Η συζήτηση γύρω από το μονοπώλιο του Facebook, αλλά και των λοιπών big tech εταιρειών στον διαδικτυακό κόσμο, που έχουν χτίσει την αυτοκρατορία τους πάνω στα δεδομένα, δεν είναι καινούρια και παραμένει πάντα επίκαιρη. Το ότι πρέπει να μπουν όρια στις big tech, ώστε να σταματήσουν να είναι ανεξέλεγκτες, αποτελεί ένα -σπάνιο- σημείο ομοφωνίας μεταξύ ΗΠΑ, και, Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Λίγους μήνες μετά την ανακοίνωση των Βρυξελλών για την θέσπιση δυο νέων κανονισμών με στόχο την τη οριοθέτηση του πεδίου δράσης και των υποχρεώσεων των ψηφιακών κολοσσών, το Κογκρέσο κάνει μια κίνηση-ματ, με αβέβαιες συνέπειες για τη βιωσιμότητα και τη λειτουργεία των διαδικτυακών κολοσσών. Οι Αμερικάνοι νομοθέτες, με ένα «πακέτο» πέντε νομοσχεδίων προκαλούν «εφιάλτες» στους τεχνολογικούς κολοσσούς, απειλώντας να διαταράξουν το επιχειρηματικό μοντέλο που τους έχει εκτοξεύσει στην κορυφή.
Διάσπαση με Instagram και Whatsapp
Η αυτοκρατορία του Μαρκ Ζούκερμπεργκ ανήκει στις εταιρείες που θα επηρεαστούν περισσότερο από τις νέες μεταρρυθμίσεις. Το Facebook έχει δεχθεί σειρά καταγγελιών επειδή φέρεται να επιδιώκει να εξαγοράζει επίδοξους ανταγωνιστές του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, για να εξαλείψει τον μελλοντικό ανταγωνισμό, με κυριότερα παραδείγματα τις εξαγορές των Instagram και το Whatsapp όταν ακόμη βρίσκονταν σε πρώιμο στάδιο της εξέλιξής τους. Επιπλέον έχει στοχοποιηθεί πολλές φορές για τον τρόπο που χειρίζεται τα δεδομένα των εκατομμυρίων χρηστών στους οποίους έχει πρόσβαση.
Ένα εκ των νομοσχεδίων, η Πράξη περί ανταγωνισμού και ευκαιριών πλατφόρμας, αν ψηφιστεί, θα απαγορεύσει στο Facebook και σε παρόμοιες πλατφόρμες να εξαλείφουν ανταγωνιστικές απειλές, εξαγοράζοντας τους, μια πρακτική την οποία φαίνεται να προτιμά το γιγαντιαίο κοινωνικό δίκτυο. Το Facebook έχει από καιρό κατηγορηθεί ότι αντιγράφει, σκοτώνει ή απορροφά τον ανταγωνισμό του.
Ένα πιθανό σενάριο, ως απότοκος των μεταρρυθμίσεων, που βρίσκεται στο επίκεντρο των συζητήσεων, με εκτεταμένες συνέπειες για το Facebook και τους χρήστες του, είναι η διάσπαση του Facebook σε επιμέρους εταιρείες. Το κοινωνικό δίκτυο μπορεί να αναγκαστεί να διασπαστεί από το Instagram και το Whatsapp που σήμερα τελούν υπό τον έλεγχο του, καθώς έσπευσε να τα εξαγοράσει στην αρχή της πορείας τους, προβλέποντας το πολλά υποσχόμενο μέλλον τους.
Τέλος του μονοπωλίου του Facebook στα δεδομένα
Η ‘Πράξη για την πρόσβαση’ αποσκοπεί στο να λύσει το πρόβλημα μεταφοράς δεδομένων που αντιμετωπίζουν οι χρήστες, από ένα κοινωνικό μέσο σε άλλο. Οι νομοθέτες έχουν από καιρό εκφράσει έντονες ανησυχίες για τον έλεγχο του Facebook στα δεδομένα των χρηστών. Έτσι, τα νομοσχέδια που εισήχθησαν προς ψήφιση τον περασμένο μήνα αναμένεται να επιβάλουν στο Facebook να μοιραστεί αυτά τα δεδομένα με ανταγωνιστικές εφαρμογές και πλατφόρμες, ένα χαρακτηριστικό γνωστό ως διαλειτουργικότητα.
Αυτό προμηνύεται θετικό, σύμφωνα με τους ειδικούς, καθώς θα καταστήσει δυνατή τη συνεργασία μεταξύ των εταιρειών τεχνολογίας με σκοπό τη βελτιστοποίηση της εμπειρίας των χρηστών. Η πρακτική ενθαρρύνει τους χρήστες να χρησιμοποιούν πολλαπλές πλατφόρμες, αντί να ΄εγκλωβίζονται’, αυτοί και τα δεδομένα τους, σε ένα συγκεκριμένο οικοσύστημα.
Η ιδέα πίσω από το νέο μέτρο είναι να προωθηθεί ένας υγιής διαδικτυακός ανταγωνισμός, δεδομένου ότι οι τεχνολογικοί γίγαντες θα σταματήσουν να συλλέγουν μια στρατιά δεδομένων στην κυριαρχία τους και θα αναγκαστούν να τα μοιραστούν με τους ανταγωνιστές τους. Η πρόταση αυτή προβλέπει επίσης ότι το Facebook θα πρέπει να μοιράζεται τα δεδομένα που έχει στη φαρέτρα του με το Instagram και το WhatsApp, εάν υπάρξει τελικά απόσπαση των θυγατρικών του εταιρειών.
Ο Χερμπερτ Χόβενκαμ, δικηγόρος δικαίου ανταγωνισμού και καθηγητής στο Wharton School of Business του Πανεπιστημίου της Πενσυλβανίας, παρομοίασε την κατάσταση με τη διάσπαση του τηλεφωνικού γίγαντα, Bell System, το 1984 σε επτά καταστήματα, τα οποία, παρά την λειτουργική αυτονομία τους, είχαν ακόμη πρόσβαση σε ορισμένες πληροφορίες για τη διατήρηση της βέλτιστης λειτουργικότητας.
Προβληματισμοί για την ασφάλεια των δεδομένων
Αναμφισβήτητα κάτι τέτοιο θα προκαλέσει αναταραχές στον διαδικτυακό γίγαντα, δε θα έχει όμως μεγάλο αντίκτυπο στο ‘βουνό’ προσωπικών δεδομένων εκατομμύρια χρηστών που έχει συλλέξει το Facebook, σύμφωνα με ειδικούς. Γνώστες του αντικειμένου, επισημαίνουν ότι το η κοινή χρήση των δεδομένων των χρηστών δεν σηματοδοτεί απαραίτητα και την καλύτερη προστασία τους.
Ο Χόβενκαμ δήλωσε στο Business Insider ότι «μια διάσπαση δεν θα ‘σπάσει’ απαραίτητα την κυριαρχία του Facebook επί των δεδομένων».
Επιπλέον οι ειδικοί επισημαίνουν ότι κάτι τέτοιο δε θα αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο το Facebook διεξάγει την επιχείρηση παραχώρησης δεδομένων. «Το Facebook μπορεί να συνάπτει συμφωνίες B2B για την κοινή χρήση δεδομένων, παρέχοντάς σε εταιρείες τα ίδια ακριβώς δεδομένα που είχαν πριν», δήλωσε ο Τιμ Ντερδενγκερ, αναπληρωτής καθηγητής μάρκετινγκ και στρατηγικής στο Carnegie Mellon.
Αντί αυτού, τονίζουν οι νομικοί, θα πρέπει να υπάρξει κάποιο είδος πρόβλεψης για να εξασφαλιστεί ότι τα δεδομένα των χρηστών θα διαθέτουν επαρκείς δικλείδες ασφαλείας. Διαφορετικά, τα μας δεδομένα θα μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα στο διαδίκτυο, καθώς το Facebook θα μπορεί να μοιράζεται τα προσωπικά μας στοιχεία με περισσότερες οντότητες, προς συμμόρφωση με τις απαιτήσεις διαλειτουργικότητας που ορίζονται στην προτεινόμενη νομοθεσία.
«Θα πρέπει να εγκαθιδρυθεί ένας μηχανισμός, ώστε οι χρήστες να μπορούν να εξαιρεθούν από την κοινή χρήση δεδομένων ή να καθορίσουν τι θέλουν ή δεν θέλουν να μοιραστούν», δήλωσε ο Χόβενκαμ.
Χωρίς αυτόν τον μηχανισμό, τα δεδομένα των χρηστών θα κοινοποιούνται ευρύτερα – όχι όμως προστατευμένα – στο όνομα του υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά.
Διαβάστε περισσότερα
Εσθήρ Λεβή: Πώς η «Mrs Bodyline» έχασε το σπίτι στη Φιλοθέη
Μυλωνάς (ΕΤΕ): «Οποιαδήποτε ανασφάλεια σε σχέση με τα κεφάλαια των τραπεζών δεν έχει βάση»
Πώς κέρδισε τον διαγωνισμό για τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά ο Προκοπίου