Με αμείωτο ρυθμό συνεχίζονται τα μεγάλα deals στην ελληνική αγορά, με διαρκώς αυξανόμενη μάλιστα συμμετοχή ξένων στρατηγικών επενδυτών και private equity funds.
Τουρισμός, real estate, ενέργεια, τράπεζες, πληροφορική και ναυτιλία πρωταγωνιστούν, ενώ ψηλά παραμένει ο πήχης και στο μέτωπο των ιδιωτικοποιήσεων όπου εκκρεμεί η ολοκλήρωση συναλλαγών εμβληματικού μεγέθους. Ηδη το οικονομικό αποτύπωμα των επιχειρηματικών συμφωνιών, συμπράξεων, εξαγορών, συγχωνεύσεων και placements που έχουν πραγματοποιηθεί από την αρχή του έτους ξεπερνά τα 6,5 δισ. ευρώ. Oλα τα δεδομένα συνηγορούν ότι το 2024 θα αποτελέσει μία ακόμη χρονιά-ρεκόρ σε επίπεδο επιχειρηματικών συναλλαγών, λαμβάνοντας ως δεδομένο πως, μεταξύ άλλων, αναμένονται οι υπογραφές για την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, ενώ συνεχίζονται οι διεργασίες σε διάφορους κλάδους, όπως στις τηλεπικοινωνίες με επίκεντρο τη United Group – Nova.
Οι καταλύτες
Οπως εξηγούν αναλυτές, η θετική πορεία της οικονομίας και οι αναπτυξιακές προοπτικές θα συντηρήσουν τον ρυθμό των επενδύσεων και των deals. Πρακτικά, και το 2024 αναμένεται να συνεχιστεί η πορεία που καταγράφει η χώρα τα τελευταία χρόνια, με την επενδυτική δραστηριότητα να παραμένει στιβαρή. Δεν είναι τυχαίο πως η Ελλάδα ανακηρύχτηκε από τον «Economist» Χώρα της Χρονιάς για το 2023, λόγω της σταθερής ανάπτυξης, των μεταρρυθμίσεων που συνεχίζει να προωθεί, της μείωσης του χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ καθώς και της σημαντικής μείωσης της ανεργίας στο 9,2%, ποσοστό που η Ελλάδα είχε για τελευταία φορά τον Μάιο του 2009.
Καταλυτική ήταν, φυσικά, η επανάκτηση έπειτα από 13 χρόνια της επενδυτικής βαθμίδας για την ελληνική οικονομία που διατηρεί την ανθεκτικότητά της κόντρα σε ένα επιβαρυμένο διεθνώς μακροοικονομικό περιβάλλον. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Κομισιόν, προβλέπεται ότι η ανάπτυξη της χώρας θα παραμείνει ισχυρή και σε κάθε περίπτωση πάνω από τον μέσο όρο της Ε.Ε., στο 2,3% το 2024 και το 2025, διατηρώντας το θετικό momentum με το οποίο έκλεισε το 2023.
Όπως εξηγεί παράλληλα η Εθνική Τράπεζα, οι αναπτυξιακές επιδόσεις της Ελλάδας το 2024 αλλά και μεσοπρόθεσμα αναμένεται να υποστηριχθούν από αρκετούς παράγοντες που δείχνουν ικανοί να διασφαλίσουν τη διατήρηση της υπεραπόδοσης έναντι της Ευρωζώνης και να αντισταθμίσουν πιθανές αρνητικές επιδράσεις. Οι σημαντικότεροι καταλύτες ανάπτυξης για το 2024 είναι ο θετικός αντίκτυπος από τις επενδύσεις που αναβλήθηκαν το 2023 (κυρίως έργα σχετικά με το Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας -ΤΑΑ- και την αποκατάσταση των πληγεισών από τις πλημμύρες περιοχών της Κεντρικής Ελλάδας), αλλά και από την επιτάχυνση των ιδιωτικών επενδύσεων και των προγραμματισμένων για το τρέχον έτος επενδύσεων στο πλαίσιο του ΤΑΑ, οι ευνοϊκές συνθήκες στην αγορά εργασίας (επιτάχυνση αύξησης απασχόλησης, υψηλότερα ποσοστά συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό και εν εξελίξει προσαρμογή μισθών) και οι ισχυρές προοπτικές για τον τουρισμό.
Ακόμη, η PricewaterhouseCoopers (PwC) σε σχετική μελέτη (Εξαγορές και Συγχωνεύσεις Επιχειρήσεων στην Ελλάδα το 2023) παρατηρεί αμείωτη δραστηριότητα εξαγορών και συγχωνεύσεων το 2024 σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ενώ αναμένεται ολοκλήρωση ιδιωτικοποιήσεων που μπορεί να φτάσει τα 6 δισ. ευρώ σε αξία συναλλαγών. Σημειώνεται πως ήδη μέσω του ΙΡΟ για την εισαγωγή στο Χρηματιστήριο, το ΤΑΙΠΕΔ διέθεσε το 30% του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών τον περασμένο Φεβρουάριο, με τα έσοδα για τα κρατικά ταμεία να αγγίζουν τα 770 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, μέσα στη χρονιά θα κλείσουν οι συναλλαγές για μεγάλες ιδιωτικοποιήσεις, όπως η Αττική Οδός (3,3 δισ. ευρώ), η Εγνατία Οδός (1,35 δισ. ευρώ) κ.ά.
Υψηλή τάση στην ενέργεια
Στο πλαίσιο αυτό, η χρονιά ξεκίνησε ήδη πολύ ενθαρρυντικά και με αιχμή τον ενεργειακό κλάδο καταγράφονται συμφωνίες με μεγάλα tickets τους πρώτους μήνες του 2024. Η στρατηγική σύμπραξη που υπογράφηκε πρόσφατα μεταξύ ΔΕΗ και MYTILINEOS για έργα ΑΠΕ σε τέσσερις χώρες αποτιμάται στα επίπεδα των 1,7-2 δισ. ευρώ και έχει ορίζοντα υλοποίησης την επόμενη τριετία. Αφορά περίπου 90 φωτοβολταϊκά έργα που κατέχει η MYTILINEOS σε Ιταλία (503 MW), Ρουμανία (516 MW), Βουλγαρία (500 MW) και Κροατία (445 MW) τα οποία βρίσκονται σε διάφορα στάδια ανάπτυξης. Η MYTILINEOS αναλαμβάνει την ανάπτυξη και κατασκευή των εν λόγω έργων, τα οποία θα αποκτώνται από τον όμιλο ΔΕΗ με την ολοκλήρωση της σύνδεσής τους με τα ηλεκτρικά δίκτυα των συγκεκριμένων χωρών.
Σημειωτέον ότι η ΔΕΗ ολοκλήρωσε πρόσφατα και την εξαγορά της Κωτσόβολος, μια συναλλαγή με enterprise value 200 εκατ. ευρώ, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη ο δανεισμός και τα ταμειακά διαθέσιμα της αλυσίδας. Αντίστοιχα, η MYTILINEOS ολοκλήρωσε την εξαγορά της Imerys, μια στρατηγική κίνηση που διευρύνει το χαρτοφυλάκιό της και την καθιστά τη μεγαλύτερη παραγωγό βωξίτη στην Ε.Ε. Παράλληλα, προχωρά, μεταξύ άλλων, στην ενσωμάτωση μιας σειράς εξαγορών όπως των EfaEnergy και Volterra (αναμένεται η τυπική ολοκλήρωση), που ενδυναμώνουν περαιτέρω τον ενεργειακό πυλώνα της εταιρείας και αναμένεται να ενισχύσουν σημαντικά την καθετοποίηση στη λιανική αγορά προμήθειας φυσικού αερίου και ενέργειας.
Ιδιαίτερα ενεργός είναι και ο όμιλος Motor Oil έχοντας στις αρχές του έτους ολοκληρώσει την απόκτηση του 25% της Anemos Res από την Ελλάκτωρ αντί 125 εκατ. ευρώ. Η θυγατρική του ομίλου More είχε ήδη αποκτήσει το 75% της Αnemos και με την κίνηση αυτή ενίσχυσε σημαντικά το αποτύπωμά της στην αγορά των ΑΠΕ. Η διεύρυνση του χαρτοφυλακίου έργων ΑΠΕ αποτελεί αναπόσπαστο πυλώνα του στρατηγικού σχεδιασμού για την ενεργειακή μετάβαση του oμίλου Motor Oil με ορίζοντα το 2030. Παράλληλα, στο τραπέζι είναι ο σχεδιασμός για την απόκτηση της Ηλέκτωρ (Ελλάκτωρ) από τον όμιλο Motor Oil, με τις δύο εταιρείες να γνωστοποιούν τη διενέργεια due diligence. Φυσικά, η αγορά αναμένει και την ολοκλήρωση του mega deal για την απόκτηση της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή από τη Masdar, στην οποία μέτοχοι είναι το κρατικό fund των ΗΑΕ Mubadala, η Εθνική Εταιρεία Πετρελαίου του Αμπού Ντάμπι (ADNOC) και το fund TAQA. Το deal για την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, το οποίο, όπως έχει αναφερθεί, θα περιλαμβάνει και δημόσια πρόταση, τοποθετείται με βάση τη χρηματιστηριακή του αποτίμηση σε επίπεδα άνω των 2,3 δισ. ευρώ.
Μπαράζ εξαγορών στην πληροφορική
Την ίδια στιγμή, η αγορά της πληροφορικής με καταλύτη τα μεγάλα έργα που έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και όχι μόνο είναι ήδη ένας από τους κλάδους-πρωταγωνιστές για τη χρονιά που διανύουμε. Εξαγορές, συγχωνεύσεις, δημόσιες προτάσεις και αρκετά ακόμη deals που κυοφορούνται συνθέτουν μια εικόνα ραγδαίων ανακατατάξεων. Ηδη τα τρία μεγαλύτερα φετινά deals στην πληροφορική ξεπερνούν αθροιστικά τα 2 δισ. ευρώ και αφορούν τις Epsilon Net, Entersoft και Beta CAE Systems. Η μεγαλύτερη εξαγορά σε μέγεθος τιμήματος μέχρι στιγμής ήταν κυριολεκτικά έκπληξη. Ανέρχεται σε 1,15 δισ. ευρώ και αφορά την εξαγορά της ελληνικής Beta CAE Systems από τον αμερικανικό κολοσσό Cadence Design Systems. Πρόκειται για μια εταιρεία που ξεκίνησε από το Κάτω Σχολάρι Θεσσαλονίκης και σταδιακά εξελίχθηκε σε ηγέτιδα δύναμη στη δημιουργία λογισμικού προσομοίωσης και ανάλυσης, με πελάτες τη NASA και μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες. Ο εισηγμένος στον NASDAQ αμερικανικός όμιλος (ένας από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές λογισμικού που χρησιμοποιείται στον σχεδιασμό τσιπ υπολογιστών) απέκτησε το 100% της Beta CAE Systems καταβάλλοντας 744 εκατ. δολάρια σε μετρητά και το υπόλοιπο ποσό σε μετοχές της Cadence.
Σε διαδικασία ολοκλήρωσης βαίνει και η δημόσια πρόταση για την εξαγορά της Epsilon Net από σχήμα επενδυτών στο οποίο μετέχουν η αμερικανική General Atlantic, η Εθνική Τράπεζα και ο ιδρυτής της εταιρείας πληροφορικής Γιάννης Μίχος. Το deal που αποτιμάται στα επίπεδα των 241 εκατ. ευρώ και ανεβάζει τη χρηματιστηριακή αποτίμηση της εταιρείας στα 650 εκατ. ευρώ, αναμένεται να ολοκληρωθεί το επόμενο διάστημα. Είχε προηγηθεί, στις αρχές Μαρτίου, δημόσια πρόταση από σχήμα υπό το Olympia Group (Πάνος Γερμανός), τον πρόεδρο της SoftOne Αντώνη Κυριαζή και το fund Imker Capital για την απόκτηση της Entersoft. Το τίμημα των 12 ευρώ ανά μετοχή που προσφέρθηκε ανέβασε την αποτίμηση της Entersoft στα επίπεδα των 235 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, στον τραπεζικό τομέα η ολοκλήρωση του placement για το 27% της Τράπεζας Πειραιώς απέφερε 1,35 δισ. ευρώ, ποσό που τοποθετεί τη συναλλαγή ως τη μεγαλύτερη ιστορικά ιδιωτικοποίηση μέσω δευτερογενούς τοποθέτησης, ενώ είναι το μόνο τραπεζικό placement σε ευρωπαϊκό επίπεδο που ολοκληρώθηκε με premium. Επίσης μετά τη διάθεση του 22% πέρυσι, μέσα στη χρονιά αναμένεται και η διάθεση του εναπομείναντος 18,4% που κατέχει το ΤΧΣ στην Εθνική Τράπεζα, ποσοστό που σήμερα αποτιμάται στο 1,3 δισ. ευρώ στο Χ.Α.
Deals 200 εκατ. στον τουρισμό
Οι πρώτοι μήνες της χρονιάς έφεραν νέες επιχειρηματικές συμφωνίες και στον τουριστικό – ξενοδοχειακό κλάδο. Σύμφωνα με την εταιρεία συμβούλων GBR Consulting, υφιστάμενοι αλλά και νέοι παίκτες στον κλάδο έκλεισαν συμφωνίες ύψους άνω των 200 εκατ. ευρώ το πρώτο τετράμηνο. Η πιο ηχηρή αφορά την πώληση του γνωστού ξενοδοχείου «Τιτάνια» στην οδό Πανεπιστημίου, έναντι τιμήματος πέριξ των 75 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με πληροφορίες. Αγοραστής είναι ο όμιλος Χατζηλαζάρου των «H Hotels Collection».
Τον περασμένο Φεβρουάριο ολοκληρώθηκε επίσης deal ύψους 97 εκατ. ευρώ για την αγορά των ξενοδοχείων «Serita Beach» στην Κρήτη και «Roda Beach Resort & Spa» στην Κέρκυρα. Αγοραστής είναι η ξενοδοχειακή εταιρεία The G Hotel Collection, που αποτελεί σύμπραξη της οικογένειας Παπαδάκη, ιδιοκτήτριας του τουριστικού οργανισμού DTS Incoming Hellas, του Σέρεν Χάρτμαν, πρώην CEO του ομίλου Der Touristik, και του Φερίντ Νασρ, πρώην ιδιοκτήτη του ταξιδιωτικού ομίλου Exim Tour και σήμερα ιδιοκτήτη πολυτελών ξενοδοχειακών μονάδων σε Ευρώπη, Αίγυπτο και Τυνησία. Πρόσφατα επίσης η Attica Group απέκτησε μέσω της θυγατρικής Attica Blue Hospitality το 100% των μετοχών της ιδιοκτήτριας εταιρείας του ξενοδοχείου «Galaxy». Το ύψος της επένδυσης ανήλθε σε 14 εκατ. ευρώ και χρηματοδοτήθηκε με ίδια κεφάλαια.
Τέλος, στη ναυτιλία σημείο αναφοράς αποτελεί η προ ολίγων εβδομάδων έγκριση της συγχώνευσης της Star Bulk Carriers του κ. Πέτρου Παππά και της αμερικανικής Eagle Bulk. Το deal δημιουργεί τη μεγαλύτερη εισηγμένη σε χρηματιστηριακή αγορά ιδιοκτήτη χύδην φορτηγών πλοίων στον κόσμο, με συνδυασμένο στόλο 169 ιδιόκτητων πλοίων. Το νέο σχήμα έχει κεφαλαιοποίηση 3 δισ. δολαρίων, ενώ η νέα εταιρεία θα λειτουργεί ως Star Bulk Carriers, με έδρα την Αθήνα και θα διοικείται από τον κ. Παππά.
Θετικές προοπτικές
Με δεδομένο ότι τη διετία 2024-2025 η χώρα μας αναμένει 36 δισ. ευρώ σε δάνεια και επιχορηγήσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, καθώς και ότι θα διοχετευτούν στην ελληνική οικονομία 26,2 δισ. από το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027, σε συνδυασμό με τις αυξημένες δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), τα κεφάλαια αυτά αναμένεται να συμβάλουν στην περαιτέρω ενδυνάμωση της επενδυτικής δραστηριότητας. Είναι χαρακτηριστικό πως ήδη οι δαπάνες του ΠΔΕ (συμπεριλαμβανομένου και του ΤΑΑ) αυξήθηκαν κατά 55,8% σε ετήσια βάση την περίοδο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2024. Παράλληλα, όπως αποκάλυψε το «business stories», η κυβέρνηση κινείται νομοθετικά (μέσω νομοσχεδίου που θα έρθει σύντομα προς ψήφιση) για να πριμοδοτήσει τη δημιουργία μεγαλύτερων εταιρικών σχημάτων μέσω εξαγορών και συγχωνεύσεων, αλλά και για νέες επενδύσεις με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας σημαντικού αριθμού επιχειρήσεων.
Διαβάστε ακόμη
Τράπεζες: Κέρδη πάνω από ένα δισ. ευρώ το α’ τρίμηνο του 2024 – Η «ακτινογραφία» των αποτελεσμάτων
AEGEAN: Με ενισχυμένο θερινό πρόγραμμα φέτος – 13,4 εκατ. προσφερόμενες θέσεις αυξημένες 6%
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ