Η μεγάλη μάχη για τα 9,4 δισ. του λιανεμπορίου

Με 42 αλυσίδες να έχουν πλέον εξαφανιστεί, μεταξύ των οποίων και η άλλοτε κορυφαία του κλάδου, η Μαρινόπουλος, και τον συνολικό τζίρο της αγοράς να εμφανίζεται μειωμένος σχεδόν κατά 30% από την προ κρίσης περίοδο, η μάχη για επικράτηση έχει ενταθεί και ο ανταγωνισμός έχει χτυπήσει κόκκινο.

Σε αυτή τη μάχη για τα περίπου 9,4 δισ. ευρώ του οργανωμένου λιανεμπορίου, όπως τα εκτιμά η εταιρεία Nielsen, κάποιοι έχουν πάρει σαφές προβάδισμα, κάτι που φάνηκε ξεκάθαρα με τη δημοσιοποίηση των οικονομικών καταστάσεων του 2018 και των τελευταίων μεγάλων του χώρου.

Φτάνει να αναλογιστεί κανείς πως πλέον μόλις δύο αλυσίδες, οι Σκλαβενίτης και ΑΒ Βασιλόπουλος, ελέγχουν σχεδόν το 50% της αγοράς! Μεγάλες προσπάθειες όμως κάνουν και οι υπόλοιποι μεγάλοι, όπως η Lidl, η METRO ΑΕΒΕ και η Μασούτης, που από πέρυσι έκανε το άλμα κατεβαίνοντας στην Αθήνα.

Σε ένα περιβάλλον άκρως ανταγωνιστικό τα σενάρια περί ενός νέου, επερχόμενου, γύρου συγκέντρωσης στον κλάδο δίνουν και παίρνουν. Σε κάθε περίπτωση, στη συνέχεια επιχειρούμε να αποκρυπτογραφήσουμε τους σχεδιασμούς των πρωταγωνιστών της αγοράς παρουσιάζοντας παράλληλα τις οικονομικές επιδόσεις τους

Γεράσιμος και Μαρία Σκλαβενίτη, ΕΥ Σκλαβενίτης: Οι μεγάλοι κερδισμένοι

Ο Γεράσιμος και η Μαρία Σκλαβενίτη έχουν καταφέρει σήμερα να αναδείξουν τον παραδοσιακό Σκλαβενίτη σε μεγαλύτερο παίκτη στη χώρα. Η Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης (ΕΥΣ), στην οποία πέρασε το πρώην δίκτυο της Μαρινόπουλος, κατάφερε κατά την πρώτη πλήρη ετήσια οικονομική χρήση της (το 2018) να ξεπεράσει σε τζίρο τα 3 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει πως η οικογένεια Σκλαβενίτη, που στο μεταξύ έχασε πρόωρα το ένα μέλος της, τον Στέλιο, κατάφερε να ανακτήσει το σύνολο της πελατείας του Μαρινόπουλου και σήμερα να ελέγχει σχεδόν το 30% της αγοράς, παρά την αμφισβήτηση που υπήρχε για το εγχείρημα της μεγάλης συγχώνευσης.

Με αυτόν τον τρόπο βρίσκεται μπροστά και αναφορικά με τους στόχους που είχαν τεθεί. Σήμερα, περίπου 516.000 πελάτες σε όλη τη χώρα εμπιστεύονται την αλυσίδα για τις καθημερινές αγορές τους στο δίκτυο των 497 καταστημάτων της, ενώ συνεχίζει και το 2019 να αναπτύσσεται με διψήφιους ρυθμούς.

Σημαντικό στοιχείο επίσης ήταν το γεγονός πως το 2018 επανήλθε το θετικό πρόσημο στα λειτουργικά κέρδη της εταιρείας, τα οποία διαμορφώθηκαν σε 17,7 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 37,67 εκατ. ευρώ το 2017. Οι ζημίες τότε ήταν αποτέλεσμα της επιβάρυνσης που είχε η ΕΥΣ από την ανάληψη του δικτύου της Μαρινόπουλος. Το ύψος των επενδύσεων της ΕΥΣ το 2018 ήταν 59 εκατ. ευρώ, ενώ ο αριθμός των εργαζομένων της έφτασε τους 26.700 από 23.477 το 2017.

Το επενδυτικό πρόγραμμα της εταιρείας για το 2019 αφορά σε μεγάλο βαθμό την ολοκλήρωση των ανακαινίσεων στο δίκτυο της Μαρινόπουλος, κάτι που θα σημάνει στη συνέχεια επενδύσεις και για την ανακαίνιση παλαιών καταστημάτων της Σκλαβενίτης. Στο οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2019 έχει ολοκληρωθεί η ανακαίνιση 72 καταστημάτων, με συνολικό χώρο έκθεσης 42.000 τ.μ., και μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί οι ανακαινίσεις ακόμη 43 καταστημάτων με χώρο έκθεσης 25.000 τ.μ. Σε αυτά περιλαμβάνονται και τα 13 καταστήματα της αχαϊκής αλυσίδας Κρόνος, η οποία από τον Ιούλιο 2019 αποτελεί 100% ιδιοκτησία της ΕΥΣ.

Από την άλλη πλευρά, προβληματισμό δημιουργούν οι υποχρεώσεις που βαραίνουν τον όμιλο, οι οποίες υπερβαίνουν τα 2 δισ. ευρώ, αλλά και οι ζημίες, οι οποίες παρά τη σημαντική συρρίκνωσή τους παραμένουν υψηλές (περίπου 60 εκατ. ευρώ), ένα βάρος που η διοίκηση καλείται να διαχειριστεί με ιδιαίτερη προσοχή.

Βασίλης Σταύρου (ΑΒ Βασιλόπουλος): Ετοιμάζει τη μεγάλη αντεπίθεση

Το σχέδιό του για τη μεγάλη αντεπίθεση της ΑΒ Βασιλόπουλος, που την τελευταία τριετία δέχεται πιέσεις στις πωλήσεις με αποτέλεσμα η αλυσίδα να πέσει το 2018 κάτω από τα 2 δισ. ευρώ, έχει αρχίσει να ξεδιπλώνει ο νέος διευθύνων σύμβουλος Βασίλης Σταύρου. Βασικοί πυλώνες σε αυτό είναι η μετεξέλιξη των καταστημάτων της αλυσίδας, ένα νέο, προσωποποιημένο σύστημα προσφορών και η περαιτέρω προώθηση του προγράμματος δικαιόχρησης.

Στο πλαίσιο αυτό, δρομολογεί την ενσωμάτωση των πιο σύγχρονων τεχνολογιών στα καταστήματά της (όπως ψηφιακές οθόνες και αυτόματα ταμεία πληρωμών), ενώ το κερασάκι στην τούρτα είναι η λειτουργία ενός ρομπότ, το οποίο αρχικά θα εξυπηρετεί τους καταναλωτές στα καταστήματα ΑΒ Ελληνικό και AB Μακεδονία. Παράλληλα η νέα διοίκηση της εταιρείας δηλώνει παρούσα στην περίπτωση εμφάνισης μιας «πραγματικής ευκαιρίας», αφήνοντας ανοικτό και το ενδεχόμενο εξαγοράς, κάτι που εσχάτως έχει φουντώσει και πάλι τη φημολογία στην αγορά, ειδικά από τη στιγμή που η διαφορά με τον Σκλαβενίτη μεγαλώνει.

Το 2018 η ΑΒ Βασιλόπουλος έκλεισε με απώλειες 114 εκατ. ευρώ σε επίπεδο τζίρου. Ειδικότερα, σύμφωνα με τον ισολογισμό που δημοσίευσε για τη χρήση του 2018, ο κύκλος εργασιών της σε ενοποιημένο επίπεδο διαμορφώθηκε σε 1,99 δισ. ευρώ έναντι 2,1 δισ. ευρώ το 2017. Η πρώτη φορά που η ΑΒ Βασιλόπουλος είχε σπάσει το φράγμα των 2 δισ. ευρώ ήταν το 2016, όταν ο κύκλος εργασιών της είχε διαμορφωθεί σε 2,17 δισ. ευρώ. Τα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων διαμορφώθηκαν το 2018 σε 130,17 εκατ. ευρώ έναντι 152,98 εκατ. ευρώ. Για το 2019 ο πήχης της διοίκησης παραμένει στα ίδια επίπεδα, ενώ θετικό ήταν το γεγονός ότι στο β’ τρίμηνο της τρέχουσας χρήσης η εταιρεία εμφάνισε βελτιωμένες επιδόσεις σε σύγκριση με τα προηγούμενα τρίμηνα.

Σε αντίθεση, πάντως, με τον τζίρο και τα κέρδη, το προσωπικό της ΑΒ Βασιλόπουλος αυξήθηκε το 2018, φτάνοντας τα 14.132 άτομα από 14.092 το 2017. Η ΑΒ Βασιλόπουλος, η οποία συμπληρώνει φέτος 80 χρόνια στην αγορά, διαθέτει δίκτυο με 490 σημεία πώλησης.

Ιάκωβος Ανδρεανίδης, Lidl Ελλάς: Ονειρεύεται και παλεύει για την πρωτιά

Στην τρίτη θέση, αλλά με ξεκάθαρη διάθεση απόκτησης μεγαλύτερων μεριδίων είναι η Lidl Ελλάς, η οποία τα τελευταία χρόνια προχωρά σε μεγάλες επενδύσεις για την επέκταση ή μετεξέλιξη του δικτύου των καταστημάτων της.

Ο διευθύνων σύμβουλος της Lidl Ελλάς Ιάκωβος Ανδρεανίδης δεν έχει κρύψει πως το όραμά του είναι να καταστήσει την αλυσίδα Νο1 παίκτη στην ελληνική αγορά, δηλώνοντας πως ήδη το μερίδιο της έχει φτάσει στο 15%, πολύ κοντά στο Νο2, την ΑΒ Βασιλόπουλος. Αυτό, ωστόσο, δεν μπορεί μετά βεβαιότητας να πιστοποιηθεί από τη στιγμή που η αλυσίδα ως Ομόρρυθμη Εταιρεία δεν υποχρεούται να δημοσιεύει ισολογισμό στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ) και επομένως δεν υπάρχουν διαθέσιμα οικονομικά στοιχεία.

Σύμφωνα με τον ίδιο, το 2018 σε ένα περιβάλλον υψηλού ανταγωνισμού η Lidl Ελλάς είχε αύξηση 4,3% στον κύκλο εργασιών, χωρίς ωστόσο να προσδιορίζει το ακριβές ποσό. Η φετινή χρήση φαίνεται ότι είναι ακόμα καλύτερη, καθώς στους πρώτους μήνες κατέγραψε δυνατό ξεκίνημα και ο τζίρος κινείται ανοδικά. Οι επενδύσεις φέτος φτάνουν τα 120 εκατ. ευρώ, όσες περίπου θα είναι και του χρόνου, σύμφωνα με το πλάνο της διοίκησης που στοχεύει σε μεγαλύτερη παρουσία σε περιοχές στη νησιωτική Ελλάδα και στην Αττική.

Μάλιστα στην 20ετή παρουσία της Lidl στη χώρα μας υπολογίζεται ότι έχει προβεί σε επενδύσεις συνολικού ύψους 1,3 δισ. ευρώ. Ο κ. Ανδρεανίδης, ερωτηθείς κατά καιρούς, έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο εξαγοράς άλλης αλυσίδας, καθώς η Lidl έχει τη δική της φιλοσοφία και επομένως η οργανική ανάπτυξη είναι μονόδρομος.

Στο τέλος της οικονομικής χρονιάς το δίκτυο της αλυσίδας θα μετράει πλέον 225 καταστήματα. Επίσης έχει δημιουργήσει 5.500 άμεσες θέσεις εργασίας, 7.000 έμμεσες και 5.600 επαγόμενες.

Αριστοτέλης Παντελιάδης, ΜΕΤRΟ ΑΕΒΕ: Το Νο 4 μετά την επιτυχή ενοποίηση με τη Βερόπουλος

Με ενισχυμένη θέση εμφανίζεται και η ΜΕΤRΟ ΑΕΒΕ, συμφερόντων της οικογένειας Παντελιάδη, που ελέγχει τα καταστήματα My market. Η εταιρεία υπό τον κ. Αριστοτέλη Παντελιάδη, έχοντας ολοκληρώσει με επιτυχία το τριετές πλάνο ενοποίησης με τη Βερόπουλος, κατάφερε να αυξήσει τις πωλήσεις της το 2018 στα 1,19 δισ. ευρώ (από 1,172 εκατ. ευρώ έναν χρόνο πριν), κάτι που της δίδει ένα μερίδιο κοντά στο 10% στην αγορά και την κατατάσσει στην τέταρτη θέση.

Τα κέρδη προ φόρων διαμορφώθηκαν στα 10,7 εκατ. ευρώ, ενώ η διοίκηση της εταιρείας σκοπεύει να επενδύσει 100 εκατ. ευρώ στην τριετία 2020-2022 για την επέκταση των δύο κέντρων διανομής που διαθέτει, τη λειτουργία αρκετών νέων καταστημάτων και την εισαγωγή νέων τεχνολογιών για τη βελτίωση της εμπειρίας του πελάτη.

Στα σχέδια εντάσσεται και η δημιουργία -ως το τέλος του χρόνου- του πρώτου καταστήματος χονδρικής στην Κύπρο, ενώ ο κ. Παντελιάδης έχει δηλώσει πως η εταιρεία θα εξετάσει τυχόν ευκαιρίες που μπορεί να εμφανιστούν στην αγορά αναφορικά με το ενδεχόμενο εξαγορών.

Γιάννης Μασούτης: Η εδραίωση στην Αττική το μεγάλο στοίχημα

Με φιλόδοξα σχέδια πορεύεται ο κ. Γιάννης Μασούτης μετά το μεγάλο βήμα που έκανε πέρυσι κατεβάζοντας την ομώνυμη βορειοελλαδίτικη αλυσίδα στην Αττική με την εξαγορά του δικτύου της Προμηθευτικής. Η προσθήκη ενός δικτύου που μετρούσε 54 καταστήματα δεν έχει αποδώσει ακόμα τα αναμενόμενα, κάτι που φάνηκε και στις οικονομικές καταστάσεις του 2018.

Ο κύκλος εργασιών αυξήθηκε πάντως λίγο πάνω από 1%, στα 770 εκατ. ευρώ, κάτι που σημαίνει πως η Μασούτης ελέγχει περίπου το 8,2% της αγοράς. Σημαντικό στοιχείο, ωστόσο, είναι το γεγονός πως παραμένει σε κερδοφόρα τροχιά. Η διοίκηση θέτει τώρα ως προτεραιότητα την εδραίωση στην Αττική, που θα δώσει ώθηση στον τζίρο και αργότερα την επέκταση και σε άλλες περιοχές της χώρας. Τα στοιχεία της φετινής χρονιάς φαίνεται να στέλνουν αισιόδοξα μηνύματα προς αυτή την κατεύθυνση.

Γι’ αυτό ίσως και η διοίκηση σπεύδει άμεσα να διαψεύσει τις φήμες περί πώλησης της στην ΑΒ Βασιλόπουλος, που επανήλθαν για ακόμα μία φορά.

Παναγιώτης Πουρσανίδης, ΠΕΝΤΕ Α.Ε. (Γαλαξίας): Μπαίνει στην αγορά των υπερμάρκετ

Στους μεγάλους παίκτες του λιανεμπορίου περιλαμβάνεται και η ΠΕΝΤΕ Α.Ε., που ελέγχει την αλυσίδα Γαλαξίας και η οποία για πολλούς λόγους θεωρείται case study. Πρώτα απ’ όλα για την πολυμετοχική της κουλτούρα, αφού οι 171 μέτοχοί της έχουν καταφέρει να λειτουργήσουν ενωμένοι στη σχεδόν 40ετή ιστορία της εταιρείας. Εχει μηδενικό τραπεζικό δανεισμό, ταμείο 58 εκατ. ευρώ και 159 καταστήματα, εκ των οποίων 77 είναι ιδιόκτητα. Μάλιστα, αν και η εικόνα των καταστημάτων φαίνεται να έχει μείνει πίσω τουλάχιστον δύο δεκαετίες σε σχέση με αυτά των ανταγωνιστών, η αλυσίδα καταφέρνει να διατηρεί πιστούς πελάτες, να προσφέρει ανταγωνιστικές τιμές και παράλληλα να έχει καλές σχέσεις με τους προμηθευτές.

Το 2018, με βάση τις δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις, οι πωλήσεις υποχώρησαν 6,79% στα 449,969 εκατ. ευρώ, τα δε καθαρά κέρδη διαμορφώθηκαν στα 8,81 εκατ. Για τη διοίκηση της αλυσίδας υπό την κυρία Νίκη Χειμωνίδου και τον κ. Παναγιώτη Πουρσανίδη, πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο αντίστοιχα, η πορεία αυτή είναι εύλογη και αποδεικνύει σταθερότητα στα χρηματοοικονομικά στοιχεία της σε ένα πολύ έντονο οικονομικό περιβάλλον.

Σε κάθε περίπτωση, η εταιρεία έχει ανακοινώσει πως θα εισέλθει στην αγορά των υπερμάρκετ μέσα από τη δημιουργία πέντε καταστημάτων στην επόμενη διετία, κυρίως στην επαρχία. Πρόκειται για μια κίνηση που εντάσσεται στο επενδυτικό πρόγραμμα που έχει σχεδιάσει η διοίκηση για τα επόμενα χρόνια ύψους 50 εκατ. ευρώ, με στόχο την επέκτασή της σε περισσότερες περιοχές της χώρας.