Εάν ήταν σενάριο διάσημου σίριαλ θα ήταν σίγουρα αυτό του «Game of Thrones». Γιατί τα όσα έχουν γίνει την τελευταία 20ετία στα διοικητικά και μετοχικά πράγματα της γαλακτοβιομηχανίας ΜΕΒΓΑΛ παραπέμπουν έντονα στα στοιχεία της πλοκής που απογείωσαν την τηλεοπτική σειρά στην προτίμηση του παγκόσμιου κοινού.

Οικογενειακές έριδες και εμφύλιος μεταξύ μελών της ίδιας της οικογένειας που μάχονται για την επικράτηση, πρόσκαιρες συμμαχίες για την αντιμετώπιση του «κοινού εχθρού» που όμως στη συνέχεια έθεταν τις βάσεις για έναν νέο ενδοεταιρικό πόλεμο, διαρκείς δικαστικές διαμάχες, αλλά και κινήσεις στρατηγικής που θύμιζαν μια δύσκολη παρτίδα σκάκι. Και μέσα σε όλα αυτά η εταιρεία να φτάσει να δίνει μάχη επιβίωσης στην κορύφωση της οικονομικής κρίσης, ενώ λίγα χρόνια πριν είχε πρωταγωνιστήσει και στην υπόθεση διερεύνησης της Επιτροπής Ανταγωνισμού για το καρτέλ στο γάλα μέσα απ’ τις καταγγελίες της για το γνωστό και ως «σκάνδαλο των κουμπάρων», όπως ονομάστηκε η απόπειρα εκβιασμού της από τον τότε γενικό διευθυντή της Επιτροπής Ανταγωνισμού.

Σε κάθε περίπτωση, αυτός ο μεγάλος και περιπετειώδης κύκλος για την εταιρεία δείχνει να κλείνει εδώ. Και κλείνει με τη συμφωνία για την εξαγορά του 43% περίπου που κατείχε έως την περασμένη Πέμπτη η ΔΕΛΤΑ του ομίλου Vivartia από την κυρία Μαίρη Χατζάκου και την οικογένειά της καθώς και από τον κ. Σπύρο Θεοδωρόπουλο. Μια συμμαχία που δημιουργεί πολλές υποσχέσεις για το μέλλον και χρήζει αυτομάτως και με αδιαμφισβήτητο τρόπο κυρίαρχη την κυρία Χατζάκου σε μετοχικό και διοικητικό επίπεδο στην εταιρεία μετά τον 20ετή εσωστρεφή κύκλο των διαρκών ανακατατάξεων. Οι τελικές υπογραφές για τη μεταβίβαση του 43,2% της ΜΕΒΓΑΛ έναντι 25,86 εκατ. ευρώ μπήκαν την περασμένη Πέμπτη σηματοδοτώντας και το νέο κεφάλαιο σταθερότητας στην εταιρεία.

Μία εξέλιξη που ήρθε μετά την απόφαση της Vivartia να αποεπενδύσει με δεδομένο ότι η νέα στρατηγική υπό τον καινούριο ιδιοκτήτη της, τη CVC, που έχει ως σκοπό τη δημιουργία «εθνικών πρωταθλητών» προσέκρουε αφενός στην άρνηση της κυρίας Χατζάκου να πουλήσει, αφετέρου στον έλεγχο της Επιτροπής Ανταγωνισμού, που ήδη είχε επιβάλει περιορισμούς ώστε να επιτρέψει την απόκτηση του 43% πριν από κάποια χρόνια.

Μάλιστα πληροφορίες αναφέρουν ότι εδώ και καιρό Vivartia και CVC είχαν βολιδοσκοπήσει τις προθέσεις της κυρίας Χατζάκου προκειμένου να εξαγοράσουν το μερίδιό της, ώστε η ΜΕΒΓΑΛ να «κουμπώσει» πάνω στον νέο άξονα ΔΕΛΤΑ – Δωδώνη που αρχίζουν να χτίζουν στην αγορά του γάλακτος. Η κυρία Χατζάκου όχι μόνο αρνήθηκε να εγκαταλείψει την οικογενειακή επιχείρηση, αλλά τελικώς έπεισε και τον Σπύρο Θεοδωρόπουλο να αντιπροτείνουν την εξαγορά του μεριδίου της ΔΕΛΤΑ. Το ποσό της προσφοράς δεν έχει γίνει γνωστό. Η συμφωνία πλέον δίνει στην κυρία Χατζάκου και την οικογένειά της ένα μερίδιο κοντά στο 64,8% και στον κύριο Θεοδωρόπουλο μερίδιο 21,5%. Σημειωτέον ότι το υπόλοιπο 13,7% βρίσκεται στα χέρια του ζεύγους Δημήτρη Συμεωνίδη και Νίκης Χατζάκου, αδελφής της κυρίας Μαίρης Χατζάκου.

Κίνηση με εχέγγυα

Τι ήταν αυτό όμως που πυροδότησε τη συμφωνία μεταξύ των δύο παλιών γνώριμων στο επιχειρείν; Σημειωτέον ότι οι δύο οικογένειες συνεργάζονταν για δεκαετίες και μάλιστα η ΜΕΒΓΑΛ είχε προχωρήσει στην εξαγορά της Recor, της οικογενειακής επιχείρησης των Θεοδωρόπουλων, ενώ η Μαίρη Χατζάκου ήταν συμπαραστάτρια με ένα μικρό ποσοστό μετοχών στη μεγάλη προσπάθεια του Σπύρου Θεοδωρόπουλου στην Chipita. Μια προσπάθεια που απέφερε τελικά υπεραξίες, φτάνοντας στο deal των 2 δισ. δολαρίων και την πώλησή της στη Mondelez International που θα αποφέρει μόνο στον «κουμπαρά» του κ. Θεοδωρόπουλου κάπου 180 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με την κυρία Χατζάκου, η συμφωνία με τον κ. Θεοδωρόπουλο για την από κοινού απόκτηση του 43% που κατέχει η ΔΕΛΤΑ αποτελεί κίνηση με εχέγγυα τόσο για την ίδια τη γαλακτοβιομηχανία όσο και για την οικογένειά της σε μια χρονική συγκυρία που έχει καταφέρει να ισχυροποιήσει το δίκτυό της στο εσωτερικό και παράλληλα να χτίσει ένα καλό brand name στο εξωτερικό.

Αν και δεν διευκρινίζεται από καμία πλευρά ο ρόλος που μπορεί να έχει ο κ. Θεοδωρόπουλος μέσα στην εταιρεία, εκτιμάται πως η πολύτιμη πείρα του και οι ικανότητες του θα βοηθήσουν ακόμα περισσότερο τα σχέδια επέκτασης της γαλακτοβιομηχανίας. Σχέδια τα οποία όμως φαίνεται να συνδέονται και με τις άλλες επιχειρηματικές δραστηριότητες του κ. Θεοδωρόπουλου. Και κυρίως με τη Νίκας, η οποία εξαιρέθηκε του deal πώλησης της Chipita και αναμένεται να μείνει στα χέρια του κ. Θεοδωρόπουλου.
Συνέργιες, όπως η εκμετάλλευση του δικτύου διανομής της ΜΕΒΓΑΛ ή η ανάπτυξη νέων προϊόντων, όπως κάνει σήμερα η Νίκας με την ΟΠΤΙΜΑ της οικογένειας Παντελιάδη, θα είναι εύκολο να επιτευχθούν.

Το σίριαλ

Οπως και να έχει, η ΜΕΒΓΑΛ μέσω της νέας αλλαγής είναι έτοιμη να γυρίσει σελίδα αφήνοντας πίσω της μία περιπετειώδη περίοδο περίπου 20 ετών.
Η αρχή του… σίριαλ τοποθετείται αμέσως μετά την απόσυρση από τα διοικητικά πράγματα του Κωνσταντίνου Χατζάκου, εκ των συνιδρυτών και μεγαλομετόχου της εταιρείας, εν έτει 1998. Πρόκειται για τον άνθρωπο που από παιδί προσφυγικής οικογένειας από την ανατολική Θράκη που βιοποριζόταν από το γάλα και το γιαούρτι, θα γίνει ο μεγαλύτερος γαλακτοβιομήχανος της Βόρειας Ελλάδας, έχοντας δημιουργήσει από τη δεκαετία του ’50 με τον ξάδερφο του Χρήστο Χατζηθεοδώρου τη ΜΕΒΓΑΛ.

Ο Χατζάκος το 1998 ασθενεί και αποφασίζει να παραδώσει τα ηνία της εταιρείας στις δύο κόρες του, Νίκη και Μαίρη, στις οποίες και μεταβίβασε το πλειοψηφικό πακέτων των μετοχών (57%) που κατείχε η οικογένεια. Οι υπόλοιπες μετοχές ανήκαν στην οικογένεια Χατζηθεοδώρου (σ.σ.: ο Χρήστος Χατζηθεοδώρου είχε αποσυρθεί ήδη από το 1991 για λόγους υγείας παραδίδοντας τις μετοχές του στις κόρες του Ασπασία και Ουρανία). Τη διοίκηση της εταιρείας στη θέση του Κωνσταντίνου Χατζάκου θα αναλάβει ο γαμπρός του, σύζυγος της Νίκης, Δημήτρης Συμεωνίδης, ο οποίος ήδη από τη δεκαετία του ’80 θα ενταχθεί στο δυναμικό της ΜΕΒΓΑΛ. Ωστόσο, οι διαφωνίες σχετικά με τη στρατηγική της εταιρείας δεν θα αργήσουν. Η κυρία Μαίρη Χατζάκου, που έχει μεγαλώσει μέσα στην εταιρεία, θα συμμαχήσει με την οικογένεια Χατζηθεοδώρου και ουσιαστικά τον Ιούλιο του 2021 έπειτα από μια επεισοδιακή γενική συνέλευση θα ανατρέψει τον κ. Συμεωνίδη για να αναλάβει η ίδια τον έλεγχο της εταιρείας.

Σπύρος Θεοδωρόπουλος

Η ΜΕΒΓΑΛ, υπό την προεδρία της, δείχνει την επιθετική της διάθεση και στην αγορά της Αθήνας, ενώ επεκτείνεται συνεχώς με νέα προϊόντα. Παράλληλα επιχειρεί ένα σημαντικό άνοιγμα προς τη Βουλγαρία. Είναι μία περίοδος κατά την οποία φουντώνουν παράλληλα και οι φήμες για μνηστήρες της εταιρείας, αφού η «αρχόντισσα του Βορρά», όπως την ονομάζουν, μπορεί να χαρίσει σε όποιον την αγοράσει την πρωτοκαθεδρία στην αγορά του γάλακτος. Ανάμεσα στους μνηστήρες ακούγεται πάντα το όνομα Δασκαλόπουλος, με δεδομένο ότι υπήρχαν παραδοσιακά καλές σχέσεις μεταξύ των ιδρυτών της ΔΕΛΤΑ και της ΜΕΒΓΑΛ Κωνσταντίνου Χατζάκου, Χρήστου Χατζηθεοδώρου και Αριστείδη Δασκαλόπουλου.
Στο εσωτερικό της εταιρείας, πάλι, η κατάσταση θυμίζει καζάνι που βράζει, μια και η επιθετική πολιτική επέκτασης της διοίκησης απαιτεί διαρκώς χρήμα. Τελικώς σε μια νέα ανατροπή, στα μέσα του 2006, η πλευρά Συμεωνίδη και η πλευρά Χατζηθεοδώρου συνασπίζονται και αποπέμπουν τη Μαίρη Χατζάκου από τη διοίκηση, επικαλούμενοι κακές επιλογές εκ μέρους της με φόντο κυρίως τη ζημιογόνα επένδυση στη Βουλγαρία. Η νέα διοίκηση μοιράζεται μεταξύ του Πέτρου Παπαδάκη, ταξίαρχου καρδιολόγου εν αποστρατεία, συζύγου της Ασπασίας Χατζηθεοδώρου, και του Δημήτρη Συμεωνίδη.

Η κυρία Χατζάκου θα καταγγείλει παραβίαση συμφωνητικού με την πλευρά Παπαδάκη – Χατζηθεοδώρου που, σύμφωνα με την ίδια, προέβλεπε ότι θα διατηρούσε τα ηνία της εταιρείας ως το 2013 και θα ξεκινήσει δικαστική αντιπαράθεση. Παράλληλα όμως θα υπογράψει αιφνιδιαστικά προσύμφωνο με τη ΔΕΛΤΑ που στο μεταξύ είχε μπει κάτω από την ομπρέλα της Vivartia, για την πώληση μεριδίου 21% αντί 15 εκατ. ευρώ. Η κίνηση αυτή είναι η σταγόνα που ξεχειλίζει το ποτήρι στις σχέσεις ανάμεσα στους μετόχους της ΜΕΒΓΑΛ, ενώ δείχνει ξεκάθαρα για πρώτη φορά και τις προθέσεις της Vivartia. Οι μέτοχοι της ΜΕΒΓΑΛ ανταλλάσσουν αγωγές και αιτήσεις ασφαλιστικών μέτρων.

Ολα αυτά εξελίσσονται με φόντο και την υπόθεση του καρτέλ στην αγορά του γάλακτος που εκείνη την εποχή είχε ανοίξει η Επιτροπή Ανταγωνισμού μοιράζοντας αργότερα τσουχτερά πρόστιμα σε βασικούς παίκτες. Σε εκείνη την υπόθεση η ΜΕΒΓΑΛ θα πρωταγωνιστήσει ως καταγγέλλουσα στην «υπόθεση των κουμπάρων», που δοκίμασε την τότε κυβέρνηση του κ. Κώστα Καραμανλή.

Μια υπόθεση κατά την οποία η ΜΕΒΓΑΛ κατήγγειλε τον εκβιασμό της από τον τότε γενικό διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης της Επιτροπής Ανταγωνισμού, Παναγιώτη Αδαμόπουλο, να του δώσει 2,5 εκατ. ευρώ για να μην υπογράψει πρόστιμο μαμούθ 25 εκατ. ευρώ. Για την υπόθεση καταδικάστηκαν τόσο ο Αδαμόπουλος όσο και οι Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης και Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος.

Και μπορεί τότε τα φώτα της δημοσιότητας να είχαν πέσει στην «υπόθεση των κουμπάρων», την ίδια ώρα όμως ο εμφύλιος μέσα στην ίδια την εταιρεία εξακολουθούσε να μαίνεται.

Οι καιροί αλλάζουν. Ο ανταγωνισμός θα ενταθεί κυρίως μέσα από την επιθετική εμπορική πολιτική που θα ακολουθήσει η ΔΕΛΤΑ, η οποία στο μεταξύ έχει περάσει στα χέρια του ομίλου MIG υπό τον Ανδρέα Βγενόπουλο, αλλά και των δυναμικών κινήσεων που κάνουν οι αδερφοί Σαράντη οι οποίοι έχουν πάρει στα χέρια τους την Ολυμπος και τη Ροδόπη και παράλληλα έχουν στήσει ισχυρές βάσεις στα Βαλκάνια. Επίσης, έχει αρχίσει ήδη να φαίνεται στον ορίζοντα η επερχόμενη οικονομική κρίση.

Ο Πέτρος Παπαδάκης, αν και σφόδρα αντίθετος αρχικά στην είσοδο τρίτου στο μετοχολόγιο, αρχίζει να σκέφτεται διαφορετικά. Διατηρώντας μια καλή σχέση με τον Σπύρο Θεοδωρόπουλο, προτού αυτός αποχωρήσει από τη Vivartia, είχε ξεκινήσει ήδη να συζητά το ενδεχόμενο πώλησης των μετοχών που κατείχε η οικογένεια Χατζηθεοδώρου.

Το 2010, λίγους μήνες μετά την πώληση της Chipita στον Σπύρο Θεοδωρόπουλο, την οικογένεια Ολαγιάν και μερίδα άλλων μικρομετόχων, στους οποίους περιλαμβάνεται και η κυρία Χατζάκου, η Vivartia θα ανακοινώσει ένα deal που θα της έδινε συνολικά το 57,8% των μετοχών της ΜΕΒΓΑΛ. Είναι μια περίοδος που μπροστά στις μεγάλες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η γαλακτοβιομηχανία οι τόνοι μεταξύ των μετόχων θα πέσουν. Παρά τις επίσημες ανακοινώσεις αλλά και την έγκριση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, τελικά το deal δεν θα ολοκληρωθεί και ο αρραβώνας μετά από μία διετία θα διαλυθεί.

Το 2014 και ενώ η ΜΕΒΓΑΛ ήδη αντιμετωπίζει σοβαρά ζητήματα ρευστότητας με τις πιστώτριες τράπεζες, τους προμηθευτές και τους εργαζόμενους να κάθονται σε αναμμένα κάρβουνα από τις καθυστερήσεις στις πληρωμές, η πλευρά Παπαδάκη – Χατζηθεοδώρου θα υπογράψει προσύμφωνο με τη Vivartia για την πώληση του 43% που ελέγχει αντί 4,5 εκατ. ευρώ. Ποσό που θα το κατέβαλε η εταιρεία μετά την εξόφληση των υποχρεώσεων της ΜΕΒΓΑΛ προς τη ΔΕΛΤΑ και την εξόφληση μετατρέψιμου ομολογιακού δανείου, ύψους τουλάχιστον 11 εκατ. ευρώ, που θα χορηγούνταν από τις δανείστριες τράπεζες προς τη ΜΕΒΓΑΛ στο πλαίσιο της χρηματοοικονομικής αναδιάρθρωσης της εταιρείας. Στο deal έκανε πίσω την τελευταία στιγμή η πλευρά Παπαδάκη, η οποία αρνήθηκε να μεταβιβάσει τις μετοχές και η ΔΕΛΤΑ προσέφυγε στη Δικαιοσύνη εναντίον του για αθέτηση των όρων του προσυμφώνου.

Εκείνη την εποχή θα εμφανιστεί σαν άλλος λευκός ιππότης για τη βορειοελλαδίτικη γαλακτοβιομηχανία το fund Sankaty, το οποίο συγκροτούν ο αγγλικός βραχίονας της αμερικανικής Bain Capital και η βρετανική Bartons, το οποίο χορηγεί αρχικά ένα δάνειο που με τους τόκους έφτασε 3,176 εκατ. ευρώ. Η εγγύηση που θα λάβει είναι τα σήματα της ΜΕΒΓΑΛ, τα οποία είχε μεταφέρει η διοίκηση Παπαδάκη σε βρετανική θυγατρική με το όνομα Mevgal UΚ Ltd κατά παράβαση της συμφωνίας που είχαν πιστωτές, fund και τράπεζες. Οπως ήταν φυσικό, οι τέσσερις τράπεζες αντέδρασαν, ζήτησαν την αναστροφή της συγκεκριμένης πράξης και κατέθεσαν ασφαλιστικά μέτρα κατά της ΜΕΒΓΑΛ για τη μεταβίβαση. Τότε είναι που η κυρία Μαίρη Χατζάκου θα επιχειρήσει να πάρει την κατάσταση στα χέρια της προκειμένου, όπως έλεγε αργότερα, «να σωθεί η εταιρεία». Σε συνεννόηση με την πλευρά της αδερφής της και τον γαμπρό της Δημήτρη Συμεωνίδη αναλαμβάνει τη διοίκηση, ενώ η πλευρά Παπαδάκη – Χατζηθεοδώρου πλέον αποχωρεί από το διοικητικό αλλά και μετοχικό σχήμα αίροντας τα όποια προσκόμματα στο προσύμφωνο με τη ΔΕΛΤΑ. Θα ακολουθήσει αύξηση μετοχικού κεφαλαίου σχεδόν 11 εκατ. ευρώ, το οποίο θα καλύψουν κυρίως η πλευρά Χατζάκου και σε ένα μικρότερο ποσοστό η ΔΕΛΤΑ ώστε αμφότεροι να έχουν ίσο ποσοστό, περίπου 43,18% στη νέα εποχή.

Προτεραιότητα για την κυρία Χατζάκου αλλά και τα παιδιά της που την ακολουθούν, με τον γιο της Κώστα μάλιστα αργότερα να χρήζεται αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος, είναι η σταθεροποίηση της εταιρείας και η επαναφορά σε αναπτυξιακούς ρυθμούς. Κάτι που φάνηκε να καταφέρνουν τα τελευταία χρόνια έχοντας προχωρήσει και σε αναδιοργάνωση του δανεισμού της, που ολοκλήρωσε με σύμβαση ομολογιακού το 2017, οπότε υποχρεώσεις 54,3 εκατ. ευρώ κατέστησαν μακροπρόθεσμες.

Σημειώνεται ότι με βάση τον τελευταίο δημοσιευμένο ισολογισμό της, το 2019, ο κύκλος εργασιών της ΜΕΒΓΑΛ ήταν στα 113,667 εκατ. ευρώ, με EBITDA 9,821 εκατ. ευρώ και αποτελέσματα μετά από φόρους 2,037 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τη διοίκηση, το 2020 ο τζίρος της εταιρείας ενισχύθηκε 3% με τις εξαγωγές, που πλέον αναλογούν στο 30% του κύκλου εργασιών, να καταγράφουν διψήφιο ρυθμό ανάπτυξης με «αιχμή» τη φέτα και γιαούρτι.

Και κάπως έτσι φτάνουμε στις τελευταίες εξελίξεις με μια νέα εποχή να είναι έτοιμη να ανατείλει μέσω των μετοχικών ανακατατάξεων. Σημειωτέον ότι ήδη για την επόμενη πενταετία έχουν προγραμματιστεί στην εταιρεία επενδύσεις 20 εκατ. ευρώ, μεταξύ αυτών και η κατασκευή νέας γραμμής παραγωγής λευκών τυριών που θα ολοκληρωθεί φέτος.

Διαβάστε ακόμη:

Stress test: Πώς τα πήγαν οι ελληνικές τράπεζες

Voucher 200: Νέος κύκλος, περισσότεροι δικαιούχοι στο πρόγραμμα «Ψηφιακή Μέριμνα»

Έρευνα-σοκ: Η υπερθέρμανση του πλανήτη θα σκοτώσει μια… Γερμανία