Τι γίνεται όταν ένας άνθρωπος που έχει συνδέσει το όνομά του με την αγροτική πίστη, έπειτα από μία πορεία 30 και πλέον ετών, ενώσει δυνάμεις με ένα ελληνοαμερικανικών συμφερόντων fund που είναι αποφασισμένο, παρά τις αγκυλώσεις του Δημοσίου, να κάνει επενδύσεις στον πολλά υποσχόμενο αγροδιατροφικό τομέα της χώρας;

Το σίγουρο είναι ότι δημιουργούνται μεγάλες προσδοκίες.

Και η αλήθεια είναι ότι το σχέδιο που έχουν καταστρώσει και ήδη υλοποιούν ο πρώην διοικητής της ΑΤΕbank Δημήτρης Μηλιάκος, ο επί σειρά ετών συνεργάτης του Σταύρος Ταμπάογλου, πρώην διευθύνων σύμβουλος της ΑΤΕ Τεχνική, μαζί με το Waterfall Capital Investors (WCI), ένα fund που δραστηριοποιείται κυρίως στον χώρο του Agribusiness στις ΗΠΑ, είναι αρκετά ενδιαφέρον. Οχι μόνο γιατί αφορά έναν τομέα που ενώ εδώ και χρόνια συζητείται ότι μπορεί να αποτελέσει συγκριτικό πλεονέκτημα στη νέα εποχή της ελληνικής οικονομίας παραμένει «κολλημένος» υπό το βάρος των πολλών ιδιαιτεροτήτων που σχετίζονται με την ελληνική γη και το διοικητικό κράτος, αλλά και γιατί εκφράζει τη «νέα εποχή», εκεί όπου η τεχνολογία και η παραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας «παντρεύονται» με την υδροπονική γεωργία και την τυποποιημένη αγροτική παραγωγή.

Bellamia Farms λοιπόν το όνομα της εταιρείας, με μέτοχο το fund WCI, πρόεδρο τον κ. Μηλιάκο και διευθύνοντα σύμβουλο τον κ. Ταμπάογλου που τρέχει ένα φιλόδοξο πρόγραμμα επένδυσης στην υδροπονία λίγο έξω από τη Λαμία (εξ ου και το συνθετικό όνομα Bellamia που επιδέχεται αρκετές ερμηνείες). Ενα πρόγραμμα επενδύσεων που ξεκινάει με 30 εκατ. ευρώ προϋπολογισμό για την κατασκευή θερμοκηπίου 160 στρεμμάτων με υποδομές παραγωγής, καλλιέργειας και συσκευασίας ντοματικών προϊόντων, αλλά και έναν σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας υψηλής απόδοσης. Και με την προοπτική ενός αντίστοιχου πρότζεκτ που θα τρέξει σχεδόν παράλληλα εφόσον η Εθνική Τράπεζα ανάψει το φως για την παραχώρηση της έκτασης όπου βρίσκονται τα «φαντάσματα» των παλιών κλωστοϋφαντουργιών ΒΟΜΒΥΞ και ΒΟΜΒΥΚΡΥΛ που εδώ και δεκαετίες παραμένουν έρημα και αναξιοποίητα. Ενα σχέδιο επίσης δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ που θα δώσει χώρο για την πλήρη ανάπτυξη κηπευτικών, πάλι μέσω της υδροπονίας, δημιουργώντας παράλληλα περί τις 200 θέσεις εργασίας εξειδικευμένου προσωπικού.

Οπως λένε οι δύο άνδρες στο «business stories», έχουν γίνει όλες οι απαραίτητες προεργασίες, τα σχέδια και οι συνεργασίες για την προσφορά τεχνογνωσίας από την Ολλανδία και απομένουν τα διαδικαστικά για την υπογραφή της μίσθωσης έκτασης 255 στρεμμάτων για το πρώτο πρότζεκτ από την ΕΤΑΔ, έπειτα και από τη θετική γνωμοδότηση του προέδρου της, Στέφανου Βλαστού, και η άδεια από τη ΡΑΕ για τη μονάδα ενέργειας που λόγω της πανδημίας έχει καθυστερήσει σημαντικά. Σε περίπτωση δε που ευοδωθούν οι προσπάθειες για τις εγκαταστάσεις των ΒΟΜΒΥΞ – ΒΟΜΒΥΚΡΥΛ, τότε θα μιλάμε για την παράλληλη ανάπτυξη δύο μεγάλων επενδυτικών πρότζεκτ που θα έρθουν να ενισχύσουν έναν υπό διαμόρφωση κλάδο που δεν απαιτεί εύφορες κοιλάδες αλλά νερό και φυσικό αέριο!

O Δημήτρης Μηλιάκος

«Η Bellamia είναι μία ελληνική εταιρεία που έχει σκοπό τη δραστηριοποίηση στο κομμάτι των υδροπονικών θερμοκηπίων με συμπαραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας υψηλής απόδοσης», λέει ο κ. Ταμπάογλου. «Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Η ανάπτυξη μεγάλης κλίμακος hitech θερμοκηπίων σύγχρονης αντίληψης για την παραγωγή ντομάτας εν προκειμένω, που είναι υδροπονική, άρα είναι πλήρως προδιαγεγραμμένη από πλευράς παραγωγής τόσο ως προς την ποιότητα όσο και ως προς την ποσότητα και την περιοδικότητα. Αρα μιλάμε για μία σταθερή παραγωγή σε ετήσια βάση, και μάλιστα σε καθετοποιημένη βάση, με τα τυποιποιημένα πλέον προϊόντα να μπορούν να βρουν τη θέση τους στα οπωροπωλεία των σούπερ μάρκετ. Και φυσικά βούλησή μας είναι το προϊόν να είναι επώνυμο διατηρώντας την ετικέτα του: Bellamia… σαν να λέμε το Best (το καλύτερο) από τη Λαμία», εξηγεί.

Ενα όνομα που μπορεί να κάνει καριέρα και στο εξωτερικό, μιας και οι δύο άνδρες δεν κρύβουν ότι το σχέδιο είναι και οι εξαγωγές, αν και σπεύδουν να διευκρινίσουν ότι πρωταρχικός στόχος είναι η κάλυψη μέρους του μεγάλου ελλείμματος που παρουσιάζει η ελληνική αγορά στα προϊόντα υδροπονικής ντομάτας.

Γι’ αυτό έγινε και η επιλογή της Λαμίας. «Εχει συγκριτικά πλεονεκτήματα η Λαμία κυρίως λόγω της κεντροβαρικής της θέσεως στον χάρτη. Οι αποστάσεις από τα μεγάλα αστικά κέντρα Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Λάρισα είναι το πρώτο. Επίσης, μέσω του νέου δρόμου, του άξονα Ε65, θα συνδεθεί εύκολα με την Ηγουμενίτσα και κατ’ επέκταση με την Ιταλία. Παράλληλα, μέσω ΠΑΘΕ μπορεί να προσεγγίσει κανείς Βαλκάνια και ανατολική Ευρώπη εύκολα. Επίσης έχει θετικά χαρακτηριστικά από κλιματολογικής άποψης, αλλά και δύο στοιχεία-κλειδιά για μια τέτοια επένδυση. Η ύπαρξη δικτύου φυσικού αερίου και η δυνατότητα σύνδεσης με το δίκτυο ηλεκτρισμού», σημειώνει ο κ. Ταμπάογλου.

Οπως λέει ο ίδιος, η παραγωγή θα ξεκινήσει με μία γκάμα τριών κατηγοριών ντομάτας. «Η πρώτη είναι η μεγαλόκαρδη, που είναι ευρέως διαδεδομένη και αυτή που ζητείται κυρίως. Η δεύτερη θα είναι το τσαμπί, που κερδίζει έδαφος τα τελευταία χρόνια, μία ντομάτα που θέλει μεγαλύτερη φροντίδα σε καλλιέργεια, συγκομιδή και συσκευασία. Και το “τσέρι”, που λίγο πολύ όλοι το έχουμε δει σε καταστήματα ντελικατέσεν, και όχι μόνο, να αποκτά δυναμική», σημειώνει.

Στο πρότζεκτ αυτό καταλυτικό στοιχείο αποτελεί ο σταθμός παραγωγής ενέργειας ισχύος 8,8 MW. «Είναι το αναπόσπαστο κομμάτι του συνόλου της επένδυσης. Μέσα απ’ αυτόν θα παρέχεται στο θερμοκήπιο η απαιτούμενη θερμότητα ή ψύξη για να μπορεί να έχει κανείς σταθερές κλιματολογικές συνθήκες χειμώνα – καλοκαίρι. Aρα μιλάμε για θερμοκήπια μικροκλίματος. Παράλληλα όμως θα παράγεται μέσα από τη μονάδα και ηλεκτρική ενέργεια που θα πωλείται στο Ηλεκτρικό Σύστημα της χώρας. Κάτι που παράλληλα θα μηδενίζει και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της εγκατάστασης μιας και η θερμότητα που θα εκλύει η μηχανή που θα κάνει καύση του φυσικού αερίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ουσιαστικά αποτελεί το μέσο για τη θέρμανση ή ψύξη του θερμοκηπίου». Επιπρόσθετα, όπως εξηγεί ο κ. Ταμπάογλου, ακόμα και το διοξείδιο του άνθρακα θα δεσμεύεται με ειδικά τεχνολογικά συστήματα και θα χρησιμοποιείται για την ανθρακολίπανση της ντομάτας.

Και στην έκταση των δύο κλωστοϋφαντουργιών που φτάνει συνολικά τα 350 στρέμματα; «Εφόσον ανάψει πράσινο φως από την Εθνική Τράπεζα, αυτομάτως θα ανοίξει η βεντάλια των προϊόντων. Θα επεκταθούμε άμεσα στα πράσινα κηπευτικά, στα λαχανικά, αλλά και τις φράουλες. Απώτερος σκοπός μας είναι το fresh cut salad. Και όλα τυποποιημένα», απαντά. «Είναι κάτι που έχουμε συζητήσει με την τράπεζα, εξηγώντας τους ότι θα δώσουμε ζωή σε κάτι που είναι ξεχασμένο εδώ και δεκαετίες, θα δημιουργήσουμε θέσεις εργασίας και θα βοηθήσουμε την τοπική κοινωνία. Ο κ. Βασίλης Καραμούζης μας έχει βοηθήσει αρκετά σε αυτό, ωστόσο θα πρέπει να αποφασίσουν κάποια στιγμή γιατί από συνεδρίαση σε συνεδρίαση πηγαίνει το θέμα – και ειλικρινά δεν καταλαβαίνουμε γιατί», σημειώνει.

Παραγωγή το 2022

Σε κάθε περίπτωση, η παραγωγή αναμένεται να ξεκινήσει από το 2022. «Είναι όλα έτοιμα ώστε σε ενάμιση μήνα αφότου ολοκληρωθούν οι διαδικασίες από τους ιδιοκτήτες της γης να έχουμε μία λειτουργική μονάδα», σημειώνει ο κ. Ταμπάογλου.

Το σχέδιο της Waterfall Capital Investors αρχικά ήταν η είσοδος σε έναν «παίκτη» που ήδη ανέπτυσσε αντίστοιχη παραγωγή – μάλιστα προ τριετίας ήταν σε διαπραγματεύσεις με την Agritex της οικογένειας Ευθυμιάδη. Ωστόσο η συνεργασία δεν τελεσφόρησε λαμβάνοντας την απόφαση να κινηθεί μόνη της για την ανάπτυξη από το μηδέν της επένδυσης. Ενα εγχείρημα που όμως τελικά ήταν αρκετά προβληματικό τόσο από άποψη κατακερματισμού των ιδιοκτησιών και των δυσκολιών με τις χρήσεις γης όσο και λόγω γραφειοκρατίας. «Από τη στιγμή που το πήραμε απόφαση ως τη στιγμή που θα αρχίσει να λειτουργεί η μονάδα χοντρικά θα έχουν περάσει 4 χρόνια. Ετσι όμως δεν μπορείς σαν κράτος να προσελκύσεις νέες επενδύσεις, σε έναν χώρο μάλιστα που υποτίθεται ότι θέλεις να αναπτύξεις. Νομίζω πως εάν είχαμε άλλο μέτοχο, που δεν παρακινούνταν και από τον συναισθηματικό παράγοντα της σύνδεσης με την πατρίδα, θα τα είχε παρατήσει προ πολλού», σημειώνει ο κ. Ταμπάογλου.

Σταύρος Ταμπάογλου

Πάντως η εταιρεία έχει κάνει ήδη σχέδια προκειμένου να ξεπεράσει και την έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού σε αυτές τις τεχνολογίες. «Θα ανταποκριθούμε στην πρόσκληση που απηύθυνε πρόσφατα το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για τη δημιουργία “γεωργικών ΙΕΚ”. Δυστυχώς σήμερα ούτε στις γεωπονικές σχολές της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και της Θεσσαλίας, με τις οποίες συνεργαζόμαστε, υπάρχουν θερμοκήπια για την εκπαίδευση των γεωπόνων. Υπάρχει ένα μικρό στη Θεσσαλία έκτασης 5 στρεμμάτων. Εδώ όμως μιλάμε για πολύπλοκα συστήματα που απαιτούν εξειδίκευση. Εχεις υποδομές ΙΤ που ρυθμίζουν το μικροκλίμα και αυτοματοποιούν κάθε διαδικασία. Επίσης, δεν μιλάμε για καλλιέργεια χωραφιών, οπότε απασχολούνται φυτοκόμοι, γεωπόνοι, παρασκευαστές, προγραμματιστές, άνθρωποι για την ασφάλεια τροφίμων… Γενικά χρειάζεσαι εξειδικευμένο προσωπικό. Οπότε θα δημιουργήσουμε και δομές τέτοιες στη μονάδα – για την εκπαίδευση όχι μόνο του δικού μας προσωπικού αλλά και άλλων. Επίσης ήδη έχουμε συνάψει συνεργασίες με γεωπονικές σχολές, οπότε θα βάλουμε ένα λιθαράκι στην αναβάθμιση του διαθέσιμου δυναμικού».

To Waterfall Capital Investors είναι μία ελληνοαμερικανικών συμφερόντων εταιρεία που έχει ως βάση το Σικάγο. Επενδύει σε διάφορους τομείς της αγροδιατροφής, κατά κύριο λόγο όμως στα θερμοκήπια, τα οποία γνωρίζουν ραγδαία ανάπτυξη στις ΗΠΑ την τελευταία δεκαετία ακολουθώντας πλέον τη νέα λογική που θέλει τους τόπους παραγωγής των νωπών προϊόντων πολύ κοντά στα logistic centers των μεγάλων αλυσίδων λιανικής. Αποτελεί δε έναν από τους σημαντικούς προμηθευτές των food service super markets. Αυτή είναι η πρώτη επένδυση που κάνει συνολικά επί ευρωπαϊκού εδάφους, ενώ φαίνεται να έχει ανοιχτές κεραίες και για άλλες επενδυτικές ευκαιρίες, πάντοτε στο δίπολο: παραγωγή «καθαρής» ενέργειας – αγροδιατροφικός τομέας.

Η συνεργασία με τους κυρίους Μηλιάκο και Ταμπάογλου έγινε καθώς θεωρούν ότι είναι άνθρωποι που με την εμπειρία τους μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Μηλιάκος έχει συνδέσει το όνομά του όσο ελάχιστοι με την αγροτική πίστη αλλά και την αγροτοβιομηχανία στις δεκαετίες του ’90 και του 2000, την εποχή ακμής της Αγροτικής Τράπεζας, της οποίας υπήρξε γέννημα θρέμμα. Εργάστηκε σε αυτήν για πάνω από τρεις δεκαετίες, ξεκινώντας ως οικονομολόγος στο τμήμα μελετών και ανερχόμενος έως τη θέση του διοικητή (2004-2009). Επειτα από 12 χρόνια πλέον επιστρέφει στον χώρο της αγροδιατροφής αναλαμβάνοντας το εγχείρημα της Bellamia Farms με συνοδοιπόρο τον κ. Ταμπάογλου.

Διαβάστε ακόμη: 

Απόστολος Τσιτσιπάς: Ο ακλόνητος «βράχος» πίσω από τον μυθικό Στέφανο 

Οι Ισραηλινοί που θέλουν να κάνουν την Ομόνοια talk of the town (pics)

Σεμίραμις Παληού: «Η αποστολή της HELMEPA είναι σήμερα πιο επιτακτική από ποτέ»