Τα τελευταία 12 χρόνια η παγκόσμια οικονομική κρίση έχει αλλάξει το status quo. Επαγγέλματα έχουν αφανιστεί και νέα έχουν εμφανιστεί. Η νέα γενιά , η ονομαζόμενη «γενιά Ζ» παλεύει με θεούς και δαίμονες για να βρει τη θέση της στο επαγγελματικό γίγνεσθαι, ενώ ήρθε αντιμέτωπη και με την πανδημία που προκάλεσε νέα προβλήματα. Παρά το γεγονός ότι όλοι πίστεψαν πως οι νέοι και οι νέες θα στραφούν στη θάλασσα για την επαγγελματική τους αποκατάσταση, διεθνείς οργανισμοί έρχονται να διαψεύσουν τις προσδοκίες αφού παραμένει προβληματική η προσέλκυση της νεολαίας στο ναυτικό επάγγελμα παρά τις πολύ καλές συνθήκες ναυτολόγησης. Έως το 2025 η παγκόσμια ναυτιλία θα πρέπει να έχει βρει 147.000 νέους ναυτικούς.
Το θέμα εξετάστηκε ολιστικά, στην τηλε-συζήτηση που διοργάνωσε η Isalos.net και συμμετείχαν ο κ. Γιάννης Πλακιωτάκης, υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και ο Λεωνίδας Δημητριάδης Ευγενίδης, Ναυτιλιακός Πρεσβευτής Καλής Θελήσεως του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) στην Ελλάδα και Πρόεδρος του Ιδρύματος Ευγενίδου. Tην συζήτηση συντόνισε ο Ηλίας Μπίσιας, Διευθυντής των Ναυτικών Χρονικών και της Isalos.net.
Ο ΥΝΑ τόνισε ότι ήδη έχει δοθεί μεγάλη βαρύτητα στον εκσυγχρονισμό των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού ενώ ανοίγει ο ορίζοντας και για την ιδιωτική ναυτική εκπαίδευση. Υπογράμμισε ότι έρχεται νόμος-πλαίσιο για την αναβάθμιση της ναυτικής εκπαίδευσης με τον οποίο θα επιλυθούν χρόνια προβλήματα που την ταλανίζουν.
Ο Λεωνίδας Δημητριάδης Ευγενίδης με σημαντικές τοποθετήσεις, απόρροια της τεράστιας εμπειρίας του αλλά και της προσφοράς του Ιδρύματος σε θέματα εκπαίδευσης, στη διάρκεια της συζήτησης ακτινογράφησε την σημερινή κατάσταση, έκανε προτάσεις για την επόμενη ημέρα και δήλωσε αισιόδοξος για το μέλλον της γενιάς “Ζ” η οποία έχει μπολιαστεί με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει και δεν σταματάει μπροστά σε κανένα εμπόδιο προκειμένου να διεκδικήσει αυτό που θέλει και να κάνει το όνειρό της πραγματικότητα.
Ειδικότερα τόνισε:
“- Τα παιδιά που σπουδάζουν σήμερα στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού κατά 70% προέρχονται από την Αττική και την Πελοπόννησο. Για τους τέσσερις στους 10 σπουδαστές οι οικογένειές τους δεν είναι σε ιδιαίτερα ανθηρές οικονομικά. Είναι παιδιά γονιών που καλύπτουν όλο το φάσμα των επαγγελμάτων του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.
– Μόνο 12% να είναι παιδιά ναυτικών ή παιδιά γονιών που ασχολούνται με ναυτιλιακά επαγγέλματα.
– Είναι τα παιδιά τα οποία αν έρθει κάποιος σε επαφή μαζί τους μπορεί να καταλάβει ότι θα μπορούσαν να ακολουθήσουν τον δρόμο της θάλασσας είναι πάρα πολλά, από όλη την Ελλάδα αρκεί αυτή η πληροφόρηση να έφθανε σε αυτά. Το 67% των σχολείων μας δεν είχαν σύμβουλο επαγγελματικού προσανατολισμού. Επίσης διαπιστώσαμε ότι η φωνή της θάλασσας έφθανε κατά κύριο λόγο σε παιδιά όχι μέσω διαφημίσεων αλλά κύριο λόγο από στόμα σε στόμα από ανθρώπους είχαν πάθος για τη θάλασσα και τη στοχευμένη πληροφόρηση από το διαδίκτυο.
– Η ναυτοσύνη βεβαίως έχει τον πυρήνα της κοντά στη θάλασσα αλλά πλέον υπάρχει το ενδιαφέρον σε όλη την Ελλάδα. Είναι λίγο οξύμωρο. Ο Ευγένιος Ευγενίδης ήταν Θρακιώτης. Θα μπορούσε να πει κανένας ότι το Διδυμότειχο δεν έχει σχέση με τη θάλασσα και ότι λίγα παιδιά στη Σίφνο, τη γενέτηρά μου, που κάποτε ήταν ναυτομάνα θα ήθελαν να ασχοληθούν σήμερα με τη ναυτιλία. Επομένως όλα είναι σχετικά. Όμως με μία πιο οργανωμένη προσπάθεια σωστό μήνυμα να φθάσει παντού.
Για τον ρόλο του Έλληνα ναυτικού επεσήμανε:
– Η ναυτιλία των Ελλήνων με ό,τι άλλο συνεπάγεται για την Ευρώπη και τ ον τόπο μας, το 6% συμβολή στο ΑΕΡΠ, και τις 170.000 άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας, δεν θα υπήρχε χωρίς τον Έλληνα ναυτικό και τη ναυτοσύνη. Οι ναυτικοί μας, οι αξιωματικοί μας, οι περισσότεροι από αυτούς είναι άριστοι.
– Οι πραγματικώς ενεργοί είναι λιγότεροι από 18.000 και υπάρχει και ένα ποσοστό ανεργίας τριβής γιατί κάποιοι δεν μπορούν να περάσουν έναν ορισμένο πήχη. Και ξέρετε είναι η πιο δημοκρατική δουλειά. Αν δεν αξίζεις δεν προχωράς. Χρειάζονται πολύ περισσότεροι”.
Ειδική αναφορά έκανε για τον εκσυγχρονισμό της ναυτικής εκπαίδευσης και τα προβλήματα που πρέπει να υπερκεραστούν:
“-Έχουν γίνει άλματα στις ΑΕΝ και κάνουμε μία μεγάλη προσπάθεια μαζί με το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής ώστε να βάλουμε τις νέες τεχνολογίες στις ΑΕΝ. Το ΥΝΑ άμεσα ξεκίνησε την τηλε-εκπαίδευση και οι ΑΕΝ εν μέσω πανδημίας λειτούργησαν και θέλω να δώσω συγχαρητήρια. Η γενιά ”Ζ” είναι κοντά στις νέες τεχνολογίες.
-Απαραίτητη είναι η ενδυνάμωση με μόνιμους, επαρκώς καταρτισμένους, καθηγητές χωρίς να υποβιβάζω τους ωρομίσθιους που είναι η ραχοκοκαλιά των ΑΕΝ,ικανοί και σημαντικοί. Αλλά χρειάζεται μία πιο ενδελεχή και πιο στοχευμένη στελέχωση.
Το ένα βήμα παραπάνω θα το κάνει η Πολιτεία είμαι σίγουρος. Βεβαίως υπήρχαν κάποια θέματα όπως της ενδιαίτησης, της σίτισης και της μεταφοράς. Υπήρχε και το θέμα των μπάρκων για το οποίο έγιναν βήματα.
Για τα επαγγελματικά Ναυτικά Λύκεια τόνισε:
“Είναι πολύ ενθαρρυντικό ότι ανοίγει η δεξαμενή των Επαγγελματικών Λυκείων. Για να μπορέσει όμως αυτή η ιδέα να προχωρήσει σε επίπεδο παιδιών που από τα ΕΠΑΛ μπαίνουν στις ΑΕΝ δεν μπορούμε να κάνουμε απολύτως τίποτα αν δεν υπάρχει άριστη ποιότητα παιδιών που αποφοιτούν από τα ΕΠΑΛ . Και αυτό είναι θέμα του υπουργείου Παιδείας να το ρυθμίσει. Για να μπορέσουν να προχωρήσουν και να μην γίνουν τροχοπέδη των Ακαδημιών ούτε να γίνει δύσβατο το πως θα πιστοποιήσει το υπουργείο Ναυτιλία την επάρκειά τους. Πρέπει να υπάρχουν κοινές εξετάσεις για όλους και είτε περνάς είτε δεν περνάς”.
Για τα εφόδια που πρέπει να έχουν οι νέοι είπε:
“Πιστεύω ότι η γνώση είναι σημαντικότερη από τα υλικά αγαθά. Γιατί επιτρέπει την κυριαρχία του νου στον υλικό κόσμο. Βοηθά να προβλέπουμε εγκαίρως και να επιδρούμε στο περιβάλλον είτε για διαχείριση πόρων είτε για τη βελτίωση της ανθρώπινης ζωής είτε για τα πάντα.
Ο Έλληνας από την αρχαιότητα δεν δέχεται το μοιραίο. Αποζητά μία γνώση που απελευθερώνει. Η σημερινή γενιά είναι πολλά υποσχόμενη. Είναι λόγω της κρίσης πιο μπολιασμένη και διεκδικεί πιο δυναμικά το όνειρό της. Το σημαντικό είναι η απόκτηση δεξιοτήτων. Αλλά χρειάζεται να υπάρχει ένα οικοσύστημα το οποίο θα δώσει τα απαραίτητα εφόδια στα νέα μυαλά να εξελιχθούν.
Αρκεί όμως να αγωνιστούν πολύ δυνατά στον τομέα της απόκτησης γνώσης και να τους γίνει βίωμα η δια βίου μάθηση. Γνώση-γνώση-γνώση. Και όλα θα πάνε καλά”.