Οι κυβερνήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ελλάδας πραγματοποίησαν τον επίσημο στρατηγικό διάλογο ΗΠΑ-Ελλάδας στην Ουάσιγκτον στις 13 Δεκεμβρίου 2018. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο και ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Γιώργιος Κατρούγαλος ξεκίνησαν το διάλογο, ο οποίο περιελάμβανε υψηλού επιπέδου διαπροσωπική εκπροσώπηση και από τις δύο χώρες.
Σύμφωνα με το ανακοινωθέν του Στέιτ Ντιπάρτμεντ: «Ο Στρατηγικός Διάλογος βασίζεται σε ένα έτος έντονης δέσμευσης, τονίζει τη δύναμη της διμερούς σχέσης και επιβεβαιώνει την αμοιβαία δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ελλάδας να εμβαθύνουν τη συνεργασία».
This afternoon, @SecPompeo delivered remarks with Greek Acting Minister of Foreign Affairs @gkatr as part of the U.S.-#Greece Strategic Dialogue at the State Department. @GreeceMFA @USEmbassyAthens @GreeceInUSA pic.twitter.com/HjrDFYKAJ8
— Department of State (@StateDept) 13 Δεκεμβρίου 2018
Όπως αναφέρεται οι τομείς για τους οποίους έγινε συζήτηση ήταν οι εξής:
Περιφερειακή συνεργασία
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα τόνισαν ότι έχουν κοινές απόψεις για την Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια, σημειώνοντας το κοινό τους όραμα για μια ειρηνική και ευημερούσα περιοχή, την ανάγκη ενσωμάτωσης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων σε ευρωπαϊκούς και διατλαντικούς θεσμούς, σύμφωνα με την επιλογή του λαού τους, ο στόχος της περαιτέρω σύνδεσης εταίρων στην Ανατολική Μεσόγειο σε ένα πλαίσιο πολιτικών και οικονομικών δεσμών. Οι δύο χώρες υπογράμμισαν τη σημασία του σεβασμού του διεθνούς δικαίου και της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών ως κατευθυντήρια αρχή στις σχέσεις καλής γειτονίας και ως μέσο για την επίλυση των προβλημάτων και την αντιμετώπιση των εντάσεων.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδοκίμασαν την ηγεσία και το όραμα της Ελλάδας στην προώθηση της περιφερειακής σταθερότητας και συνεργασίας, τις πρωτοβουλίες της Αθήνας στην Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια για τη διευκόλυνση των κοινών περιφερειακών οφελών για την οικονομία και την ασφάλεια, καθώς και για την επίτευξη της Συμφωνίας των Πρεσπών με τα Σκόπια και για την υλοποίησή της. Οι δύο πλευρές εξέτασαν επίσης τις επενδύσεις και την ανάπτυξη υποδομών στα Δυτικά Βαλκάνια. Η Ελλάδα υπογράμμισε τις συνεχιζόμενες προκλήσεις που αφορούν τους πρόσφυγες και τους μετανάστες στην Ευρώπη και οι δύο κυβερνήσεις συζήτησαν τη δυνατότητα υποστήριξης των ΗΠΑ σε αυτόν τον τομέα.
Η Ελλάδα συζήτησε τις τριμερείς της συμπράξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες εξέφρασαν το ενδιαφέρον τους για την αύξηση της υποστήριξής τους στην τριμερή συζήτηση Ελλάδας-Ισραήλ-Κύπρου, όπως είχαν κληθεί να κάνουν. Οι δύο πλευρές εξέτασαν επίσης τις επενδύσεις και την ανάπτυξη υποδομών στα Δυτικά Βαλκάνια. Η Ελλάδα υπογράμμισε τις συνεχιζόμενες προκλήσεις που αφορούν τους πρόσφυγες και τους μετανάστες στην Ευρώπη και οι δύο κυβερνήσεις συζήτησαν τη δυνατότητα υποστήριξης των ΗΠΑ σε αυτόν τον τομέα.
Άμυνα και ασφάλεια
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα συζήτησαν κοινές ανησυχίες για την ασφάλεια όπως η διεθνής τρομοκρατία και η αστάθεια στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να ενισχύσουν περαιτέρω τη στρατηγική εταιρική σχέση για την άμυνα και την ασφάλεια που προάγει τη σταθερότητα και την ευημερία στην περιοχή και συμβάλλει στη δύναμη του ΝΑΤΟ. Οι δύο κυβερνήσεις εξέφρασαν επίσης την επιθυμία τους να εκσυγχρονίσουν και να επεκτείνουν τις πολύπλευρες αμυντικές τους σχέσεις προκειμένου να ανταποκριθούν καλύτερα στις ανάγκες και των δύο χωρών και να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικότερα τις περιφερειακές και παγκόσμιες προκλήσεις στον τομέα της ασφάλειας επικαλούμενες τις πρόσφατες επιτυχίες σε συνδυασμένες κοινές ασκήσεις κατάρτισης και ασφάλειας στις κοινές μας δραστηριότητες.
Επιβολή του νόμου και αντιτρομοκρατία
Και οι δύο πλευρές υπογράμμισαν τη σημασία της συνεργασίας τους σε ζητήματα επιβολής του νόμου και αντιτρομοκρατίας που οδήγησαν σε πολλές σημαντικές επιτυχίες στους τομείς των καταδίκων, των κατασχέσεων όπλων και των ποσοτήτων πολλών εκατοντάδων κιλών παράνομων ναρκωτικών, του επαναπατρισμού αρχαιοτήτων και της διακοπής και της διάλυσης των διεθνών εγκληματικών οργανώσεων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες τόνισαν τη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης και την θετική πρόοδο που έχει σημειώσει η Ελλάδα στην εκπλήρωση των δεσμεύσεων της κοινής δήλωσης του 2016. Οι δύο κυβερνήσεις δεσμεύτηκαν να ενισχύσουν τη συνεργασία στον τομέα της επιβολής του νόμου, μεταξύ άλλων στους τομείς της ανταλλαγής πληροφοριών, της συνεργασίας για την ασφάλεια των συνόρων και της καταπολέμησης της παράνομης δραστηριότητας.
Εμπόριο και Επενδύσεις
Βασιζόμενοι στη θετική δυναμική της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεσμεύτηκαν να ενισχύσουν το διμερές εμπόριο και τις επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένων των βασικών τομέων όπως η ενέργεια, η άμυνα, η πληροφορική, η ψυχαγωγία και οι υποδομές. Οι Ηνωμένες Πολιτείες συγχαίρουν την Ελλάδα για την έξοδο από τα προγράμματα οικονομικής στήριξης και για το άνοιγμα ενός νέου οικονομικού κεφαλαίου, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα τις προκλήσεις που εξακολουθεί να αντιμετωπίζει η Ελλάδα καθώς συνεχίζει την πορεία προς την ανάκαμψη. Οι Ηνωμένες Πολιτείες τόνισαν τον αυξανόμενο ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακού, μεταφορικού και εμπορικού κόμβου στην περιοχή και οι δύο χώρες δεσμεύτηκαν να συνεργαστούν για την περαιτέρω ενίσχυση αυτού του ρόλου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα δεσμεύτηκαν να συνεργαστούν για την ενίσχυση της προστασίας των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας στην Ελλάδα.
Ενέργεια
Οι δύο κυβερνήσεις σημείωσαν την ανάγκη βελτίωσης της ενεργειακής ασφάλειας και διαφοροποίησης της Ευρώπης, επισημαίνοντας την πρόσφατη άμεση αγορά του ΥΦΑ των ΗΠΑ και τις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις για μια μακροπρόθεσμη συμφωνία εφοδιασμού. Οι Ηνωμένες Πολιτείες τάχθηκαν υπέρ της προόδου της Ελλάδας σε ενεργειακά έργα για την επέκταση της περιφερειακής διασύνδεσης ώστε να συμπεριληφθεί ο διευρυμένος τερματικός σταθμός ΥΦΑ της Ρεβυθούσας, ο αγωγός Trans-Adriatic και ο αγωγός διασύνδεσης Ελλάδα-Βουλγαρία και υποστηρίζεται πρόσθετη υποδομή με στόχο τη διαφοροποίηση των δρομολογίων και των προμηθειών τερματικό σταθμό στην Αλεξανδρούπολη και τον αγωγό της Ανατολικής Μεσογείου, όπου είναι εμπορικά εφικτό. Οι δύο πλευρές συζήτησαν επίσης τη συνεργασία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τις καθαρές και αποδοτικές τεχνολογίες άνθρακα.
Σχέσεις μεταξύ ανθρώπων
Και οι δύο πλευρές αναγνώρισαν τους ισχυρούς δεσμούς μεταξύ των ανθρώπων που συνδέουν τις δύο χώρες και τον ζωτικό ρόλο που διαδραματίζουν αυτοί οι δεσμοί για την ενίσχυση της διμερούς σχέσης. Οι δύο κυβερνήσεις συζήτησαν τρόπους για την αύξηση της συνεργασίας μεταξύ μουσείων, προγραμμάτων ανταλλαγής φοιτητών και προγραμμάτων αγγλικής γλώσσας και γιόρτασαν την έναρξη του προγράμματος ανταλλαγής FLEX, που θα γίνει το καλοκαίρι του 2019. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν την επιλογή της Ελλάδας ως οικοδέσποινας για την πρώτη Περιφερειακή Διάσκεψη Κορυφής του Gilman Scholar, που αναμένεται να πραγματοποιηθεί το 2019. Οι δύο πλευρές επιβεβαίωσαν επίσης τη δέσμευσή τους για το πρόγραμμα Fulbright για την 70η επέτειο.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα προσβλέπουν στη συνέχιση αυτών των συζητήσεων καθ ‘όλη τη διάρκεια του επόμενου έτους, με στόχο την ανασκόπηση της προόδου στον επόμενο διάλογο στην Ελλάδα το 2019.