Με επτά χρόνια διαρκούς παρουσίας στο διεθνές startup οικοσύστημα, οι VentureFriends έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν ένα ιδιαίτερα ισχυρό αποτύπωμα στην αγορά. Από το 2016 με ιδρυτές δυο φίλους, experts της νεοφυούς επιχειρηματικότητας, τον Απόστολο Αποστολάκη και τον Γιώργο Δημόπουλο, το ελληνικό venture capital fund έχει καταγράψει στο ενεργητικό του επενδυτικές συμμετοχές σε 60 startups, που έχουν συνολικά αντλήσει κεφάλαια άνω του 1,1 δισ. ευρώ.
Από τα χρήματα αυτά , τα 140 εκατ. ευρώ έχουν εισφερθεί από τα τρία πρώτα funds των VF, ενώ τα υπόλοιπα από άλλους διεθνείς επενδυτές. Το τρίτο fund δεν έχει ολοκληρώσει τον κύκλο του, οπότε έπονται επενδύσεις που θα ανεβάσουν τον πήχη του ψηλότερα, ενώ το VentureFriends έχει πλάνα να σηκώσει το τέταρτο fund στις αρχές του 2024.
«Κάνοντας έναν απολογισμό για την συμπλήρωση των 7 χρόνων μας, από τα ελληνικά startups που έχουμε υποστηρίξει έχουν αποφοιτήσει σε scale ups οι Blueground, InstaShop, FlexCar, Plum, WelcomePickups, Spotawheel, douleutaras και στο εξωτερικό οι Huspy, Carmoola, Belvo, Justlife, Agroclub και Influ2.
Αυτές είναι οι εταιρείες στις οποίες επενδύσαμε νωρίς και έχουν ήδη μεγαλώσει, διατηρώντας σημαντική προοπτική. Ίσως μπορεί να γίνουν πολύ μεγάλες. Πόσο μεγάλες, αν θα είναι αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων -θεωρούμε ότι θα είναι πάνω από το όριο των 100 εκατ. ευρώ- ή αν θα πλησιάσουν τις αποτιμήσεις του 1 δισ., θα το δούμε στο μέλλον.
Από την Ελλάδα, προς το παρόν, πέρα από τη Blueground που έχει φτάσει σε μια παγκόσμια ηγετική θέση, μια άλλη η εταιρεία που είναι πιο κοντά και μπορεί επίσης να διεκδικήσει το status του «μονόκερου» είναι η FlexCar. Σε άλλες χώρες έχουμε και άλλους υποψήφιους», αναφέρει στο newmoney ο ιδρυτής και Partner των VentureFriends Απόστολος Αποστολάκης.
Άνθρωπος με πολύπλευρο ρόλο στο startup οικοσύστημα ως key investor, μέντορας, επιχειρηματίας, αλλά και «σκάουτερ». Ο χρόνος τρέχει και ο ίδιος μας μιλάει για τα νέα σχέδια των VF:
«Από το 3ο μας fund, απομένουν περίπου 30 εκατ. ευρώ (σ.σ. από ένα σύνολο κεφαλαίων 170 εκατ. ευρώ για τα τρία funds), οπότε πέρα από την υποστήριξη υφιστάμενων εταιρειών θα κάνουμε άλλες 6 νέες επενδύσεις μέσα στο 2023. Παράλληλα προς το τέλος του έτους αρχές του 2024 σκοπεύουμε να σηκώσουμε το τέταρτο VentureFriends fund.
Θα διαθέτει και αυτό, όπως το προηγούμενο, κεφάλαια περίπου 100 εκατ. ευρώ. Δεν θα διαφοροποιηθεί σε κάτι από το τρίτο μας fund, αλλά από τα άλλα δυο, ναι, υπάρχει εξέλιξη. Ξεκινήσαμε με το πρώτο VF ως ένα καθαρά ελληνικό fund, με το δεύτερο γίναμε λίγο πιο ευρωπαϊκό και με το τρίτο χαράξαμε ξεκάθαρα διεθνή πορεία, τόσο σαν ομάδα όσο και σε ποσοστό επενδύσεων εκτός Ελλάδας. Από το τρίτο VF fund, 4 από τις 20 επενδύσεις έχουν πραγματοποιηθεί στην χώρα και αυτό διότι τα κριτήρια μας είναι αυστηρά ενώ είναι και συγκεκριμένοι οι τομείς στους οποίους επενδύουμε: fintech, proptech, marketplaces, Β2Β SaaS.
Η μεταβολή στη στρατηγική μας επήλθε σταδιακά καθώς ενισχύσαμε τη διεθνή αναγνωρισιμότητα και δικτύωση του VentureFriends και μεγαλώσαμε την ομάδα με προσθήκη συνεργατών στο Λονδίνο και στη Βαρσοβία. Το τέταρτο fund θα συνεχίσει να έχει ευρύτερο Ευρωπαικό προσανατολισμό, αλλά προφανώς και θα συνεχίσουμε να υποστηρίξουμε πολλά υποσχόμενες ελληνικές startups. Εξάλλου θεωρούμε ότι με το να επενδύουμε σε δυνατά διεθνή startups υποστηρίζουμε καλύτερα και τα ελληνικά αφού μεταφέρουμε know how, sense of urgency και δίνουμε αποτελεσματικότερα ευρύτερη δικτύωση.
Στην Ελλάδα επενδύσαμε σε πολλά υποσχόμενες ελληνικές εταιρείες, όπως το HarborLab και το Simpler. Αποτελεί θέμα χρόνου να προχωρήσουμε και σε άλλες επενδύσεις στην Ελλάδα.».
Δεν αποκλείει πάντως μια απόκλιση μερικών μηνών στο χρονοδιάγραμμα έναρξης της λειτουργίας του νέου fund:
«Είχαμε πει να ξεκινήσουμε αρχές του 2024, αλλά μπορεί αυτό να πάει προς τα μέσα του έτους. Αυτό έχει να κάνει και με το πόσο γρήγορα θα βρούμε τις ευκαιρίες που θέλουμε για να επενδύσουμε τα διαθέσιμα χρήματα του τρίτου fund. Δεν πιεζόμαστε από κάτι. Είμαστε επιλεκτικοί στο που θα τοποθετήσουμε και όταν ολοκληρώσουμε τις τελευταίες επενδύσεις, θα προχωρήσουμε με το τέταρτο fund.
Υπάρχει μια συνεχής ροή ευκαιριών από την Ελλάδα και το εξωτερικό (τώρα ολοκληρώνουμε μια νέα επένδυση σε ένα b2b marketplace στην Φινλανδία), αφού εξετάζουμε περίπου 300 προτάσεις το μήνα. Ένα ακόμη νέο είναι ότι πλέον θα έχουμε και ένα συνεργάτη στην Ισπανία, κίνηση η οποία θα μας προσφέρει καλύτερη διασύνδεση και πρόσβαση και στο οικοσύστημα της Ιβηρικής Χερσονήσου, πέρα από την παρουσία μας σε Αγγλία (Λονδίνο) και Πολωνία.».
Η Silicon Valley Bank και η Ελλάδα
Η εμπειρία βοηθά για να αποφευχθούν οι «κακοτοπιές» στην startup αγορά, με τις συνθήκες να μην φαίνονται τόσο ευμετάβλητες όσο μέχρι και πριν από λίγο καιρό.
Ο Απόστολος Αποστολάκης προειδοποιούσε από τις αρχές της χρονιάς, πριν από την κατάρρευση της SVB, ότι αναμένει ένα ξεκαθάρισμα με κλείσιμο αρκετών startups, οι οποίες δεν διαθέτουν τα εχέγγυα και μια επανεκκίνηση σε νέα βάση με πιο λογικές αποτιμήσεις και ύψη χρηματοδοτικών γύρων.
Τον ρωτάμε πώς πιστεύει ότι έχει διαμορφωθεί το τοπίο μετά τα όσα συνέβησαν το πρώτο 10ήμερο του Μαρτίου και όσα ακολούθησαν, καθώς η σκόνη έκατσε κάπως και εν τέλει αν το ελληνικό οικοσύστημα διατηρεί την δυναμική του: αν υπάρχει σημαντικός αριθμός εγχώριων startups ικανών να προσελκύσουν το επενδυτικό ενδιαφέρον και αν «έρχονται» νέοι «μονόκεροι», πλην των FlexCar και Blueground.
«Ανάλογη δυναμική διαπιστώνω και σε ορισμένες άλλες ελληνικές εταιρείες, που έχουν προοπτική αλλά είναι σε πιο πρώιμο στάδιο και θεωρώ πολύ νωρίς να τις κατονομάσω. Πρέπει να περιμένουμε έναν χρόνο ακόμα για να δείξουν πιο πολύ τα… δόντια τους. Αυτές οι δυο είναι οι πιο έτοιμες, γιατί διαθέτουν και τα πιο μεγάλα μεγέθη σε απόλυτους αριθμούς.», απαντά ο κ.Αποστολάκης και αναλύει τη νέα τάξη πραγμάτων:
«Αυτό που συνέβη με την Silicon Valley Bank ήταν ουσιαστικά το αποτέλεσμα μιας συνολικότερης κατάστασης, συνέπεια της αύξησης των επιτοκίων και κάποιων λαθών που έκανε η συγκεκριμένη τράπεζα.
Όπως και άλλες τράπεζες που δεν είχαν προβλέψει αυτή την απότομη εξέλιξη και είχαν εκτεθεί επενδυτικά σε προϊόντα χρέους , τα οποία με την άνοδο των επιτοκίων χάνουν αξία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την επισφάλεια για την SVB και άλλων τραπεζών που είχαν κάνει ανάλογες επενδύσεις οι οποίες δεν αντέχουν σε ένα περιβάλλον υψηλών επιτοκίων.
Η startup αγορά δεν επηρεάζεται άμεσα από την απώλεια της SVB διότι το κενό θα καλυφθεί από άλλες τράπεζες καθώς ο δανεισμός με υψηλά επιτόκια σε ελπιδοφόρες και πιο ώριμες εταιρείες έχει νόημα. Η επίδραση έρχεται από τη γενικότερη μείωση επενδυτικού ενδιαφέροντος λόγω των υψηλών επιτοκίων και την εκτίμηση για ύφεση. Αυτά οδηγούν εταιρείες να προσαρμόσουν τα επενδυτικά τους πλάνα, απολύοντας κόσμο και μειώνοντας έξοδά, καθώς αναμένουν κάμψη στο ρυθμό ανάπτυξης τους.
Η βασικότερη όμως επίδραση έγκειται στο χρηματοδοτικό κομμάτι, όπου ακριβώς επειδή υπάρχει αυτή η αλλαγή στην ψυχολογία, δεν έχει ξεπεραστεί το σοκ και τα υψηλά επιτόκια εξακολουθούν να λειτουργούν ανασταλτικά στην ανάληψη επενδυτικού ρίσκου.
Επηρεάζει τις εταιρείες που θέλουν να σηκώσουν κεφάλαια, με αποτέλεσμα ειδικά οι πιο ώριμες που θα χρειαστούν μεγαλύτερα κεφάλαια να έχουν δυσκολότερη πρόσβαση από ότι παλαιότερα και σε πιο αυστηρές αποτιμήσεις. Αυτό είναι το μεγάλο θέμα. Αλλά από την άλλη αναγκάζει τις startups να είναι πιο στοχευμένες, πιο προσηλωμένες στην επίτευξη κερδοφορίας και στην σωστή ανάπτυξη. Κάτι στο οποίο οι σοβαρές εταιρείες έπρεπε ούτως ή άλλως να είναι επικεντρωμένες. Όχι ανάπτυξη με κάθε κόστος που είχαμε στο παρελθόν.».
Προσθέτει: «Οι ελληνικές εταιρείες διαθέτουν το πλεονέκτημα ότι είχαν συνηθίσει να δουλεύουν και να λειτουργούν σε ένα περιβάλλον με μικρότερη πρόσβαση σε κεφάλαια, οπότε έχουν και ένα DNA το οποίο είναι πιο συντηρητικό, με την καλή έννοια. Δεν ξόδευαν αλόγιστα, ήταν πιο προσεκτικές στα έξοδά τους. Μόνο ωφελημένες μπορούν να βγουν από την κρίση που προηγήθηκε, γιατί έχουν ήδη αυτό τον τρόπο λειτουργίας.
Γενικά, είμαι συγκρατημένα αισιόδοξος. Και πιο αισιόδοξος για το κομμάτι της τεχνολογίας, διότι ούτως ή άλλως είτε σε καιρό ύφεσης είτε ανάπτυξης είναι δεδομένη η τάση, ο κόσμος είτε καταναλωτής είτε επιχείρηση στρέφεται προς τεχνολογικές λύσεις και για να εξοικονομήσει κόστος και να ανεβάσει τα έσοδά του.».
Startups και τραπεζικός τομέας
Ποιος θα μπορούσε να είναι ο ρόλος των startups στον Ψηφιακό Μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας και γιατί οι όμιλοι πληροφορικής ενώ προχωρούν σε πλήθος εξαγορών άλλων εταιρειών του κλάδου τους, πλην λίγων περιπτώσεων δεν στρέφουν εύκολα την προσοχή τους στο νεοφυές οικοσύστημα, είναι δυο θέματα τα οποία μπήκαν στην συζήτηση με τον Απόστολο Αποστολάκη. «Eίναι καλή ερώτηση. Νομίζω ότι στον τραπεζικό τομέα, που είναι πολύ σημαντικός, υπάρχει μια μεγάλη ανάγκη στο να ενταχθούν ψηφιακά προϊόντα και στρατηγικές, όπως ο ψηφιακός τρόπος εξυπηρέτησης και προσέλκυσης νέων πελατών.
Θεωρώ ότι υφίσταται πολύ μεγάλο περιθώριο εκ μέρους τραπεζών που είναι παραδοσιακές στον τρόπο λειτουργίας τους να «αγκαλιάσουν» τις startups, να ενσωματώσουν startups που έχουν έρθει να δώσουν μια καλύτερη λύση, μια διαφορετική προσέγγιση και επομένως να βγουν με ένα άλλο, φρέσκο πρόσωπο στην προσέλκυση πελατών, είτε καταναλωτών είτε επιχειρήσεων και στην επικοινωνία μαζί τους.
Οι όμιλοι πληροφορικής υλοποιούν ψηφιακά projects και δεν έχουν λόγο να εξαγοράσουν startups. Είναι λίγο ξένη στο δικό τους DNA πρακτική. Υπάρχουν ωστόσο και αρκετοί άλλοι τομείς. Η εξαγορά της Augmenta από την CNH Industrial είναι ένα καλό παράδειγμα πως ένας κολοσσός απέκτησε ένα αγροτεχνολογικό προϊόν που κολλούσε στο δικό του αντικείμενο.
Αντίστοιχα, μπορεί να υπάρχουν use cases συνεργασιών με άλλες εταιρείες για κάθε κλάδο. Στο λιανικό εμπόριο και στο e commerce π.χ. συνεργασίες όπως αυτή με τη Simpler, που βελτιώνει την ταχύτητα με την οποία ένας τελικός πελάτης κάνει check out από το ηλεκτρονικό ή φυσικό κατάστημα, στο χώρο του shipping με τη Harborlab που διευκολύνει τις διαδικασίες και μειώνει τα έξοδα ναυτιλιακών σχετικά με τα λιμάνια ή στην βιομηχανία για λύσεις που βελτιώνουν την λειτουργία της ».
Ο απολογισμός
Άλλα στοιχεία από τον απολογισμό των VentureFriends:
- Οι startups που ανήκουν στο portfolio τους εμφανίζουν αθροιστικά έσοδα ύψους 594,8 εκατ. ευρώ.
- Η κατανομή των επενδύσεων δείχνει ότι τα κεφάλαια έχουν κατευθυνθεί σε ποσοστό 29% σε Marketplaces, 19% σε Fintech εταιρίες, 18% σε PropTech, κατά 15% στον τομέα του B2C, κατά 13% στο SaaS (Software as a service) και 5% σε άλλους.
- Το ελληνικό αποτύπωμα των VF: εκ των 134 founders σε εταιρείες του χαρτοφυλακίου τους, οι 50 είναι στην Ελλάδα και οι 84 στο εξωτερικό και από 4.039 θέσεις εργασίας, οι 1.019 βρίσκονται στη χώρα και οι 3.020 εκτός συνόρων.
*Κεντρική φωτογραφία: O Απόστολος Αποστολάκης της VentureFriends
Διαβάστε ακόμη:
Εκλογές 2023: Άνοιγμα Μητσοτάκη στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ – Καμία χαλαρότητα στην κάλπη (vid)
Με ξενοδοχείο και βίλες- bungalows το project άνω των €15 εκατ. του ομίλου Γιαννακόπουλου στην Πάργα
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ