«Κρατικός Φορέας Εκμετάλλευσης Σιτηρών»: Έτσι ονόμασαν οι κατοχικές αρχές στη Ζαπορίζια τον οργανισμό που έστησαν για να εκμεταλλευτούν τις πλούσιες καλλιέργειες σιτηρών της περιοχής. Η Ζαπορίζια είναι μία από τις μεγαλύτερες παραγωγούς σιτηρών της Ουκρανίας, που με τη σειρά της είναι ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς σιτηρών παγκοσμίως.
Η ύπαρξη του «Κρατικού Φορέα Εκμετάλλευσης Σιτηρών» δεν είναι μυστική. Αντίθετα, οι κατοχικές αρχές διαφημίζουν τη λειτουργία του σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ώστε να ενημερώσουν τους ντόπιους αγρότες ότι έχουν βρεθεί αγοραστές για τις σοδειές τους: σε Ρωσία, Τουρκία, Συρία και Ιράν.
Ο Φορέας δεν αρκείται στους συνεργαζόμενους (με πειθώ ή βία) Ουκρανούς αγρότες που έχουν παραμείνει στις κατεχόμενες περιοχές. Όπως καταγγέλλουν στους FT αγρότες που εγκατέλειψαν τις εστίες τους, ο Φορέας έχει κατασχέσει και διαχειρίζεται παράνομα τις σοδειές τους.
Οι ποσότητες δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητες: 1,5 εκατομμύριο τόνοι σιταριού που βρισκόταν ήδη στις αποθήκες και τουλάχιστον ένα εκατομμύριο που αναμένεται τους επόμενους μήνες.
Πώς εξάγεται το σιτάρι
Παρότι ο Φορέας διαφημίζει πελάτες σε χώρες που δεν έχουν επιβάλλει κυρώσεις στη Ρωσία, η πραγματικότητα είναι ότι κανείς δεν γνωρίζει πού ακριβώς καταλήγει το ουκρανικό σιτάρι.
Και αυτό γιατί πριν φορτωθεί στα πλοία «βαφτίζεται» ρωσικό. Η διαδικασία πραγματοποιείται μέσω ρωσικών εταιρειών που δέχονται να δηλώσουν ότι το σιτάρι έχει αγοραστεί από Ρώσους αγρότες.
Σε μία τέτοια περίπτωση, η ομάδα των Financial Times αποκαλύπτει ότι φορτίο 2.675 μετρικών τόνων σίτου που ξεκίνησε από τις αποθήκες της Ζαπορίζια, έφτασε στο λιμάνι του Μπερντιάνσκ της Ζαπορίζια, όπου έλαβε έγγραφα προέλευσης από την πόλη Togliatti της Σαμάρα, μιας περιοχής της Ρωσίας.
Τα έγγραφα είχαν τη σφραγίδα της εταιρείας Geos LLC, μιας ρωσικής ιδιωτικής εταιρεία με έδρα το Νοβοροσίσκ. Επίσης στα έγγραφα αναφέρεται ως λιμάνι φόρτωσης των σιτηρών το λιμάνι Καβκάζ, στην Κριμαία, στα στενά του Κερτς, λιμάνι που είναι πλέον διαβόητο για το «ξέπλυμα» παράνομων μεταφορών σιτηρών από την Ουκρανία.
Το σιτάρι φορτώθηκε στο πλοίο Pawell με σημαία Συρίας. Με έγγραφα που το βάφτισαν ρωσικό, το κατασχεμένο σιτάρι μπορεί πιο εύκολα να ταξιδέψει και να βρει αγοραστές.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι πωλητές οδήγησαν το φορτίο στο λιμάνι της Σαμψούντας και προσπάθησαν να βρουν αγοραστές μέσω διασυνδέσεων επιχειρηματιών στην Τουρκία. Όπως αποκαλύπτουν οι FT, ο πρώτος «μεσάζοντας» ήταν ο Akbar Asgarov, επιχειρηματίας από το Αζερμπαϊτζάν και ιδιοκτήτης κατασκευαστικής εταιρείας με έδρα στην Κωνσταντινούπολη.
«Δεν είχα ιδέα ότι το σιτάρι μπορεί να προερχόταν από κατεχόμενα ουκρανικά εδάφη» δήλωσε ο Asgarov στους FT. «Μένουμε μακριά από παράτυπες συναλλαγές» προσέθεσε.
Όταν ο Asgarov απέτυχε να βρει αγοραστή, το φορτίο μεταφέρθηκε στο λιμάνι της Σινώπης όπου τελικά ξεφορτώθηκε- άγνωστο από ποιον.
Ο ιδιοκτήτης της Geos, ο Ρώσος επιχειρηματίας Igor Pozhidaev, που έχει εργαστεί στο εμπόριο σιτηρών στην κατεχόμενη Κριμαία για πολλά χρόνια, αρνείται ότι το φορτίο είχε προέλθει από την κατεχόμενη Ουκρανία και υποστηρίζει ότι τα έγγραφα που παρουσιάζουν οι FT είναι παραποιημένα. Ωστόσο, ο ίδιος δεν παρουσίασε στοιχεία που να αποδεικνύουν τα λεγόμενά του.
Ο Pozhidaev αρνείται να δηλώσει πού πουλήθηκε το σιτάρι, πέρα από το ότι ήταν στην Τουρκία. «Στο τέλος πούλησα το φορτίο» δήλωσε στους FT, παραδεχόμενος ότι δυσκολεύτηκε να βρει αγοραστές. «Πουλήθηκε και οι Τούρκοι είναι απόλυτα ικανοποιημένοι με τα ρωσικά έγγραφα που τους έδωσα. Τα πράγματα που ψάχνετε — ότι ήταν στο Μπερντιάνσκ; — όλα αυτά είναι ανοησίες».
Διαβάστε ακόμη:
Προϋπολογισμός: Πρωτογενές έλλειμμα 349 εκατ. ευρώ στο 10μηνο
Bloomberg: Έτοιμη η Ρωσία για παράταση της συμφωνίας για τα σιτηρά
Bitcoin: Πάνω από 100 εκατομμύρια άνθρωποι χάνουν τα λεφτά τους