Η παγκόσμια υγειονομική κρίση και κατ’ επέκταση και οικονομική που πλήττει τον πλανήτη και έχει συμπαρασύρει και τη ναυτιλιακή βιομηχανία η οποία μεταφέρει το 90% του παγκόσμιου εμπορίου.
Σύμφωνα με την Έκθεση Review of Maritime Transport 2020 που πραγματοποίησε η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD) το παγκόσμιο θαλάσσιο εμπόριο θα μειωθεί κατά 4,1% το 2020.
Πάντως με το εμβόλιο να ετοιμάζεται να κυκλοφορήσει στην αγορά η UNCTAD αναμένει να ανακάμψει η παγκόσμια οικονομική παραγωγή και υπάρξει ανάπτυξη το 2021 σε ποσοστό 4,8%
Τάσεις στις θαλάσσιες μεταφορές
Η πανδημία COVID-19 έπληξε το παγκόσμιο εμπόριο μετά από ένα ήδη αδύναμο 2019 στο οποίο υπήρξαν οι εντάσεις Κίνας-ΗΠΑ, αβεβαιότητα γύρω από το Brexit, καταγγελίες πολλών χωρών κατά των ινδικών δασμών, η εμπορική διαμάχη Ιαπωνίας-Κορέας και μία έντονη τάση προς τον προστατευτισμό.
Η έκθεση εκτιμά ότι οι δασμοί μείωσαν τον όγκο του θαλάσσιου εμπορίου κατά 0,5% το 2019.
Πιο αξιοσημείωτα γεγονότα και αριθμοί για το παγκόσμιο θαλάσσιο εμπόριο το 2019 όπως επισημαίνονται στην έκθεση:
– Το εμπόριο σιδηρομεταλλεύματος μειώθηκε για πρώτη φορά στα τελευταία 20 χρόνια, κατά 1,5%, λόγω διαταραχών όπως η κατάρρευση του φράγματος Vale στη Βραζιλία και ο κυκλώνας Βερόνικα στην Αυστραλία.
– Η Βραζιλία ξεπέρασε τις ΗΠΑ ως ο μεγαλύτερος εξαγωγέας σιτηρών στον κόσμο.
– Από τον Μάρτιο του 2020, εκτιμάται ότι το 20% του παγκόσμιου εμπορίου παραγωγής προϊόντων προέρχεται από την Κίνα, από 4% το 2002.
– Η ανάπτυξη μεγαλύτερων πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων αυξάνει συχνά το συνολικό κόστος μεταφοράς σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα. Η χωρητικότητα του μεγαλύτερου container ship αυξήθηκε κατά 10,9%. Οι αερομεταφορείς επωφελούνται από τις οικονομίες κλίμακας που προσφέρουν τα μεγαλύτερα πλοία, ενώ τα λιμάνια και οι πάροχοι εσωτερικών μεταφορών δεν επωφελούνται απαραίτητα.
-Τα λιμάνια δείχνουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την ενίσχυση της σύνδεσής τους με την ενδοχώρα ώστε να προσφέρουν καλύτερες και πιο γρήγορες υπηρεσίες στους ναυλωτές και στους πλοιοκτήτες.
– Η Κίνα, η Ελλάδα και η Ιαπωνία παραμένουν οι τρεις πρώτες πλοιοκτήτριες χώρες όσο αφοράτην χωρητικότητα του στόλου, αντιπροσωπεύοντας το 40,3% της παγκόσμιας χωρητικότητας και το 30% της αξίας του παγκόσμιου στόλου.
-Η Λιβερία, τα Νησιά Μάρσαλ και ο Παναμάς παραμένουν τα τρία κορυφαία παγκοσμίως νηολόγια τόσο με βάση αφορά τη χωρητικότητα των πλοίων που είναι εγγεγραμμένα σε αυτά όσο ικανότητα και με βάση την αξία τους.
– Από την 1η Ιανουαρίου 2020, αντιπροσωπεύουν το 42% της χωρητικότητας και το 33,6% της αξίας του παγκόσμιου στόλου.
– Οι σημαίες του Ιράν, της Ταϊβάν (επαρχία της Κίνας) και της Ταϊλάνδης σημείωσαν τις υψηλότερες αυξήσεις όσον αφορά την χωρητικότητα σε dead weight tonnes βάρους. Ο αριθμός των πλοίων που φέρουν τη σημαία του Ιράν τετραπλασιάστηκε. Αυτό οφειλόταν στην πίεση των αμερικανικών κυρώσεων σε βάρος του Ιραν , η οποία οδήγησε πολλά νηολόγια να διαγράψουν πλοία που έκαναν εμπόριο με τη συγκεκριμένη χώρα και τα οποία προσχώρησαν στο ιρανικό νηολόγιο για να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους.
– Το ξηρό φορτίο συνέχισε να αντιπροσωπεύει πάνω από τα δύο τρίτα του θαλάσσιου εμπορίου, ενώ τα εμπορεύματα χύμα συμπεριλαμβανομένου του αργού πετρελαίου, των παραγώγων προϊόντων πετρελαίου, του φυσικού αερίου και τα χημικά, αντιπροσώπευαν το υπόλοιπο μερίδιο.
– Το 2019, η ανάπτυξη σε όλα τα τμήματα της ναυλαγοράς επιβραδύνθηκε. Εμπορικές συναλλαγές σε ξηρό φορτίο αυξήθηκαν στο 1,1 τοις εκατό το 2018, και οι όγκοι φορτιών των δεξαμενόπλοιων μειώθηκαν κατά 1%.
Μια ματιά για το πώς εξελίχθηκαν τα διάφορα τμήματα της ναυλαγοράς από το 1990 δείχνει ότι η ανάπτυξη του θαλάσσιου εμπορίου τις τελευταίες τρεις δεκαετίες ήταν ανοδική όσο αφορά τα εμπορευματοκιβώτια από το 2000 γεγονός το οποίο συμπίπτει με το κύμα της υπερ-παγκοσμιοποίησης. Υποστηρίχθηκε επίσης από τη ταχεία αύξηση του εμπορίου του χύδην ξηρού φορτίου που προκλήθηκε από την ταχεία βιομηχανική επέκταση της Κίνας.
Το εμπόριο αργού πετρελαίου μειώθηκε κατά 1,1% το 2019. Οφείλεται τόσο στη μείωση της ημερήσιας παραγωγής από τις χώρες του ΟΠΕΚ που θέλησαν να ελέγξουν την τιμή του πετρελαίου όσο και στη μείωση των εξαγωγών από το Ιράν και τη Βενεζουέλα λόγω της κυρώσεων που επέβαλε στις χώρες ο Ντόναλντ Τραμπ.
Επίσης υπήρξε σοβαρός αντίκτυπος στις εξαγωγές που προκλήθηκε από τις επιθέσεις στις πετρελαϊκές υποδομές της Σαουδικής Αραβίας.
Την ίδια ώρα υπήρξε και μείωση της ζήτησης πετρελαίου. Υπήρξε μια απότομη μείωση των εισαγωγών των Ηνωμένων Πολιτειών και μείωση της παγκόσμιας δραστηριότητας των διυλιστηρίων.
Ωστόσο, η αύξηση των εξαγωγών από τη Βραζιλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν στηρίξει τους εμπορικούς δρόμους ταξίδια μεγάλων αποστάσεων από τον Ατλαντικό στην Ασία αφού οι ασιατικές χώρες δεν μπορούσαν να προμηθευτούν πετρέλαιο από το πιο κοντινό σε αυτές Ιράν.
Οι εισαγωγές στην Κίνα αυξήθηκαν κατά 10,6% το 2019, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, ενώ οι εισαγωγές στις Ηνωμένες Πολιτείες μειώθηκαν.
Διαβάστε ακόμη:
ΕΛΣΤΑΤ: Πώς διαμορφώθηκε η δύναμη του ελληνικού εμπορικού στόλου τον Σεπτέμβριο
Δημήτρης Μητσάτσος: Έπειτα από 38 χρόνια αποχωρεί από τη HELMEPA