Για κάποιο λόγο, που προφανώς σχετίζεται με τον ανθρωπιστικό χαρακτήρα μιας επιστήμης όπως η φαρμακολογία, αλλά και με το ελληνικό DNA που κουβαλάνε, οι Ελληνοαμερικανοί επιστήμονες και επιχειρηματίες του κλάδου, πέρα από την καθ΄ ύλην προσφορά τους στην αμερικανική και την παγκόσμια κοινωνία, ανοίγοντας νέους δρόμους στην φαρμακευτική έρευνα και παραγωγή νέων φαρμάκων, διακρίνονται εξίσου και για το σπουδαίο φιλανθρωπικό τους έργο.
Στην πρώτη γραμμή, ανάμεσά τους, ο αείμνηστος Ελληνοαμερικανός κορυφαίος επιχειρηματίας του φαρμακευτικού κλάδου Μάικλ Τζαχάρις, με ένα πλούσιο έργο που το συνεχίζει αδιάλειπτα η σύζυγός του Μαίρη. Αλλά ακόμα και ο Ρόι Βάγγελος, ο Τζορτζ Μπεχράκης, ο Τζορτζ Γιανκόπουλος κ.α., επιστήμονες όλοι κορυφαίου παγκοσμίως επιπέδου, αλλά και μεγάλου βεληνεκούς επιχειρηματίες.
Ο Ναός του Αγίου Νικολάου
Ίσως ο Τζαχάρις, για τους Έλληνες να ξεχωρίζει κάπως, καθώς είχε να επιδείξει τεράστιο φιλανθρωπικό έργο τόσο απευθείας σε σχέση με την «μητέρα πατρίδα», όσο όμως κυρίως, αναφορικά με την Ορθοδοξία και ειδικότερα την Εκκλησία της Αμερικής. Όπου αναδείχτηκε σε στυλοβάτη της υποστήριξης της, με πολυσχιδείς δράσεις, ανάμεσα στις οποίες ξεχώρισε και η ανοικοδόμηση της Εκκλησίας του Αγίου Νικολάου, του μοναδικού ναού που καταστράφηκε στις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στους Δίδυμους Πύργους του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου στη Νέα Υόρκη.
Ο Τζαχάρις αποτέλεσε την κινητήρια δύναμη πίσω από αυτή την προσπάθεια. «Όταν τελειώσει», είχε πει το 2012 ο Τζαχάρις στο Αρχιεπισκοπικό Συμβούλιο, του οποίου ήταν και αντιπρόεδρος για χρόνια, «η νέα δομή θα προσφέρει ένα λαμπερό φως στην ελληνορθόδοξη πίστη και τις βασικές μας αξίες της αγάπης, του σεβασμού, της ειρήνης, της θεραπείας και της συγχώρεσης». Δυστυχώς όμως, δεν πρόλαβε να δει την ανοικοδόμηση ολοκληρωμένη. Έφυγε από τη ζωή στις 17 Φεβρουαρίου το 2016.
Η νέα δωρεά της Μαίρης στο Met
Όλων των παραπάνω δοθέντων, η πρόσφατη νέα δωρεά, ύψους 50 εκατομμυρίων δολαρίων, της Μαίρης Τζαχάρις, χήρας του αείμνηστου μεγιστάνα, στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης (The Met) της Νέας Υόρκης, δεν εξέπληξε κανέναν από τους παροικούντες τη δράση και τα πεπραγμένα της ελληνικής ομογένειας στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το ζεύγος Τζαχάρις ήταν από το 1984 από τους σταθερότερους, -και πλέον γαλαντόμους- υποστηρικτές/δωρητές του Τμήματος Ελληνικής και Ρωμαϊκής Τέχνης και του Τμήματος Μεσαιωνικής Τέχνης και The Cloisters (του μοναδικού τμήματος μουσείου της Αμερικής που είναι αφιερωμένο στην τέχνη και την αρχιτεκτονική του Μεσαίωνα). Η πολύπλευρη προσφορά τους έχει αγγίξει πολλούς τομείς του Met, από δώρα έργων τέχνης μέχρι χρήματα για την υποστήριξη εξαγορών, ανακαινίσεις, εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες, προγράμματα, εκδόσεις και διενέργεια ειδικών εκθέσεων, όλα σχετιζόμενα με τη βυζαντινή, μεσαιωνική, ελληνική αλλά και ρωμαϊκή και την αμερικανική τέχνη.
Σε αναγνώριση άλλωστε αυτής της γενναιόδωρης συνεισφοράς τους στο masterplan του Met για τις Ελληνικές, Ρωμαϊκές και Βυζαντινές Πινακοθήκες, η μεγάλη θολωτή γκαλερί του Μουσείου για την προβολή της κλασικής τέχνης, όπως και οι γκαλερί για τη βυζαντινή τέχνη ονομάστηκαν «Γκαλερί Mary and Michael Jaharis».
Μετά το θάνατο του Μάικλ, προ οκταετίας και μέχρι σήμερα, η Μαίρη συνεχίζει στον ίδιο δρόμο. Ως Επίτιμη Διαχειρίστρια, μέλος του Δ.Σ. και Ευεργέτης του Met, η Τζαχάρις υπηρετεί στην Επιτροπή Εκπαίδευσης Επιτρόπων και είναι μέλος του Προεδρικού Συμβουλίου, των Φιλοδώρων (Φίλοι της Ελληνικής και Ρωμαϊκής Τέχνης) και των Επιτροπών Επισκέψεων των Τμημάτων που προαναφέρθηκαν. Ελληνικής και Ρωμαϊκής Τέχνης και Μεσαιωνικής Τέχνης και The Cloisters. Είναι υπεύθυνη για τις δωρεές για τη δημιουργία της Βυζαντινής Πινακοθήκης του Τμήματος. Η συγκεκριμένη δωρεά της, στη νέα πτέρυγα Oscar L. Tang and H.M. Agnes Hsu-Tang θεωρείται πως επαναπροσδιορίζει τη συλλογή μοντέρνας και σύγχρονης τέχνης του μουσείου.
Το Jaharis Family Foundation
Η Μαίρη Τζαχάρις γεννήθηκε στο Ουισκόνσιν. Πέρασε όμως, μεγάλο μέρος της παιδικής της ηλικίας στην Αθήνα και αργότερα μετακόμισε στο Σικάγο, όπου ολοκλήρωσε το γυμνάσιο. Παντρεύτηκε τον Μάικλ και απέκτησαν δύο παιδιά, την Κάθριν και τον Στίβεν, και πέντε εγγόνια. Σπούδασε στο Northwestern University, αποφοίτησε από το Ινστιτούτο Τέχνης του Σικάγο με πτυχίο στις Καλές Τέχνες και αργότερα σπούδασε στη Σχολή Εσωτερικού Σχεδιασμού της Νέας Υόρκης μετά τη μετεγκατάσταση της οικογένειας στη Νέα Υόρκη το 1966.
Το φιλανθρωπικό της έργο υποστηρίζεται από ολόκληρη δομή και οργάνωση. Το Ίδρυμα Jaharis Family Foundation (JFF) Inc., του οποίου είναι επικεφαλής και συνιδρύτρια με τον σύζυγό της. Και υποστηρίζει μουσεία, όπως το Met, πολιτιστικά ιδρύματα, Πανεπιστήμια και ινστιτούτα.
Το 2010 ίδρυσε το Κέντρο Mary Jaharis για την Βυζαντινή Τέχνη και τον Πολιτισμό, στο Μπρουκλάιν στην ευρύτερη περιφέρεια της Βοστόνης. Στόχος του, όπως προδίδει η ονομασία του, η προώθηση των βυζαντινών σπουδών, με ιδιαίτερη έμφαση στη τέχνη και τον πολιτισμό.
Η ίδια είναι επίσης, Life Trustee (δια βίου Διαχειρίστρια) και Χορηγός Υποτροφιών του Ινστιτούτου Τέχνης του Σικάγο. Μέσω του JFF Inc., το 2012 χρηματοδότησε μαζί με τον σύζυγό της την ανακαίνιση και επέκταση των ελληνικών, ρωμαϊκών και βυζαντινών πινακοθηκών του Ινστιτούτου. Επίσης είναι Διαχειρίστρια του St. Catherine’s Foundation, το οποίο υποστηρίζει εργασίες συντήρησης στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Όρος Σινά (Αίγυπτος).
Ποιος ήταν ο Μάικλ Τζαχάρις
Ο Μάικλ Τζαχάρις γεννήθηκε στο Έβανστον του Ιλλινόις στις 16 Ιουλίου 1928. Οι γονείς του, Μιχάλης και Κατερίνα Τζαχάρη, είχαν μεταναστεύσει στις ΗΠΑ από το χωριό της Αγίας Παρασκευής της Λέσβου. Ο Εμμανουήλ-Μιχάλης, -στην πορεία κράτησε το Μάικλ-, αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Carroll του Γουισκόνσιν. Ενώ έλαβε διδακτορικό της Νομικής στο De Paul University College of Law. Φοιτώντας το βράδυ, ενώ την ημέρα εργαζόταν.
Για πάνω από μισό αιώνα, «πλοηγήθηκε» στην εξαιρετικά ανταγωνιστική φαρμακευτική βιομηχανία, ασχολούμενος κυρίως με την έρευνα και στόχο να δημιουργήσει και να πλασάρει στην αμερικανική και παγκόσμια αγορά νέα, πιο εξειδικευμένα και αποτελεσματικά φαρμακευτικά προϊόντα.
Το δρόμο του προς τη βιομηχανία φαρμάκων, όπως και ο ίδιος παραδεχόταν, τον βρήκε μάλλον τυχαία. Μετά την αποφοίτησή του από το Carroll, το 1950, υπηρέτησε ως λοχίας στο στρατό των ΗΠΑ και τελικά τοποθετήθηκε σε μια ιατρική μονάδα που στάθμευε στο Zell am See της Αυστρίας. Εκεί βοήθησε στη διαχείριση και διανομή των ιατρικών και φαρμακευτικών προμηθειών.
Στη συνέχεια, από το 1961 εργάστηκε ως αντιπρόσωπος πωλήσεων για την μεγάλη φαρμακευτική εταιρεία Miles Laboratories στο Σικάγο. Ανέβηκε όμως, γρήγορα τα σκαλιά της ιεραρχίας και υπηρέτησε στη συνέχεια ως νομικός σύμβουλος για να γίνει τελικά αντιπρόεδρος της, παραμένοντας έως το 1972.
Το ίδια χρονιά συνίδρυσε με τον στενό φίλο του Φίλιπ Φροστ, την επίσης φαρμακευτική εταιρεία Key Laboratories, της οποίας έγινε Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος. Πιστώθηκε ότι αναζωογόνησε ένα παλαιότερο φάρμακο της για το άσθμα, τη θεοφυλλίνη (Theo-Dur), ενώ προώθησε και το Nitro-Dur, πρωτοποριακό φάρμακο για τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Εκτινάσσοντας τις πωλήσεις της εταιρείας στα ύψη.
Δεκατέσσερα χρόνια αργότερα, το 1986, πούλησε την εταιρεία του, μέσω συγχώνευσης στον όμιλο Schering-Plough Corporation αντί 600 εκατ. δολαρίων. Και το 1988, ίδρυσε την Kos Pharmaceuticals, δίνοντας της το όνομα του νησιού της Κω, γενέτειρας του Ιπποκράτη. Εκεί παρασκεύασε μια συστάδα φαρμάκων, τα Niaspan (νιασίνη), Advicor και Simcor, ισχυρά, φιλικά προς τον ασθενή και σχεδιασμένα να αυξάνουν την HDL, την «καλή» χοληστερόλη. Μια εξαιρετικά επιτυχής καινοτομία. Το 2006 πούλησε την Kos Pharm. στην Abbott Laboratories με αντίτιμο 4,2 δισ. δολάρια.
Συνέχισε τη δραστηριότητα του και το 2007 συνίδρυσε την Vatera Healthcare Partners LLC, έναν επενδυτικό όμιλο με έδρα τη Νέα Υόρκη που επικεντρώθηκε στην ανάληψη ενεργών θέσεων σε εταιρείες υγειονομικής περίθαλψης που αναπτύσσουν προϊόντα για ιατρικές ανάγκες σε μια σειρά μεγάλης γκάμας θεραπευτικών τομέων. Παράλληλα, ίδρυσε και διηύθυνε μια ακόμη εταιρεία, την Arisaph Pharmaceuticals Inc., εξειδικευμένη στην έρευνα και τον σχεδιασμό νέων φαρμάκων.
Η μυθική περιουσία και οι δωρεές
Σταθερά εντός της λίστας Forbes, ο Τζαχάρις «έχτισε» στην ακμή του μια περιουσία άνω των 2,2 δισ. δολαρίων, έχοντας ξοδέψει ίσως και άλλα τόσα σε δωρεές και άλλες φιλανθρωπικές δράσεις.
Πέραν των δωρεών στο Met και το Ινστιτούτο Τέχνης του Σικάγο, ο Τζαχάρις, πάντοτε μαζί με τη σύζυγό του Μαίρη, προχώρησαν σε πολλές γενναιόδωρες φιλανθρωπικές συνεισφορές στο Νομικό Κολέγιο του Πανεπιστημίου DePaul, στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Κολούμπια, στο Ιατρικό Κολλέγιο Weill Cornell του Πανεπιστημίου Κορνέλ και στη Μητροπολιτική Όπερα. Ακόμη ο Μάικλ διατέλεσε διαχειριστής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Tufts, όπου ο γιος του Στίβεν απέκτησε το διδακτορικό του. Σχεδόν σε όλα τα παραπάνω, ο Τζαχάρις διετέλεσε επίσης, Επίτιμος Διαχειριστής και Πρόεδρος των Εποπτικών Συμβουλίων τους. Επίσης ήταν μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Ωνάση.
Οι δεσμοί με την Ορθοδοξία
Οι δεσμοί του με την Ορθοδοξία και την Εκκλησία ήταν ακατάλυτοι. Άρχων του Οικουμενικού Πατριαρχείου από το 1988, υπηρέτησε στο Αρχιεπισκοπικό Συμβούλιο στις ΗΠΑ από το 1986, ήταν μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής τον περισσότερο καιρό και υπηρέτησε ως Αντιπρόεδρος του τα τελευταία 14 χρόνια της ζωής του. Επίσης, ήταν από τα ιδρυτικά μέλη του οργανισμού “Πίστη: υποτροφία για την Ορθοδοξία και τον Ελληνισμό”.
Ο ίδιος συνέβαλε καθοριστικά στην εξάλειψη ενός χρέους 7 εκατ. δολαρίων από το παρελθόν και την αύξηση των οικονομικών συνεισφορών των ενοριών. Ακόμη προχώρησε το 2010 σε μια γενναιόδωρη χορηγία στη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού του Ελληνικού Κολλεγίου και για την ίδρυση της Έδρας Αρχιεπισκόπου Δημητρίου στις Σπουδές της Καινής Διαθήκης. Όπως είπε άλλωστε ο ίδιος σε μια συνεδρίαση του Αρχιεπισκοπικού Συμβουλίου το 2012, «η Εκκλησία δεν μπορεί να αναπτυχθεί χωρίς ένα ισχυρό και σταθερό εκπαιδευτικό ίδρυμα για την εκπαίδευση μελλοντικών κληρικών».
Από κοινού με τη Μαίρη βοήθησε -αθόρυβα- στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας το 2013 αλλά και το 2015 με τρόφιμα, ρούχα και φάρμακα σε χιλιάδες ανθρώπους στην Ελλάδα, προσφέροντας και σε οργανώσεις που βοηθούσαν πρόσφυγες που έρχονταν στην χώρα μας από τη Συρία και άλλα σημεία της Μέσης Ανατολής. Ήταν η πρωτοβουλία του JFF «Give to Greece» («Δώστε στην Ελλάδα»), ένα πρόγραμμα ανθρωπιστικής βοήθειας πρωτίστως για τα παιδιά στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης.
Ο Τζαχάρις πίστευε πάντα σε δύο αρχές-οδηγούς για την ζωή του, βασίζοντας σε αυτές την επιτυχία του: τη δέσμευση στην πίστη στην Ορθοδοξία, την οικογένεια την εκπαίδευση, τις ανθρώπινες σχέσεις και βέβαια και τη σκληρή δουλειά. Τα θεμέλια πάνω στα οποία έχτισε τα πάντα, με την αγάπη και την υποστήριξη της συζύγου, της οικογένειάς του και των ανθρώπων με τους οποίους συνεργάστηκε για πολλές δεκαετίες.
Κεντρική φωτό κειμένου: Η Μαίρη Τζαχάρη με τον αείμνηστο σύζυγό της Μάικλ Τζαχάρη (φωτο αρχείου “Εθνικός Κήρυκας”)
Διαβάστε ακόμη
Αυτές είναι οι προτάσεις του επιχειρηματικού κόσμου για αγορά και φορολογία
Ενέργεια: Ανησυχία για το χειμερινό ράλι στο ρεύμα, καπέλο 40% μέσα σε τρεις μέρες
Η επόμενη μέρα των ελληνικών τραπεζών: Πώς τη διαμορφώνουν οι Ελληνες τραπεζίτες
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα