Ενας Ελληνοαμερικανός αποτελεί πλέον “το μήλο της έριδος” ανάμεσα στην Κάμαλα Χάρις και τον Ντόναλντ Τραμπ στο δρόμο προς τις προεδρικές εκλογές της 5ης Νοεμβρίου. Καθόλου περίεργο όμως, αν αναλογιστεί κανείς πως πρόκειται για τον κορυφαίο τραπεζίτη στην πρόσφατη ιστορία της Wall Street, άνθρωπο – “βαρόμετρο” για την πορεία της, καθώς πιστώνεται σε μεγάλο βαθμό την επιβίωσή της στην μεγάλη κρίση του 2008 και το ντόμινο που ακολούθησε μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers. Αλλά και με αποφασιστική έκτοτε επιδραστικότητα στις εξελίξεις της χρηματοπιστωτικής αγοράς, συνακόλουθα σε μεγάλα τμήματα του επιχειριείν στις ΗΠΑ, αλλά και της αμερικανικής κοινωνίας και του πολιτικού σκηνικού.
Πρόκειται για τον “ισχυρό άνδρα” της JP Morgan Chase, Τζέιμι Ντίμον. Άλλοτε διαπρύσιο επικριτή των επιλογών του Τραμπ ως Προέδρου των ΗΠΑ, κυρίως για την αποτελεσματικότητα των πολιτικών προστατευτισμού απέναντι στην Κίνα και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά και των μετέπειτα εξαγγελιών και κινήσεών του, έως πέρυσι τον Μάιο τουλάχιστον, όταν εξαπέλυσε ευθεία και δριμύτατη επίθεση στον Τραμπ, με αφορμή την ενθάρρυνση από πλευράς του προς τους Ρεπουμπλικάνους στο Κογκρέσο να επιδιώξουν την αύξηση του ορίου αμερικανικού χρέους –για να εξαναγκάσουν την κυβέρνηση Μπάιντεν σε πιο δραστικές περικοπές δαπανών– ακόμη κι αν αυτό θα σήμαινε χρεοκοπία.
Casus belli
Τότε το Bloomberg αποτίμησε τη σκωπτική πλην καυστική τοποθέτηση του Ντίμον ότι “είναι ένα ακόμη πράγμα για το οποίο (ο Τραμπ) δεν γνωρίζει πολλά” ως την έναρξη ενός πολέμου μεταξύ των δύο ανδρών. “Ο οποιοσδήποτε γνωρίζει, ότι είναι δυνητικά καταστροφικό”, συμπλήρωνε ο Ντίμον στο Bloomberg Television, στηλιτεύοντας την ανεύθυνη στάση του πρώην Προέδρου.
Πολλοί σχολιαστές στην Ουάσιγκτον και τη Νέα Υόρκη είχαν ερμηνεύσει την επίθεση του Ντίμον απέναντι στον Τραμπ σε σενάρια μελλοντικής εμπλοκής του στην πολιτική, επικείμενης ωστόσο και δη ενόψει των φετινών προεδρικών εκλογών. Αφορμή και οι τοποθετήσεις του ότι δεν θα απέκλειε, αντιθέτως θα επιθυμούσε, να υπηρετήσει από άλλο πόστο τη χώρα του.
Ο Τζέιμι Ντίμον κατά καιρούς έχει απασχολήσει την κοινή γνώμη με τις απόψεις του, που στην πολιτική σκηνή των ΗΠΑ αφενός αλλά και στη Wall Street αφετέρου, ακούγονται ως “σοσιαλιστικές”. Έχει ζητήσει να αυξηθεί η φορολογία του ίδιου, ως ένας εκ των billionaires στη χώρα, όπως και όλοι οι πλούσιοι των ΗΠΑ για να ανακουφιστούν τα κοινωνικά στρώματα με τα χαμηλότερα εισοδήματα, ενώ είναι λάβρος πολέμιος των κρυπτονομισμάτων και της αγοράς που έχει στηθεί γύρω απ’ αυτά.
Το μανιφέστο
Ακόμη στην περυσινή (Μάρτιος 2023) ετήσια επιστολή του προς τους μετόχους της κορυφαίας αμερικανικής επενδυτικής τράπεζας, το “αφεντικό” της επισήμαινε την αύξηση της μισθολογικής ανισότητας, εκτιμώντας ότι το Κογκρέσο θα πρέπει να επεκτείνει την πίστωση φόρου εισοδήματος, η οποία παρέχει φοροαπαλλαγή σε οικογένειες με μέτρια και χαμηλά εισοδήματα. Μια πίστωση αυτή θα ήταν διαθέσιμη σε όλους τους εργαζόμενους με χαμηλότερο εισόδημα και θα μετατρεπόταν σε “αρνητικό φόρο μισθοδοσίας εισοδήματος, που θα καταβαλλόταν μηνιαίως”, ο οποίος θα μπορούσε να έχει τη μορφή μηνιαίων επιταγών ή ενίσχυσης του μισθού. Με το κόστος της αντιστάθμισης των φορολογικών απωλειών, να καλύπτεται από τη φορολόγηση των πλουσίων.
Η επιστολή αυτή χαρακτηρίστηκε τότε ως ένα είδος πολιτικού μανιφέστου του Ντίμον, προάγγελος ενδεχομένως μιας προοπτικής υποψηφιότητάς του στις εκλογές του φετινού Νοεμβρίου. Μανιφέστο όμως, που ούτως ή άλλως έθετε τον Ντίμον απέναντι σε κρίσιμες επιλογές των Ρεπουμπλικάνων και ειδικά στις πιο ακραίες τοποθετήσεις του Τραμπ εφ’ όλης της ύλης. Σε ένα τεράστιο φάσμα θεμάτων, από τις παγκόσμιες γεωπολιτικές εξελίξεις και τη στάση των ΗΠΑ απέναντι σε αυτές, μέχρι την οικονομία, τις πολιτικές για το περιβάλλον και την πράσινη ενέργεια και το κοινωνικό κράτος.
Η Ουκρανία
“Ο αγώνας της Ουκρανίας είναι και δικός μας αγώνας” ανέφερε, προκαλώντας την αλλεργική αντίδραση των Ρεπουμπλικάνων, σημαντικός αριθμός των οποίων στο Κογκρέσο ήταν ήδη αντίθετοι στην παροχή περαιτέρω βοήθειας στην χώρα που αντιμετωπίζει τη ρωσική εισβολή, με τον Τραμπ να ισχυρίζεται ότι ως Πρόεδρος θα είχε ήδη τερματίσει αυτό τον πόλεμο.
Αλλά ο Ντίμον, αποτιμώντας την κρίση στην Ουκρανία και τρόπον τινά προοικονομώντας τις δραματικές εξελίξεις και τη νέα ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή, προειδοποιούσε ότι “οι επιπτώσεις αυτών των γεγονότων θα πρέπει να βάλουν τέλος στην ιδέα ότι η Αμερική μπορεί να σταθεί μόνη της. Φυσικά, οι Αμερικανοί ηγέτες πρέπει πάντα να βάζουν πρώτα την Αμερική, αλλά η παγκόσμια ειρήνη και τάξη είναι ζωτικής σημασίας για τα αμερικανικά συμφέροντα”.
Ανέφερε επίσης ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να επανέλθουν στη συμφωνία Trans-Pacific Partnership, από την οποία ο Τραμπ τις απέσυρε από τις αρχές της θητείας του, προκειμένου να επικεντρωθεί αντ’ αυτού σε εμπορικές πολιτικές “ένας προς έναν”.
Όλα αυτά είχαν προκαλέσει την οργή των Ρεπουμπλικάνων και ειδικά του Τραμπ. Αυτή δεν καταλάγιασε ούτε όταν ο Ντίμον διέψευσε επανειλημμένα κάθε ενδεχόμενο εμπλοκής του στην προεδρική κούρσα. Εκείνο όμως που “ξεχείλισε το ποτήρι” και θεωρήθηκε πλέον “αιτία πολέμου” από τον πρώην Πρόεδρο, ήταν η άμεση και απερίφραστη υποστήριξη του Ντίμον στην εκ των βασικών ανταγωνιστών του στη διεκδίκηση του χρίσματος των Ρεπουμπλικάνων.
“Στηρίξτε μια επιλογή από την πλευρά των Ρεπουμπλικάνων, που μπορεί να είναι καλύτερη από τον Τραμπ. Ακόμα κι αν είσθε πολύ φιλελεύθεροι Δημοκρατικοί, σας προτρέπω, βοηθήστε τη Νίκι Χέιλι”, είπε ο τραπεζίτης στους παρευρισκόμενους στο DealBook Summit των New York Times τον περασμένο Νοέμβριο.
Τότε ο Τραμπ έσπευσε να χαρακτηρίσει τον Τραμπ “πολύ υπερεκτιμημένο… παγκοσμιοποιητή” σε μια ανάρτησή του στο Truth Social. Ένας χαρακτηρισμός υποτιμητικός στο ιδιόρρυθμο λεξιλόγιο του πρώην Προέδρου, αλλά και των οπαδών του κεντρικού ιδεολογικο-πολιτικού οράματός του για το M.A.G.A. (Make America Great Again).
Και ακόμα χειρότερα, προχώρησε σε περαιτέρω απαξιωτικές αναφορές του τύπου “δεν υπήρξα ποτέ μεγάλος θαυμαστής του Τζέιμι Ντίμον, αλλά έπρεπε να ζήσω με αυτόν τον τύπο όταν ήρθε ζητιανεύοντας (!) στον Λευκό Οίκο. Υποθέτω ότι δεν χρειάζεται να μένω μαζί του πια, και αυτό είναι πολύ καλό”.
Η αλλαγή κλίματος
Από τότε κύλησε αρκετό νερό στο αυλάκι. Ο Ντίμον ενόψει της προεκλογικής περιόδου και της αναμενόμενης ”σφαγής” Δημοκρατικών – Ρεπουμπλικάνων σιώπησε για ένα διάστημα, τα γραπτά με τις θέσεις του όμως κατά του Τραμπ και της πολιτικής του παρέμεναν απαράλλακτα. Ή μήπως όχι;
Πέρα από τα όσα θρυλούνται ότι έχουν συμβεί στο παρασκήνιο, περί μυστικού ραντεβού των δυο ανδρών σε ανύποπτο (εκλογικά) χρόνο, που έδωσε ένα τέλος στην “παρεξήγηση”, υπάρχουν και τα δεδομένα στο προσκήνιο.
Μερικούς μήνες μετά την κορύφωση της σύγκρουσης μεταξύ τους, ο Ντίμον εξέπληττε το ακροατήριο του CNBC, όταν από το ετήσιο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός επαινούσε πτυχές της πολιτικής Τραμπ: “Έχει κάποιο δίκιο για το ΝΑΤΟ. Κάποιο δίκιο και για τη μετανάστευση. Μεγάλωσε την οικονομία αρκετά καλά. Η φορολογική μεταρρύθμιση λειτούργησε. Είχε μερικό δίκιο και για την Κίνα” ήταν τα λόγια του τον περασμένο Ιανουάριο. Θεωρήθηκαν ως μια πρώτη αναδίπλωσή του, υπό το φως των πρώτων δημοσκοπικών δεδομένων που ανέβαζαν σημαντικά τις πιθανότητες επιστροφής του Τραμπ στο Λευκό Οίκο.
Πρόσφατα δε, η απόπειρα δολοφονίας κατά του Τραμπ προκάλεσε άμεσες αντιδράσεις ακόμα και από τους επικεφαλής κορυφαίων επιχειρήσεων, αλλά με πρώτο και καλύτερο τον πρόεδρο και CEO της JP Morgan Chase. Ο Ντίμον σε mail του προς τους εργαζόμενους της τράπεζας ανέφερε ότι οι σκέψεις του ήταν με τον πρώην πρόεδρο Τραμπ και την οικογένειά του, καθώς και με εκείνες των θυμάτων της επίθεσης. Ενώ έκανε ιδιαίτερη μνεία στη σημασία της ενότητας και της αποφασιστικότητας “κατά οποιωνδήποτε πράξεων μίσους, εκφοβισμού ή βίας που υπονομεύουν τη δημοκρατία ή προκαλούν βλάβη σε άλλους”.
Και μετά ήρθε η “βόμβα” του Τραμπ, σε συνέντευξή του στο Bloomberg Businessweek: “Τρέφω πολύ σεβασμό (!!!) για τον Τζέιμι Ντίμον”. Προσθέτοντας ότι “είναι κάποιος που θα σκεφτόμουν, σίγουρα”, απαντώντας στην ερώτηση αν ο τραπεζίτης θα μπορούσε να είναι ο επόμενος υπουργός Οικονομικών του.
“Πάγωσαν” οι Δημοκρατικοί
Ο Ντίμον δεν σχολίασε το… σχόλιο του υποψήφιου Προέδρου. Αν και ο Τραμπ φημίζεται για την απλοχεριά των υποσχέσεων, που ανέξοδα, – όπως νομίζει-, μοιράζει ειδικά για μελλοντικές υπουργοποιήσεις σε κρίσιμα πόστα όπως της οικονομίας, με φράσεις του τύπου «γιατί όχι;” ή “θα έχει καλές πιθανότητες” μέχρι «θα ήταν ιδανικός, αφού είναι πετυχημένος” που χρησιμοποίησε για τον μεγαλοεπενδυτή (και χρηματοδότη της εκστρατείας του) Τζον Πόλσον, εντούτοις τα λόγια του “πάγωσαν” το στρατόπεδο των Δημοκρατικών.
Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες από την άλλη ακτή του Ατλαντικού, οι επιτελείς της Κάμαλα Χάρις αποκλείουν αυτή την ώρα το ενδεχόμενο ο Ντίμον να εγκαταλείψει τη θέση του για ακόμη τριάμισι χρόνια στο τιμόνι του τραπεζικού κολοσσού χάριν ενός υπουργείου, όμως πασχίζουν για την ουδετεροποίησή του στον προεκλογικό αγώνα.
Διότι γνωρίζουν ότι η παρεμβατικότητα των δηλώσεών του είναι αδιαμφισβήτητη, σφραγίζοντας εξελίξεις στο κλίμα που επικρατεί ιδίως στους κορυφαίους επιχειρηματικούς κύκλους της Αμερικής και τη Wall Street. Και δεν θέλουν επ’ ουδενί να αιωρείται η εντύπωση ότι ο Τραμπ -και οι πολιτικές του- έχει πλέον κερδίσει την εμπιστοσύνη του Ντίμον και άρα εκείνος, δίνει προς την επιχειρηματική -και όχι μόνο- τάξη και ένα “σήμα” ψήφου ενόψει της 5ης Νοεμβρίου, συνακόλουθα ότι εκτιμά και την νίκη του ως το πιο πιθανό ενδεχόμενο.
Σημασία έχει βεβαίως και ο χρόνος εκδήλωσης των γεγονότων. Οι έπαινοι του Τραμπ για τον Ντίμον προηγήθηκαν ένα 24ωρο πριν την απόσυρση Μπάιντεν από την κούρσα της προεδρικής εκλογής υπέρ της Χάρις, η υποψηφιότητα της οποίας λίγον πριν εγκριθεί και τυπικά, έχει ήδη προλάβει να ανατρέψει το κλίμα και να αλλάξει τα δεδομένα που οδηγούσαν σε μια βέβαιη ήττα τους Δημοκρατικούς. Με απώλεια πέραν του Λευκού Οίκου και της Γερουσίας, οδηγώντας σε πλήρη επικυριαρχία των Ρεπουμπλικάνων που ήδη ελέγχουν τη Βουλή.
Στόχος μια νέα μεταστροφή
Οι επιτελείς της Χάρις μεθοδεύουν τώρα, καταρχάς μια συνάντηση της Χάρις τον κορυφαίο τραπεζίτη για τη διευκρίνιση των προθέσεών του υπό το φως τω νέων προεκλογικών δεδομένων. Η επιθυμία της νυν αντιπροέδρου είναι ο Ντίμον με κάποιο τρόπο που ο ίδιος θα επιλέξει, να δημοσιοποιήσει την επάνοδό του στις… “εργοστασιακές ρυθμίσεις” των πολιτικών συντεταγμένων του.
Τη στήριξη της ελεύθερης οικονομίας, αλλά και της βελτίωσης της κοινωνικής μέριμνας, της φορολογικής επιβάρυνσης των πλουσίων υπέρ των πιο χαμηλών στρωμάτων, κατά του υπερβολικού προστατευτισμού, υπέρ της σκληρής στάσης κατά της Ρωσίας, της στήριξης του ΝΑΤΟ και της ηγετικής παρουσίας των ΗΠΑ στο παγκόσμιο γεωπολιτικό και οικονομικό γίγνεσθαι, ως επικεφαλής του ελεύθερου κόσμου πλαισιωμένων όμως από τους συμμάχους τους. Κάτι που θα έδειχνε, μια εκ νέου γενική συμφωνία με τις αρχές πολιτικής των Δημοκρατικών.
Θα το πετύχουν; Εξαιρετικά αμφίβολο, καθώς, -ίσως-, ο 68χρονος Ντίμον έχει κάνει τις επιλογές του, που για πρώτη φορά από τότε που ανέλαβε τα ηνία της JP Morgan Chase, το 2006, τον φέρουν να κλίνει προς την πλευρά των Ρεπουμπλικάνων.
Διαβάστε ακόμη
Ακτοπλοϊκά εισιτήρια: Γιατί είναι δύσκολη εξίσωση η μείωση του ΦΠΑ
Epsilon Net: Πώς θα ανεβάσει τον πήχη στο εξωτερικό – Πρώτα, Ευρώπη, μετά Αμερική (pic)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ