Μενέλαος Τασόπουλος: Το «Αρκάδι» και το επόμενο στοίχημα της ιστορικής Παπουτσάνης

Η είσοδος θυμίζει εργοτάξιο. Οι παρεμβάσεις και επεκτάσεις εξάλλου που γίνονται τα τελευταία χρόνια στο εργοστάσιο της Παπουτσάνης στη Ριτσώνα δεν έχουν σταματήσει. Απόδειξη ίσως της νέας εποχής ανάπτυξης που διάγει μία από τις ιστορικές επιχειρήσεις της χώρας μας, με πάνω από 150 χρόνια στην πλάτη της. Κάτι που βέβαια ήρθε με κόπο, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς ότι δεν έχουν περάσει και πάρα πολλά χρόνια απ’ όταν η εταιρεία, στο ξεκίνημα της κρίσης στη χώρα, έδινε μάχη επιβίωσης!

To turnaround story της δεκαετίας, όμως, όπως εξελίχθηκε η Παπουτσάνης στα χέρια του Μενέλαου Τασόπουλου, είναι αυτό που οι Αγγλοσάξονες λένε «yesterday’s news». Και αυτό καθώς την τελευταία τριετία το «Καραβάκι» της Παπουτσάνης όχι μόνο έχει σαλπάρει, αλλά πηγαίνει από λιμάνι σε λιμάνι στο εξωτερικό, διευρύνοντας παράλληλα τις δραστηριότητες της επιχείρησης, οι οποίες βέβαια ευνοήθηκαν και με το παραπάνω στα χρόνια του COVID-19.

«Οι μεγάλες προκλήσεις βρίσκονται μπροστά μας», λέει ο κ. Τασόπουλος, καθώς μας υποδέχεται στο μεγαλύτερο εργοστάσιο σαπωνοποιίας στη ΝΑ Ευρώπη. Μία δομή στην οποία παράγονται τα περισσότερα προϊόντα με παράγωγο το σαπούνι που κυκλοφορούν στην αγορά, αφού, πέραν του ιστορικού brand, η εταιρεία παράγει για τρίτους, τόσο για πολυεθνικές όσο και για αλυσίδες σούπερ μάρκετ, τα περίφημα «ιδιωτικής ετικέτας προϊόντα». Και η αλυσίδα παραγωγής είναι εντυπωσιακή εάν σκεφτεί κανείς όλα τα στάδια που απαιτούνται για να γίνει ένα καλλυντικό προϊόν, όπως ονομάζονται π.χ. τα αφρόλουτρα και τα σαμπουάν, ή τα μικρά σαπουνάκια του ξενοδοχείου. Από τις μείξεις και τη δημιουργία των λεγόμενων «flakes» που θα αποτελέσουν τη βάση, όπως μας εξηγεί ο διευθυντής του εργοστασίου κ. Μιχάλης Δρογκάρης, ως την παραγωγή των υγρών και την εμφιάλωσή τους.

Μία ξενάγηση με πολλά ευχάριστα αρώματα, τα οποία κυριαρχούν σε όλο το εργοστάσιο, σε όλες τις γραμμές παραγωγής. Ωστόσο, η καρδιά όλων φαίνεται πως είναι το τμήμα R&D του εργοστασίου, το οποίο είναι υπεύθυνο τόσο για τη δημιουργία των νέων προϊόντων και των νέων συνταγών όσο και για την ασφάλεια κάθε παρτίδας που τελικά θα παραχθεί.

Η εξαγορά

«Ο μέσος όρος των τελευταίων ετών των δαπανών σε καινοτομία σε σχέση με τον κύκλο εργασιών αγγίζει το 2%», λέει ο κ. Τασόπουλος. Παράλληλα, την τελευταία τριετία έχουν γίνει επενδύσεις συνολικού ύψους 20 εκατ. ευρώ στο εργοστάσιο, για τη βελτιστοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας και την ενίσχυση των αυτοματισμών και της τεχνολογίας, καθώς και την περαιτέρω ανάπτυξη και παραγωγή νέων καινοτόμων προϊόντων με μειωμένο οικολογικό αποτύπωμα, τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και την ανάπτυξη αποθηκευτικών χώρων. Οπως λέει, άλλα τρία εκατ. ευρώ θα δαπανηθούν το 2023 κλείνοντας έτσι και τον μεγάλο κύκλο επενδύσεων.

Στον τελευταίο εντάσσεται και ένα σημαντικό deal με το οποίο η Παπουτσάνης πλέον εισέρχεται στην αγορά των απορρυπαντικών και των καθαριστικών γενικής χρήσης. Αυτό της εξαγοράς και απορρόφησης της σαπωνοποιίας Γ. Μαλικούτης ΕΒΣ, μία από τις επίσης παλαιότερες εταιρείες του κλάδου, γνωστή ως Αρκάδι Α.Ε. Κίνηση που, πέρα από τον συμβολισμό, θα βοηθήσει και στην επόμενη μέρα της Παπουτσάνης, όπως καταλαβαίνουμε από την κουβέντα που κάνουμε με τον κ. Τασόπουλο σχετικά με το στρατηγικό σχέδιο της εταιρείας.

«Αποκτήσαμε την Αρκάδι, η οποία είναι πλήρως ευθυγραμμισμένη με τη φιλοσοφία και την επιχειρηματική στρατηγική μας», λέει ο κ. Τασόπουλος. «Μία στρατηγική που έχει ως βασικούς στόχους την ενδυνάμωση του προϊοντικού χαρτοφυλακίου ατομικής φροντίδας με αγνά, φυσικά, vegan και διεθνώς πιστοποιημένα προϊόντα και την ενίσχυση της παρουσίας μας στην ελληνική αγορά με την είσοδο σε νέες αγορές όπως είναι η αγορά της φροντίδας ρούχων και καθαριστικών γενικής χρήσεως», προσθέτει.

Οπως εξηγεί ο ίδιος, η σχέση της Παπουτσάνης με το Αρκάδι κρατούσε εδώ και χρόνια. «Κάναμε την παραγωγή μέρους των προϊόντων της εταιρείας, οπότε γνωριζόμασταν και είχαμε καλή συνεργασία και σχέση. Οταν λοιπόν πήραμε τη στρατηγική απόφαση να διευρύνουμε την γκάμα και τη σημασία των branded προϊόντων της Παπουτσάνης είδαμε μια ευκαιρία με το Αρκάδι», λέει ο κ. Τασόπουλος. «Το Αρκάδι είναι τοποθετημένο με τις ίδιες αρχές και αξίες με τα δικά μας προϊόντα, με έμφαση στη βιωσιμότητα, στα vegan συστατικά κ.ο.κ., οπότε θεωρήσαμε ότι θα μπορούσε να κουμπώσει ιδανικά μαζί μας. Και καθώς λειτουργούμε ως συνεργάτης καινοτομίας μεγάλων πολυεθνικών στην Ευρώπη, θεωρούμε ότι μέσα από το Αρκάδι μπορούμε να περάσουμε ακόμα καλύτερα στα δικά μας branded προϊόντα το know how και φυσικά να χτίσουμε καλύτερα τη θέση μας στην αγορά του απορρυπαντικού. Πάντα όμως με στόχο τα μικρά μεγέθη με μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία. Δεν μας ενδιαφέρει η μαζικότητα που συνήθως απαιτεί bulk προϊόντα, όπου βέβαια δεν μπορεί κανείς να ανταγωνιστεί τις πολυεθνικές. Κι αυτό βέβαια αφορά σχεδόν κάθε κατηγορία προϊόντος της Παπουτσάνης, ειδικά αυτά που στοχεύουν σε εξαγωγές – είτε μιλάμε για καλλυντικό, είτε για απορρυπαντικό», λέει ο κ. Τασόπουλος.

Οι επόμενοι στόχοι

Δεν κρύβει ότι η προσπάθεια για μεγαλύτερη ανάπτυξη των branded προϊόντων ώστε να αποκτήσουν κάτι παραπάνω από το σημερινό 35% της παραγωγής της εταιρείας, υπεραποδίδοντας στο κομμάτι της «παραγωγής για τρίτους», περνάει και από τις εξαγωγές.

«Σήμερα με το brand μας δουλεύουμε κυρίως στην Ελλάδα και την ευρύτερη «γειτονιά». Αυτό θέλουμε να το αναπτύξουμε και εξετάζουμε τα πάντα. Ακόμα και το θέμα του ονόματος στην ετικέτα με το οποίο θα προσπαθήσουμε να μπούμε σε αγορές της Ευρώπης ή των ΗΠΑ, καθώς ομολογουμένως το Παπουτσάνης είναι δύσκολο ακόμα και να το προφέρουν οι ξένοι. Επεξεργαζόμαστε πάντως πολλά σχέδια», τονίζει.
Μεταξύ αυτών και η είσοδος σε νέες κατηγορίες προϊόντων με άρμα το Αρκάδι. «Αυτή τη στιγμή είναι ένα σημαντικό brand στην ελληνική αγορά στα παιδικά προϊόντα, ή στα vegan καθαριστικά. Ολα αυτά είναι προϊόντα μεγαλύτερης προστιθέμενης αξίας και αντικατοπτρίζουν ξεκάθαρα την κατεύθυνση που θέλουμε ως εταιρεία. Κοινώς, να μπούμε σε νέες κατηγορίες που έχουν να κάνουν με το νοικοκυριό και την περιποίηση ρούχων, αλλά με κάτι premium. Δεν θα πάμε να χτυπήσουμε τις πολυεθνικές στα βασικά τους προϊόντα. Αυτό δεν θα είχε νόημα. Νόημα θα έχει να επιτύχουμε ένα θετικό disruption στην αγορά με αυτή τη στρατηγική. Και βέβαια μπορούμε να πάμε ακόμα παραπέρα σε σχέση με αυτό που εκφράζει ήδη το «Αρκάδι», αφού έχουμε την τεχνογνωσία, το R&D, αλλά και τις παραγωγικές δυνατότητες να το υποστηρίξουμε και να το αναπτύξουμε», επισημαίνει.

Καινοτομίες

Προς το παρόν αυτή η «διαταραχή» επιχειρείται και με τα νέα, καινοτόμα λανσαρίσματα στην ελληνική αγορά. Μεταξύ αυτών, τα αφρόλουτρα και σαμπουάν σε σακουλάκι, που ουσιαστικά ξαναγεμίζουν συσκευασίες με τρόμπα (όπως αυτά του κρεμοσάπουνου) ή τα λεγόμενα «ξηρά προϊόντα», που είναι το νέο trend στο εξωτερικό και έχει αναλάβει την παραγωγή τους προς εξαγωγή η Παπουτσάνης για λογαριασμό πολλών μεγάλων πολυεθνικών. «Στην όψη είναι σαπούνι, αλλά τα συστατικά του είναι αυτά ενός αφρόλουτρου», λέει ο κ. Τασόπουλος επιδεικνύοντας το νέο προϊόν.

Ολα αυτά σήμερα παράγονται στη Ριτσώνα χάρη και στο επενδυτικό πρόγραμμα που προηγήθηκε για την ανανέωση του μηχανολογικού εξοπλισμού, αλλά και την ευελιξία που υπήρξε ακόμα και στα δύσκολα χρόνια του COVID-19 ώστε η Παπουτσάνης να βγει μπροστά και να είναι σε θέση να καλύψει τη ζήτηση σε αντισηπτικά προϊόντα.

Προσεκτικά βήματα

«Κάπου εδώ όμως σταματάμε. Ήρθε η ώρα να κάνουμε μία “συγκέντρωση” και να προχωρήσουμε πλέον προσεκτικά», λέει ο κ. Τασόπουλος. Η συγκέντρωση αφορά και το εργοστάσιο της Αρκάδι Α.Ε. στον Ασπρόπυργο, το οποίο μάλλον θα πάρει το δρόμο της πώλησης όταν ολοκληρωθεί η μεταφορά της παραγωγής στη Ριτσώνα. «Η παραγωγή στον Ασπρόπυργο ήταν μικρή, κυρίως αφορούσε “flakes”. Εμείς κάναμε τα σαπούνια τους, ενώ τα απορρυπαντικά τα είχαν αναλάβει τρίτοι. Οπότε θα έρθει εδώ η παραγωγή και αργότερα θα δούμε τι θα κάνουμε με το ακίνητο στον Ασπρόπυργο. Είναι ένας καλός χώρος 15 στρεμμάτων και γενικά υπάρχει μεγάλη ζήτηση για χώρους logistics. Θα δούμε αργότερα τις επιλογές μας», λέει ο κ. Τασόπουλος.

Ο ίδιος πάντως δεν κρύβει την ανησυχία του για τις εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο που μπορεί να πυροδοτήσουν ένα ντόμινο μέσα από ένα κοκτέιλ ύφεσης στις μεγάλες οικονομίες, αλλά και του υψηλού πληθωρισμού που θα πλήξει άμεσα επιχειρήσεις και καταναλωτές. «Νομίζω πως θα έχει αρκετή αγωνία το 2023. Ολοι οι κλάδοι αντιμετωπίζουν μεγάλες προκλήσεις, όπως και ο ίδιος ο καταναλωτής. Οπότε γίνεται ακόμα πιο πολύπλοκη η προσπάθεια αντιστάθμισης κινδύνων και αστάθμητων παραγόντων», σημειώνει.

Ο καλός καπετάνιος όμως θα φανεί στις φουρτούνες και η Παπουτσάνης ήδη έχει περάσει αρκετές. Το δε «τιμόνι», όπως φάνηκε από τις οικονομικές καταστάσεις 9μήνου που ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα η εταιρεία, δείχνουν ότι το τιμόνι παραμένει σταθερό χάρη στην επανεκκίνηση του ξενοδοχειακού κλάδου, την επέκταση διεθνών συνεργασιών, αλλά και την επέκταση σε νέες προϊοντικές κατηγορίες.

Σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις, ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών σημείωσε αύξηση κατά 39,3%, στα 53,3 εκατ. ευρώ κατά το εννεάμηνο της φετινής χρήσης. Το μεικτό περιθώριο κέρδους βέβαια μειώθηκε σε 26,1% έναντι 34,1% το εννεάμηνο του 2021, καθώς, όπως εξηγεί ο κ. Τασόπουλος, το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης του λειτουργικού κόστους (+7,9 εκατ. ευρώ στο 9μηνο) το απορρόφησε η εταιρεία. Αξιοσημείωτο επίσης ήταν το γεγονός ότι οι εξαγωγές ενισχύθηκαν κατά 55% και ανήλθαν σε 34,9 εκατ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 66% του συνολικού κύκλου εργασιών.

Ο πληθωρισμός

Σύμφωνα με την Παπουτσάνης, για το τελευταίο τρίμηνο του 2022 αλλά και για το επόμενο έτος, τουλάχιστον με βάση τα σημερινά δεδομένα, δεν διαφαίνονται στην αγορά θετικές εξελίξεις που θα αναστρέψουν την τρέχουσα εικόνα των πληθωριστικών πιέσεων στα κόστη υλών και ενέργειας. Συνεπώς, μετά την επιβάρυνση του κόστους υλών και υλικών συσκευασίας, που εκτιμάται σε 10 εκατ. ευρώ για το σύνολο του 2022 σε σχέση με το 2021, προβλέπει και για το έτος 2023 μια επιπλέον αύξηση της τάξης των 2,5-3 εκατ. ευρώ.

Η εταιρεία έχει τέσσερις πυλώνες στους οποίους έχει κατηγοριοποιήσει τις δραστηριότητές της με βάση τη στρατηγική της. Ο πρώτος πυλώνας είναι τα επώνυμα προϊόντα κάτω από το brand της Παπουτσάνης (Karavaki, Aromatics, Natura κοκ). Σύμφωνα με τον κ. Τασόπουλο, το συγκεκριμένο κομμάτι αποτελεί περίπου το 20% των συνολικών δραστηριοτήτων της εταιρείας. Ο δεύτερος πυλώνας είναι τα ξενοδοχειακά προϊόντα, στα οποία η εταιρεία θεωρείται market leader. Προ COVID-19 η συγκεκριμένη δραστηριότητα απέφερε περίπου το 30% των συνολικών εσόδων. Αυτό μετά τη βουτιά του 2020 έχει ανακάμψει φτάνοντας περίπου στο 20%-22%. Ο τρίτος πυλώνας είναι η παραγωγή προϊόντων για τρίτους, είτε για πολυεθνικές είτε για σούπερ μάρκετ (ιδιωτική ετικέτα), η οποία σήμερα αποφέρει τα περισσότερα έσοδα στην εταιρεία. Τέλος, υπάρχουν και οι βιομηχανικές πωλήσεις ειδικών τύπων εξειδικευμένης σαπωνόμαζας, που αποφέρουν περίπου το 20% των εσόδων. Το σύνολο των πωλήσεων μάλιστα αφορά εξαγωγές.

Διαβάστε ακόμη

Αυτή είναι η ελληνική Dream Team της Silicon Valey (pics)

Κατοικία: «Γολγοθάς» η αναζήτηση για φτηνό ενοίκιο (πίνακες)

Σταϊκούρας: «Οι τράπεζες οφείλουν να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων»