Αδελφοί Μαρκόπουλοι (Nοbacco): Leader στα εναλλακτικά καπνικά

Πώς με αρχικό κεφάλαιο 10.000 ευρώ και μηδενικό δανεισμό η εταιρεία έχει φτάσει μέσα σε δέκα χρόνια να κάνει πωλήσεις 10 εκατ. ευρώ διαθέτοντας δίκτυο 70 καταστημάτων – Η νέα συνεργασία με την BAT Hellas, οι επενδύσεις που ετοιμάζονται και το νέο στοίχημα

του Στέλιου Μορφίδη

Ενσαρκώνουν το όνειρο κάθε νέου γιατί παρά τις δυσκολίες της κρίσης και την έλλειψη χρηματοδότησης κατάφεραν όχι μόνο να στήσουν μία υγιή επιχείρηση, αλλά σήμερα να θεωρούνται leaders στην αγορά τους και η εταιρεία τους μία από τις πλέον αναπτυσσόμενες. Τα αδέλφια Μάρκος και Αλέξανδρος Μαρκόπουλος κατάφεραν με τις ιδέες και την καθοδήγηση του πατέρα τους, Κωνσταντίνου, να εξελίξουν μέσα σε 10 χρόνια τη Nobacco, μια εταιρεία που ξεκίνησε με αρχικό κεφάλαιο 10.000 ευρώ και προσφέρει εναλλακτικές του καπνίσματος τσιγάρων, σε μια επιχείρηση με τζίρο 10 εκατ. ευρώ το 2017, δίκτυο 70 καταστημάτων και 400 σημείων πώλησης, μονάδα τυποποίησης και παραγωγή με τη βούλα του Πανεπιστημίου Πατρών, 115 υπαλλήλους, αλλά και συνεργασίες για κατασκευή hardware που την καθιστούν όχι μόνο έμπορο, αλλά και παραγωγό κάθε προϊόντος εναλλακτικού στο κάπνισμα. Και όλα αυτά με μηδενικό δανεισμό!

«Κανείς δεν μπορούσε να καταλάβει τι ήταν αυτό που φτιάχναμε το 2008. Από την Εφορία ως και τις τράπεζες που αρνήθηκαν να μας χορηγήσουν ακόμα και 10.000 ευρώ ως καταναλωτικό δάνειο. Δεν πειράζει, όμως, καλύτερα έτσι. Δεν χρωστάμε σε κανέναν», λέει o 30χρονος Αλέξανδρος, ο οποίος διατηρεί τον τίτλο του αντιπροέδρου της εταιρείας, σε μια συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με το «business stories». «Ολα όσα βλέπετε είναι της εταιρείας, δεν υπάρχει τίποτα υποθηκευμένο ή δεσμευμένο», παρεμβαίνει ο πατέρας του Αλέξανδρου, ο οποίος είχε την αρχική ιδέα για τη Nobacco, ορμώμενος από την ανάγκη του να κόψει το τσιγάρο, αλλά αρκείται στον ρόλο του «Chief Inspiration Officer», όπως γράφει η επαγγελματική του κάρτα δίνοντας πολύτιμο χώρο τους δύο γιους του. 

«Oλα βέβαια ήρθαν με υπερπροσπάθεια, άγχος, και σας διαβεβαιώ ότι δεν πλουτίσαμε απ’ αυτή την ιστορία», λέει με τη σειρά του ο 37χρονος Μάρκος, που εκτελεί χρέη διευθύνοντος συμβούλου. «Απόδειξη ότι δεν έχουμε σπίτια και όλοι μένουμε στο νοίκι», προσθέτει. Ο ίδιος μαζί με τη σύζυγο και την 5,5 ετών κόρη του μένουν στου Παπάγου, ενώ ο Αλέξανδρος με τη μνηστή του στο κέντρο της Αθήνας. «Η λογική ήταν απλή. Πιστεύαμε τόσο πολύ σε αυτό που κάναμε που επανεπενδύαμε όλα μας τα κέρδη», τονίζει. «Πάντα αυτό που έλεγα στα παιδιά μου είναι πως πρώτα αμείβεται ο εργαζόμενός μας και μετά, με ό,τι περισσέψει, θα αγοράσουμε το ψωμί μας», παρεμβαίνει εκ νέου ο Κωνσταντίνος. «Είμαστε σταθεροί απέναντι στις υποχρεώσεις μας και γι’ αυτό έχουμε χτίσει πολύτιμες συνεργασίες», λέει ο ίδιος, σημειώνοντας ότι πέρυσι δόθηκαν συνολικά 1,8 εκατ. ευρώ σε μισθούς. 

Μια τέτοια συνεργασία σήμερα δίνει νέο αέρα στα σχέδια της οικογένειας για την επέκταση της Nobacco. Ενα deal με την British American Tobacco (BAT) Hellas βάσει του οποίου τα προϊόντα θερμαινόμενου καπνού με την ετικέτα glo, που λανσάρει από τον προηγούμενο μήνα στην ελληνική αγορά, θα διατίθενται μέσω του δικτύου της Nobacco, κάτι που την καθιστά αυτόματα «την πρώτη εταιρεία πανευρωπαϊκά που είναι σε θέση να προσφέρει στον καταναλωτή όλες τις νόμιμες, ασφαλείς και εξελιγμένες εναλλακτικές στο κλασικό τσιγάρο λύσεις», επισημαίνει παρεμβαίνοντας στην κουβέντα μας ο Νικόλας Γαλανόπουλος, που με πολύτιμη προϋπηρεσία 25 ετών σε θέσεις ευθύνης σε μεγάλες αλυσίδες Retail (μεταξύ άλλων Starbucks, Domino’s Pizza, Marks & Spencer) συνδράμει την τελευταία τριετία στις προσπάθειες της οικογένειας Μαρκόπουλου από τη θέση του εκτελεστικού διευθυντή της Nobacco.

Ο στόχος, όπως λένε, για την επόμενη διετία είναι να αυξηθεί κατά 30% ο τζίρος της εταιρείας και παράλληλα να τρέξει ένα επενδυτικό πλάνο μέσω του οποίου θα δημιουργηθούν 25 με 30 νέα καταστήματα σε βάθος τριετίας προκειμένου να υπάρχει πλήρης πανελλαδική κάλυψη του δικτύου. Περίπου τα μισά από τα νέα καταστήματα υπολογίζεται να είναι ιδιόκτητα και τα υπόλοιπα μέσω της μεθόδου του franchise, που ούτως ή άλλως χρησιμοποιεί σε μεγάλο βαθμό σήμερα η αλυσίδα. Είναι ενδεικτικό ότι από τα 70 καταστήματα που λειτουργούν σήμερα τα 16 είναι ιδιόκτητα και τα υπόλοιπα franchise, κάτι που αυξάνει το αριθμό άμεσων και έμμεσων υπαλλήλων σε 300. 

Παράλληλα όμως ετοιμάζεται και προσεκτικά μελετημένο άλμα στο εξωτερικό κυρίως μέσω της χονδρικής πώλησης των προϊόντων με το brand Nobaccο. Προκειμένου να εξυπηρετηθεί ο νέος στόχος η εταιρεία θα τερματίσει τη φυσική παρουσία της στη ρουμανική αγορά, όπου διατηρεί τρία καταστήματα λιανικής. Μια κίνηση που αφενός θα ξεκλειδώσει τα υπόλοιπα δίκτυα σε μια αγορά που πλέον είναι γνώριμη για την ελληνική εταιρεία και αφετέρου θα ευθυγραμμίσει τη Nobacco με τα όρια δραστηριοποίησης της British American Tobacco Hellas που δεν συμπεριλαμβάνουν τη Ρουμανία, με αποτέλεσμα η Nοbacco να μην μπορεί να διαθέσει το glo. «Θέλουμε να προωθήσουμε τα hardware που πλέον κατασκευάζουμε με το σήμα μας αρχικά σε Βουλγαρία και Ρουμανία και αργότερα να γίνει διασπορά σε πολλές αγορές», εξηγεί ο Αλέξανδρος Μαρκόπουλος.

Σε τρίτο χρόνο η διοίκηση δηλώνει ότι θα σκεφτεί το ενδεχόμενο να επεκταθεί και στις υπόλοιπες αγορές όπου δραστηριοποιείται η British America Tobacco Hellas (Κύπρος, Ισραήλ, Μάλτα). Και αυτό επειδή η συνεργασία, που προέκυψε από αμοιβαίο σεβασμό για τα επιτεύγματα των δύο εταιρειών, όπως λέει ο Μάρκος Μαρκόπουλος, αποφέρει ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Από τον περασμένο Ιούνιο, όπως εξηγεί ίδιος, που έγινε η πρώτη συμφωνία για την αποκλειστική διάθεση των προϊόντων ατμισμού της BAT Hellas οι πωλήσεις ξεπερνούν κατά 30% τις προβλέψεις που είχαν γίνει.

Μια ιδέα που έπιασε το «κύμα της αλλαγής»

Η ιστορία της Nobacco είναι κλασική: μια έξυπνη ιδέα κατάφερε να προλάβει τη νέα τάση που εξελίσσεται σε «τσουνάμι» και αλλάζει την καπνοβιομηχανία παγκοσμίως υπό την πίεση των δυτικών χωρών να περιοριστεί το κάπνισμα για λόγους δημόσιας υγείας, αλλά και τη στροφή αποχής των νέων καταναλωτών από το κλασικό τσιγάρο. 

Και αυτό έγινε σχεδόν τυχαία, όπως εξιστορεί ο Κωνσταντίνος Μαρκόπουλος, ένας άνθρωπος που ξεκίνησε ως υποπλοίαρχος του Εμπορικού Ναυτικού, τα βρόντηξε με τη γέννηση του πρώτου γιου, του Μάρκου, έγινε δημόσιος υπάλληλος, στα μέσα του ’80, στο υπουργείο Πολιτισμού, για να τα παραιτηθεί 10 χρόνια μετά, καθώς, όπως λέει, ασφυκτιούσε, και να καταλήξει, αρχές του ‘90, να ανοίξει μία μικρή γκαλερί στη Σαντορίνη: «Δέκα χρόνια πριν ήμουν σε ένα κοσμηματοπωλείο στη Σαντορίνη και βλέπω μία γνωστή μου από τη Σλοβακία να κρατάει ένα παρόμοιο (σ.σ.: δείχνει ένα ηλεκτρονικό τσιγάρο). Τη ρωτάω τι είναι αυτό, και μου απαντά: ηλεκτρονικό τσιγάρο. Μου εξήγησε ότι είχε βρει μία εταιρεία από την Αγγλία που τα πουλούσε και το αγόρασε διαδικτυακά. Τότε ήθελα να απαλλαγώ απ’ το τσιγάρο. Κάπνιζα 1,5 πακέτο την ημέρα για πάρα πολλά χρόνια. Ετσι λοιπόν άρχισα να το χρησιμοποιώ. Επρόκειτο βέβαια για… παλαιολιθικά πράγματα σε σχέση με τα σημερινά Και πάλι, ξαφνικά μετά από 10-15 μέρες αρχίζω να μυρίζω καλύτερα, να γεύομαι καλύτερα. Καταλαβαίνω ότι αλλάζω και ότι αυτό συμβαίνει γρήγορα. Το συζητάω με τα παιδιά μου και καταλήγουμε ότι είναι κάτι που μπορεί να κάνει τη διαφορά στην αγορά. Αφού πρώτα το δοκιμάζουμε εμείς και αργότερα το δίνουμε σε γνωστούς μας, κάνουμε το μεγάλο βήμα. Βρήκαμε προμηθευτές στο εξωτερικό και τον Ιούνιο του 2008 κάναμε έναρξη στην Εφορία σε επίπεδο αποθήκης – eshop».

Μία διαδικασία καθόλου εύκολη, όπως λέει από την πλευρά του ο Αλέξανδρος, καθώς οι εφοριακοί «δεν μπορούσαν να καταλήξουν τι είδους επιχείρηση θέλουμε να λειτουργήσουμε. Πήγαινα, 20 χρονών τότε, με τα ηλεκτρονικά τσιγάρα να τους τα δείξω και πάλι δεν μπορούσαμε να βγάλουμε άκρη. Τελικά δηλωθήκαμε ως εταιρεία καπνικών προϊόντων, το οποίο μόλις πέρυσι άλλαξε!».

Την ίδια αντιμετώπιση πάνω κάτω δεν είχαν μόνο από το Δημόσιο, αλλά, όπως λέει, και από το τραπεζικό σύστημα. «Είχαμε ξεπουλήσει γρήγορα την πρώτη παρτίδα που είχαμε προμηθευτεί με μέρος του αρχικού κεφαλαίου που είχαμε βάλει και βλέποντας τη μεγάλη ζήτηση που υπήρχε σκεφτήκαμε να πάρουμε ένα μικρό δάνειο ύψους 10.000 ευρώ ώστε να ανταποκριθούμε στον έντονο ρυθμό πωλήσεων. Μάταιο. Hμουν σε ένα γραφείο διευθυντή τραπεζικού καταστήματος επιδεικνύοντας πάλι τα προϊόντα και προσπαθώντας να τον πείσω για τη χορήγηση έστω καταναλωτικού δανείου στο όνομά μου. Δεν μπορούσε να καταλάβει. Οπότε αναγκαστικά “μεγαλώσαμε” με πολύ πιο αργό ρυθμό και αποκλειστικά μέσω της επανεπένδυσης των χρημάτων που βγάζαμε από τις πωλήσεις. Και σκεφτείτε ότι έπρεπε να προπληρώνουμε κάθε παρτίδα από το εξωτερικό», κατέληξε.

«Αυτό όμως ίσως ήταν τελικά και αυτό που μας προφύλαξε από το σοκ των capital controls», λέει ο Μάρκος. «Κανένα δάνειο και όλες τις προμήθειες προπληρωμένες», συμπληρώνει.

Συνεργασίες με πανεπιστήμια και μονάδα παραγωγής

Παράλληλα η οικογένεια, καθώς πρόκειται για νέο προϊόν, για το οποίο δεν υπήρχαν εκτεταμένες μελέτες, αποφασίζει να κινηθεί και επιστημονικά. Λίγους μήνες μετά θα ανοίξουν πρωτόκολλο στο ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος προκειμένου να υπάρξουν εκτεταμένες έρευνες για τα προϊόντα, ενώ αργότερα θα φροντίσουν να συνάψουν συνεργασία με πανεπιστημιακές σχολές για την έρευνα και την ανάπτυξη ποιοτικών και ασφαλών προϊόντων με το σήμα της Nobacco.

Από τις πλέον αξιοσημείωτες είναι η συνεργασία με το τμήμα Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Πατρών που ξεκίνησε το 2014.

Μία συνεργασία με την ονομασία «Aquarius Project» που θεωρείται πρωτοποριακή για τα ελληνικά δεδομένα, καθώς κάνει πράξη τη διεθνή πρακτική που θέλει τον ιδιωτικό τομέα να συνεργάζεται με την ακαδημαϊκή και την ερευνητική κοινότητα για τη σύνδεση της παραγωγής με τη γνώση και την καινοτομία. Από αυτή τη συνεργασία ουσιαστικά προέκυψε η γκάμα των υγρών αναπλήρωσης Nobacco, τα οποία παράγονται σε μια μονάδα στο Κορωπί. Θα ακολουθήσει το 2017 ένα νέο πρόγραμμα Ελέγχου και Διασφάλισης Ποιότητας Υγρών Αναπλήρωσης σε συνεργασία με την Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ. 

Επιλογή ζωής 

Στο μεταξύ η οικογένεια το 2011 αποφασίζει να ανοίξει το πρώτο φυσικό κατάστημα στον Βύρωνα, για να ακολουθήσει ένα ακόμη στη Νέα Ιωνία. Τότε θα γίνει και η στροφή από το ηλεκτρονικό κατάστημα σε ένα δίκτυο το οποίο συνεχίζει σήμερα να μεγαλώνει, όπως και το προσωπικό της εταιρείας, το οποίο μάλιστα εκπαιδεύεται καταλλήλως. «Επενδύουμε πάρα πολύ σε αυτό», λέει ο Μάρκος, για να συμπληρώσει ο Αλέξανδρος: «Το κόστος για την εκπαίδευση του προσωπικού είναι μεγάλο και αυξάνεται. Πρέπει να έχουμε εξειδικευμένο προσωπικό, το οποίο μάλιστα δεν θα μετακινείται». Σύμφωνα με τον κ. Γαλανόπουλο, «ο πελάτης μας έχει επιλέξει να αλλάξει ζωή. Γι’ αυτό και πρέπει όλοι οι υπάλληλοί μας να είναι σε θέση να τον βοηθάνε και τον κατευθύνουν». Μέσα σε όλα αυτά θα δημιουργηθεί και Design Center για hardware ατμίσματος το οποίο κατασκευάζεται στην Κίνα.

Ο κ. Νικόλας Γαλανόπουλος, εκτελεστικός διευθυντής της Nobacco

Πρόκληση το λαθρεμπόριο 

Η Nobacco ωστόσο, ως ηγέτιδα εταιρεία σε αυτή τη νέα αγορά που έχει δημιουργηθεί, είναι αντιμέτωπη σήμερα με το λαθρεμπόριο, το οποίο ξεκίνησε και άρχισε να αυξάνεται από πέρυσι με την επιβολή Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης και στα ατμίζοντα προϊόντα. «Δυστυχώς είναι άλλη μία περίπτωση όπου το κράτος προσπαθεί να ρυθμίσει μια αγορά και στο τέλος την απορρυθμίζει», σχολιάζει ο Κωνσταντίνος Μαρκόπουλος. Οπως εξηγεί, το λαθρεμπόριο στη συγκεκριμένη αγορά οργιάζει, αφού γίνεται με μεγαλύτερο θράσος σε σχέση με τα τσιγάρα καθώς τα εισαγόμενα λαθραία διανέμονται μέσω καταστημάτων. Σημειώνεται ότι από τα συνολικά 5 εκατ. ευρώ που συγκέντρωσε πέρυσι το Δημόσιο από τον ΕΦΚ στα συγκεκριμένα προϊόντα η συνεισφορά της Nobacco ήταν 2 εκατ. ευρώ.