλάσιος, με αποτέλεσμα να προσεγγίζει τα 40 εκατ. ευρώ».
Η συγκεκριμένη δραστηριότητα άνοιξε τον δρόμο και για εκτενέστερη ενασχόληση με τις επενδύσεις στο σουηδικό real estate. Οι πρώτες αγορές ακινήτων έγιναν στις αρχές αυτής της δεκαετίας, ωστόσο η κίνηση που φαίνεται ότι αποτέλεσε ορόσημο για τη μετέπειτα πορεία του ομίλου έγινε προ πενταετίας με την αγορά του 25% της εισηγμένης εταιρείας Amasten, με δραστηριότητα στην ανάπτυξη και διαχείριση ακινήτων υψηλών προδιαγραφών στη Σουηδία.
Συνολικά, αυτή τη στιγμή ο όμιλος Sterner Stenhus έχει στην ομπρέλα του και διαχειρίζεται ακίνητα συνολικής επιφάνειας 150.000 τ.μ., με την αξία τους να κυμαίνεται πέριξ των 250 εκατ. ευρώ, κυρίως στο κομμάτι των επαγγελματικών ακινήτων, αλλά και στον τομέα των κατοικιών.
Οι επενδύσεις στην Ελλάδα
«Έχουμε μεγάλη εμπειρία στην εργολαβία, τις επενδύσεις και τη διαχείριση ακινήτων», δηλώνει ο κ. Γεωργιάδης. «Θεωρούμε ότι η αγορά σε αυτή τη συγκυρία προσφέρεται στην Ελλάδα, δεδομένου ότι οι αποδόσεις είναι σαφώς υψηλότερες σε σύγκριση με τη σουηδική αγορά και για τον λόγο αυτό έχουμε αποφασίσει να επενδύσουμε στο ελληνικό real estate».
O ίδιος ξεκίνησε να εξετάζει πιο ενδελεχώς την ελληνική αγορά ακινήτων από το 2017 και από την περασμένη χρονιά ξεκίνησε τις αγορές. Η πρώτη αφορμή δόθηκε το καλοκαίρι του 2017, όταν ο κ. Γεωργιάδης αγόρασε ένα διαμέρισμα στην Αθήνα και από τότε ξεκίνησε ουσιαστικά και το «σκανάρισμα» στο εγχώριο real estate με σύμβουλο και τη γνωστή εταιρεία ΕΥ.
Η συμμετοχή στον διαγωνισμό της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας για τη μακροχρόνια μίσθωση και εκμετάλλευση των 11.000 τ.μ. του Αρσακείου Μεγάρου στο κέντρο της Αθήνας (σ.σ.: τον οποίο ανέλαβε τελικά η Legendary Foods με επικεφαλής τον κ. Αρη Κεφαλογιάννη για τη μετατροπή του στο πρώτο Food Hall της Ελλάδας) ήταν το πρώτο μεγάλο εγχείρημα για τον όμιλο στο κέντρο της Αθήνας, με το σκεπτικό ότι «έχουμε σημαντική εμπειρία σε έργα με παραπλήσιο αντικείμενο στη Σουηδία», όπως χαρακτηριστικά σχολιάζει ο Ελληνοσουηδός επιχειρηματίας.
Ωστόσο, ο τομέας των logistics -ο οποίος θεωρείται από τα στελέχη του κλάδου ότι παρουσιάζει αυτή τη στιγμή σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης και υψηλότερες αποδόσεις σε σύγκριση με άλλες κατηγορίες επαγγελματικών ακινήτων στο εγχώριο real estate- ήταν εκεί όπου πρωτοεπένδυσε τελικά ο κ. Γεωργιάδης στην Ελλάδα. Προς το τέλος του 2018 προχώρησε στην αγορά αποθηκευτικών χώρων 14.000 τ.μ. και 7.500 τ.μ. στον Ασπρόπυργο που είναι μισθωμένοι αντίστοιχα στη Friesland και την Goldair. «Ο κλάδος των logistics θεωρούμε ότι μπορεί πράγματι να προσφέρει σημαντικές αποδόσεις, και προς αυτή την κατεύθυνση θα κινηθούμε και στο μέλλον», σχολιάζει ο κ. Γεωργιάδης. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι και η εισηγμένη Pasal Development, της οικογένειας Θεοδωρίδη, με την οποία ο Ελληνοσουηδός επιχειρηματίας έχει προχωρήσει σε καταρχήν συμφωνία για την είσοδό του ως στρατηγικός επενδυτής, έχει στο χαρτοφυλάκιό της χώρους logistics στον Ασπρόπυργο, μισθωμένους στον όμιλο Σκλαβενίτη.
Πέραν του κλάδου των logistics, στο στόχαστρο του ομίλου είναι και άλλα επαγγελματικά ακίνητα, είτε πρόκειται για κτίρια γραφείων, είτε για εμπορικά, είτε ακόμη και ξενοδοχεία. Προς αυτή την κατεύθυνση, μάλιστα, ήδη στο κέντρο της Αθήνας, και δη στην περιοχή της Ομόνοιας, έχει πραγματοποιηθεί η αγορά του ξενοδοχείου «Ελλάς», επιφάνειας περί τα 1.800 τ.μ., για το οποίο μένει να αποφασιστεί αν τελικά θα ανακατασκευαστεί προκειμένου να λειτουργήσει με την παλιά του χρήση ή θα αλλάξει και θα μετατραπεί σε σύγχρονους χώρους γραφείων.
Ιδιαίτερης σημασίας συνολικά για την αγορά των ΣΔΙΤ στην Ελλάδα ήταν η συμφωνία, στις αρχές του φθινοπώρου, στην οποία προχώρησε η Sterner Stenhus με τη συμβολή και της ΕΥ, που αποτελεί την πρώτη πώληση έργου ΣΔΙΤ στη δευτερογενή αγορά. Το μοντέλο αυτό επιτρέπει στον αρχικό ανάδοχο του έργου να ανακυκλώσει τα επενδυτικά του κεφάλαια, απελευθερώνοντας πόρους για τη συμμετοχή του σε νέα έργα. Η ΕΥ ήταν η σύμβουλος του σουηδικού ομίλου που εξαγόρασε το σύνολο των μετοχών της ελληνικής JPA A.E., θυγατρικής εταιρείας του ομίλου ΑΒΑΞ που έχει αναλάβει μέσω ΣΔΙΤ την κατασκευή, συντήρηση και τεχνική διαχείριση 10 σχολικών κτιρίων της Αττικής. Τα 10 σχολεία, τα οποία εξυπηρετούν πάνω από 2.000 μαθητές, κατασκευάστηκαν μετά από διαγωνισμό που πραγματοποιήθηκε το 2010 από την Κτιριακές Υποδομές Α.Ε. (πρώην Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων), με την επιλογή της JPA A.E. ως αναδόχου το 2011.
Η σύμβαση, που υπεγράφη το 2014, προέβλεπε περίοδο 24 μηνών για την κατασκευή των κτιριακών εγκαταστάσεων και την ανάληψη της συντήρησης και τεχνικής διαχείρισής τους για 25 χρόνια, έναντι ετήσιου μισθώματος από το Ελληνικό Δημόσιο.
Η περίπτωση της Pasal
Οσον αφορά το deal της Sterner Stenhus με την Pasal Development Α.Ε., προβλέπει ότι ο επενδυτής θα προβεί σε κεφαλαιακή ενίσχυση της εισηγμένης ύψους 10 εκατ. ευρώ μέσω αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου, λαμβάνοντας μετοχές της εταιρείας που θα αντιστοιχούν σε ποσοστό περίπου 90% του μετοχικού της κεφαλαίου, όπως θα διαμορφωθεί μετά την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Το πράσινο φως αναμένεται να δοθεί από τους βασικούς μετόχους στη γενική συνέλευση που έχει προγραμματιστεί για τις 2 Δεκεμβρίου, δίνοντας ουσιαστικά μεγάλη χρηματοοικονομική ανάσα στην Pasal, η οποία βρίσκεται στη διαδικασία της εξυγίανσης. Σημειωτέον ότι ήδη, στο πλαίσιο της συμφωνίας εξυγίανσης της εισηγμένης, υφίσταται έτερη συμφωνία της Pasal για ένα από τα σημαντικά ακίνητα του χαρτοφυλακίου της, το εμπορικό κέντρο Athens Heart, για το οποίο, όπως έχει ήδη ανακοινωθεί, η Hines, η διεθνής επενδυτική εταιρεία real estate, προχωρά σε κοινοπραξία με την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος στην ανακατασκευή του για τη δημιουργία ενός premium εκπτωτικού εμπορικού κέντρου 22.000 τ.μ.
Ο όμιλος του Ελληνοσουηδού έχει αγοράσει το ξενοδοχείο «Ελλάς» στην Ομόνοια. Μένει να αποφασιστεί αν τελικά θα ανακατασκευαστεί για να λειτουργήσει πάλι ως ξενοδοχείο ή θα μετατραπεί σε σύγχρονους χώρους γραφείων