Η μεγαλύτερη ίσως πρόκληση για την ανάπτυξη και εντέλει την επιβίωση μιας εταιρείας είναι να έχει τα αντανακλαστικά ώστε να μετασχηματίζεται και να προσαρμόζεται στις επιταγές κάθε εποχής. Για τις οικογενειακές επιχειρήσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και συνολικά στον κόσμο, αυτό πάντα αποτελούσε την «αχίλλειο πτέρνα», όπως έχουν καταδείξει πολλές έρευνες, αφού οι προσωπικές – συγγενικές σχέσεις συνήθως λειτουργούν ως μεγάλο βάρος κόντρα σε οποιαδήποτε αλλαγή και καινοτομία, κάτι που οι συνεχιστές της εταιρείας Αφοί Γιαννίδη Α.Ε., η οποία με την μπράντα Vitex έχει αφήσει το στίγμα της στην ελληνική οικοδομή, αντιλήφθηκαν εγκαίρως.
Τα ξαδέλφια Αρμόδιος, Κώστας και Γιάννης Γιαννίδης, που κρατούν τα ηνία της σχεδόν 90χρονης εταιρείας, όχι μόνο κατάφεραν στα πρώτα χρόνια της κρίσης να επιβάλλουν μέσα από μια μεγάλη ενδοσκόπηση, η οποία αναγκαστικά ξεκινούσε, μια νέα κουλτούρα στην εταιρεία ενισχύοντας μια διοίκηση ανοιχτή στο στελεχιακό δυναμικό που πλέον αποκτούσε ρόλο, αλλά έθεσαν κάτι βασικό στην ίδια τη λειτουργία της Vitex, το πρώτα η εταιρεία και μετά η οικογένεια… Κοινώς, όπως εξηγεί στο «business stories» ο κ. Αρμόδιος Γιαννίδης, που εκτελεί χρέη διευθύνοντος συμβούλου και αντιπροέδρου, «προτεραιότητα είναι η εξέλιξη της εταιρείας και όχι εάν κάποιο μέλος της οικογένειας θα αναλάβει κάποιον ρόλο. Επιβάλαμε τρόπον τινά την αριστεία παντού», εξηγεί.
Η στροφή αυτή, που παράλληλα ανάγκασε την εταιρεία να επικεντρωθεί πιο δυναμικά σε τομείς όπως η έρευνα και η ανάπτυξη, αποδεικνύεται σήμερα λίρα εκατό και ίσως ο μεγαλύτερος σταθμός στην 90χρονη περίπου πορεία της ίδιας της εταιρείας. Απόδειξη; Η εκρηκτική ανάπτυξη που έχει από το 2013 κιόλας, φτάνοντας σήμερα να γράφει ένα +70% στις πωλήσεις, να διευρύνεται το αποτύπωμά της και στο εξωτερικό με εξαγωγές που πλέον φτάνουν το 25% του ετήσιου τζίρου και να αυξάνει διαρκώς τη δυναμικότητά της, κόντρα ακόμα και στην πανδημία.
«Φέτος έχουμε προσλάβει άλλα 60 άτομα και παράλληλα έχουμε ξεκινήσει ένα νέο επενδυτικό πρόγραμμα στο δεύτερο εργοστάσιο που έχουμε και το οποίο παράγει θερμομονωτικά, στεγανωτικά προϊόντα. Επενδύουμε στη δημιουργία μιας δεύτερης γραμμής παραγωγής σοβάδων θερμοπρόσοψης», λέει ο κ. Γιαννίδης, εξηγώντας ότι η επένδυση, συνολικού ύψους 4 εκατ. ευρώ, θα έχει ολοκληρωθεί ως το τρίτο τρίμηνο του 2021.
Στροφή
Για να σηματοδοτηθεί μάλιστα και η αλλαγή προσέγγισης και κουλτούρας που έγινε τα προηγούμενα χρόνια, φέτος έγινε και αλλαγή του ονόματος της εταιρείας. Το Αφοί Γιαννίδη Α.Ε. έφυγε και έμεινε απλώς το Vitex!
«Ηταν μια συμβολική κίνηση για τη νέα προσέγγισή μας που έχει ξεφύγει πλέον από τον οικογενειακό ρόλο της εταιρείας. Τηρούμε μια “stakeholder approach”, όπως λένε και οι Αγγλοσάξονες, υπογραμμίζοντας ότι είμαστε μια πολύ μεγαλύτερη ομάδα με κοινούς στόχους. Μια ομάδα στην οποία περιλαμβάνονται όλοι. Από τους εργαζόμενους και τους πελάτες μας, που δικαιούνται να έχουν λόγο στην εταιρεία αφού επενδύουν σε αυτή τοποθετώντας στα ράφια τους τα προϊόντα μας, έως τους καταναλωτές. Επομένως χρέος δικό μας είναι να δημιουργούμε αξία σε όλη αυτή την αλυσίδα και όχι απλώς στην οικογενειακή επιχείρηση. Και το κάνουμε με πολλούς τρόπους», λέει ο κ. Γιαννίδης.
Οπως εξηγεί, όλα αυτά είναι αποτέλεσμα των μεγάλων αποφάσεων που ελήφθησαν για την εταιρεία κατά τη δύσκολη τετραετία για όλους τους κλάδους πέριξ της οικοδομής, μεταξύ 2008-2012. «Τότε κληθήκαμε να μετασχηματίσουμε σε μεγάλο βαθμό την εταιρεία. Ηταν μια τετραετία εσωστρέφειας και αναδιάταξης. Πολλές θυγατρικές κρίθηκαν περιττές, άλλες πουλήθηκαν, άλλες έκλεισαν. Μαζί με αυτά αναγκαστικά έπρεπε να πάμε σε αναδιάταξη του προσωπικού. Τελικά μείναμε πίσω άνθρωποι που μας συνέδεε μια κοινή κουλτούρα κι έτσι, σε συνδυασμό με την ιστορία και το καλό όνομα της εταιρείας στην αγορά, είχαμε τις πρώτες ύλες για να επανασυνδέσουμε τα πράγματα. Ο όγκος των εργασιών στράφηκε κυρίως στο χρώμα και εκεί πατήσαμε για να κάνουμε το turnaround όταν πλέον η αγορά μας έπιασε πάτο το 2012», σημειώνει ο ίδιος.
Τι ήταν αυτό που έκανε τη διαφορά; «Η αριστεία παντού», απαντά και συμπηρώνει: «Χτίσαμε μια διοικητική ομάδα με τους καλύτερους επαγγελματίες της αγοράς στον χώρο μας. Ξεφύγαμε από το αυστηρά οικογενειακό μοντέλο. Η οικογένεια πλέον αποκτούσε περισσότερο ρόλο θεματοφύλακα στις αξίες αλλά και τις μακρόπνοες σχέσεις με τους πελάτες μας, που κάποιοι από αυτούς είναι… τρίτης γενιάς, αφού συνεργαζόμασταν με τους παππούδες τους και τους πατεράδες τους από το ’50 και μετά. Από την άλλη, όμως, η έλευση νέων στελεχών έδινε τα εχέγγυα ότι η εταιρεία δίνει βάρος σε καινοτομίες αιχμής και πρακτικές όπως των καλύτερων πολυεθνικών του χώρου. Σε κάθε τομέα βάλαμε καταξιωμένους ανθρώπους στην αγορά να εφαρμόσουν αυτά που ξέρουν. Στελεχώσαμε το τμήμα R&D με τους καλύτερους και επίσης επενδύσαμε πολύ στον κόσμο μας, εξ ου και ανακηρυχτήκαμε ως “great place to work”».
Μπορεί για μια πολυεθνική όλα αυτά βέβαια να ακούγονται ασφαλείς επιλογές, αλλά για μια οικογενειακή επιχείρηση δεν είναι – και ο κ. Γιαννίδης συμφωνεί σε αυτό. «Σε μια οικογενειακή επιχείρηση δεν εκχωρείς εύκολα τα δικαιώματά σου, ακούγοντας άλλους για κρίσιμες αποφάσεις που πρέπει να πάρεις. Εμείς κάναμε την υπέρβαση», λέει. «Δημιουργήθηκε ένα συμβούλιο στελεχών ακριβώς δίπλα στο Δ.Σ. της εταιρείας, μια “στρογγυλή τράπεζα”, όπου όλα συζητούνται. Εκεί όχι μόνο ενθαρρύνουμε τα στελέχη μας να πουν την πραγματική άποψή τους για σημαντικά θέματα, αλλά την επιβάλουμε κιόλας δεχόμενοι και ζυγίζοντας κάθε άποψη. Και αυτό είναι απόλυτο, δεν γίνεται απλά για να γίνει».
Καρδιά της εταιρείας είναι το εργοστάσιο στον Ημερο Τόπο Ασπροπύργου. Εκεί όπου βρίσκονται τα κεντρικά γραφεία της εταιρείας, το τμήμα R&D καθώς και οι γραμμές παραγωγής των χρωμάτων και οικοδομικών υλικών Vitex. Στο δεύτερο, μικρότερο, εργοστάσιο, όπου είναι σε εξέλιξη η επένδυση για την επέκτασή του, παράγονται τα στεγανωτικά προϊόντα, σοβάδες θερμοπρόσοψης. Μια δραστηριότητα που έχει ευνοήσει αυτά τα χρόνια την εταιρεία, καθώς η κουλτούρα που επικρατεί πλέον αναφορικά με την ενεργειακή αποδοτικότητα των κτιρίων έχει βοηθήσει στην ανάπτυξη του συγκεκριμένου τομέα. Ιδίως καθώς δίνονται κίνητρα στους καταναλωτές για τη βελτίωση των σπιτιών τους με προγράμματα όπως το “Εξοικονομώ”. Η εταιρεία επίσης έχει και το brand Ερμής στα ασφαλτικά προϊόντα, καθώς και το Eumaria στα χρώματα ναυτιλίας.
Το disrupt του κορωνοϊού
Η Vitex, όπως λέει ο κ. Γιαννίδης, προσαρμόστηκε άμεσα στις νέες συνθήκες που επέβαλε η πανδημία του κορωνοϊού. «Ενεργοποιήσαμε πρωτόκολλα ασφαλείας της υγείας και της παραγωγής από την πρώτη μέρα», λέει. «Κάνουμε διαρκώς rapid tests σε όλο το προσωπικό, μέχρι που φροντίσαμε να μοιράσουμε τους εργαζομένους μας σε αυτοκίνητα ώστε να αποφεύγουν Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και παράλληλα να περιορίσουμε τον κόσμο στα εταιρικά λεωφορεία», προσθέτει.
Παράλληλα, μαζί με τις δωρεές σε νοσοκομεία στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, η Vitex επιχείρησε να κατευθύνει τους επαγγελματίες τεχνίτες σε πιο ασφαλείς τρόπους εργασίας. «Με ομάδα επιστημόνων βγάλαμε έναν οδηγό ασφαλείας για τα μέτρα που μπορούν να ληφθούν για εργασίες στο σπίτι. Απλά πράγματα που όμως μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Για παράδειγμα, δεν χρειάζεται η αυτοψία για να δώσουν μια πρσοφορά. Μπορούν να ζητήσουν ξενάγηση με βιντεοκλήση ή μέσα από σχέδια και φωτογραφίες που μπορεί να τους στείλει ο πελάτης και με μια προσέγγιση προσφοράς +/-10%. Επίσης σε μια πολυκατοικία, μετά την επίσκεψη, να βάλουν ένα σήμα ότι φεύγοντας καθάρισαν πόμολα και οτιδήποτε άλλο έπιασαν… το να κάνουν διάλειμμα έξω και πολλά άλλα, έχουν καταγραφεί σε αυτό τον οδηγό», επισημαίνει.
Κατά τα άλλα δομικές αλλαγές στην εταιρεία ή την προσέγγιση των πωλήσεών της δεν χρειάστηκε να γίνουν λόγω της πανδημίας, όπως λέει ο κ. Γιαννίδης. «Το κανάλι των πωλήσεών μας είναι παραδοσιακό, το χρωματοπωλείο. Και αυτό δεν αλλάζει γρήγορα. Δυστυχώς η πώληση χρωμάτων ηλεκτρονικά εξακολουθεί να έχει ένα μεγάλο πρόβλημα, δεν μπορείς να δειγματίσεις αξιόπιστα. Το χρώμα που εσύ παρουσιάζεις μπορεί να φαίνεται διαφορετικό στους καταναλωτές, αφού ο καθένας έχει και διαφορετική οθόνη με άλλες αναλύσεις. Επίσης ο ελαιοχρωματιστής θα πάει στο χρωματοπωλείο γιατί έχει χτίσει σχέσεις και, π.χ., μπορεί να πάρει πίστωση κ.ο.κ. Αυτά ακόμα και η πανδημία δεν μπορεί να τα αλλάξει», υπογραμμίζει.
Αυτό όμως που άλλαξε, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι η πυκνότητα των παραγγελιών: «Στο πρώτο lockdown είχαμε πολλές παραγγελίες μικρών συσκευασιών για οικιακή χρήση. Εκείνος ο δίμηνος εγκλεισμός έφερε απώλειες στο τουριστικό προϊόν, αφού εκείνο το διάστημα γίνονται συνήθως το βάψιμο και οι θερμοπροσόψεις των τουριστικών μονάδων. Αυτό όμως προκάλεσε μια κατακόρυφη ζήτηση για χρώματα από οικιακούς καταναλωτές. Απ’ ό,τι φαίνεται όλοι αναγκάστηκαν να ασχοληθούν με το σπίτι τους».
Οσον αφορά το δεύτερο lockdown, τα πράγματα, όπως εξηγεί, είναι μέχρι τώρα πιο ομαλά. «Οι κατασκευαστικές εργασίες συνεχίζονται, τα χρωματοπωλεία και τα σιδηρικά δεν σταμάτησαν να λειτουργούν για τη χονδρική».
Πώς θα μεταφραστεί αυτό οικονομικά; «Μέχρι στιγμής καταγράφουμε αύξηση πωλήσεων σε σχέση με πέρυσι. Στη χειρότερη, εάν στραβώσουν όλα στο υπόλοιπο της χρήσης, να έχουμε τα ίδια μεγέθη με πέρυσι», αποκρίνεται.
Σημειώνεται ότι με βάση τις τελευταίες δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις η Vitex είχε το 2019 καθαρό κύκλο εργασιών 46 εκατ. ευρώ (από 39,28 εκατ. το 2018 και 25 εκατ. στον πάτο της αγοράς το 2012), καθαρά κέρδη 519.000 ευρώ και συνολικά ίδια κεφάλαια στις 31 Δεκεμβρίου 2019 ύψους 35,23 εκατ. ευρώ.
Εξαγωγές
To 75% του κύκλου εργασιών προέρχεται από τις πωλήσεις στην εγχώρια αγορά, όπου η Vitex θεωρείται ηγέτιδα δύναμη στον χώρο των χρωμάτων. Το υπόλοιπο 25% προέρχεται από τις εξαγωγές, που επίσης αναπτύσσονται. Η περαιτέρω διεθνοποίηση της εταιρείας, εξάλλου, αποτελεί έναν από τους τρεις πυλώνες του στρατηγικού σχεδίου ανάπτυξής της, όπως εξηγεί ο κ. Γιαννίδης. Οι άλλοι δύο αφορούν την ενίσχυση των δύο βασικών κατηγοριών προϊόντων, των χρωμάτων και των θερμοπροσόψεων.
Στο κομμάτι της εξωστρέφειας η εταιρεία έχει θυγατρικές στη Βουλγαρία και τη Σερβία, ενώ σημαντικές πωλήσεις επίσης κάνει σε Γερμανία και Ρουμανία.
Συνολικά η Vitex σήμερα απασχολεί 330 εργαζομένους, εκ των οποίων 240 είναι στην Ελλάδα. Αλλοι 60 εργάζονται στη θυγατρική της Βουλγαρίας και 30 στην αντίστοιχη της Σερβίας.
Ελληνική παραγωγή
Η παραγωγή γίνεται αποκλειστικά στην Ελλάδα, ενώ φέτος η Vitex εντάχθηκε στην πρωτοβουλία ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ, στην οποία συμμετέχουν πάνω από 60 γνωστές εταιρείες που έχουν έδρα, ιδιοκτησία και παραγωγή στην Ελλάδα. «Πιστεύουμε στην ελληνικότητα των προϊόντων. Οπότε θέλουμε αφενός να υπογραμμίσουμε την αξία που αυτό έχει για εμάς και την οικονομία, αφετέρου να στηρίξουμε την προσπάθεια ελληνικών επιχειρήσεων για αριστεία», σημειώνει.
Το προσωπικό του στοίχημα για το πώς θέλει να είναι η Vitex σε πέντε χρόνια από τώρα; «Ενας σημαντικός παίκτης στη ΝΑ Ευρώπη και πρεσβευτής της ελληνικής αριστείας και του καλού επιχειρείν. Να μεγαλώσει, να αποκτήσει περισσότερα μέλη η οικογένειά μας και όλα αυτά πάντα με τις ίδιες καλές αρχές και την ίδια ζωντάνια και ενέργεια», απαντά.
Διαβάστε ακόμη:
800 ευρώ: Ξεκίνησαν οι πληρωμές – Ποιοι θα λάβουν το επίδομα (vid)
H Amazon «βλέπει» Ελλάδα – «Έρχεται» κέντρο διανομής στο Θριάσιο
Αλιβιζάτος (Skroutz): Επιταχύνεται ο μετασχηματισμός με άξονα το marketplace