του Στέλιου Μορφίδη
Οι πιθανότητες στη χώρα μας να γίνει κάποιος που δεν έχει πατήσει τα 40 έτη διευθύνων σύμβουλος σε εταιρεία είναι σχεδόν μηδαμινές. Πόσο μάλλον να κατακτήσει το πόστο στα 33 του και να καταφέρει μέσα σε μία πενταετία να εξελίξει την εταιρεία που διοικεί σε έναν δυναμικό οργανισμό που κάνει άλματα χρόνο με τον χρόνο, φθάνοντας σήμερα να αναγνωρίζεται ως η Καλύτερη Αλυσίδα στη Νότια Ευρώπη, κόντρα μάλιστα σε μεγαθήρια. Γι’ αυτό και η περίπτωση του κ. Κωνσταντίνου Κωνσταντινόπουλου, του 38χρονου διευθύνοντος συμβούλου της ΣΑΠΛΑΪ ΓΙΟΥΝΙΚ Α.Ε., κοινώς της εταιρείας πίσω από την αλυσίδα καφεκοπτείων Coffee Island με έδρα την Πάτρα, έχει μεγάλη αξία. Και ειδικά στην εποχή της κρίσης και του brain drain, όπου εκατοντάδες χιλιάδες νέοι μας πήραν τον δρόμο της ξενιτιάς.
«Σας διαβεβαιώ ότι η εταιρεία έχει φτάσει ως εδώ πολύ δύσκολα. Με πολύ πόνο και εξοντωτική εργασία. Τίποτα δεν μας έχει χαριστεί», λέει στο «business stories» ο κ. Κωνσταντινόπουλος, πτυχιούχος μηχανολόγος με εξειδίκευση στη Βιομηχανική Διοίκηση και προϋπηρεσία σε βαριά βιομηχανία, που από το 2009, σε ηλικία 29 ετών, πέρασε το κατώφλι της αχαϊκής επιχείρησης – «για να δουλέψω συμβουλευτικά σε μία εταιρεία στον χώρο των τροφίμων και ποτών όπου δεν είχα εμπειρία». Με τον Βαγγέλη Λιόλιο, τον παιδίατρο-ιδιοκτήτη της επιχείρησης, τα βρήκαν γρήγορα. «Είχα την απόλυτη στήριξή του, όπως και των συνεργατών. Επομένως, όταν νιώθεις ασφάλεια, οι πιθανότητες επιτυχίας αυξάνονται σημαντικά», λέει ερωτηθείς για την πρόκληση που είχε να αντιμετωπίσει και το νεαρό της ηλικίας του. «Είμαστε μια νέα ομάδα. Δουλεύουμε ασταμάτητα και ξεπερνάμε τον εαυτό μας, έχοντας πάντα τη στήριξη του μετόχου, των συνεργατών αλλά και της οικογένειάς μας».
Ως επιστέγασμα της σκληρής δουλειάς, ήρθε προ μηνός το βραβείο στα Allegra European Coffee Awards, τον μεγαλύτερο ευρωπαϊκό θεσμό στον τομέα της καφεστίασης. Μάλιστα η Coffee Island επικράτησε γνωστών και μεγάλων ευρωπαϊκών αλυσίδων όπως τα Illy και Caffe Nero, που πήραν αντίστοιχα τη δεύτερη και τρίτη θέση. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι η εκδήλωση λάμβανε χώρα στο Μιλάνο, έδρα διάσημων ιταλικών brands του καφέ!
«Και μόνο αυτό μας γεμίζει με περηφάνια», λέει στο «b.s.» ο κ. Κωνσταντινόπουλος. «Είναι ένα αισιόδοξο μήνυμα συνολικά για τις εταιρείες που επιμένουν να επενδύουν στη χώρα και στη δυναμική της κρατώντας τα μυαλά εδώ. Επίσης, με αυτό τον τρόπο δείχνουμε ότι ακόμα και στην καφεστίαση κάνουμε άλματα στην τεχνογνωσία, ξεπερνώντας παραδοσιακές δυνάμεις όπως η Ιταλία», προσθέτει ο ίδιος.
Σήμερα η Coffee Island μετρά 372 καταστήματα στην Ελλάδα, 45 στην Κύπρο, ένα στο Λονδίνο και ένα στο Τορόντο. «Την επόμενη χρονιά, πιστεύω γύρω στον Απρίλιο, θα ανοίξουμε και ένα στο Ντουμπάι, σε ένα πολυκατάστημα που χτίζεται σε ένα από τα τεχνητά νησιά Φοίνικaς», λέει ο κ. Κωνσταντινόπουλος, ο οποίος δεν κρύβει πως ο πιο σημαντικός στόχος του είναι η εξωστρέφεια.
Η συντριπτική πλειονότητα όλων αυτών των καταστημάτων είναι franchise και έχουν χαρίσει στην εταιρεία αλματώδη ανάπτυξη. Είναι ενδεικτικό ότι ο κύκλος εργασιών της ΣΑΠΛΑΪ ΓΙΟΥΝΙΚ Α.Ε. το 2017 έκλεισε στα 31 εκατ. ευρώ, με τα καθαρά κέρδη στα 6,5 εκατ. ευρώ. Οπως λέει ο κ. Κωνσταντινόπουλος, φέτος ο τζίρος θα φτάσει τα 36 εκατ. ευρώ, ενώ θα υπάρξει πίεση στα κέρδη, με δεδομένο ότι το 2018 θα είναι η πρώτη χρονιά που θα καταγραφεί η επιβάρυνση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο σύνολο του 12μήνου. Σε κάθε περίπτωση, η ζήτηση εξακολουθεί να αυξάνει, μιας και από το εργοστάσιο της εταιρείας στην Πάτρα έφυγαν φέτος περίπου 1.500 τόνοι καφέ για διάθεση μέσω του δικτύου!
Το εργοστάσιο και η νέα επένδυση
«Είμαστε πολύ περήφανοι για την επένδυση στις μονάδες παραγωγής, καθώς η εταιρεία εφαρμόζει καθετοποιημένο σύστημα ανάπτυξης. Ο,τι κάνουμε το ενσωματώνουμε στον οργανισμό μας. Ετσι, ξεκινήσαμε εδώ και χρόνια να επενδύουμε σε ιδιόκτητες μονάδες. Το 2013 αγοράσαμε το οικόπεδο και χτίσαμε το εργοστάσιο. Πρόκειται για μία μεγάλη μονάδα παραγωγής αλλά και κέντρο logistics». Ο ίδιος μάλιστα αποκαλύπτει ότι το 2019 θα γίνει μία νέα επένδυση ύψους 1,8 εκατ. ευρώ για την επέκταση των υφιστάμενων δομών προκειμένου να αυξηθεί κατά τουλάχιστον 70% η παραγωγική δυνατότητα της εταιρείας. «Αυξάνουμε τις δυνατότητές μας. Βελτιώνουμε τις συνθήκες για τους εργαζόμενους, φτιάχνουμε μοντέρνο σύστημα διαχείρισης πρώτων υλών και προϊόντων στα καταστήματα. Στόχος, να μειώσουμε το κόστος διαχείρισης της παραγωγής αλλά και να αυξήσουμε την ποιότητα».
Οι επικρίσεις
Στο εργοστάσιο αλλά και στα καταστήματα της εταιρείας απασχολούνται σήμερα 195 άνθρωποι. «Συνολικά όμως ο αριθμός των απασχολουμένων στα καταστήματα των συνεργατών μας που είναι ενταγμένα στο δίκτυο των Coffee Island φθάνει τους 2.700», σημειώνει ο κ. Κωνσταντινόπουλος, απαντώντας έτσι και στις επικρίσεις που έχουν διατυπωθεί κατά καιρούς για την «οικονομία του καφέ». «Η ανάπτυξη συνολικά στην καφεστίαση στη χώρα μας είναι τρομερή. Δεν ξέρω πού μπορεί να οφείλεται το ότι η Ελλάδα έχει εξελιχθεί σε χώρα που “πουλάει” κατά βάση καφέ, φαγητό και τουρισμό. Αναρωτιέμαι επίσης -υπό τις παρούσες συνθήκες- σε ποια άλλη βιομηχανία στη χώρα θα έβρισκαν τόσοι άνθρωποι δουλειά σήμερα», επισημαίνει ο ίδιος.
Εκτός όμως από την αγορά του καφέ, ο κ. Κωνσταντινόπουλος «εκπροσωπεί» και μία άλλη, η οποία έχει επικριθεί πάρα πολύ στα χρόνια της κρίσης, το franchise. Μάλιστα ο ίδιος έχει και θεσμική ιδιότητα, μιας και είναι πρόεδρος του Συνδέσμου Franchise Ελλάδος. Οπότε εκεί έρχεται και η δεύτερη ερώτηση: «Μα καλά, πόσα καταστήματα καφέ franchise χωράνε στη χώρα;». Σύμφωνα με τον ίδιο, «κανείς δεν μπορεί να το πει παρά μόνο ο καταναλωτής. Εμείς ως σύνδεσμος προσπαθούμε απλώς να εξασφαλίσουμε το δίκαιο επιχειρείν. Και νομίζω ότι σε έναν βαθμό τα έχουμε καταφέρει. Η αγορά του franchise δεν είναι ίδια με αυτή πριν από την κρίση. Οι μητρικές εταιρείες τηρούν τις βασικές προϋποθέσεις. Η σύμβαση που υπογράφεται ακολουθεί τον Ευρωπαϊκό Κώδικα Δεοντολογίας. Είναι μία σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης και οφέλους και για τους δύο (franchisor και franchisee)».
Σε ό,τι αφορά την Coffee Island, σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντινόπουλο, «κατάφερε να επαναπροσδιορίσει το δικαίωμα του franchise. Να είναι πιο τίμιο, να είναι win-win για όλους. Βελτιώσαμε ουσιαστικά το σύστημα δικαιόχρησης. Παράλληλα κοιτάμε πώς θα μπορέσουμε να φτιάξουμε καλύτερα τα καταστήματα και τα προϊόντα μας και πώς θα εξασφαλίσουμε μέσω της καινοτομίας την προτίμηση του καταναλωτή. Γιατί στην Ελλάδα ο καταναλωτής είναι σκληρός. Εχουμε μακρά παράδοση στον καφέ. Είναι κομμάτι της κουλτούρας μας. Σε οποιαδήποτε έκφανση της ζωής μας υπάρχει και ένας καφές. Από τα πιο ευχάριστα και την παρέα ως τα πιο δυσάρεστα. Θέλεις να φλερτάρεις, λες “πάμε για ένα καφέ;”. Εχεις διαμάχη με έναν συνεργάτη σου, λες “πάμε να ψήσουμε έναν καφέ και να τα πούμε”. Ο καφές πάντα είναι εκεί… Και καθένας έχει διαφορετικές προτιμήσεις. Εμείς εκεί πατήσαμε. Οτι κάθε πελάτης θέλει και διαφορετική προσέγγιση. Γι’ αυτό επενδύσαμε στις μονάδες μας, στο τμήμα Ερευνας και Ανάπτυξης, στη διαρκή εκπαίδευση συνεργατών και εργαζομένων. Συζητάμε με τον πελάτη, νοιαζόμαστε, του κάνουμε προτάσεις και, νομίζω, αυτά είναι από τα βασικά στοιχεία που εκτιμούν σε εμάς».
Ο πήχης της ποιότητας
Για τον ίδιο η εταιρεία πρωταγωνιστεί επειδή έχει καταφέρει να παράξει υψηλής ποιότητας προϊόντα σε πολύ μεγάλες ποσότητες. «Αυτό δεν έχει καταφέρει ο ανταγωνισμός μας. Να έχει μεγάλο μέγεθος και ταυτόχρονα υψηλή ποιότητα. Υπάρχουν μεγάλες αλυσίδες με μέτρια ποιότητα ή μεμονωμένα concepts με υψηλή ποιότητα προϊόντων και υπηρεσιών». Oπως σημειώνει o κ. Κωνσταντινόπουλος, «η πιο μεγάλη μας επιτυχία είναι ότι από τον Εβρο ως την Κρήτη και από το Ιόνιο ως το Αιγαίο καταφέραμε να επιτύχουμε υψηλής ποιότητας υπηρεσίες και προϊόντα σε πολύ προσιτές τιμές. Είμαστε η μόνη αλυσίδα που μίλησε για την εκπαίδευση του καταναλωτή ώστε να γίνει καλύτερος. Αυτό εκτιμήθηκε και πρέπει να σας πω ότι οι παρατηρήσεις των πελατών μας είναι που μας βοηθούν να βελτιωνόμαστε».
Η διασπορά της αλυσίδας δε είναι εντυπωσιακή, φτάνοντας πέρα από τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, ακόμα και σε κωμοπόλεις όπως η Προσοτσάνη Δράμας και η Νέα Καρβάλη Καβάλας. «Αυτό ήταν ένα όνειρο τρελό που είχα από το 2009, όταν εντάχθηκα στην εταιρεία. Να φτιάξουμε καταστήματα ακόμα και σε μεγάλα χωριά, τα οποία θα γίνουν σημείο αναφοράς. Και σε αυτό πρέπει να σας πω ότι ο συνεργάτης μας είναι πάντα το σημείο αναφοράς. Είναι αυτός που κάνει την πώληση, αυτός που έχει την επιχείρηση χρησιμοποιώντας τα διακριτικά μας. Εμείς κάνουμε τη δουλειά από πίσω προσφέροντας καινοτόμα και ποιοτικά προϊόντα. Και αυτό έχει δουλέψει πολύ καλά», λέει.
Στόχοι
Μαζί με τη νέα επένδυση στο εργοστάσιο αλλά και το άνοιγμα στην αγορά του Ντουμπάι, βασική προτεραιότητα του κ. Κωνσταντινόπουλου είναι η θωράκιση, όπως λέει, του υφιστάμενου δικτύου της Coffee Island. «Θέλουμε να αναπτύξουμε την εταιρεία όχι μόνο γεωγραφικά, αλλά και μέσω υπηρεσιών και προϊόντων. Να συνεχίσουμε να καινοτομούμε και να πρωταγωνιστούμε σε Ελλάδα και Κύπρο. Μετά έρχεται και το εξωτερικό. Θέλουμε να χτίσουμε ένα διεθνές brand. Είναι δύσκολο. Θέλουμε ό,τι κάνουμε να το χτίσουμε σε γερά θεμέλια, επομένως είμαστε πολύ προσεκτικοί προσπαθώντας να μειώσουμε το ρίσκο. Τα τρία καταστήματα του εξωτερικού (Λονδίνο, Τορόντο, Ντουμπάι) θα κάνουν ένα τόξο σε τρεις διαφορετικές ηπείρους που θα μας δώσει τη δυνατότητα να σχεδιάσουμε προσεκτικά και μεθοδευμένα το επόμενο βήμα μας. Εξάλλου οι πόροι που διαθέτουμε είναι περιορισμένοι – τόσο σε κεφάλαιο όσο και σε ανθρώπινο δυναμικό. Επομένως πρέπει να κάνουμε πάντα την πιο αποδοτική διαχείρισή τους», λέει. Σημείο-κλειδί, επίσης, είναι το προσωπικό του οργανισμού. «Είναι σημαντικός ο ρόλος του ανθρώπου, είτε αυτός είναι εργαζόμενος, είτε συνεργάτης, είτε προμηθευτής. Γι’ αυτό την επόμενη χρονιά θα τρέξουμε παράλληλα προγράμματα που θα αφορούν την εκπαίδευση και την ευθυγράμμιση όλου του συστήματος στις βασικές αρχές της εταιρείας». Εξάλλου, όπως λέει ο κ. Κωνσταντινόπουλος, τα εκπαιδευτικά κέντρα σε Πάτρα, Αθήνα και Θεσσαλονίκη υποδέχονται διαρκώς προσωπικό για εκπαίδευση, η οποία αργότερα γίνεται και επιτόπου.
Συμβολαιακή γεωργία
Σε ό,τι αφορά την πρώτη ύλη, η εταιρεία ακολουθεί την πολιτική της Συμβολαιακής Γεωργίας συνάπτοντας συμφωνίες με μικρές φάρμες σε Κεντρική και Λατινική Αμερική και Κεντρική Αφρική. «Θέλουμε να έχουμε πλήρη ιχνηλασιμότητα των προϊόντων μας και να ελέγχουμε τις συνθήκες στις φάρμες, αφού στις συγκεκριμένες χώρες επικρατούν δύσκολες καταστάσεις. Γι’ αυτό θέλουμε απευθείας συμφωνίες που να βασίζονται όχι στην τιμή του χρηματιστηρίου αλλά στα αντικειμενικά έξοδα που έχουν οι φάρμες». Οι χώρες από τις οποίες προμηθεύονται την πρώτη ύλη είναι οι Νικαράγουα, Γουατεμάλα, Κόστα Ρίκα, Ελ Σαλβαδόρ, Κολομβία, Βραζιλία, Παναμάς, Αιθιοπία, Κένυα, Ρουάντα, Κονγκό και Μπουρούντι. Επίσης αγοράζουν από την Ινδία ποικιλίες που προορίζονται κυρίως για την παραγωγή του ελληνικού καφέ. Επειτα στην Πάτρα, σε ελεγχόμενες συνθήκες γίνονται η μεταποίηση, η επεξεργασία, ο έλεγχος και η τυποποίηση προτού το τελικό προϊόν κατευθυνθεί σε κάποιο κατάστημα του δικτύου Coffee Island.
Επικοινωνία
Στην ερώτηση εάν είναι πιο απαιτητική η μηχανολογία και η βιομηχανική διοίκηση ή η αποκωδικοποίηση ισχυρών καταναλωτικών συνηθειών, αρκείται να απαντήσεις πως «είναι δύσκολο ό,τι έχει να κάνει με τον άνθρωπο. Είναι το πιο δύσκολο και συνάμα το πιο μαγικό. Να προσπαθείς να επικοινωνείς με τους ανθρώπους και να αποκρυπτογραφείς τον τρόπο που καταναλώνουν, επιχειρούν ή συνεργάζονται».
Δύσκολο όμως είναι να βρεθεί και μια ισορροπία μεταξύ της επαγγελματικής ζωής και της οικογένειας. Με τη σύζυγό του έχουν δύο κοριτσάκια που πάνε στο Δημοτικό. «Προσπαθώ να κρατάω μια ισορροπία, αλλά δυστυχώς υπάρχουν πολλά ταξίδια στη μέση». Συγκεκριμένες προτιμήσεις στον καφέ λέει πως δεν έχει. «Θα πιω ό,τι μου έρθει εκείνη τη στιγμή». Κατά τη συνέντευξή μας, πάντως, έπινε έναν αιθιοπικό εσπρέσο.