Μπορεί ένα επενδυτικό ταμείο να αλλάξει ολόκληρη την οικονομία; Μόνο του, δύσκολα. Αυτό όμως που μπορεί να κάνει, όπως λέει στο «b.s.» ο Αντώνης Τζωρτζακάκης, διευθύνων σύμβουλος της 5G Συμμετοχές Α.Ε. και διαχειριστής του fund Phaistos, είναι «να μοχλεύσει την αλλαγή», τον μετασχηματισμό της οικονομίας, δημιουργώντας ένα ολόκληρο οικοσύστημα πάνω στο οποίο μπορεί να χτιστεί η ελληνική βιομηχανία 4.0! Μία βιομηχανία που παράγει καινοτομία χρησιμοποιώντας ως βασικό εργαλείο για την ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών το 5G, το cloud, την τεχνητή νοημοσύνη και τα big data και η οποία παγκοσμίως θα φτάσει το 1,3 τρισ. δολ. μέσα στα επόμενα χρόνια!
Και για να το πετύχει όλο αυτό δεν αρκεί μόνο να λειτουργεί ως ένας απλός επενδυτής, αλλά και ως το κλειδί που θα βάλει μπροστά τη μηχανή παραγωγής καινοτόμων υπηρεσιών και προϊόντων εδώ, στην Ελλάδα, δημιουργώντας ένα ολόκληρο οικοσύστημα που θα αλληλοσυμπληρώνεται φτάνοντας να επηρεάζει το mainstream επιχειρείν… Να θέσει τις βάσεις δηλαδή για την ανάπτυξη νέων εφαρμογών και υπηρεσιών που θα εκμεταλλεύονται τα πλεονεκτήματα του εξαιρετικά γρήγορου 5G οδηγώντας τελικά σε μία νέα εποχή.
«Αυτό είναι εξάλλου το ζητούμενο. Μπορεί να ήμασταν πάντα πίσω στις εξελίξεις, όμως πλέον ξεκινάμε από την ίδια αφετηρία με όλες τις χώρες στον κόσμο. Και αυτό σημαίνει ότι μπορούμε και πρέπει να μείνουμε στο πρώτο βαγόνι της νέας εποχής του industry 4.0», λέει ο κ. Τζωρτζακάκης σε μία συζήτηση με αφορμή τις πρώτες επενδυτικές κινήσεις του fund, το οποίο έχει δύναμη πυρός 102 εκατ. ευρώ. Κεφάλαια τα οποία προήλθαν τόσο από το Δημόσιο -με τη σύμφωνη γνώμη του ESM- από τον διαγωνισμό για τις συχνότητες 5G (93 εκατ. ευρώ), όσο και από τον ιδιωτικό τομέα, καθώς σε αυτό συμμετέχουν η Deutsche Telekom, το Family Office της οικογένειας Λάτση και το Family Office του Δημήτρη Δασκαλόπουλου (9 εκατ. ευρώ).
Ολοι τους πεπεισμένοι ότι το Phaistos μπορεί να αποτελέσει τον καταλύτη εκείνο που θα πυροδοτήσει τις αναγκαίες αλλαγές. Κι αυτό διότι η 5G Συμμετοχές Α.Ε. και το Επενδυτικό Ταμείο που διαχειρίζεται, το Phaistos, είναι κομμάτια μιας ευρύτερης στρατηγικής για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας. Ενα σχέδιο που ενεργοποιήθηκε τα τελευταία τρία χρόνια, με τον κ. Τζωρτζακάκη να συμμετέχει ενεργά από τη θέση του γ.γ. Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Μία θέση από την οποία αποχώρησε στα τέλη του ’20 για να αναλάβει την προσπάθεια μόχλευσης των επενδύσεων στο 5G στη χώρα μέσω της 5G Συμμετοχές Α.Ε., που συστάθηκε κάτω από την ομπρέλα του Υπερταμείου.
«Το σχέδιο εξαρχής ήταν συγκροτημένο και βασίστηκε σε συγκεκριμένους πυλώνες», εξηγεί ο κ. Τζωρτζακάκης. «Αρχικά να δημιουργηθούν οι υποδομές. Ετσι στο υπουργείο τρέξαμε σε χρόνο ρεκόρ για τα ελληνικά δεδομένα τον διαγωνισμό παραχώρησης των συχνοτήτων 5G. Κάτι διόλου εύκολο, αν φανταστεί κανείς ότι κάναμε 70 διοικητικές πράξεις για να τρέξει», λέει.
Ως αποτέλεσμα, η Ελλάδα είναι μεταξύ των τριών πρώτων ευρωπαϊκών χωρών που διέθεσε το φάσμα 5G (μαζί με τις Γερμανία και Φινλανδία) προσδοκώντας στον νέο αγώνα ταχύτητας για την ψηφιακή μετάβαση να είναι μεταξύ των πρωταγωνιστών. Ο δεύτερος πυλώνας αυτού του σχεδίου αφορούσε την επιτάχυνση της ανάπτυξης των δικτύων 5G από τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους και την αποφυγή εγκλωβισμού στις διαθέσεις και τις επενδυτικές δυνατότητες κάθε παρόχου.
«Με συγκεκριμένους όρους και χρονικούς περιορισμούς στον διαγωνισμό αλλά και με ένα λογικό τίμημα, που συνοδεύεται με ευνοϊκούς όρους πληρωμών, που θέσαμε, καταφέραμε όλη η αγορά σήμερα να επενδύει με δυναμικό τρόπο σε αυτά. Επομένως το φάσμα και τα δίκτυα διασφαλίστηκαν και μάλιστα σε ένα πολύ ικανοποιητικό χρονικό όριο.
Το τρίτο κομμάτι τώρα αφορά την ίδια την αγορά, τις επιχειρήσεις, τον κόσμο. Ειδικά τις επιχειρήσεις. Το 5G δεν σημαίνει ότι έχω απλώς γρηγορότερο Ιντερνετ. Το θέμα δεν είναι αυτό! Το 5G είναι καλύτερο για Β2Β υπηρεσίες. Αυτός είναι ο βασικός στόχος. Οι επιχειρηματικές συμμετοχές, οι συμμετοχές στις βιομηχανίες ώστε να αυξήσουν την παραγωγικότητά τους. Αυτό ήταν το στόρι. Αρα έπρεπε εμείς να φτιάξουμε ένα όχημα στην Ελλάδα το οποίο, εκτός από τα δίκτυα, να αναπτύσσει και υπηρεσίες που θα τρέχουν πάνω από το 5G. Αν δεν φτιάξουμε εταιρείες που να χρησιμοποιούν την τεχνολογία αυτή, εάν δεν τονώσουμε την επιχειρηματικότητα, είτε αυτό αφορά ντόπιες εταιρείες είτε ξένες που θα έρθουν όμως να επενδύσουν εδώ, δεν θα καταφέρουμε τίποτα. Ναι μεν θα έχουμε φτιάξει το δίκτυο, αλλά θα χρησιμοποιούμε υπηρεσίες άλλων. Κι αυτό θα αποτελούσε μία αρνητική εξέλιξη, αφού υπολογίζεται πως αυτή η αγορά παγκοσμίως θα φτάσει στο 1,3 τρισ. δολ. σε λίγα χρόνια και η Ελλάδα θα μπορούσε να διεκδικήσει ένα κομμάτι απ’ αυτά με δεδομένο ότι σήμερα βρίσκεται ακριβώς στο ίδιο σημείο που βρίσκονται και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, στην αφετηρία», λέει ο κ. Τζωρτζακάκης.
Και εδώ λοιπόν έρχεται να κουμπώσει η 5G Συμμετοχές Α.Ε. και ειδικότερα το Phaistos, ένα κατ’ ουσίαν θεματικό Venture Capital Fund με σκοπό να επενδύει σε κάθε επιχειρηματική προσπάθεια επένδυσης στην ανάπτυξη λύσεων και εφαρμογών μέσω του 5G που γίνεται στη χώρα μας. Μία καινοτόμα προσέγγιση, την οποία μάλιστα η Κομισιόν συμπεριέλαβε στις «καλές πρακτικές» αναθέρμανσης της ευρωπαϊκής οικονομίας μέσω του ταμείου ανάκαμψης, του RRF. Η μεν εταιρεία υπάχθηκε ως θυγατρική στο Υπερταμείο, στο δε fund ως εκπρόσωπος του Δημοσίου εισήλθε η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων (το πρώην ΤΑΝΕΟ) με την εμπειρία του fund of funds που έχει.
Το fund τελικά συστάθηκε και επισήμως τον περασμένο Μάρτιο. Eκτοτε έχει προβεί σε μία επένδυση ενώ είναι πολύ κοντά σε δύο ακόμη, όπως εξηγεί ο κ. Τζωρτζακάκης. Η πρώτη επένδυση αφορούσε την εταιρεία Matternet. Μία εταιρεία που εδρεύει στις ΗΠΑ, με ιδρυτή τον Ανδρέα Ραπτόπουλο, και δραστηριοποιείται στον τομέα των μικρομεταφορών μέσω drones σε αστικά κέντρα, σε Ευρώπη, Βόρεια Αμερική και Μέση Ανατολή.
Η εταιρεία έχει αναπτύξει μία καινοτόμα πλατφόρμα που βασίζεται στο cloud με δυνατότητα εκμετάλλευσης των δυνατοτήτων που παρέχουν τα δίκτυα 5G για την ασφαλή διαχείριση του στόλου με τη χρήση κρυπτογραφημένων επικοινωνιών. Επιπλέον, η Matternet έχει κατασκευάσει και τους καινοτόμους σταθμούς απογείωσης/προσγείωσης που παράλληλα λειτουργούν ως σημεία φόρτισης των drones.
Βάσει των όρων της συμφωνίας επένδυσης η Matternet δημιουργεί στην Ελλάδα μία θυγατρική (Matternet Europe) που θα αφορά το σύνολο της ευρωπαϊκής της δραστηριότητας και η οποία σε πρώτη φάση θα στεγάσει τις δραστηριότητες έρευνας και ανάπτυξης σε εγκαταστάσεις του «Δημόκριτου» στην Αγ. Παρασκευή.
Σημειωτέον πως στους επενδυτές της Matternet, έως τώρα, περιλαμβάνονται η Boeing, μέσω της HorizonX Ventures, η Sony, μέσω του Sony Innovation Fund, η Mercedes-Benz και η Swiss Post.
Οικοσύστημα
«Και βλέπουμε πολλές εταιρείες ακόμα», λέει ο κ. Τζωρτζακάκης. «Με δεδομένο ότι είμαστε από τα λίγα θεματικά venture capitals, έχουμε δημιουργήσει ένα μεγάλο pipeline εταιρειών που εξετάζουμε. Και αυτό δεν αφορά μόνο το να εισέλθουμε ως επενδυτής κάπου αποσκοπώντας αποκλειστικά στην επιστροφή, στο άμεσο οικονομικό όφελος για τους μετόχους μας. Σαφώς μας ενδιαφέρει κι αυτό. Αλλά ο στόχος είναι μεγαλύτερος. Θέλουμε να λειτουργούμε ως ένα next generation fund και να μοχλεύσουμε τις δυνατότητες κάθε εταιρείας διευκολύνοντας και παρέχοντας βοήθεια σε κάθε επίπεδο, αρκεί να επενδύει στην Ελλάδα», σημειώνει. «Αυτή είναι και η ουσία του πράγματος», προσθέτει.
Και εξηγεί: «Δεν βοηθάμε την εταιρεία στην οποία επενδύουμε μόνο με τη συμμετοχή που λαμβάνουμε αλλά με πολλούς τρόπους ώστε να επιτύχει το στόχο της, να βγάλει προς εμπορική εκμετάλλευση νέες υπηρεσίες, λύσεις ή εφαρμογές. Πρώτα απ’ όλα η πολιτεία μπορεί να διαθέσει για πιλοτικούς σκοπούς το μικρό κομμάτι των συχνοτήτων του φάσματος του 5G που διακράτησε, είτε σε εταιρείες είτε σε πανεπιστήμια. Σκεφτείτε ότι το φάσμα είναι πανάκριβος πόρος. Εάν κάποια startup ήθελε να το χρησιμοποιήσει για να δοκιμάσει προϊόντα και λύσεις που αναπτύσσει πατώντας στο 5G, θα έπρεπε να το πληρώσει χρυσό στους παρόχους. Αυτό εμείς μπορούμε να το δώσουμε πιλοτικά ώστε να δοκιμαστεί η ανάπτυξη ενός προϊόντος σε εταιρεία στην οποία έχουμε αποφασίσει να επενδύσουμε.
Επίσης με τα μνημόνια συνεργασίας που έχουμε με τον “Δημόκριτο”, το Πανεπιστήμιο Πατρών αλλά και με ερευνητικά κέντρα, μπορούμε να βοηθήσουμε αυτές τις εταιρείες στο ερευνητικό κομμάτι. Αρα προσφέρουμε R&D Capacity για εξειδικευμένα κομμάτια της ανάπτυξης προϊόντων μέσω δομών αλλά και μηχανικών κ.ο.κ. Απ’ αυτά κερδίζουν και τα πανεπιστήμια και οι άλλες ερευνητικές δομές, αφού πλέον αποκτούν με τη σειρά τους πρόσβαση και συμμετοχή σε τεχνολογία αιχμής. Φεύγουν από τις διπλωματικές και τις βασικές έρευνες και μπορούν να συμμετέχουν σε πρακτικά projects με στόχο την εμπορική χρήση. Κάτι που είναι εξαιρετικής σημασίας, χτίζοντας πλέον τους νέους επαγγελματίες και δημιουργώντας ένα αναπτυσσόμενο οικοσύστημα.
Και έπειτα όταν προκύψει το τελικό προϊόν, η εταιρεία θέλει να το δοκιμάσει. Αρα πρέπει να κάνει μία εγκατάσταση πιλοτική και φυσικά να βρει έναν πρόθυμο πελάτη. Στο κομμάτι αυτό και στο πλαίσιο του οικοσυστήματος που διαμορφώνουμε, έχουμε υπογράψει με τη Vantage Towers μία συμφωνία όπου μπορεί να γίνει χρήση κάποιων εκ των 5.500 hubs που διαθέτουν στην Ελλάδα, είτε να μεσολαβήσουν ακόμα και για το εξωτερικό, οι εταιρείες να τοποθετήσουν τον εξοπλισμό της και να προχωρήσουν στα τεστ που θέλουν δωρεάν. Αρα υπάρχει πρόσβαση σε παθητικές υποδομές. Παράλληλα όμως υπάρχει πρόσβαση και σε ενεργητικές υποδομές.
Έχουμε π.χ. μνημόνιο συνεργασίας με τη NOKIA, η οποία θα δίδει ενεργό εξοπλισμό και θα συμμετέχει στο οικοσύστημα με προφανή στόχο να έχει επαφή με τις εξελίξεις και τις καινοτομίες που γεννά η νεοφυής επιχειρηματικότητα. Έπειτα η Deutsche Telekom μέσω του ΟΤΕ προσφέρει επίσης κάθε εξοπλισμό και υποδομή για να δοκιμαστούν προϊόντα. Και επίσης πρόσφατα υπογράψαμε μνημόνιο συνεργασίας και με την ESA, τον Ευρωπαϊκό Διαστημικό Οργανισμό. Εάν χρειαστούμε οποιαδήποτε τεχνική βοήθεια ή στην ουσία κάποια συνέργεια με αυτούς, θα έχουμε τη δυνατότητα. Και η αλήθεια είναι πως το Διάστημα μας ενδιαφέρει πολύ.
Με άλλα λόγια, η εταιρεία στην οποία θα επενδύσουμε έχει φάσμα, έχει παθητικές υποδομές, ενεργές υποδομές για να δοκιμάσει την υπηρεσία του, δωρεάν όλα αυτά… Τι της λείπει απ’ όλα αυτά για να βγει στην αγορά; Ο πρώτος πελάτης, το πρώτο πιλοτικό project! Της λέμε λοιπόν “μην ανησυχείς, θα σε στηρίξουμε και σε αυτό”. Η Ελλάδα έχει ένα σωρό κρατικές εταιρείες, νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, δημοσίου δικαίου, Α.Ε… Θα τα χρησιμοποιήσουμε όλα αυτά για να είναι ο πρώτος πελάτης για την υπηρεσία τη δικιά σου. Επίσης μην ξεχνάμε ότι, όπως κι εμείς, υπάρχουν στο Υπερταμείο κρατικές εταιρείες που προσφέρουν υπηρεσίες όπως η ΔΕΗ, ο ΟΑΣΑ, η ΕΥΔΑΠ κ.ο.κ.».
Νέες επενδύσεις
Ο κ. Τζωρτζακάκης λέει ότι το Phaistos είναι πολύ κοντά στο να προχωρήσει στις επόμενες επενδυτικές κινήσεις του. «Εχουμε προχωρήσει αρκετά τον έλεγχο σε δύο εταιρείες και επίσης έχουμε προχωρήσει ήδη σε 5 προεγκρίσεις, που όμως δεν είναι δεσμευτικές. Απαιτούνταν όμως ώστε να προχωρήσουμε σε due diligence. Οπότε θα δείτε αρκετά πράγματα από εμάς το επόμενο χρονικό διάστημα», σημειώνει.
Οι νέες επενδύσεις αφορούν πολλούς τομείς, μεταξύ των οποίων και το Διάστημα, καθώς επίσης τόσο ελληνικές όσο και ξένες εταιρείες. «Νομίζω ότι αυτή είναι και η μεγαλύτερη υπεραξία που μπορούμε να προσφέρουμε στην ελληνική οικονομία. Να κάνουμε ξένες εταιρείες που ήδη προσπαθούν να αναπτύξουν τεχνολογία αιχμής, να έρθουν και να επενδύσουν σε δομές στην Ελλάδα. Να γίνουν ένα με το οικοσύστημα που ήδη αρχίσαμε να δημιουργούμε, ώστε σε 5-10 χρόνια η χώρα μας να αποτελεί πρότυπο και σημαντική δύναμη. Είναι κάτι που το είδα π.χ. να γίνεται στο Ισραήλ στο κομμάτι της κυβερνοασφάλειας, όπου πλέον έχει εξελιχθεί σε ηγέτιδα δύναμη. Αρα γίνεται!».
Οι επενδύσεις που θα κάνει το Phaistos με την κεφαλαιακή δύναμη των 102 εκατ. ευρώ που διαθέτει, όπως λέει ο κ. Τζωρτζακάκης, θα είναι συνολικά 15 με 20. «Μας ενδιαφέρει περισσότερο το scale up, εταιρείες που ήδη έχουν κάνει το πρώτο βασικό βήμα, και όχι τόσο το λεγόμενο seed. Επομένως και οι επενδύσεις μας θα είναι μεγαλύτερες», απαντά.
«Από εκεί και πέρα, εφόσον αποδειχθεί ότι το Phaistos είναι η πετυχημένη συνταγή, θα υπάρξει και συνέχεια», καταλήγει.
Διαβάστε ακόμη
«Η Ελλάδα είναι για την NCL ο τέλειος προορισμός κρουαζιέρας»
Ανατροπή για τα τέλη κυκλοφορίας: Τι αλλάζει – Με δύο τρόπους η πληρωμή