Ο Παναγιώτης Μονεμβασιώτης ξέρει από μεγάλες μάχες. Ηδη έχει κερδίσει μία καταφέρνοντας όχι μόνο να διατηρήσει στη ζωή την υπερχρεωμένη -τότε- εταιρεία Φούρνοι Βενέτη, αλλά να την επαναφέρει με τα χρόνια σε μια αναπτυξιακή τροχιά και σε ρόλο πρωταγωνιστή στην αγορά. Και όλα αυτά έχοντας ξεπληρώσει μέχρι και τελευταίο σεντ τις πιστώτριες τράπεζες την εποχή που ξεκινούσε η μεγάλη κρίση της ελληνικής οικονομίας. «Τρώγαμε για επτά-οκτώ χρόνια φακές για να αποπληρώσουμε το χρέος μας, αλλά αποκτήσαμε την ελευθερία μας», συνηθίζει να λέει στους συνομιλητές του. Εκτοτε αυτό παραμένει βασικός συντελεστής στη στρατηγική της εταιρείας: γεμάτα ταμεία και μηδενικός τραπεζικός δανεισμός.
Αυτά μαζί με τον μετασχηματισμό των καταστημάτων που πλέον εξελίχθηκαν σε καφέ και food halls αποτέλεσαν και τη βάση για να ξεκινήσει η μεγάλη αντεπίθεση μέσα στην κρίση. Την ώρα που οι μεγάλοι παίκτες του ανταγωνισμού έπρεπε να συμμαζέψουν τα του οίκου τους για να επιβιώσουν, ο πρόεδρος, διευθύνων σύμβουλος και μεγαλομέτοχος της γνωστής αλυσίδας ξετύλιγε μια αναπτυξιακή στρατηγική μέσα στη δύσκολη περίοδο της κρίσης, φτάνοντας να αναδείξει και πάλι την εταιρεία Φούρνοι Βενέτη σε μία από τις μεγάλες δυνάμεις του χώρου. Είχε προηγηθεί βέβαια η γενναία απόφαση του κ. Μπάμπη Βενέτη να δεχθεί μια πολύτιμη -όπως εξελίχθηκε- συνεργασία το 2002.
Ο κ. Μονεμβασιώτης, όπως εκμυστηρεύεται στο «business stories», έχει εδώ και καιρό έτοιμα τα σχέδια για την περαιτέρω ανάπτυξη της εταιρείας, τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων. Eνας νέος μετασχηματισμός που ο ίδιος είναι σίγουρος ότι θα επαναπροσδιορίσει την ίδια την αγορά. Ξεκινώντας από τη νέα μεγάλη παραγωγική μονάδα στη Βοιωτία, μια επένδυση κολλημένη εδώ και καιρό στις γραφειοκρατικές διαδικασίες, σε νέα κόνσεπτ καταστημάτων που θα διευρύνουν την γκάμα προϊόντων και υπηρεσιών, καθώς και την έναρξη της δραστηριοποίησης σε ξένες αγορές, όπου ήδη έχουν γίνει προσυμφωνίες με τοπικούς αντιπροσώπους.
Η αναστάτωση του κορωνοϊού
Ενα μεγάλο σχέδιο, μελετημένο στην κάθε του λεπτομέρεια, το οποίο, όμως, για να ξεδιπλωθεί πρέπει να ξεπεράσει τον σκόπελο που έχει ορθώσει ο κορωνοϊός. Κι αυτό γιατί η αναστάτωση που έχει προκληθεί στην αγορά είναι τέτοια που θέτει και τη Φούρνοι Βενέτη ενώπιον μεγάλων προκλήσεων.
«Τολμώ να πω ότι η σημερινή κατάσταση αποτελεί ακόμα μεγαλύτερη πρόκληση για εμάς», λέει ο κ. Μονεμβασιώτης, ο οποίος διευκρινίζει: «Σήμερα έχουμε 1.750 εργαζομένους για τους οποίους είμαστε υπεύθυνοι και, δυστυχώς, 150 από αυτούς ανήκουν σε θυγατρικές οι οποίες ακόμα δεν έχουν επαναλειτουργήσει, όπως η εταιρεία εκδηλώσεων και κέτερινγκ, κινδυνεύουν εάν δεν γίνει κάτι άμεσα».
Παράλληλα ο ίδιος αναγκάζεται να πάει σε επανασχεδιασμό του δικτύου των καταστημάτων καθώς, όπως λέει, υπάρχουν ιδιοκτήτες ακινήτων που μισθώνει η εταιρεία οι οποίοι δεν δέχονται μειωμένα ενοίκια παρά τη σημαντική μείωση του τζίρου που καταγράφεται: «Δυστυχώς, μετά από περίπου 90 ημέρες κανονικής λειτουργίας, η αγορά δεν επανέρχεται. Το κέντρο της Αθήνας παραμένει άδειο, οι πολυεθνικές δεν έχουν επιστρέψει στα γραφεία τους, ο τουρισμός λείπει τόσο από τις πόλεις όσο και από τα νησιά όπου δραστηριοποιούμαστε, γενικά οι τζίροι είναι μειωμένοι. Αυτό, δυστυχώς, κάποιοι ιδιοκτήτες ακινήτων δεν θέλουν να το δουν, με αποτέλεσμα ήδη να έρχονται εξώδικα. Σε περίπου 25 περιπτώσεις θεωρώ ότι θα πάμε μέχρι τελικής πτώσεως στα δικαστήρια και δεν σας κρύβω ότι ήδη έχουμε πάρει απόφαση να πάμε σε κλείσιμο δέκα καταστημάτων, θεωρώντας απαράδεκτες τις συμπεριφορές ορισμένων που δεν καταδέχονται καν να μιλήσουν μαζί μας».
Η αλυσίδα διαθέτει σήμερα 111 σημεία, εκ των οποίων τα 109 είναι μισθωμένα. «Με τους περισσότερους θα τα βρούμε, υπάρχουν όμως και κάποιοι που πραγματικά είναι παράλογοι, με τους οποίους δεν βλέπω να βρίσκεται κοινός τόπος», σημειώνει.
Οπως εξηγεί ο κ. Μονεμβασιώτης, η πρόταση της Φούρνοι Βενέτη είναι έως το τέλος της χρονιάς να καταβάλει το 60% του μισθώματος και παράλληλα, ανάλογα με τη «θεραπεία» της περιοχής, να καταβάλει και ένα επιπρόσθετο ποσοστό. «Εάν μια περιοχή αρχίζει και επανέρχεται, τότε κι εμείς θα καταβάλουμε περισσότερα. Νοιαζόμαστε και για τους εκμισθωτές μας», τονίζει.
«Στρεβλώσεις»
Για τον ίδιο όλα αυτά ξεκινούν από τις στρεβλώσεις που δημιουργήθηκαν στην εφαρμογή των κυβερνητικών μέτρων στήριξης της αγοράς, που εκτός των άλλων, όπως λέει, δεν επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να κάνουν κινήσεις συμμαζέματος για να αντεπεξέλθουν στη μεγάλη πρόκληση. «Καταρχάς, η νομοθετική ρύθμιση για απόδοση του 60% του μισθώματος όταν τα καταστήματα είναι κλειστά και δεν παράγουν έσοδα, ευνοεί ξεκάθαρα τους ιδιοκτήτες και όχι την ίδια την αγορά που υποτίθεται αποτελεί τη βασική στόχευση. Οταν είσαι κλειστός, δεν έχεις να διαθέσεις ούτε ευρώ, οπότε διά νόμου αναγκάστηκες τώρα να πληρώσεις το 60%. Νομίζω έπρεπε να αφήσουν αγορά και ιδιοκτήτες να τα βρούμε μεταξύ μας. Εξάλλου στα μισθωτήρια συμβόλαια πάντα μπαίνουν ρήτρες σοβαρών έκτακτων γεγονότων που θα μπορούσε μια επιχείρηση να επικαλεστεί και να φτάσει σε μια από κοινού συμφωνία με τους εκμισθωτές της», διευκρινίζει. «Δυστυχώς τώρα η νομοθετική ρύθμιση έχει δημιουργήσει νέα δεδομένα εις βάρος της αγοράς», προσθέτει. «Μάλιστα αυτόν τον μήνα οι επεκτάσεις των μέτρων και με βάση τους ΚΑΔ οδηγούν σε αποκλεισμούς και τελικά στρέβλωση στον ανταγωνισμό. Δεν μπορεί για παράδειγμα να εντάσσεται σήμερα η Α εταιρεία του κλάδου και η Β να εξαιρείται επειδή χρησιμοποιεί άλλο ΚΑΔ. Υπάρχει μεγάλη ανωμαλία», υπογραμμίζει.
«Την περίοδο του lockdown έγινε επίσης ένα λάθος που κόστισε σε εταιρείες όπως η δική μας», συνεχίζει ο κ. Μονεμβασιώτης. «Πρόκειται για τον διαχωρισμό σε κλειστές και πληττόμενες επιχειρήσεις. Οι ανοιχτές επιχειρήσεις εκείνη την εποχή, όπως οι φούρνοι, είχαν πολλαπλάσια ζημία από τις κλειστές. Ο τζίρος είχε πέσει στο 30%-45% του κανονικού και τα λειτουργικά έξοδα καθιστούσαν ζημιογόνα τη λειτουργία τους».
Μετά τον κορωνοϊό
Οπως εξηγεί ο πρόεδρος της εταιρείας Φούρνοι Βενέτη, προκειμένου να αντεπεξέλθει προχώρησε σε γενναίες εκπτώσεις που έφταναν το 80%. Ενενήντα ημέρες μετά την επαναλειτουργία της αγοράς η εικόνα παραμένει αρνητική, όπως λέει. «Στο κέντρο υπάρχουν καταστήματα που συνεχίζουν να καταγράφουν μειωμένες πωλήσεις από 40% έως 60%. Και υπάρχουν περιοχές στα νότια και στα βόρεια προάστια όπου το πρόβλημα είναι μικρότερο, της τάξεως του 30%. Αυτό είναι μεγάλο πρόβλημα για μία επιχείρηση, όπως η δική μας, που αναπτυσσόμασταν με ρυθμούς 8%-12% κάθε χρόνο. Η απώλεια του τζίρου είναι σημαντική. Γι’ αυτό και ο στόχος που βάλαμε από την αρχή όταν ξέσπασε αυτή η κρίση ήταν να μη μειωθούν οι θέσεις εργασίας και να “κάψουμε ό,τι “λίπος” έχουμε.
Επομένως, θέσαμε ως προτεραιότητα να σωθούν οι θέσεις εργασίας, έπειτα να εξασφαλιστούν οι προμηθευτές μας, μετά η ίδια η επιχείρηση και στο τέλος να μπούμε οι ιδιοκτήτες». Στο πλαίσιο της εξασφάλισης της συνεχούς λειτουργίας της εταιρείας, η παραγωγική δραστηριότητα στη Θεσσαλονίκη προσωρινά έχει σταματήσει, με το σύνολο της παραγωγής πλέον να γίνεται στη μονάδα της Αθήνας, ενώ προ μηνών η εταιρεία προχώρησε σε στοκ πρώτων υλών που της δίνουν ένα περιθώριο πέντε μηνών στην πιθανότητα ενός νέου disrupt «ανεξάρτητα αν αυτό αφορά τον κορωνοϊό ή κάτι άλλο», λέει ο κ. Μονεμβασιώτης.
Οικονομικά μεγέθη
Σε κάθε περίπτωση, όπως φαίνεται, αυτή θα είναι η πρώτη αρνητική χρονιά για την εταιρεία Φούρνοι Βενέτη εδώ και περίπου δέκα χρόνια, από τότε που κατέστη turnaround story. «Με μία αισιόδοξη πρόβλεψη και καθώς είχαμε έναν πολύ καλό Γενάρη και Φλεβάρη, νομίζω ότι η πτώση φέτος θα κυμανθεί στο 32%», σημειώνει ο ίδιος και προσθέτει: «Από τον Μάρτιο και μετά όλοι οι μήνες είναι ζημιογόνοι. Ελπίζω αυτό να αλλάξει, αλλά δυστυχώς προβλέπω πως το φθινόπωρο θα είναι ακόμα πιο δύσκολη η κατάσταση. Πολύς κόσμος έμεινε με τα 500 ευρώ της κρατικής στήριξης ή με υποαπασχόληση, ο τουρισμός δεν δούλεψε, επομένως θα σφίξει κι άλλο το ζωνάρι». Σημειωτέον πως το 2019 ο κύκλος εργασιών της Φούρνοι Βενέτη ήταν 45 εκατ. ευρώ και το σύνολο των πωλήσεων του σήματος «Βενέτη», όπως σημειώνει, έφτασε τα 100 εκατ. ευρώ. Μεγέθη υπερδιπλάσια σε σχέση με δέκα χρόνια πριν. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις, που αφορούν το 2018, ο όμιλος είχε κύκλο εργασιών 42,7 εκατ. ευρώ, καθαρά κέρδη 2,48 εκατ. ευρώ, σύνολο ιδίων κεφαλαίων 18,48 εκατ. ευρώ, χρηματικά διαθέσιμα 4,83 εκατ. ευρώ και τραπεζικό δανεισμό 35.684 ευρώ!
Ο νέος Βενέτης
Παρά τις δυσκολίες, όμως, ο κ. Μονεμβασιώτης είναι αποφασισμένος να ξεδιπλώσει το νέο σχέδιο για τη Φούρνοι Βενέτη με το που αρχίσει να διαφαίνεται μια σταθεροποίηση της αγοράς και της κατάστασης. «Ημασταν ήδη έτοιμοι για το βήμα στο εξωτερικό και είχαμε έτοιμα τα νέα κόνσεπτ καταστημάτων, τα οποία τα βάλαμε προς το παρόν στον πάγο», εξηγεί.
Η νέα στρατηγική στη μετά τον κορωνοϊό εποχή προβλέπει σημαντικές κινήσεις σε επίπεδο τόσο παραγωγής όσο και καταστημάτων. Σε αυτά έρχεται να κουμπώσει και η εξωστρέφεια που έχει θέσει ως προτεραιότητα.
«Στο κομμάτι της παραγωγής, στόχος μας είναι η μετεγκατάσταση των δομών μας στο μεγάλο εργοστάσιο που θέλουμε να φτιάξουμε στη Βοιωτία, κάτι για το οποίο μας έχει καθυστερήσει πολύ η γραφειοκρατία. Θα αφορά ένα εργοστάσιο που όχι μόνο θα καλύψει το δίκτυο των καταστημάτων στην Ελλάδα, αλλά και αυτό που φιλοδοξούμε να δημιουργήσουμε στο εξωτερικό. Το τελευταίο αποτελεί και το μακροπρόθεσμο στοίχημα για την αναπτυξιακή πορεία της Βενέτης», διευκρινίζει ο κ. Μονεμβασιώτης. «Ηδη είχαμε δεκάδες προτάσεις για συνεργασία με τοπικούς αντιπροσώπους σε χώρες της Δυτικής και Βόρειας Ευρώπης. Ο λόγος που το καθυστερήσαμε ήταν γιατί θέλουμε να το κάνουμε από κοινού με τον αντιπρόσωπο και όχι απλώς να του το αναθέσουμε. Και έχουμε ήδη ενδιαφερόμενους συνεργάτες με προσύμφωνα, οπότε σε αυτό το κομμάτι περιμένουμε απλώς να τελειώσει η ιστορία της πανδημίας για να προχωρήσουμε. Μάλιστα στην Αγγλία ήταν όλα κλεισμένα. Με τον προγραμματισμό που είχαμε κάνει, ήδη θα δούλευε το πρώτο κατάστημα. Το μοντέλο που θα λανσάρουμε στο εξωτερικό είναι αυτό που μπορεί να δει κανείς στο ιστορικό κτίριο Μπάγκειον, Ομόνοια και Αθηνάς. Ενα μοντέλο ταχυφαγείου που θεωρώ ότι θα έχει καλύτερη διείσδυση στις αγορές του εξωτερικού».
Από εκεί και πέρα στο εσωτερικό, όπως εξηγεί, θα υπάρξουν δύο μεγάλες κινήσεις. Η πρώτη, που συνδέεται με τις τρέχουσες εξελίξεις, αφορά την εν πολλοίς αναδιάρθρωση του υφιστάμενου δικτύου. «Ο σχεδιασμός της εταιρείας είναι να συνεχίσουμε μαζί με τους ιδιοκτήτες των ακινήτων που μας καταλαβαίνουν, να προχωρήσουμε μαζί. Με τους υπόλοιπους θα χωρίσουν οι δρόμοι μας και απλώς θα μεταφέρουμε καταστήματα σε άλλα σημεία με χαμηλότερο τίμημα», λέει χαρακτηριστικά.
Η δεύτερη κίνηση, που θα ξεκινήσει λίγο αργότερα, αφορά δύο νέα κόνσεπτ καταστημάτων, που ο κ. Μονεμβασιώτης θεωρεί ότι θα αλλάξουν την αγορά. Πρόκειται για τα «Veneti Go» και τα «Cremeria Veneti». Τα τελευταία, όπως λέει, «θα έχουν τέσσερις δραστηριότητες μαζεμένες σε ένα κατάστημα. Θέλουμε να αναβιώσουμε το παλιό γαλακτοπωλείο της γειτονιάς συνδυάζοντάς το με ζαχαροπλαστείο, τζελατερία και καφέ. Η αγορά αλλάζει ξανά και θεωρούμε ότι όλα αυτά μπορούμε να τα ενώσουμε», καταλήγει.