«Tο χρήμα σε υποδουλώνει όταν φτάνεις να το υπηρετείς από φόβο μην το χάσεις. Εγώ δεν προσπάθησα ποτέ να το στοκάρω, το έβαζα να γεννάει ή να χάνεται και βέβαια το χρησιμοποιούσα για να περνώ καλά εγώ και οι γύρω μου».
Με αυτά τα λόγια ο εκλιπών Γιώργος Κούμπας, εκ των πρωτοπόρων στο χώρο της ασφάλισης, αλλά και μεταξύ των γνωστών επενδυτών στα χρόνια της ευμάρειας και των χρηματιστηριακών ευκαιριών, επιχειρούσε στη βιογραφία που εξέδωσε πριν μερικά χρόνια με τον τίτλο «All Risks» να εξηγήσει τη στάση ζωής που κράτησε σε μία καριέρα που κράτησε πάνω από 50 χρόνια. Μία καριέρα που, παρά το τεράστιο πλήγμα που υπέστη με την κρίση, πάλευε να συνεχίσει και κατάφερε να συνεχίσει ως τα στερνά του, έως τη στιγμή που το περασμένο Σάββατο σταμάτησε να χτυπά η καρδιά του νικημένος απ’ το πρόβλημα υγείας που αντιμετώπιζε τα τελευταία χρόνια.
Η χρονική στιγμή δε που τοποθετούνταν ο Κούμπας στο βιβλίο του εξηγεί πολλά για τον ίδιο, καθώς είναι η εποχή που απ’ την κορυφή βρέθηκε ξαφνικά στα χαμηλά δεχόμενος τεράστιο πλήγμα απ’ την κρίση που έπληξε τη χώρα εξαϋλώνοντας αξίες μεγάλων επενδύσεων… Ειδικά καθώς έφτασε ο ίδιος κάποια στιγμή να θεωρείται εκ των βασικών μετόχων τόσο στη MIG όσο και στην Marfin Popular Bank. Και όμως από εκείνα τα υψηλά μέχρι τις κατασχέσεις και τους πλειστηριασμούς σε ακίνητα εταιρειών του πέρασαν μόλις λίγα χρόνια… Ο άνθρωπος που δημιούργησε μία ολόκληρη αγορά τη δεκαετία του ‘70, τους διαμεσολαβητές ασφαλιστικούς πράκτορες, βάζοντας είκοσι χρόνια μετά τη μοναδική εταιρεία του συγκεκριμένου κλάδου, τη Eurobrokers, στο ΧΑ εξελίχθηκε σε έναν δεινό επενδυτή – κυνηγό των υπεραξιών συμμετέχοντας στην έναρξη σημαντικών εταιρειών που άφησαν το στίγμα τους, όπως το Metropolitan ή η MIG και Μarfin και τόσες άλλες, έχασε στο τέλος τα περισσότερα όταν οι μετοχικές επενδύσεις της Κούμπας Συμμετοχών σχεδόν εξαφανίστηκαν αφήνοντας τον με ένα βουνό υποχρεώσεων!
Η διαδρομή
Ο Γιώργος Κούμπας δεν είναι μια τυχαία προσωπικότητα στον χώρο του ελληνικού επιχειρείν. Θεωρείται ο πρώτος «πολυπράκτορας» ασφαλίσεων, κορυφαίος στην κερδοσκοπική αντιμετώπιση του Χρηματιστηρίου και από εκείνους που έβλεπαν παντού ευκαιρίες ακόμα κι όταν κάποιοι καταστρέφονταν. Αξιοποιώντας πληροφορίες, προσωπικά δίκτυα, πολιτικές και επιχειρηματικές επαφές, εξελίχθηκε σε μια λοκομοτίβα παραγωγής χρήματος, κυρίως μέσω επιθετικών χρηματιστηριακών ενεργειών. Πέρασε φυσικά στα ακίνητα και στα φωτοβολταϊκά, όμως κυρίως αντλούσε κεφάλαια μέσω των χρηματαγορών. Με ρίζες από εύπορη οικογένεια της Μυτιλήνης με σχέσεις στη Ρουμανία, ο κ. Κούμπας γεννήθηκε στην Αθήνα. Aπόφοιτος του Κολεγίου Αθηνών μαζί με τον πατέρα του -που υπήρξε στέλεχος της Εθνικής Τράπεζας– ως νεαρός μετακινήθηκε σε Μυτιλήνη και Ρόδο. Θα εισαχθεί στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο και συγκεκριμένα στο τμήμα Χημικών Μηχανικών. Μετά την αποφοίτησή του γρήγορα θα στραφεί σε άλλο αντικείμενο. Συγκεκριμένα, θα ξεκινήσει να εργάζεται για να βγάλει τα προς το ζην στην ασφαλιστική εταιρεία «Πλυτά», μία από τις γνωστές επιχειρήσεις της τότε εποχής.
Ανθρωπος ικανός, θα διαπιστώσει ότι αυτή η δουλειά κρύβει ευκαιρίες και χρήματα. Κάπως έτσι, θα μεταγραφεί στην ασφαλιστική ΑΣΤΗΡ, θυγατρική της Εθνικής Τράπεζας, λόγω σχέσεων του πατέρα του και το 1973 θα κάνει «κάτι δικό του». Θα δημιουργήσει δηλαδή τις Ασφάλειες Γ. Κούμπας ΕΠΕ και λίγα χρόνια αργότερα την Κούμπας & Σία Εκπρόσωποι Ασφαλιστικών Εταιρειών Α.Ε. Ο ίδιος θα συνδικαλιστεί, θα δει τις ευκαιρίες που έρχονταν με την ανάδυση τότε του ΠΑΣΟΚ και θα καινοτομήσει τοποθετούμενος για πρώτη φορά στις ασφαλίσεις τραπεζικών εργασιών, την ασφάλιση ευθυνών διοικητικών συμβουλίων και τη διαμεσολάβηση ασφαλίσεων.
H χλιδή στα κολωνακιώτικα σαλόνια
Από εκείνη την περίοδο της αρχικής εκτίναξης στο επιχειρηματικό στερέωμα πολλοί θυμούνται τον ήδη φτασμένο οικονομικά επιχειρηματία να μένει σε ένα ακριβό διαμέρισμα στο Κολωνάκι στην οδό Φωκυλίδου και να κυκλοφορεί με ακριβά αυτοκίνητα που πάντοτε του άρεσαν. Είναι η περίοδος όπου ο επιχειρηματίας συζητείται στα μεγάλα σαλόνια λόγω του πρώτου γάμου του, καθώς η σύζυγός του προερχόταν από την οικογένεια Πατέρα.
Και γραμματέας υπουργού
Οι σχέσεις του με την πολιτική θα προχωρήσουν σε άλλα επίπεδα, συνομιλώντας τότε και με τα δύο κόμματα εξουσίας. Κάπως έτσι θα διατελέσει γενικός γραμματέας του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας τη δεκαετία του 1990 λόγω των σχέσεών του με το ΠΑΣΟΚ.
Από το 1992 είχε ιδρύσει την εταιρεία Eurobrokers Μεσίτες Ασφαλίσεων, ενώ το 1996 σύστησε την Κούμπας Ασφαλιστικές Συμβουλευτικές Υπηρεσίες Α.Ε., η οποία το 2000 σε σύμπραξη με τη Σάρρος Χρηματιστηριακή μετατράπηκε σε Κούμπας Α.Ε. Συμμετοχών και όλες οι συμβουλευτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες μεταφέρθηκαν στη Eurobrokers Μεσίτες Ασφαλίσεων. Πολύ σύντομα η εταιρεία καθιερώθηκε στην αγορά ως ανεξάρτητος ασφαλιστικός σύμβουλος μεγάλων δημόσιων και ιδιωτικών επιχειρήσεων και απέκτησε τη δυναμική ώστε το 2004 να εισαχθεί αυτόνομα στο Χρηματιστήριο.
Στην πορεία αυτή βοήθησε και το πολιτικό σύστημα της περιόδου, με το οποίο ο Γ. Κούμπας συνομιλούσε. Κινητικός και σίγουρος για τον εαυτό του, θα συνεχίσει την ενασχόληση με τα κοινά και θα εκλεγεί στην Ενωση Εισηγμένων Εταιρειών και μέλος του διοικητικού συμβουλίου του ΕΒΕΑ.
Money maker
Ομως παράλληλα θα συνεχίσει ένα ράλι επενδύσεων μέσω σχημάτων και συμμετοχών. Με επενδύσεις στα Βαλκάνια, και συγκεκριμένα σε Σερβία και Ρουμανία, τοποθετήσεις στα φωτοβολταϊκά και το real estate, μέχρι και τις βαλτικές χώρες. Βασικά του σχήματα, όμως, θα είναι πάντοτε η Κούμπας Συμμετοχών, η Remaco και φυσικά η Eurobrokers.
Ως μετρ των υπεραξιών, ο Γιώργος Κούμπας θα δώσει, όπως ήταν φυσικό, και υπεραξία στη ζωή του. Αν και απέφευγε την υπερβολική έκθεση, μαζί με τη δεύτερη σύζυγό του Αννα συχνά συμμετείχε στη δημόσια ζωή, επιμελώς αφήνωντας εκτός τα δυο του παιδιά. Πώς θα μπορούσε να γίνει αλλιώς όταν στα μέσα της δεκαετίας του 2000 ο ίδιος έφτασε να διαθέτει αξίες 100 εκατ. ευρώ κυρίως σε μετοχές που περιλάμβαναν τη ΜΙG, τη Marfin Popular Bank, τη Vivartia, τη SingularLogic και τη μη εισηγμένη GIT Holdings.
Η αρχή της πτώσης
Ο Γιώργος Κούμπας είχε εξελιχθεί σε έναν money maker. Η κατάρρευση θα ξεκινήσει με το ξέσπασμα της χρηματιστηριακής κρίσης το 2010. Δύο χρόνια μετά, ο όμιλός του θα οδηγηθεί σε στάση πληρωμών, αναστολή διαπραγμάτευσης από το Χρηματιστήριο και προ της κατάρρευσης.
Το τελειωτικό χτύπημα έρχεται το δύσκολο 2015. Η Κούμπας Συμμετοχών γονατίζει αφού οι μετοχικές επενδύσεις της σαρώθηκαν από τη βουτιά του Χρηματιστηρίου. Ανάλογη πορεία ακολούθησαν οι επενδύσεις σε ακίνητα και ενέργεια μη αντέχοντας τη βαθιά ύφεση, αλλά και τα δανειακά ανοίγματα ύψους 138,5 εκατ. ευρώ. Τα μεγαλύτερα δάνεια τα είχε συνάψει με την Τράπεζα Πειραιώς – δύο ομολογιακά που είχαν δοθεί σε ανέφελες περιόδους κατά τα προηγούμενα χρόνια στην Κούμπας και τις θυγατρικές της, κυρίως για αγορές μετοχών και αυξήσεις κεφαλαίου.
Η Πειραιώς κατήγγειλε τις συμβάσεις δύο ομολογιακών δανείων συνολικού ανεξόφλητου ύψους 114,1 εκατ. ευρώ (ένα 85,3 εκατ. ευρώ και ένα 28,8 εκατ. ευρώ) καθιστώντας τα ληξιπρόθεσμα και άμεσα απαιτητά. Aρχές του 2016, ο Γιώργος Κούμπας, εξουθενωμένος πλέον επιχειρηματικά από την κρίση και δίχως άλλες δυνάμεις, πετούσε πλέον λευκή πετσέτα. Ο κατήφορος ξεκίνησε με την οικονομική έκθεση του 2015 της Κούμπας Συμμετοχών, όπου η συνολική αξία του ομίλου αποτιμήθηκε μόλις στα 15 εκατ. ευρώ. Δηλαδή για ένα άνοιγμα σε δάνεια 138,5 εκατ. ευρώ το γκρουπ Κούμπα είχε να αντιτάξει μια περιουσία που βρισκόταν σε σχέση 1 προς 10. Τότε η Πειραιώς προέβη σε κατάσχεση και ποσοστού οριακά χαμηλότερου του 16% που ο επιχειρηματίας κατείχε στο νοσοκομείο Metropolitan, ενώ δόθηκε πράσινο φως για να προχωρήσουν και οι πλειστηριασμοί σε βάρος της ακίνητης περιουσίας του ομίλου του.
Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι τον Μάιο του 2017, ως αποτέλεσμα των παραπάνω ενεργειών, επιβλήθηκε και αναστολή διαπραγμάτευσης της μετοχής της εταιρείας Ευρωσύμβουλοι (Eurobrokers), στην οποία διατηρούσε μετοχές ο γνωστός businessman.
Η κατρακύλα της Κούμπας ξεκίνησε από τα τραπεζικά δάνεια και τις υποαξίες που δημιούργησαν ως επί το πλείστον οι επενδυτικές θέσεις της, κινήσεις που έγιναν την περίοδο που ο Γ. Κούμπας, υποκύπτοντας στον χρηματιστηριακό οίστρο της εποχής, έπαιρνε τολμηρές επενδυτικές αποφάσεις. Σαν να μην έφταναν τα παραπάνω, οι εταιρείες του συνδέθηκαν με τους ελέγχους των Αρχών κατά του ζεύγους Παπαντωνίου, ολοκληρώνοντας έτσι μια μακρά περίοδο καταστροφών.