Όσο η κοινωνική δικτύωση εξελίσσεται σε διάφορες μορφές, αλλάζουν και τα δεδομένα που την αφορούν, τόσο σε επίπεδο επιρροής όσο και σε αυτό του οικονομικού-επιχειρηματικού αποτυπώματός της.
Από τον Σεπτέμβριο του 2016, όταν ξεκίνησε την παρουσία της από την κινεζική αγορά με το όνομα «Douyin», η εφαρμογή η οποία καθιερώθηκε μέσα σε λίγο χρόνο ως το νέο social trend του πλανήτη, αποκτώντας μια ισχυρή βάση άνω των 100 εκατομμυρίων μηνιαίων ενεργών χρηστών μέσα σε ένα μόλις έτος, δεν άργησε να οδηγηθεί στη μετέπειτα διεθνή έκδοση του Tik Tok.
Η δημοτικότητα του νέου δικτύου εκτοξεύθηκε σε αυτήν την (ούτε) οκταετία και μαζί του η «μαμά» εταιρεία, η κινεζική ByteDance, που σήμερα αποτιμάται σε ύψη ρεκόρ, εκατοντάδων εκατ. δολ., με minimum, αν κάνει κάποιος μια σύντομη έρευνα στα στοιχεία διαφόρων πηγών, τα 225 εκατ. δολ. και maximum, κατά τις αντίστοιχες διακυμάνσεις, πάνω από το όριο των 400+ δολ. ευρώ, με φόντο το «πόλεμο» που ξέσπασε γι’ αυτήν στις ΗΠΑ.
Η μητρική του Tik Tok αξίζει δηλαδή πλέον, σε κάθε περίπτωση, περισσότερο από όσο το… ελληνικό ΑΕΠ (σ.σ. σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, στο ρεπορτάζ του Μαρτίου, το 2023 το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν σε όρους όγκου ανήλθε σε 194,5 δισ. ευρώ έναντι 190,7 δισ. ευρώ το 2022 και σε τρέχουσες τιμές σε 220,3 δισ. ευρώ, από 206,6 δισ. ευρώ).
Πίσω από την ByteDance, μια τεχνολογική εταιρία (την οποία αρκετοί εξακολουθούν να κατατάσσουν στην κατηγορία των startup και μάλιστα ως την ακριβότερη του κόσμου, παρότι το μέγεθος έχει «ξεφύγει»), το πρόσωπο-κλειδί είναι ο 41χρονος Κινέζος… πολυδισεκατομμυριούχος και internet entrepreneur Ζανγκ Γιμίνγκ (Zhang Yiming), ιδρυτής της (από 13/3/2012) και μέχρι πρότινος πρόεδρός της, με περιουσία 43,4 δισ. δολ. το 2024 σε real time από μόλις… 4 δισ. δολ. το 2018, νο 27 στη λίστα των πλουσιότερων ανθρώπων του πλανήτη και νο 2 στην Κίνα (πηγή: Forbes), με συνιδρυτή και CEO τον Λιάνγκ Ρούμπο (Liang Rubo).
Από ένα διαμέρισμα
Ο αυτοδημιούργητος billionaire, μηχανικός στο επάγγελμα (Bachelor of Engineering, Nankai University) κατάφερε να «χτίσει» έναν «γίγαντα» της τεχνολογίας με πολλές ακόμα προοπτικές ανάπτυξης, που σήμερα υπολογίζεται πώς διαθέτει περισσότερους από 1 δισ. δολ. παγκοσμίως (τα 170 εκατ. στις ΗΠΑ), κάνοντας την αρχή από ένα διαμέρισμα 4 δωματίων στο Πεκίνο.
Στα τέλη του 2023 σύμφωνα με τη λίστα της CB Insights, η αξία της κινεζικής εταιρείας τεχνητής νοημοσύνης και μέσων κοινωνικής δικτύωσης έφτασε στα 225 δισ. δολ., ενώ σημειώνεται ότι εκτός εκτός από το TikTok τρέχει και την πλατφόρμα περιεχομένου Toutiao στην Κίνα, η οποία χρησιμοποιεί μηχανική μάθηση για να προσαρμόσει μια ροή ειδήσεων για κάθε μεμονωμένο θεατή.
Στη συγκεκριμένη κατάταξη μάλιστα η ByteDance ξεπέρασε κατά πολύ (1,5 φορά) την εταιρεία διαστημικής τεχνολογίας SpaceX του «Mr.Tesla» Έλον Μάσκ των 150 δισ. δολ.
Την ίδια περίοδο πάντως το Forbes, επικαλούμενο και στοιχεία από το πρακτορείο Bloomberg ανέβαζε τις αποτιμήσεις τους για την μεν ByteDance στα 268 δισ. δολ. και τα 180 δισ. δολ. για την δε SpaceX., με αφορμή κάποιες συναλλαγές για αγορά και πώληση μετοχών τους.
Άλλα ρεπορτάζ, π.χ. το 2021, ήθελαν την αποτίμηση της να εκτινάσσεται τότε στο ρεκόρ των 425 δισ. δολ. Παρά την μετέπειτα κάθετη πτώση της βέβαια, θεωρείται η μόνη της κατηγορίας της που έσπασε το «φράγμα» των 400 δισ. δολ. και όσο για το μέλλον, μάλλον τούτη τη στιγμή είναι δύσκολο να γίνει πρόβλεψη που θα τοποθετηθεί ο πήχης…
Στο «μάτι του κυκλώνα»
Το Forbes ανέφερε ότι το valuation της εταιρείας δέχθηκε «χτύπημα» από τις συζητήσεις για απαγόρευση του Tik Tok στις ΗΠΑ, δικαιολογώντας ίσως έτσι εν μέρει και τις τεράστιες αυτές διακυμάνσεις, σε έναν «πόλεμο» εκατοντάδων δισ.
Κατ’ άλλους, οι ρυθμοί ανάπτυξης της εφαρμογής κατέρρευσαν τους τελευταίους μήνες, ιδίως στις ΗΠΑ.
Η ByteDance χαρακτηρίσθηκε ως μια από τις όχι πολλές κινεζικές τεχνολογικές εταιρείες οι οποίες είχαν επιτυχία πέρα από τα όρια του «Great Firewall» και μπόρεσε να επιβιώσει παλαιότερα (Αύγουστος 2020) από την εχθρική στάση του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος κατηγόρησε το Tik Tok ως απειλή για την εθνική ασφάλεια και διέταξε τη μητρική του να εκχωρήσει τις δραστηριότητές της στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Στην πολιτική του Τραμπ μπήκε «φρένο» από την κυβέρνηση του προέδρου Τζο Μπάιντεν, που είχε πει ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ «θα αξιολογήσει αυτές τις απειλές μέσω αυστηρής ανάλυσης βασισμένης σε στοιχεία».
Ακολούθησε φυσικά η μεταστροφή του Τραμπ κατά των θέσεων του Μπάιντεν, αλλά το ίδιο μάλλον και από τον Μπάιντεν, όπως συμβαίνει πολλές φορές στην πολιτική, με ολίγη από… Μαρκ Ζούκερμπεργκ.
Ο Τραμπ δήλωσε τώρα δυσαρεστημένος στην ιδέα ότι χωρίς το Tik Tok θα ευημερήσει το Facebook, το οποίο δεν δίστασε να αποκαλέσει εχθρό του λαού, όπως και άλλα ΜΜΕ.
Στα μέσα Μαρτίου, η Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ αποφάσισε με ευρεία πλειοψηφία υπέρ ενός νομοσχεδίου το οποίο επικαλείται λόγους εθνικής ασφάλειας και υποχρεώνει την εταιρεία που διαχειρίζεται την πλατφόρμα TikTok είτε να πουλήσει την εφαρμογή είτε να αποσυρθεί από τις ΗΠΑ, προκαλώντας οργή στο Πεκίνο.
Αυτό, αποτέλεσε, κατά πολλούς, το πρώτο βήμα για την απαγόρευσή του, με τη Γερουσία εντούτοις να μην έδειξε αρχικά να βιάζεται για να επιβάλει το «μπλόκο», μέχρι αποδείξεως του αντιθέτου, αν και η ByteDance επιμένει ότι δεν είναι πια… κινεζική σε μια προσπάθεια να «αποκρούσει» το κύμα επιθέσεων που δέχεται.
Για το ποιος είναι ή δεν είναι πίσω από αυτήν, ο ισχυρισμός της ήταν ότι στην κατοχή του ιδρυτή της βρίσκεται μόνο το 20% των μετοχών της, άλλο ένα 20% διαθέτουν οι εργαζόμενοι και το 60% ανήκει σε διεθνείς επενδυτές, μη εξαιρουμένων κάποιων Αμερικανών, όπως ο δισεκατομμυριούχος δωρητής των Ρεπουμπλικανών Τζεφ Γιας.
Πολλοί νομοθέτες ισχυρίσθηκαν ότι η εφαρμογή θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τα προσωπικά δεδομένα των Αμερικανών χρηστών ή να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο κινεζικής προπαγάνδας.
Η ByteDance «αμύνθηκε» με μια καμπάνια 3,1 εκατ. δολ., από τη μέρα που ψηφίσθηκε το επίμαχο νομοσχέδιο και θα μείνει στον «αέρα» έως τον Απρίλιο, με το Tik Tok να στρέφεται σε διάφορες πληθυσμιακές ομάδες, μέχρι και σε καλόγριες, βετεράνους και κτηνοτρόφους, για να περιγράψει «πόσο καλό είναι» και «πόσο άλλαξε τη ζωή τους» ή τους «βοήθησε για την εξασφάλιση των προς το ζην».
Ο Ζανγκ Γιμίνγκ, το «πρόσωπο της εταιρείας», έχει παραιτηθεί από τις θέσεις του προέδρου και του CEO της ByteDance με διαφορά μηνών το 2021, Νοέμβριο-Μάιο) κάτω από την πίεση και της κινεζικής κυβέρνησης.
Ως αιτία, υποδείχθηκε τότε το γεγονός ότι η Κίνα θέλησε να σφίγγει κι άλλο τον κλοιό γύρω από τις τεχνολογικές εταιρείες της χώρας προσπαθώντας να τις θέσει υπό αυστηρότερη εποπτεία.
Σήμερα, στην ιστοσελίδα της ByteDance ο πολύ… φτωχότερος του, με περιουσία 2-2,2 δισ. δολ., άλλοτε συγκάτοικός του στα φοιτητικά τους χρόνια, ο Λιάνγκ Ρούμπο φιγουράρει σήμερα με την ιδιότητα του Chairman of the Board, ο οποίος τον διαδέχθηκε όταν μπήκε στο «μάτι του κυκλώνα»…
Οι δυο τους ευθύνονται για την «απογείωση» της ByteDance, αρχικά σε αγορές όπως η Νοτιοανατολική Ασία και στη συνέχεια παντού, κυρίως μετά από την εξαγορά του Musical.ly τον Νοέμβριο του 2017 και τη συγχώνευσή του με το Tik Tok. Μια πλατφόρμα, η οποία κατά την ίδια την ByteDance, «έχει γίνει ο κορυφαίος προορισμός για βίντεο σύντομης μορφής για κινητά παγκοσμίως».
Θεωρεί ως αποστολή της να εμπνέει τη δημιουργικότητα και να εμπλουτίζει τη ζωή. Με ποιον τρόπο; Διασκεδάζοντας τους ανθρώπους και διευκολύνοντάς τους να συνδέονται στο διαδύκτιο και να δημιουργούν ή να καταναλώνουν περιεχόμενο, αλλά και προωθώντας παράλληλα μια σειρά συναλλαγών και το ηλεκτρονικό εμπόριο μέσα από μια «σουίτα» 12 προϊόντων και υπηρεσιών, ορισμένων ειδικά για την αγορά της Κίνας.
Η ByteDance διαθέτει πάνω από 150.000 υπαλλήλους από 120 πόλεις παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων των Ώστιν, Βαρκελώνη, Πεκίνο, Βερολίνο, Ντουμπάι, Δουβλίνο, Χονγκ Κονγκ, Τζακάρτα, Λονδίνο, Λος Άντζελες, Νέα Υόρκη, Παρίσι, Σιάτλ, Σεούλ, Σαγκάη, Σενζέν, Σιγκαπούρη και Τόκιο.
Άραβες, ISIS και Κογκρέσο
Τα σενάρια που αφορούν την ByteDance δεν είναι λίγα. Τον Μάρτιο του 2023 ρεπορτάζ εμφάνισαν την κινεζική εταιρεία να εξαγοράζεται από την Spy Chief στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, εν μέσω αβεβαιότητας για τη λειτουργία της στις ΗΠΑ.
Νεότερες πληροφορίες, παρουσίαζαν τους επενδυτές της ByteDance να αντιμετωπίζουν μεγάλο δίλημμα στις ΗΠΑ. Με πιθανούς πλειοδότες να «κυκλώνουν» το TikTok, υπό την απαίτηση των μελών του Κογκρέσου για τον διαχωρισμό του από την κινεζική μητρική του εταιρεία, αν και τα εμπόδια για κάτι τέτοιο παραμένουν, βασικά από την πλευρά του Πεκίνου…
Νωρίτερα το TikTok είχε απαγορευθεί και στην Ινδία.
Πόσο «αθώα» μπορεί να θεωρηθεί μια εφαρμογή που ενώνει την κοινωνική δικτύωση με τη μουσική σε μια πρωτότυπη πλατφόρμα δημιουργίας βίντεο μικρής διάρκειας κι έχει εξελιχθεί σε «τρέλα» και στην Ελλάδα, ικανής να προσφέρει μια εύκολη μέθοδο διαφήμισης και αποτελεσματικού μάρκετινγκ ακόμα και για τις επιχειρήσεις ή να προβάλλει τις θέσεις ενός πολιτικού προσώπου;
Το φθινόπωρο του 2019 το Tik Tok είχε κυκλοφορήσει η φήμη ότι το ISIS το χρησιμοποίησε για προπαγανδιστικούς λόγους και η εφαρμογή έκλεισε δεκάδες λογαριασμούς με επίφοβο περιεχόμενο. Οι υποστηρικτές του απάντησαν ότι δεν ήταν η πρώτη φορά που συνέβη τέτοιο περιστατικό στον… αχανή και συχνά ανεξέλεγκτο κόσμο των social media.
Διαβάστε ακόμη
ΕΝΦΙΑ: Διορθώσεις -εκ των υστέρων- στα εκκαθαριστικά και πληρωμή με έως 24 δόσεις
Νίκος Μπουφίδης (Bennett): Αγόρασε το ακίνητο της πρώην ELMEC από τη Folli Follie
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ