Από τις 17 Ιανουαρίου έρχονται τα σπουδαία για τη μεγάλη επένδυση στο Ελληνικό, η οποία πλέον μετρά αντίστροφα προκειμένου να μπουν οι πολυσυζητημένες μπουλντόζες, μία οκταετία από την προκήρυξη του διεθνούς διαγωνισμού τον Δεκέμβριο του 2011.

Μετά τις εξελίξεις της περασμένης εβδομάδας και το πέρασμα στην επόμενη φάση για τον διαγωνισμό παραχώρησης της άδειας καζίνο, μέσα στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου πρόκειται να κατατεθεί στη Βουλή από τον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων Αδωνι Γεωργιάδη η τροπολογία που θα δώσει τη δυνατότητα στον επενδυτή, τη Lamda Development, να ξεκινήσει πρόδρομες εργασίες εντός της έκτασης για το έργο, πριν από το οικονομικό κλείσιμο της συναλλαγής και έως ότου εκπληρωθούν οι σχετικές αναβλητικές αιρέσεις που προβλέπονται με βάση τη σχετική σύμβαση. Για τον σκοπό αυτό μάλιστα θα υπογραφεί και σχετικό μνημόνιο συναντίληψης με το Ελληνικό Δημόσιο.

Η εκκίνηση -έστω και των προκαταρκτικών- εργασιών με κατεδαφίσεις κτισμάτων, εκσκαφικές εργασίες κ.λπ., εκτιμάται από όλες τις πλευρές ότι θα έχει διπλό όφελος: αφενός θα κερδηθεί πολύτιμος χρόνος ώστε να προχωρήσουν ταχύτερα οι ουσιαστικές, κατασκευαστικές εργασίες για την επένδυση στη συνέχεια και, αφετέρου, θα δοθεί σαφές μήνυμα στην επενδυτική κοινότητα εντός κι εκτός Ελλάδος, αμέσως με το ξεκίνημα του νέου έτους, από την εκκίνηση ενός από τα μεγαλύτερα πρότζεκτ ανάπλασης σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, με θετικό αντίκτυπο, όπως εκτιμάται, για την ελληνική οικονομία και την προσέλκυση επιπλέον διεθνών κεφαλαίων.

Συνολικά, η διοίκηση της Lamda Development εκτιμά ότι για την αξιοποίηση του ακινήτου, κατά τα επόμενα 25 έτη, θα απαιτηθούν συνολικές επενδύσεις ύψους 7 δισ. ευρώ. Εξ αυτών για την πρώτη πενταετία, η διοίκηση του ομίλου έχει δεσμευτεί να υλοποιήσει, η ίδια ή μέσω συνεργασιών/συμφωνιών με τρίτους, επενδύσεις ύψους 1,5 δισ. ευρώ, ενώ αν λάβει κανείς υπ’ όψιν και το τίμημα των 915 εκατ. ευρώ για την εξαγορά της Ελληνικό Α.Ε. (εκ των οποίων τα 300 εκατ. ευρώ αφορούν την πρώτη δόση), το σύνολο των κεφαλαίων που θα απαιτηθούν μέχρι την ολοκλήρωση της αξιοποίησης του ακινήτου εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 8 δισ. ευρώ.

Η νομοθετική ρύθμιση

Στην παρούσα φάση λοιπόν η νομοθετική ρύθμιση που προωθείται από το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων είναι απαραίτητη, αφού, κατά τα προβλεπόμενα στη σύμβαση, η αξιοποίηση του Ελληνικού θα ξεκινήσει μόλις το ΤΑΙΠΕΔ μεταβιβάσει στον επενδυτή τις μετοχές της Ελληνικό Α.Ε., η οποία έχει το δικαίωμα να εκμεταλλεύεται τον Μητροπολιτικό Πόλο Ελληνικού – Αγίου Κοσμά.

Η μεταβίβαση αυτή ωστόσο δεν μπορεί να γίνει άμεσα, αφού εξαρτάται από μια σειρά παραμέτρων, η πλήρωση των οποίων ουσιαστικά σηματοδοτεί τον χρόνο κατά τον οποίο η έκταση θα είναι έτοιμη προς αξιοποίηση. Μεταξύ των βασικών προϋποθέσεων που εκκρεμούν για το οικονομικό κλείσιμο της συναλλαγής είναι η ολοκλήρωση του διαγωνισμού για το καζίνο, η ιδιοκτησιακή ωρίμανση του ακινήτου με τη διανομή του δικαιώματος κυριότητας μεταξύ των συνιδιοκτητών και τη μεταβίβαση στην Ελληνικό Α.Ε. των εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί του ακινήτου, αλλά και η δικαστική ωρίμανση χωρίς σοβαρές δικαστικές εκκρεμότητες, που είναι και από τα σοβαρότερα προβλήματα που εμφανίζονται σε όλα τα μεγάλα έργα, κατά… τη συνήθη ελληνική πρακτική.

Οσον αφορά, δε, την ιδιοκτησιακή ωρίμανση, εκτιμάται «ως μια ιδιαίτερα απαιτητική και περίπλοκη διαδικασία», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά απ’ όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές, δεδομένου ότι η έκταση σήμερα ανήκει στο Δημόσιο με την Ελληνικό Α.Ε. να έχει μόνο το δικαίωμα χρήσης, διοίκησης, διαχείρισης και εκμετάλλευσής του.

Με βάση τον διαγωνισμό, μεταξύ άλλων, το Δημόσιο έχει αναλάβει να μεταβιβάσει στο ΤΑΙΠΕΔ κατά πλήρη κυριότητα ποσοστό 30% εξ αδιαιρέτου του Μητροπολιτικού Πόλου (εξαιρουμένων του αιγιαλού και της παραλίας), προκειμένου στη συνέχεια να ακολουθήσει διανομή μεταξύ των εξ αδιαιρέτου συνιδιοκτητών, ώστε τελικά αυτό το εξ αδιαιρέτου 30% να μετατραπεί σε πλήρες δικαίωμα κυριότητας επί αντίστοιχης έκτασης του Μητροπολιτικού Πόλου, ήτοι σε περίπου 1.575 στρέμματα στο πρώην αεροδρόμιο και 227 στρέμματα στην παράκτια ζώνη (εξαιρουμένων πάντοτε του αιγιαλού και της παραλίας).

Τώρα, με τη νομοθετική φόρμουλα που προωθείται, πριν από το οικονομικό κλείσιμο της συναλλαγής, θα δίνεται η δυνατότητα για κατεδαφίσεις κτισμάτων εντός της έκτασης, κυρίως αυθαίρετων, καθώς και για εκσκαφικές εργασίες στους παλιούς διαδρόμους προσαπογειώσεων, ενώ, με δεδομένο το ανοιχτό χρονοδιάγραμμα για το κλείσιμο της συναλλαγής, θα υπογραφεί και μνημόνιο συναντίληψης μεταξύ της Lamda και του Δημοσίου, ώστε ο επενδυτής να μπορεί να διαθέσει ως δωρεά τα πρώτα κεφάλαια για τις προκαταρκτικές εργασίες.

Οι εξελίξεις με το καζίνο

Στο μέτωπο του διαγωνισμού για την παραχώρηση της άδειας καζίνο, οι εξελίξεις της περασμένης εβδομάδας είχαν να κάνουν με την ολοκλήρωση του πρώτου σταδίου της όλης διαδικασίας για την αξιολόγηση των δικαιολογητικών συμμετοχής των δύο διαγωνιζομένων από την ανεξάρτητη Επιτροπή Διενέργειας του διαγωνισμού, η οποία παρέδωσε και τα πρακτικά με το σχετικό πόρισμα στην Επιτροπή Ελέγχου και Εποπτείας Παιγνίων (ΕΕΕΠ), με αριθμό πρωτοκόλλου στις 30 Δεκεμβρίου του 2019. Το πόρισμα της ΕΕΕΠ ήταν ομόφωνο και, σύμφωνα με πληροφορίες, η μία από τις δύο προσφορές, αυτή της Hard Rock International, κρίνεται ότι δεν πληροί τις προϋποθέσεις με βάση τα νομιμοποιητικά έγγραφα κι έτσι στο επόμενο στάδιο, ως μοναδικός διεκδικητής της άδειας, περνά το επενδυτικό σχήμα των Mohegan Gaming & Entertainment από κοινού με τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.

Το θέμα της παράδοσης του πρακτικού για τα νομιμοποιητικά έγγραφα των δύο ενδιαφερομένων ήταν κι ένας από τους λόγους καθυστέρησης του διαγωνισμού (οι προσφορές είχαν υποβληθεί στις αρχές Οκτωβρίου), ο οποίος πλέον ξεκολλάει. «Θα μπορούσε πράγματι το πρώτο στάδιο της διαδικασίας για την εξέταση των νομιμοποιητικών εγγράφων να είχε προχωρήσει ταχύτερα, ωστόσο σε μια τόσο σύνθετη διαδικασία για μια επένδυση που μπορεί να φτάσει ακόμη και το 1 δισ. ευρώ για τη δημιουργία του ολοκληρωμένου τουριστικού συγκροτήματος με το καζίνο, βασικό μέλημα της επιτροπής διενέργειας του διαγωνισμού, η οποία λειτουργεί ανεξάρτητα, ήταν να υπάρχει λεπτομερής επεξεργασία και πλήρης κατοχύρωση ως προς τις θέσεις της», αναφέρουν στο «ΘΕΜΑ» πηγές που βρίσκονται κοντά στη διαδικασία.

Προσφορά και αξιολόγηση

Ως προς τα επόμενα βήματα, από την περασμένη εβδομάδα και ειδικότερα από τις 30/12 (οπότε το πόρισμα της Επιτροπής Διενέργειας έλαβε και τον σχετικό αριθμό πρωτοκόλλου) χρειάζεται ένα διάστημα από μία εβδομάδα έως και 10 ημέρες προκειμένου το διοικητικό συμβούλιο της ΕΕΕΠ να βγάλει και την τελική απόφαση. Ο υποψήφιος που θα θεωρήσει ότι πλήττεται από την εν λόγω απόφαση έχει το περιθώριο, εντός δεκαημέρου, να προσφύγει στην Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών (ΑΕΠΠ), η οποία με τη σειρά της θα πρέπει να εκδώσει το δικό της πόρισμα επί της προσφυγής εντός 20ημέρου.

Πέραν της ΑΕΠΠ, εν συνεχεία, υπάρχει η δυνατότητα και νέας προσφυγής στο Συμβούλιο της Επικρατείας, αν και στην περίπτωση αυτή, όπως έχει δείξει η προηγούμενη εμπειρία, δεν είναι τόσο εύκολο να ανατραπούν οι προηγούμενες αποφάσεις εφόσον είναι νομικά κατοχυρωμένες.

Από την πλευρά τους, οι εκπρόσωποι της Ηard Rock έχουν διαμηνύσει, ακόμη και σε επίσημες, δημόσιες τοποθετήσεις τους ότι προτίθενται να προχωρήσουν σε προσφυγές, κάτι που μένει να φανεί τις επόμενες ημέρες, μετά και την τελική απόφαση της ΕΕΕΠ, ενώ έπεται το άνοιγμα της τεχνικής και οικονομικής προσφοράς του έτερου υποψηφίου, του σχήματος των Μohegan – ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.

Οπως προβλέπεται στο τεύχος προκήρυξης του διαγωνισμού, το ελάχιστο τίμημα που πρέπει να προσφέρει ο ενδιαφερόμενος για την άδεια του καζίνο στο Ελληνικό είναι τα 30 εκατ. ευρώ. Η οικονομική προσφορά έχει βαρύτητα 60% στη συνολική αξιολόγηση. Η τεχνική αξιολόγηση, που επίσης γίνεται με βάση μαθηματικό τύπο, έχει βαρύτητα 40% και λαμβάνει υπόψη τέσσερα σημεία της προσφοράς ως προς το μέγεθος της ανάπτυξης και τη διασφάλιση της υψηλής ποιότητας κατά τη διάρκεια της πρώτης φάσης ανάπτυξης του έργου:

– Ανάπτυξη ξενοδοχείου τουλάχιστον 5 αστέρων με δυναμικότητα τουλάχιστον 2.000 κλινών και καθαρή επιφάνεια χώρων για την εξυπηρέτηση των απαιτούμενων αναγκών τουλάχιστον 60.000 τ.μ. Η ανάπτυξη του χώρου θα περιλαμβάνει όλες τις επιμέρους υπηρεσίες / εγκαταστάσεις που οφείλει να διαθέτει ένα καζίνο ευρέος φάσματος δραστηριοτήτων.
– Ανάπτυξη συνεδριακού και εκθεσιακού κέντρου με επιφάνεια τουλάχιστον 12.000 τ.μ.
– Ανάπτυξη χώρου συνάθροισης κοινού για αθλητικές ή και πολιτιστικές εκδηλώσεις με συνολικό αριθμό θέσεων τουλάχιστον 3.000.
– Ανάπτυξη χώρου καζίνο ίσο ή μεγαλύτερο των 12.000 τ.μ.

Η πρόταση της Mohegan

Oσον αφορά την πρόταση Ιnspire Athens των Mohegan – ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ για το πρώτο ολοκληρωμένο τουριστικό συγκρότημα με καζίνο (Integrated Resort and Casino – IRC) στην Ελλάδα, φιλοδοξεί να αυξήσει κατά 10% τις διεθνείς αφίξεις, ήτοι να φέρει επιπλέον πάνω από 3 εκατoμμύρια επισκέπτες στη χώρα μας, «αποτελώντας έναν premium’προορισμό στη Νοτιοανατολική Ευρώπη που θα δημιουργήσει 7.000 θέσεις εργασίας», όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά οι διεκδικητές. Ως προς το χρονοδιάγραμμα της επένδυσης επισημαίνεται ότι «τυπικά, γι’ αυτού του είδους τις επενδύσεις, οι εργασίες διαρκούν από 24 έως 36 μήνες».

Μεγάλο μέρος του συγκροτήματος έχει σχεδιαστεί με τέτοιον τρόπο ώστε να αξιοποιηθεί η προτίμηση που υπάρχει στην Ελλάδα για δραστηριότητες σε εξωτερικό χώρο, κι έτσι πολλοί από τους χώρους εστίασης και τα νυχτερινά κέντρα θα προσφέρουν εμπειρίες τόσο σε κλειστό όσο και σε ανοιχτό χώρο. Το Inspire Athens έχει στόχο να γίνει «σημείο αναφοράς στη Νότια Ευρώπη για τη διοργάνωση τόσο συνεδρίων και μεγάλων εκδηλώσεων όσο και μουσικών συναυλιών με καλλιτέχνες διεθνούς βεληνεκούς, θεατρικών παραστάσεων, μεγάλων αθλητικών γεγονότων, καθώς και άλλων καλλιτεχνικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων υψηλής ποιότητας σε εβδομαδιαία βάση».

Το σχέδιο του κτιρίου, που θα είναι ένα από τα ψηλά κτίρια-τοπόσημα της επένδυσης του Ελληνικού, είναι μια δημιουργία του διεθνούς αρχιτεκτονικού γραφείου Steelman Partners, που εξειδικεύεται στον σχεδιασμό και την κατασκευή συγκροτημάτων IRC.