Της Στεφανίας Σούκη
Αφού ερειπώθηκε, λεηλατήθηκε και αποτέλεσε μήλον… δικαστικής έριδος, τώρα φαίνεται να γίνεται ένα βήμα προς την κατεύθυνση της διάσωσής της.
Ο λόγος για την πολυσυζητημένη βίλα Ιόλα στο Δήμο Αγίας Παρασκευής, η οποία, 31 χρόνια μετά το θάνατο του γνωστού συλλέκτη Αλέξανδρου Ιόλα, παραμένει «ανοικτή πληγή», ως ένα ακόμη δείγμα του ελληνικού «παραλόγου» για το πώς ακίνητα- φιλέτα, που διαθέτουν πλούσια ιστορία, αφήνονται στην τύχη τους.
Τώρα, η νεότερη εξέλιξη έχει να κάνει με το «πράσινο» που άναψε η υπουργός Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου για την «έγκριση υλοποίησης του προτεινόμενου έργου στο ΕΣΠΑ 2014-2020 με φορέα υλοποίησης το Δήμο Αγίας Παρασκευής και τίτλο «Δημιουργική επανάχρηση ιδιοκτησίας Ιόλα» με σχετική απόφαση που δημοσιεύεται στη «Διαύγεια». Η σχετική απόφαση έρχεται σε συνέχεια της ομόφωνης γνωμοδότησης του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων, για το ακίνητο, το οποίο έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μεν μνημείο ήδη εδώ και δύο δεκαετίες, από το 1998, δεν γλίτωσε ωστόσο τους βανδαλισμούς και τα …γκράφιτι.
Η αποκατάσταση βέβαια έχει ακόμη δρόμο μπροστά γιατί απαιτούνται μελέτες, οι οποίες θα πρέπει να υποβληθούν στο ΥΠΠΟΑ, όπως άλλωστε ορίζεται και στη σχετική απόφαση που δημοσιεύεται στη «Διαύγεια»: «Οι μελέτες θα συνταχθούν βάσει προδιαγραφών οι οποίες θα δοθούν από τη Διεύθυνση Προστασίας και Αναστήλωσης Νεωτέρων και Σύγχρονων Μνημείων οι οποίες θα στοχεύουν στην αποκατάσταση του κτιρίου σύμφωνα με τον σχεδιασμό του Πικιώνη και στη συνέχεια το έργο θα υλοποιηθεί. Οι μελέτες θα ακολουθήσουν όλους τους όρους των αποφάσεων του ΥΠΠΟΑ», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, στην απόφαση της κ. Κονιόρδου.
Οσον αφορά την πρόταση του δήμου Αγίας Παρασκευής, αντιστοιχεί σε 4,25 εκατ. ευρώ και περιλαμβάνει, για το κτίριο τη λειτουργία του ως πολιστικού κυττάρου με δράσεις «ιδιαίτερου Τεχνολογικού Επιστημονικού καλλιτεχνικού ενδιαφέροντος», ενώ για τον περιβάλλοντα χώρο προβλέπεται η πλήρης αποκατάστασή του. Ειδικότερα, με βάση την πρόταση του δήμου:
-Για το Κτίριο:
Δημιουργείται υποδομή για τη λειτουργία ως Πολιτιστικού κυττάρου με δράσεις ιδιαίτερου Τεχνολογικού Επιστημονικού καλλιτεχνικού ενδιαφέροντος χωρίς να αλλοιώνονται τα αρχιτεκτονικά και αισθητικά του χαρακτηριστικά και να αλλάζει σε κανένα σημείο η παλιά διαμερισματοποίηση. Όλα τα υλικά του κτιρίου επανέρχονται στην αρχική τους κατάσταση και σε όλο το κτίριο είναι δυνατή η προσπέλαση ΑΜΕΑ. Στο ισόγειο διατηρούνται οι αίθουσες για τις σταθερές εκθέσεις, τόσο έργων του Ιόλα, όσο και άλλων σύγχρονων έργων που θα προκύψουν, αίθουσα για τις υποστηρικτικές λειτουργίες κ.τ.λ.. Στον όροφο, οι χώροι θα εξυπηρετούν δράσεις επιστημονικού, τεχνολογικού, καλλιτεχνικού αντικειμένου (αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, θεάτρου, κινηματογράφου, εκδηλώσεων), βιβλιοθήκη, αίθουσα διδασκαλίας με θέματα ιστορίας, σύγχρονης τέχνης και τεχνολογίας, καθώς και χώρο αίθουσας πολυμέσων για την ενασχόληση, έρευνα και εξέλιξη θεμάτων ψηφιακής ζωγραφικής, γλυπτικής, χρήση τρισδιάστατης εκτύπωσης, ανάλυσης φωτογραφίας κλπ.
-Για τον Περιβάλλοντα χώρο:
Ο χώρος θα αποκατασταθεί με αντικατάσταση των σπασμένων πλακών, καθαρισμούς και περιποίηση του κήπου, ώστε η τελική εικόνα να παραπέμπει στην αρχική του μορφή. Επίσης θα καθαριστούν και τα μαρμάρινα στοιχεία (βάθρα, κίονες, καθιστικά, μετόπες κλπ.) που βρίσκονται στο χώρο.
Η απόκτηση του διατηρητέου (με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού) κτιρίου (1.600 τ.μ.) μαζί με το κτήμα (6.678 τ.μ.) που το περιβάλλει, αποτελούσε πάγιο διεκδικητικό αίτημα των φορέων της Αγίας Παρασκευής για δεκαετίες και υλοποιήθηκε από το δήμο Αγίας Παρασκευής μόλις στο τέλος της περασμένης χρονιάς με ένα κόστος στα πέριξ 3 εκατ. ευρώ. Η πολυσυζητημένη βίλα χτίστηκε σταδιακά κατά τη διάρκεια δύο δεκαετιών (’60- ’70) και φιλοξένησε έργα αμύθητης αξίας με υπογραφές κορυφαίων σύγχρονων καλλιτεχνών, τόσο στο εσωτερικό της όσο και στον περιβάλλοντα χώρο. Μετά το θάνατο του συλλέκτη το 1987, οι λεηλασίες και οι βανδαλισμοί δεν είχαν …τελειωμό, ενώ -ελλείψει κεφαλαίων- ουδέποτε ολοκληρώθηκαν από το 1998 και μετά και οι όποιες προσπάθειες για την απαλλοτρίωσή της.
Η απόφαση στη Διαύγεια
