Όσο οι ευρωπαϊκές Αρχές στοχοποιούν με ολοένα και μεγαλύτερη σκληρότητα τα κοντινά στον Βλαντιμίρ Πούτιν συμφέροντα λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, τα φώτα πέφτουν επάνω στους Ρώσους ολιγάρχες. Αναπόφευκτα, θα έπεφταν και πάνω στον Ρομάν Αμπράμοβιτς, τον πιο διάσημο, ίσως, ολιγάρχη, λόγω της ποδοσφαιρικής ομάδας Τσέλσι.
Όχι για πολύ, καθώς φαίνεται, μιας και αποφάσισε να την πουλήσει, πιθανότατα “πακέτο” με την υπόλοιπη περιουσία που κατέχει σε ευρωπαϊκό έδαφος, ώστε να γλιτώσει από τις κυρώσεις. Ο Αμπράμοβιτς ξέρει να διαβλέπει τις σκληρές μέρες να έρχονται και ξέρει να ελίσσεται ώστε να επιβιώσει. Έτσι, άλλωστε, δημιούργησε την τεράστια αυτοκρατορία του, της οποίας η Τσέλσι είναι μόνο ένα μικρό κλάσμα. Όπως για παράδειγμα έκανε το 2018, όταν έχασε τη “χρυσή βίζα” του επενδυτή στη Μεγάλη Βρετανία και “απάντησε” παίρνοντας την ισραηλινή και πορτογαλική υπηκοότητα.
Το πόσο μεγάλη είναι αυτή η αυτοκρατορία, είναι δύσκολο να υπολογιστεί. Στα 5,8 δισ. δολάρια την υπολογίζουν οι Sunday Times, στα 12,6 δισεκατομμύρια το Forbes, στα 25 άλλοι.
Εν περιλήψει, ο Αμπράμοβιτς κατέχει ποσοστά στους γίγαντες εξόρυξης και εμπορίας μεταλλευμάτων Evraz και Norilsk Nickel (κύριες πηγές του πλούτου του) και πολλές επενδύσεις σε μετοχές και στο real estate:
Μεταξύ αυτών, σύμφωνα και με παλιότερες δηλώσεις του, μία βίλα στο Lowndes Square του Λονδίνου, επαύλεις στο πολυτελές θέρετρο της Καραϊβικής St Barts, ένα ράντσο στο Κολοράντο, δύο ακίνητα στην Chukotka και μία μεγάλη έπαυλη έξω από τη Μόσχα, που αποτελεί και τη βασική του κατοικία, επτά υπερπολυτελείς κατοικίες σε περιοχές «φιλέτα» στην Αγγλία, τρεις στη Γαλλία, μία έπαυλη 3.500 τ.μ. έξω από τη Μόσχα, 72 εκατ. στερλίνες μετρητά σε διάφορους τραπεζικούς λογαριασμούς, αλλά και τέσσερα ακίνητα στη Νέα Υόρκη τα οποία απέκτησε πρόσφατα έναντι 96 εκατομμυρίων δολαρίων.
Διαθέτει επίσης έναν στόλο από θωρακισμένες λιμουζίνες, τη θαλαμηγό Eclipse (μια από τις μεγαλύτερες και ακριβότερες του πλανήτη, αφού διαθέτει μέχρι και δικό της υποβρύχιο και αντιπυραυλικά συστήματα), τη διαχειρίστρια εταιρεία της Τσέλσι, Fordstam, μερίδια σε εταιρείες τεχνολογίας στο Ισραήλ, την Πορτογαλία και άλλες χώρες της Ευρώπης και, φυσικά, τραπεζικούς λογαριασμούς… γεμάτους. Διαθέτει επίσης μια από τις σημαντικότερες συλλογές έργων τέχνης του πλανήτη (περιλαμβάνεται το “Τρίπτυχο” του Φράνσις Μπέικον που αγόρασε για 86 εκατ. δολάρια), μέρος της οποίας φέρεται να φυλάσσει, μαζί με ράβδους χρυσού, σε πυρηνικό καταφύγιο στην Ελβετία.
Ο Αμπράμοβιτς είναι ζάμπλουτος μεν, δεν είναι ο πλουσιότερος των ολιγαρχών δε. Δεν τα έχει καταφέρει διόλου άσχημα, εάν φανταστεί κανείς ότι ήταν ένα παιδί που μεγάλωσε στην πάντα κρύα και σκληρή επαρχία Κόμι της Σιβηρίας, την σοβιετική εποχή, ένα παιδί που έχασε τους -φτωχούς- γονείς του Ιρίνα και Αρκάντι πριν καν συμπληρώσει τα 4 του χρόνια. Όμως ο 55χρονος, σήμερα, Αμπράμοβιτς, ήταν πολύ σκληρός για να χαθεί.
Παρότι ήταν ένας μάλλον κακός μαθητής (ο ίδιος λέει ότι “ποτέ δεν ισχυρίστηκα ότι ήμουν καλός”), έδειξε από νωρίς ότι είχε “κάτι” διαφορετικό από τους άλλους. Αν, όταν υπηρετούσε στο στρατό, έβγαζε κέρδη πουλώντας σε αξιωματικούς του βενζίνη που έκλεβε κάτω από τη μύτη τους, όταν παντρεύτηκε την πρώτη του σύζυγο, Όλγα και τα πεθερικά του έδωσαν 2.000 ρούβλια ως δώρο γάμου, βρήκε την ευκαιρία που έψαχνε.
Αρχικά πούλαγε πλαστικά παπάκια από το διαμέρισμά του, στη Μόσχα και στη συνέχεια, πούλαγε απαγορευμένα στους Σοβιετικούς δυτικά προϊόντα, όπως αρώματα και αποσμητικά. Με τα κέρδη από αυτά επεκτεινόταν διαρκώς σε νέες δραστηριότητες, από την κατασκευή πλαστικών παιχνιδιών, σε ανταλλακτικά αυτοκινήτων, σε χοιροτροφεία και εταιρείες παροχής σωματοφυλάκων.
Μέχρι τότε, ήταν απλά ένας “καπάτσος νέος”. Οι αλλαγές που έφερε η περεστρόικα, ωστόσο, τον μετέτρεψαν στον σημερινό μεγιστάνα. Το πώς, ίσως να μας το καταδεικνύει το γεγονός ότι στις αρχές της δεκαετίας του ’90 είχε συλληφθεί για την κλοπή ενός κρατικού (κρατηθείτε) τρένου που μετέφερε 55 δεξαμενές με ντήζελ. Ανεξάρτητα με το αν αθωώθηκε γι’ αυτό, οι φήμες ότι πούλαγε κρατικά assets που ιδιοποιούταν οργίαζαν και, στα μέσα των 90s αυτός κατάφερε να γίνει το δεξί χέρι του Μπόρις Μπερεζόσκι.
Ο Μπερεζόσκι ήταν μεγαλοαντιπρόσωπος αυτοκινήτων στη Ρωσία και ιδιοκτήτης της Lada, όμως και προσωπικός φίλος του προέδρου Μπόρις Γέλτσιν. Ο Αμπράμοβιτς χρησιμοποίησε τον Μπερεζόσκι για να γνωρίσει τον Γέλτσιν και, έναν χρόνο μετά τη γνωριμία τους, ο Ρομάν θα μετακόμιζε σε ένα διαμέρισμα μέσα στο Κρεμλίνο.
Τα επόμενα χρόνια, θα δυνάμωνε πολύ περισσότερο, ιδιαίτερα λόγω των δανείων στα οποία απέκτησε πρόσβαση και της ιδιωτικοποίησης της κρατικής Sibneft από τον Γέλτσιν, την οποία απέκτησε ο Αμπράμοβιτς με τον Μπερεζόφσκι έναντι μόλις 100 εκατ. δολαρίων. Το πόσο επικερδές ήταν αυτό το deal, θα το καταλάβουμε με τους αριθμούς: Όταν ο Αμπράμοβιτς πούλησε το 74% της Sibneft στην κρατική Gazprom, το 2005, έβαλε στην τσέπη του 13 δισ. δολάρια.
Όταν ο Πούτιν ανέβηκε στην εξουσία, προειδοποίησε τους ολιγάρχες να μην τα βάλουν μαζί του. Ο Μπερεζόφσκι, “συνέταιρος” του Αμπράμοβιτς δεν τον άκουσε και, όταν μέσω του τηλεοπτικού του σταθμού επέκρινε τον Πούτιν, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη Ρωσία για τη Βρετανία, φοβούμενος για τη ζωή του.
Ο Αμπράμοβιτς δεν θα έκανε αυτό το λάθος. Θα χρησιμοποιούσε όλη του την πειθώ, την εμπειρία του στο lobbying και τις ισχυρές διασυνδέσεις του, ώστε να πλησιάσει τον Πούτιν και να κερδίσει την εμπιστοσύνη του. Τα κατάφερε γρήγορα, καθώς ήταν ο άνθρωπος που είχε την ισχύ να συζητά σε τακτική βάση μαζί του θέματα, να του κλείνει ραντεβού με ανθρώπους που ήθελαν να τον πλησιάσουν και να κάνει μπίζνες δισεκατομμυρίων με το κράτος. Τώρα, όμως, με ποιον θα είναι;
Ο Αμπράμοβιτς ψάχνει τρόπο για να βγει αλώβητος και από αυτή την κρίση…
Διαβάστε ακόμα:
Κωνσταντίνος Θεοτοκάς (ATCOM): 20 χρόνια καινοτομία
Σκρέκας: Θα εξαντλήσουμε και το τελευταίο ευρώ για να στηρίξουμε νοικοκυριά κι επιχειρήσεις
Ο πόλεμος στην Ουκρανία πλήττει σοβαρά (και) την αυτοκινητοβιομηχανία